Σάββατο 6 Μαρτίου 2010

Σκέψεις για την σημερινή κρίση

Για το "παιδομάζεμα" και την εφεύρεση της πέμπτης τάξης


του Κώστα Ανδρέου

Τα ποσοστά καταρρέουν.

Η συζήτηση στην Αριστερά και με την ευκαιρία του Εκτακτου Συνεδρίου, θα γίνει , με τους γνωστούς όρους που αυτή η συζήτηση γίνεται, τα πολλά πλέον τελευταία χρόνια σ’αυτήν.

Θα φταίνε οι πολιτικές, θα φταίνε τα πρόσωπα, θα φταίνε τα ΜΜΕ, οι αντίπαλοι και πάει λέγοντας.

Θα φταίει ο λαός που δεν καταλαβαίνει, θα φταίει το ΠΑΣΟΚ που δεν έχει προσεγγίσει ακόμη τις θέσεις μας.

Η μόνη συζήτηση που δεν θα γίνει, θα είναι αυτή που θα πιστοποιεί την ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ μας να σκεφτόμαστε και να παράγουμε πολιτική ως Αριστερά.

Θα διατυπώσω την άποψή μου στην συνέχεια για την οικονομική κρίση του 29 και ελπίζω ότι θα δοθεί έτσι και το έναυσμα για μια τέτοια συζήτηση και για την σημερινή κρίση.

Η κρίση του 29, όλοι ξέρουμε ότι στο τέλος ξεπεράσθηκε με τα αποτελέσματα της πολιτκής του New Deal του Ρούσβελτ.

Πρίν όμως προηγήθηκαν τουλάχιστον άλλες δύο πολιτικές που επιχείρησαν να δόσουν απάντηση.

Και οι δύο είχαν στον πυρήνα τους την βασική σκέψη της οργάνωσης της οικονομίας με Κεντρικό Κρατικό Σχεδιασμό.

Ηταν η πρόταση του Φασισμού – Εθνικοσοσιαλισμού, που υιοθετήθηκε στις περισσότερες ευρωπαικές χώρες (Γερμανία, Ιταλία, Πορτογαλλία, Ισπανία μετά το 36, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία κλπ), αλλά και στην Ελλάδα με τον Μεταξά και ήταν και η πρόταση των κομμουνιστικών κομμάτων που προυπέθετε την ανατροπή του καπιταλισμού.

Και οι τρείς πολιτικές εφαρμόσθηκαν και επειδή αφορούσαν την διαχείριση όλου του κόσμου, λύσαν τις διαφορές τους στον Β’ΠΠ, με τον Φασισμό-Εθνικοσοσιαλισμό σε πρώτη φάση και εν τέλει κέρδισε με την κατάρρευση του 89, η πολιτική του New Deal.

Καθοριστικό όμως σημείο υπήρξε ο Β’ΠΠ.

Στην σκιά του (στον ιδιαίτερο ρόλο των απομάχων του) συμπληρώθηκε η πολιτική του New Deal –ας μη το αναλύσουμε περισσότερο-, με ένα Νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που επέτρεψε την νίκη του απέναντι στις δυνάμεις της Αριστεράς και ιδιαίτερα της Κομμουνιστικής Αριστεράς, των αντιφασιστικών αντάρτικων και των αντιφασιστικών μετώπων.

Η μεγάλη διαφορά πρίν την κρίση και μετά απ’αυτήν ήταν η συμφωνία της ΜΑΖΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ.

Πρίν την κρίση η κοινωνική κινητικότητα , η ταξική ανέλιξη, ήταν υπόθεση που μπορούσε να συμβεί μόνο στις χώρες των αποικιών, από τυχοδιώκτες-μετανάστες που διάλεγαν να ξενητευτούν στην Ινδία ή την Αφρική , την Λατινική Αμερική και την Αυστραλία, όπου οι αχανείς εκτάσεις, οι νέες πόλεις και το εμπόριο, τους δίναν την ευκαιρία να γίνουν γαιοκτήμονες, φάρμερς, έμποροι και γιατί όχι ακόμη και τραπεζίτες.

Μετά την κρίση, ανοίγει το πεδίο αυτό μέσα από την συμφωνία του «ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑΤΟΣ», όπως την ονομάζω εγώ, δηλαδή την συμφωνία της «ελεύθερης , ισότιμης και αξιοκρατικής πρόσβασης» στην γνώση για όλα τα παιδιά και την κοινωνική ανέλιξή τους, μέσα από τα επαγγέλματα του πανεπιστημιακού πτυχίου.

Αυτή ήταν η ουσία της πολιτικής της ΜΑΖΙΚΗΣ ΠΑΔΕΙΑΣ.

Ηταν η συμφωνία με την εργατική τάξη και την αγροτιά, που ήταν και οι τάξεις που συμμετείχαν και τροφοδοτούσαν τις δυνάμεις του φασισμού και του κομμουνισμού, μέσα από τα μαζικά κόμματα τους –προηγήθηκαν της μαζικής παιδείας-, που στην πραγματικότητα ήταν νεολαίες ανυπόταχτες, ότι και η τύχη τους θα βελτιωθεί κάπως, αλλά κυρίως τα παιδιά τους δεν θα έχουν την δική τους τύχη, αλλά την ευκαιρία μέσα από την γνώση να ανελιχθούν όσο ψηλά θα θέλαν.

Η κρίση δηλαδή τελείωσε με την ΕΦΕΥΡΕΣΗ , δίπλα στην εργατική τάξη, την αγροτιά και την αστική τάξη, μιας ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΤΑΞΗΣ.

Αυτό που λέμε μεσαία στρώματα, μεσαία τάξη ή όπως αλλιώς την λέει κανείς.

Επιβεβαιώθηκε δηλαδή, ότι οι κοινωνικές-οικονομικές κρίσεις, λύνονται με ταξικές διευθετήσεις ρόλων και συμμαχιών.

Από τότε-μετά τον πόλεμο δηλαδή-, τα κομμουνιστικά κινήματα , που μεσουράνησαν, από την κομμούνα των Παρισίων, μέχρι το 17, και την δεκαετία του 20 και του 30, στην Γερμανία των Σπαρτακιστών, στην Ισπανία των αναρχοκομμουνιστών κλπ έπαψαν να ανθούνε και αντίθετα ξεπήδησαν τα κινήματα της νεολαίας, από το κίνημα του Βιετνάμ, μέχρι το Μάη του 68 και το Πολυτεχνείο του 73, μέχρι και τον Δεκέμβρη του Αλέξη, που τα κομμουνιστικά κόμματα συνήθως τα είδαν με αρνητικό βλέμμα και τα χαρακτήρισαν συλλήβδην ως προβοκατόρικα.

Στην πραγματικότητα, αυτό που συνέβη, είναι ότι η νεολαία μέσα και από τις προτροπές των κομμουνιστικών κομμάτων –όπως το πρώτοι στα μαθήματα κλπ- μετετράπη στο υβρίδιο-τάξης που αναπαράγει η κοινωνική συμφωνία όλων των βασικών ταξικών κατηγοριών.

Ετσι τα κομμουνιστικά κόμματα, μείναν χωρίς την νεολαία που τα έκανε ριζοσπαστικά κινήματα και πλέον στην καλύτερη περίπτωση πετυχαίναν την αλληλεγγύη της, στους αγώνες τους για ένα καλύτερο σήμερα μέσα από αγώνες για τον μισθό των συδικάτων.

Το θέμα το αποδίδει πολύ καλά το τραγούδι των Νεγρεπόντη-Κηλαηδόνη

Κολλήγα γιος του παπού μου ο παπούς

Κολλήγα γιος και παπούς και ο πατέρας και μόνο «αυτός» αφού πούλησε το χωραφάκι και άνοιξε στην πόλη μαγαζάκι που πήγε πολύ καλά, είναι πιά ένας αστός, είναι πιά καθεστώς (ευκαιρία να το ξανακούσουμε).

Έτσι «το υβρίδιο-όλων των τάξεων», τα παιδιά του ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑΤΟΣ, η νεολαία ξεσηκωνόταν κάθε φορά που τα μεσαία στρώματα, η μεσαία τάξη, είχε προβλήματα και δυσκολίες και ήταν αυτό πολύ φυσικό, αφού ξεκομμένοι πλέον από την τέχνη και τις ασχολίες του παπού του παπού τους, νιώθανε το μέλλον αβέβαιο.

Στην Ελλάδα ειδικά, ασκήθηκαν και οι τρεις πολιτικές εξόδου από την κρίση του 29. Και ο Φασισμός με τον Μεταξά και η Κομμουνιστική πρόταση που δεν κατάφερε με τον εμφύλιο να κερδίσει και η πολιτική του New Deal.

Η τελευταία, άργησε να ασκηθεί.

Την βλέπουμε να ξεκινάει με έναν ιδιόρρυθμο τρόπο, στην «χρυσή οκταετία του Καραμανλή», με βασικό όπλο γέννησης της μεσαίας τάξης, ελλείψει κεφαλαίων, την πολιτική της ΑΝΤΙΠΑΡΟΧΗΣ, που ναι μεν κατέστρεψε το αστικό και όχι μόνο περιβάλλον, αλλά κατάφερε να χτίσει τον καπιταλισμό και που ίσως μας χρειάζεται ως παράδειγμα να σκεφτούμε αιρετικά για προτάσεις εξόδου από την σημερινή κρίση, όταν κάποιος δεν έχει την πολυτέλεια του πακτωλού χρήματος που έχουν οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαϊκές χώρες.

Δεν θα προχωρήσω άλλο την άποψή μου, απλά θα θέσω τα βασικά ερωτήματα, για το τι σημαίνει πολιτική για την κρίση, από την Αριστερά, που ερμηνεύει και την πτώση των ποσοστών.

Πρέπει να ΕΦΕΥΡΟΥΜΕ την Πέμπτη τάξη;

Πρέπει να απελευθερώσουμε και τις υπόλοιπες μισές τάξεις που απελευθερώσαμε μόνο τα παιδιά τους, δηλαδή την προοπτική τους, μέσα από το ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ του New Deal;

Μπορούν πλέον αυτές οι τάξεις που αποκόβονται από τα παιδιά τους να κάνουν την Επανάσταση;

Μόνο με απαντήσεις σ’αυτά τα ερωτήματα, μπορούμε να παράξουμε αριστερή πολιτική;

Μόνο έτσι θα είναι αυτονόητη η διαφωνία μας , στις πολιτικές των 28 δίς ή θα κρίνεται ως ορθή η πολιτική πρόταση της κρατικοποίησης των τραπεζών και κυρίως μόνο έτσι μπορούμε να δούμε αν υπάρχει διέξοδος από την κρίση με τις ψευδοκευνσιανές επιλογές που παρακολουθούμε σε όλο τον κόσμο, που δεν συνοδεύονται από την επαγγελία ενός μέλλοντος, όπως ήταν μετά τον πόλεμο η υπόσχεση των μεσαίων στρωμάτων.

07/02/2009


10 σχόλια:

  1. Γεια χαρά,

    Θα προβοκάρω τη συζήτηση αν και μάλλον δε θα μπορέσω να συμμετάσχω σήμερα. Πιστεύω ότι το κείμενο θα αποτελούσε πολύ γόνιμο προβληματισμό απέναντι στα προβλήματα της Γερμανίας, ή της Ενωμένης Ευρώπης. Να προσθέσω σε αυτόν τον προβληματισμό κάτι που ίσως να αποτελεί την πραγματική ρίζα της κοινωνικής κρίσης στις αναπτυγμένες χώρες (και ένα πολύ δύσκολο ηθικό ζήτημα για την Αριστερά), δηλαδή την αλματώδη ανάπτυξη του αναπτυσσόμενου κόσμου.

    Νομίζω όμως ότι για τα δεδομένα της Ελλάδας δε χρειάζεται να εφεύρουμε καμία πέμπτη τάξη, διότι τα πράγματα είναι πολύ στοιχειώδη: η διαφθορά, οι αντιπαραγωγικές δομές, η ολιγαρχία των ΜΜΕ και των εθνικών κατασκευαστών. Μπορούμε να λύσουμε κάποια από αυτά; Στοιχειώδη, παραδοσιακού τύπου προβλήματα, συγκεκριμένα. Κοινή λογική: μια χώρα όπου υπάρχει η οργάνωση αυτή που επιτρέπει στην εργασία να πιάσει τόπο θα πάει μπροστά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Θαυμασιο αρθρο,οπως και αλλα πολλα του σ. Ανδρεου,συμφωνω με την υποσημειωση οτι ο Κεντρικος σχεδιασμος επιχειρηθηκε απο την Γερμανια του Καιζερ στον Α πΑΓΚ.πολεμο,την δοξα εζηλωσε ο Λενιν αργοτερα που τουςκαλεσε στην διαρκεια της ΝΕΠ.Στον Μαρξ βεβαια ειναι αγνωστος[ο σχεδιασμος]απ'οσοξερω.mike

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Aυτά που γράφει ο Αντρέου είναι ψιλά γράμματα για την καθημάς Αριστερά.
    Η αριστερά δεν παράγει πολιτική γιατί δεν την ενδιαφέρει. Δεν θέλει να αλλάξει τον κόσμο, τον θέλει έτσι γιατί έτσι αναπαράγονται και οι σχέσεις εξουσίας των ηγετικών της ομάδων.
    Η επανάσταση γίνεται από αυτούς που δεν έχουν να χάσουν παρά τις αλυσίδες τους. Τα κόμματα της αριστεράς στελεχώνονται από διανοόυμενους και ΔΥ. Αυτοί δεν θα μπουν ποτέ στον κόπο της επανάστασης, γιατί έχουν πολλά να χάσουν.
    Η εργατική τάξη στη χώρα μας είναι οι μετανάστες. Αν αυτοί .....
    Το μόνο που μπορεί να επιδιώξει η σημερινή Αριστερά είναι η βελτίωση, η μεταρύθμιση. Για να το κάνει πρέπει να ανέβει με εκλογές στην εξουσία. Για να γίνει αυτό πρέπει, η στάση, οι θέσεις και το προφιλ των ηγετών της να κάνουν τα μεσαία στρώματα να την εμπιστευτούν. Επίσης να βοηθήσει και η συγκυρία.
    Για να γίνει αυτό πρέπει να χαιδέψει τα στρώματα αυτά να τους υποσχεθεί βάσιμα, ότι κλπ. όπως έκανε ο Αντρέας.
    Εκεί είναι το κλειδί. Να στηθεί ένα 1981, αλλά με άλλους όμως όρους με ασφάλειες ότι δεν θα γίνει πάλι πλιάτσικο κλπ. Αυτό απαιτεί όρους παιχνιδιού αυστηρούς πράγμα δύσκολο για την Ελλάδα. Άρα........

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αυτό κατάλαβε και ο Αλαλ και είπε να το παίξει ηγέτης της Αριστεράς εκτός των στενών ορίων του ΣΥΝ. Μια εποχή πριν αλλάξει μυαλά είναι αλήθεια ότι είχε πείσει ευρύτερο κόσμο ότι έχει σχέδιο και δυνατότητες. Όμως ο δρόμος αυτός είναι επίπονος και θέλει και καρύδια. Το γύρισε λοιπόν και έγινε χαλίφης στη θέση του Ρούντι και καθάρισε. ¨Ανθρωποι λίγοι για ηγέτες πραγματικοί, Θα μου πεις και μεις τι κάνουμε; Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, δουλεύουμε και γράφουμε για να εκτονωνόμαστε έστω δημιουργικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Τα κλειδιά βρίσκονται στις τοποθετήσεις του Πολυδώτη και του Λεο.
    Ο αναπτυσσόμενος κόσμος και οι μετανάστες. ένα τεράστιο απόθεμα φτινής και εξαθλιωμένης εργατικής δύναμης.

    Τα όσα γράφει ο Κωστής στο ενδιαφέρον αυτό κείμενο είναι αποτέλεσμα της οικονομικής και γεωγραφικής επέκτασης του καπιταλισμού. Ιδιαίτερα η ανάπτυξη του τομέα παροχής υπηρεσιών προυποθέτει και την ανάπτυξη και εξειδίκευση του εργατικού δυναμικού.
    Για να φτιάξεις μεγάλα έργα δεν αρκούν οι εργάτες αλλά θέλεις εργοδηγούς, αρχιτέκτονες, πολιτικούς μηχανικούς.
    Για να πουλήσουν φάρμακα οι φαρμακευτικές εταιρείες θέλεις φαρμακοποιούς γιατρούς νοσηλευτές κλπ.
    Για να επεκταθείς στις αγορές χρήματος θέλεις οικονομολόγους λογιστές κλπ.
    Το ίδιο στον τομέα της τεχνολογίας που θέλεις αντίστοιχες ειδικότητες.
    Αυτή η νέα επέκταση γεννά και αυτές τις διαστρωματώσεις. Σε αυτές τις συνθήκες μπορεί κάποιος που ανήκει σε αυτά τα στρώματα να ταυτιστεί με την συνείδηση του καπιταλιστή να αισθανθεί την εταιρεία ως ένα κομμάτι της ζωής του όταν μάλιστα του προσφέρονται θέσεις ή μετοχές σε αυτή.
    Αυτή ακριβώς είναι και η δυσκολία αυτών που ανήκουν σε αυτά τα στρώματα όπως και της αριστεράς. Η συνείδηση ως το πιά είναι η θέση στον καταμερισμό της εργασίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Άντε μπράβο radical να τα πούμε λίγο πριν πλακώσουν οι άλλοι, οι κακοί.
    Όσο για το ρόλο της νεολαίας. Αν αυτή μείνει μόνη της το πολύ να φτάσει μέχρι ένα Μαη 68. Άλλοι καθαρίζουν γιαυτήν. Το θέμα είναι αν μπορείς να πείσεις τα νέα στρώματα να αναθέσουν σε άλλες δυνάμεις την κρατική διαχείρηση, πέρα από το δικοματισμό και ποιες είναι αυτές. Υπάρχουν; έχουν δυνατότητα;
    Αν όμως συγκροτηθεί μια σοβαρή ομάδα-παράταξη, με ένα κανάλι και μια στοιχειώδη κοινοβουλευτική εκπροσώπιση μήπως μπορούσε..... Τι λες radical, Πολυβώτη, Γιώργο; mike, οι άλλοι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Εγώ leo προτείνω να δημιουργήσουμε ένα οριζόντιο Δίκτυο των ανθρώπων της δημοκρατικής Αριστεράς με κάποιο διακριτό τίτλο όπως νέα αριστερά, αριστερά σήμερα ή δημοκρατική αριστερά, πρόπλασμα νέου πολιτικού οργανισμού (όταν έρθει η ώρα θα γίνει και κάθετο) και να αρχίσουμε να τοποθετούμαστε στα τρέχοντα σαν πρωτοβουλία πολιτών.
    Ανάλογα με την συμμετοχή και τις διαθεσιμότητες βλέπουμε...ένα κοινό blog για αρχή δεν θάταν άσχημο.

    Αυτό σημαίνει ένα ραντεβού όσων ενδιαφέρονται τέλη Μαρτίου - για να προετοιμαστεί καλά. Άλλο κάτι για την ώρα δεν μπορώ να σκεφτώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Leo, Η νεολαία θέλει όραμα να εμπνευστεί να πεισθεί ότι οι συλλογικές δομές οργάνωσης και πάλης μπορούν να την οδηγήσουν σε έναν πιο δίκαιο κόσμο. Νομίζω πως μια σύγχρονη αριστερά που διαλέγεται με τους πολίτες και την κοινωνία είναι σε θέση να ξαναεμπνεύσει αρκεί να διαμορφώσει τους πολιτικούς στόχους. ίσως και εμείς να είμαστε ένα μικρό απειροελάχιστο πρόπλασμα αυτής της αριστεράς.

    Γιώργο Εναλλακτική δημοκρατική αριστερά;; πως το βρίσκεις;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δυο λέξεις radical φτάνουν πιστεύω - εκεί που έχουμε φτάσει η σαφήνεια του μηνύματος περνά από μια λιτή έκφραση. Θάθελα νάχει και μεταρρύθμιση, οικολογία, ανανέωση, δημοκρατία, λογική, ανοιχτότητα κλπ αλλά δεν χωρούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU