"μόνον η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα, με την ταυτόχρονη διάλυση των συνιστωσών του, θα είχε νόημα"
Σάκης Κουρουζίδης*
Η πρώτη μετεκλογική ευφορία περνά σιγά - σιγά και θα πρέπει να ξαναμπούμε στα βαθιά, εκεί δηλαδή που αφήσαμε τα πράγματα αμέσως μετά τις ευρωεκλογές και λίγο πριν τις εθνικές εκλογές. Η μεγάλη κρίση μετά τις ευρωεκλογές και την -αρχική- παραίτηση Αλαβάνου, συνδέθηκε με την πιθανή μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ από ένα συμμαχικό σχήμα σε ένα ενιαίο πολιτικό μόρφωμα με μέλη. Στις 22 Ιουνίου, ο Α. Αλαβάνος, ανακαλώντας την παραίτησή του, δήλωνε: «Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του φθινοπώρου είναι το σημείο δοκιμής για όλους μας. Και για μένα... Με τις μικρές μου δυνάμεις από σήμερα συμμετέχω σε αυτή τη προσπάθεια. Όχι μόνο ως Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής μας Ομάδας. Αλλά και ως μέλος του ΣΥΡΙΖΑ που διεκδικώ να έχω την κόκκινη κάρτα για να ψηφίσω στην Συνδιάσκεψη».
Λίγο αργότερα, στις 3 Ιουλίου, ο Α. Τσίπρας σε συνέντευξή του στη ΝΕΤ («Πρώτη Γραμμή»), δήλωνε: «…Άρα λοιπόν δεν μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ένα σχήμα όπου θα υπάρχουν κάρτες μελών και κομματικές οργανώσεις που θα εκλέγουν συνέδρια και θα εκλέγουν ηγεσίες. Αυτό είναι νέο κόμμα. Δεν μπορεί να γίνει... Ο ΣΥΝ να προχωρήσει ενωμένος. Και από εκεί και πέρα, με ενωμένο και ισχυρό ΣΥΝ, πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι ισχυρός και ο ΣΥΡΙΖΑ».
Αυτές είναι, σε γενικές γραμμές, οι δύο βασικές τάσεις για την μελλοντική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Βέβαια, ο Α. Αλαβάνος δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα κάνει στη φάση αυτή, αλλά υπάρχουν πολλοί άλλοι που θα υποστηρίξουν την «έκδοση κάρτας μέλους του ΣΥΡΙΖΑ». Ήδη κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο διάφορα σχέδια καταστατικού ή κανονισμοί λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ τα οποία κινούνται στην κατεύθυνση αυτή. Η έννοια του «μέλους» μιας συλλογικότητας, μιας ομάδας, είναι συνδεδεμένη με ορισμένα στοιχεία που της δίνουν περιεχόμενο και υπόσταση. Η αλληλεγγύη, η συντροφικότητα, η συνδιαλλαγή, η ανεκτικότητα, η κοινότητα κάποιων γενικών επιδιώξεων και η κοινή υιοθέτηση μεθόδων για την επίτευξή τους, είναι ορισμένα από αυτά.
Η σύγχρονη ιδέα της συμμετοχής αφήνει πίσω της ορισμένες ξεπερασμένες αρχές συγκρότησης, κυρίως των κομμάτων της αριστεράς. Κομβικό στοιχείο αυτής της ιδέας είναι η απεμπλοκή από την έννοια της «πειθαρχίας», η οποία θα αντικατασταθεί από την έννοια της «συνειδητής συνύπαρξης» σε μια συλλογικότητα. Ο σεβασμός, η υπευθυνότητα και η αλληλέγγυα ευθύνη για το κοινό εγχείρημα θα επιτυγχάνονται όχι με την απειλή κάποιας «ποινής» για τους «απείθαρχους», ούτε με την επιβράβευση των «πειθαρχικών» με την όποια κομματική εξέλιξη, αλλά θα προκύπτουν μέσα από τις επίπονες αλλά και δημιουργικές διαδικασίες μεταξύ ελεύθερων, υπεύθυνων και συνειδητών προσωπικοτήτων.
Αυτήν, τουλάχιστον, την επιλογή έκανε ο ΣΥΝ, όταν μετατράπηκε σε ένα σύγχρονο κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς. Αυτό ήταν ένα από τα στοιχεία της «ανανέωσης» που διατηρεί ακέραιο το περιεχόμενο και την αξία του. Στον αντίποδα αυτής της ανανεωτικής λογικής υπάρχει η κλασική δογματική αντίληψη για το «μέλος», το οποίο αντιμετωπίζεται ως άτομο περιορισμένης ευθύνης. Αν γίνεις μέλος, θα πάψεις να μιλάς δημόσια ή θα υφίστασαι τις συνέπειες της «απειθαρχίας σου». Η θέσπιση της έννοιας του μέλους προβάλλεται σχεδόν σαν απειλή! Κάτι σαν τη φυλακή στον στρατό, όπου η αξία της υπηρέτησης της πατρίδας συνδέονταν με την ποινή της φυλάκισης, οι πιο απείθαρχοι θα έχουν το …προνόμιο να την υπηρετήσουν για περισσότερο χρόνο!
Εκφράζεται με τρόπο επιθετικό. Αφού προηγηθεί μία επίθεση στον ΣΥΝ συνολικά ή στην Ανανεωτική Πτέρυγα, μετά τους καλούν να γίνουν «μέλη» σε έναν κοινό σχηματισμό! «Η διάθεση της ευρύτερης ενότητας και συνεργασίας των δυνάμεων της αριστεράς για αγώνες και διεκδικήσεις σε κοινούς στόχους, γίνεται ’καρικατούρα’ αν εκβιάζεις ιδεολογικές και πολιτικές συμπτώσεις, προκειμένου να τις εργαλειοποιήσεις για εσωκομμματικούς λόγους», όπως πολύ εύστοχα σημείωσε ο Δ. Μπίρμπας (“Αυγή”, 7/10). Κάποιοι «Οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ» συγκαλούν μάλιστα «συνελεύσεις μελών του ΣΥΡΙΖΑ» από τώρα! («Θα εμπιστευόσασταν
αυτόν για αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ»; ρωτάνε δίπλα σε μια φωτογραφία του Α. Τσίπρα στην προμετωπίδα του blog τους!)
Μέλος του ΣΥΡΙΖΑ με την ταυτόχρονη λειτουργία των συνιστωσών του δεν νοείται. Αν πρέπει τα μέλη των συνιστωσών πρώτα να τα λένε στο κόμμα τους και μετά να τα ξαναλένε και στον ΣΥΡΙΖΑ, τότε η μία από τις δύο λειτουργίες θα ατονήσει. Αν όμως ατονήσει η κομματική λειτουργία, τότε στον ΣΥΡΙΖΑ θα έχουμε δύο κατηγορίες μελών. Οι μεν θα προσέρχονται χωρίς καμία δέσμευση που θα προκύπτει από μια απόφαση του κόμματος από το οποίο θα προέρχονται -φυσικά μιλάμε για μείζονες επιλογές- και οι δε θα «μεταφέρουν» τη θέση του κόμματος το οποίο θα τους δεσμεύει με «πειθαρχία» λόγω του «δημοκρατικού συγκεντρωτισμού» που ισχύει στην οργάνωσή τους. Οι μεν πρώτοι, λογικά, προσέρχονται να καταθέσουν ιδέες, να ακούσουν και ανοιχτοί να αλλάξουν, ενδεχομένως, άποψη, οι δε άλλοι απλώς να μεταφέρουν και να υπερασπιστούν μια προειλημμένη απόφαση, ό,τι κάνουν και στα σωματεία τους, δηλαδή.
Άρα, μόνον η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα, με την ταυτόχρονη διάλυση των συνιστωσών του, θα είχε νόημα. Όμως, αυτό δεν προκύπτει σήμερα, γιατί λείπει αυτή η κρίσιμη ελάχιστη επαλληλότητα στόχων και μεθόδων. Σε μια πολιτική συμμαχία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν όλα αυτά, κάθε φορά, με την αναζήτηση ενός κοινού πλαισίου ελάχιστων άμεσων πολιτικών στόχων, μόνο. Για να λειτουργήσει, όμως, ένα ενιαίο κόμμα, χρειάζονται πολύ περισσότερα πράγματα.
Λίγο αργότερα, στις 3 Ιουλίου, ο Α. Τσίπρας σε συνέντευξή του στη ΝΕΤ («Πρώτη Γραμμή»), δήλωνε: «…Άρα λοιπόν δεν μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ένα σχήμα όπου θα υπάρχουν κάρτες μελών και κομματικές οργανώσεις που θα εκλέγουν συνέδρια και θα εκλέγουν ηγεσίες. Αυτό είναι νέο κόμμα. Δεν μπορεί να γίνει... Ο ΣΥΝ να προχωρήσει ενωμένος. Και από εκεί και πέρα, με ενωμένο και ισχυρό ΣΥΝ, πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι ισχυρός και ο ΣΥΡΙΖΑ».
Αυτές είναι, σε γενικές γραμμές, οι δύο βασικές τάσεις για την μελλοντική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Βέβαια, ο Α. Αλαβάνος δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα κάνει στη φάση αυτή, αλλά υπάρχουν πολλοί άλλοι που θα υποστηρίξουν την «έκδοση κάρτας μέλους του ΣΥΡΙΖΑ». Ήδη κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο διάφορα σχέδια καταστατικού ή κανονισμοί λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ τα οποία κινούνται στην κατεύθυνση αυτή. Η έννοια του «μέλους» μιας συλλογικότητας, μιας ομάδας, είναι συνδεδεμένη με ορισμένα στοιχεία που της δίνουν περιεχόμενο και υπόσταση. Η αλληλεγγύη, η συντροφικότητα, η συνδιαλλαγή, η ανεκτικότητα, η κοινότητα κάποιων γενικών επιδιώξεων και η κοινή υιοθέτηση μεθόδων για την επίτευξή τους, είναι ορισμένα από αυτά.
Η σύγχρονη ιδέα της συμμετοχής αφήνει πίσω της ορισμένες ξεπερασμένες αρχές συγκρότησης, κυρίως των κομμάτων της αριστεράς. Κομβικό στοιχείο αυτής της ιδέας είναι η απεμπλοκή από την έννοια της «πειθαρχίας», η οποία θα αντικατασταθεί από την έννοια της «συνειδητής συνύπαρξης» σε μια συλλογικότητα. Ο σεβασμός, η υπευθυνότητα και η αλληλέγγυα ευθύνη για το κοινό εγχείρημα θα επιτυγχάνονται όχι με την απειλή κάποιας «ποινής» για τους «απείθαρχους», ούτε με την επιβράβευση των «πειθαρχικών» με την όποια κομματική εξέλιξη, αλλά θα προκύπτουν μέσα από τις επίπονες αλλά και δημιουργικές διαδικασίες μεταξύ ελεύθερων, υπεύθυνων και συνειδητών προσωπικοτήτων.
Αυτήν, τουλάχιστον, την επιλογή έκανε ο ΣΥΝ, όταν μετατράπηκε σε ένα σύγχρονο κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς. Αυτό ήταν ένα από τα στοιχεία της «ανανέωσης» που διατηρεί ακέραιο το περιεχόμενο και την αξία του. Στον αντίποδα αυτής της ανανεωτικής λογικής υπάρχει η κλασική δογματική αντίληψη για το «μέλος», το οποίο αντιμετωπίζεται ως άτομο περιορισμένης ευθύνης. Αν γίνεις μέλος, θα πάψεις να μιλάς δημόσια ή θα υφίστασαι τις συνέπειες της «απειθαρχίας σου». Η θέσπιση της έννοιας του μέλους προβάλλεται σχεδόν σαν απειλή! Κάτι σαν τη φυλακή στον στρατό, όπου η αξία της υπηρέτησης της πατρίδας συνδέονταν με την ποινή της φυλάκισης, οι πιο απείθαρχοι θα έχουν το …προνόμιο να την υπηρετήσουν για περισσότερο χρόνο!
Εκφράζεται με τρόπο επιθετικό. Αφού προηγηθεί μία επίθεση στον ΣΥΝ συνολικά ή στην Ανανεωτική Πτέρυγα, μετά τους καλούν να γίνουν «μέλη» σε έναν κοινό σχηματισμό! «Η διάθεση της ευρύτερης ενότητας και συνεργασίας των δυνάμεων της αριστεράς για αγώνες και διεκδικήσεις σε κοινούς στόχους, γίνεται ’καρικατούρα’ αν εκβιάζεις ιδεολογικές και πολιτικές συμπτώσεις, προκειμένου να τις εργαλειοποιήσεις για εσωκομμματικούς λόγους», όπως πολύ εύστοχα σημείωσε ο Δ. Μπίρμπας (“Αυγή”, 7/10). Κάποιοι «Οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ» συγκαλούν μάλιστα «συνελεύσεις μελών του ΣΥΡΙΖΑ» από τώρα! («Θα εμπιστευόσασταν
αυτόν για αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ»; ρωτάνε δίπλα σε μια φωτογραφία του Α. Τσίπρα στην προμετωπίδα του blog τους!)
Μέλος του ΣΥΡΙΖΑ με την ταυτόχρονη λειτουργία των συνιστωσών του δεν νοείται. Αν πρέπει τα μέλη των συνιστωσών πρώτα να τα λένε στο κόμμα τους και μετά να τα ξαναλένε και στον ΣΥΡΙΖΑ, τότε η μία από τις δύο λειτουργίες θα ατονήσει. Αν όμως ατονήσει η κομματική λειτουργία, τότε στον ΣΥΡΙΖΑ θα έχουμε δύο κατηγορίες μελών. Οι μεν θα προσέρχονται χωρίς καμία δέσμευση που θα προκύπτει από μια απόφαση του κόμματος από το οποίο θα προέρχονται -φυσικά μιλάμε για μείζονες επιλογές- και οι δε θα «μεταφέρουν» τη θέση του κόμματος το οποίο θα τους δεσμεύει με «πειθαρχία» λόγω του «δημοκρατικού συγκεντρωτισμού» που ισχύει στην οργάνωσή τους. Οι μεν πρώτοι, λογικά, προσέρχονται να καταθέσουν ιδέες, να ακούσουν και ανοιχτοί να αλλάξουν, ενδεχομένως, άποψη, οι δε άλλοι απλώς να μεταφέρουν και να υπερασπιστούν μια προειλημμένη απόφαση, ό,τι κάνουν και στα σωματεία τους, δηλαδή.
Άρα, μόνον η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα, με την ταυτόχρονη διάλυση των συνιστωσών του, θα είχε νόημα. Όμως, αυτό δεν προκύπτει σήμερα, γιατί λείπει αυτή η κρίσιμη ελάχιστη επαλληλότητα στόχων και μεθόδων. Σε μια πολιτική συμμαχία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν όλα αυτά, κάθε φορά, με την αναζήτηση ενός κοινού πλαισίου ελάχιστων άμεσων πολιτικών στόχων, μόνο. Για να λειτουργήσει, όμως, ένα ενιαίο κόμμα, χρειάζονται πολύ περισσότερα πράγματα.
*ΑΥΓΗ, 15/10/09
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU