Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

"Αυτή τη φορά θα την πάρουμε την πόλη"


του Νίκου Φωτίου*


Το να μιλήσει κανείς για τον Γιάννη Μπουτάρη δεν είναι κι από τα ευκολότερα εγχειρήματα. Πάντως, η όποια δυσκολία δεν προκύπτει ως προσπάθεια αποφυγής της συνήθους ροπής προς αγιογράφηση. Κάθε άλλο, μάλιστα. Γιατί ο Μπουτάρης δεν είναι άγιος: πρώην αλκοολικός και «κακό παιδί», νυν 68άρης, σκουλαρικάτος, με τατουάζ, επιχειρηματίας (δηλαδή καπιταλιστής), ουδέποτε σε «στρούγγα», ορκισμένος πολέμιος του κομματικού εναγκαλισμού στην αυτοδιοίκηση, κακός πολιτικός, αφού δεν ξέρει να φυλάγεται από τις κακοτοπιές της εγχώριας πολιτικής κρεατομηχανής, δηλώνει ιδεολογικά σοσιαλδημοκράτης, υπήρξε δημοτικός σύμβουλος με το ΚΚΕ, υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΠΑΣΟΚ (επέλεξε να είναι τελευταίος στη λίστα), ψηφοφόρος του «συνασπισμού», περαστικός από τη «δράση», υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 2006 με την ανεξάρτητη και πολύχρωμη «πρωτοβουλία» κόντρα σε όλους τους κομματικούς συνδυασμούς. Και ίσως η δαιδαλώδης διαδρομή του να κρύβει ακόμα εκπλήξεις.

Με αυτό το βιογραφικό, που φαντάζει ως βεβαρημένο μητρώο, κανείς «κλασικός» δεν θα μπορούσε να σταθεί ούτε μια μέρα στην πολιτική κονίστρα. Όμως, ο «απρόβλεπτος» Μπουτάρης παραμένει εδώ και δέκα χρόνια, πεισματάρης Βλάχος, στον δύσβατο δρόμο της αυτοδιοίκησης.

Αυτό είναι και το νήμα που συνδέει τις φαινομενικά αλλοπρόσαλλες επιλογές του: ο άνθρωπος είναι καθαρόαιμος αυτοδιοικητικός και μέχρι μυελού οστέων ενεργό μέλος της κοινωνίας των πολιτών. Ο Θεσσαλονικιός κυρ-Γιάννης, όπου κι αν «σερφάρει» πολιτικά, έχει κάποιες σταθερές εμμονές:

  1. Την αποκατάσταση της χαμένης σχέσης της πόλης με τη θάλασσα,
  2. την αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση (6 διαμερίσματα, 6 μικρά δημαρχεία),
  3. τη στενή συνεργασία πόλης-πανεπιστημίου,
  4. τη λύτρωση της Θεσσαλονίκης από τη συντριπτική κυριαρχία του αυτοκινήτου και από το άγος των κατειλημμένων δημόσιων χώρων.

Και, ως εμπειρικό καταστάλαγμα ανθρώπου μη φθονούντος δόξαν θεωρητικού, επιμένει ότι μόνον ο αυτενεργός και ο ελεύθερα σκεπτόμενος πολίτης έχει τη δύναμη, ενταγμένος σε συλλογικότητες, να επηρεάσει τα πράγματα προς το καλύτερο. «Ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Πολλοί μαζί, χωρίς παρωπίδες, κάτι μπορούμε να κάνουμε».

Οι παρακάτω σκηνές διαδραματίζονται εν έτει 2006, κατά την αντίστοιχη προεκλογική περίοδο, στο εκλογικό κέντρο της νεοσύστατης τότε «πρωτοβουλίας»:

  • Ο επισκέπτης, γύρω στα 40, φάτσα ταλαιπωρημένη, μπαίνει φουριόζος και ψάχνει επίμονα τον Μπουτάρη. Δεν τον βρίσκει και αποχωρεί: «να του πείτε ότι αν με χρειαστεί (λέει όνομα), πέφτω στη φωτιά για πάρτη του. Ο κυρ-Γιάννης μ' έβγαλε
    από τα σκληρά ναρκωτικά
    ».
  • Η επισκέπτρια, φτωχοντυμένη και ντροπαλή. Δεν τον βρίσκει κι αυτή και φεύγει αφήνοντας το όνομά της. «Έστειλε την κόρη μου με έξοδά του στην Αμερική για αποτοξίνωση από το αλκοόλ. Όλη η οικογένειά μου είναι μαζί του».
  • Ο τρίτος, κοστουμάκι και γραβατούλα: «Μου έσωσε το μαγαζί από τα χρέη. Μου 'δωσε 50 χιλιάδες δραχμές πριν κάτι χρονάκια κι ούτε απόδειξη δε ζήτησε. "Όταν ξεχρεώσεις", μου είπε».

Το εύρος της κοινωνικότητάς του εκτείνεται από τον κόσμο των επιχειρήσεων και των αστών του κέντρου, ως τον ένοικο των παραπηγμάτων της υποβαθμισμένης Ξηροκρήνης. Ένας τέτοιος, μαυριδερός, γιγαντιαίος, με βρόμικη φανέλα και λιγδωμένο σγουρό μαλλί, σε μια περιοδεία της «πρωτοβουλίας» το 2008, ξεμπούκαρε από μια λαμαρινένια παράγκα, όρμησε κατά πάνω του με αλαλαγμούς και …τον αγκάλιασε τρυφερά αποκαλώντας τον «Γιάννη μου», ενώ οι άνθρωποι της συνοδείας του αναστέναζαν ανακουφισμένοι.

Οι δρόμοι και όλα τα μιλέτια της Θεσσαλονίκης τον αναγνωρίζουν, γιατί σαν άλλος Τζόνι Γουόκερ πάει παντού περπατώντας. «Αν δε λασπώσεις παπούτσι, δεν ξέρεις τη Θεσσαλονίκη», αποφθέγγεται συχνά.

Ως άνθρωπος της συνεχούς δράσης, αρχίζει κάτι, του δίνει την πρώτη ώθηση και μετά το αφήνει να πάρει τον δρόμο του, ενώ ο ίδιος ξεκινάει για το επόμενο: «ένωση πολιτών», «αρκτούρος», «φύση 2000», «κέντρο περιβάλλοντος και αειφόρου ανάπτυξης», «ανώνυμοι αλκοολικοί», «μακεδονικό μουσείο σύγχρονης τέχνης», παραδοσιακός οικισμός Νυμφαίου, κρασιά ονομασίας προέλευσης, «σύνδεσμος ελληνικού οίνου», «ευρωπαϊκή ενωση οινοπαραγωγικών περιφερειών», «διεθνής ακαδημία οίνου». Αλλά και δις «οινοποιός της χρονιάς», και «Ευρωπαίος ήρωας».

Οι αντίπαλοί του, τον περιμένουν αμείλικτοι στη γωνία. Κι αυτός, που και που τους κάνει τη χάρη πονοκεφαλιάζοντας τους συνεργάτες του, που έχουν την έγνοια της αποφυγής των «ολισθημάτων». «Ας τους να λένε, ας ταράξουμε και λίγο τα νερά», απαντάει μερικές φορές. Κάποιες άλλες παραδέχεται στα ίσα: «έκανα χοντρό φάουλ και πρέπει να το διορθώσω», ενώ είναι έτοιμος να διαπράξει το επόμενο...

Το δημαρχιλίκι, γι' άλλους ατσαλάκωτο κοστούμι, γι' άλλους σχοινί αναρρίχησης, για τον Μπουτάρη είναι βαριά ευθύνη. Παιδεύτηκε ώσπου να αποφασίσει ότι δεν είναι και ασήκωτη. Το σκέφτηκε καλά, το μέτρησε από πολλές πλευρές («δεν είμαι και κανένα τζόβενο») και τέλος μάζεψε τους συνεργάτες του: «παιδιά, δεν μπορώ να κάνω πίσω. Θα ένιωθα σαν να προδίδω όσους πίστεψαν σε μένα. Πάμε γερά! Αυτή τη φορά θα την πάρουμε την πόλη».

Όλα δείχνουν πως οι Θεσσαλονικείς είναι έτοιμοι για την αλλαγή. Για πρώτη φορά μετά από 24 χρόνια, η κάθε μορφής συντήρηση έχει απέναντί της έναν πεισματάρη και ικανό αντίπαλο, που τον φοβάται ότι μπορεί να τη νικήσει. Ο Γιάννης Μπουτάρης με τους συνεργάτες του της πολύχρωμης «πρωτοβουλίας» θα φροντίσουν να δικαιώσουν αυτούς τους φόβους στις 7 Νοεμβρίου. Για την επιστροφή της ελπίδας, για μιαν ανάσα ζωής στην πόλη.



* Το κείμενο αυτό συνέγραψε εκ μέρους της σύνταξης της ppol ο Νίκος Φωτίου, φιλόλογος και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης, πλήρης τίτλος: Στο δήμο Θεσσαλονίκης, η PPOL στηρίζει την υποψηφιότητα του Γιάννη Μπουτάρη/ της Σύνταξης Οκτώβριος 30 2010

Το Μνημόνιο φόνευσε τον Καλλικράτη


του Νίκου Γ. Ξυδάκη*

Ο μεγάλος χαμένος των αυτοδιοικητικών εκλογών της 7ης Νοεμβρίου θα είναι η Αυτοδιοίκηση. Οπως όλα δείχνουν, η εκλογική αναμέτρηση, ιδίως στις περιφέρειες και στους μεγάλους δήμους, παίρνει χαρακτήρα σύγκρουσης γύρω από το Μνημόνιο, τα κυβερνητικά μέτρα αιματηρής λιτότητας και την ύφεση που ήδη πλήττει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ο αυτοδιοικητικός χαρακτήρας των εκλογών διατηρείται μόνο στους μικρότερους δήμους, κι εκεί όχι με αναπτυξιακή λογική αλλά περισσότερο λόγω τοπικισμών και συμφερόντων.

Και όμως οι παρούσες εκλογές είναι από τις κρισιμότερες ίσως των πολλών τελευταίων χρόνων για τις τοπικές κοινωνίας. Με το σχέδιο «Καλλικράτης» επιχειρείται μείζων διοικητική αναδιάρθρωση της χώρας, με τη συγχώνευση πολλών δήμων, ήδη άπαξ συνενωθέντων με το σχέδιο «Καποδίστριας», και κυρίως με τη θέσπιση μειζόνων περιφερειών, με αιρετούς άρχοντες και εκτενείς αρμοδιότητες. Η Ελλάδα δεν θα είναι ίδια μετά τον «Καλλικράτη» – καλύτερα ή χειρότερα, δεν γνωρίζουμε από τώρα.

Ισως να ήταν βιαστική αυτή η ριζική αναδιάρθρωση, σε τούτη τη δυσχερέστατη ιστορική συγκυρία, και όταν η προηγούμενη μεγάλη μεταρρύθμιση, η καποδιστριακή, δεν έχει εμπεδωθεί απολύτως. Η εμπειρία έδειξε ότι η κατάργηση αρκετών κοινοτήτων δεν ήταν πάντα η ευτυχέστερη λύση· η συνένωση απομακρυσμένων μεταξύ τους κοινοτήτων, με σκοπό την καλύτερη χρήση υλικών και ανθρώπινων πόρων, δεν λειτούργησε πάντα προς όφελος των μικρών κοινοτήτων, ο απόμακρος και απρόσωπος χαρακτήρας της αυτοδιοικητικής εξουσίας αποξένωσε τους δημότες από τους αιρετούς. Οι δημότες ένιωσαν αμήχανοι και αμέτοχοι ενώπιον των πρακτικών προβλημάτων του οικισμού τους, περίμεναν κάποιος από τα «κεντρικά» να λύσει το εκάστοτε πρόβλημα.

Από την άλλη, ο «Καλλικράτης» εκτιμάται ότι θα προκαλέσει συνέργειες και οικονομίες κλίμακος στις μεγάλες εργασίες, όπως διαχείριση απορριμμάτων, υδροδότηση, βιολογικοί καθαρισμοί, συντήρηση οδικού δικτύου κ.λπ. Οι μικρές αυτοδιοικητικές μονάδες δεν έχουν επαρκείς πόρους για να αντεπεξέλθουν στις σύγχρονες σύνθετες προκλήσεις. Πόσοι όμως πολίτες γνωρίζουν ποιες βελτιώσεις στην αυτοδιοικητική μηχανή θα φέρει ο «Καλλικράτης»;

Ούτε καν οι χιλιάδες υποψήφιοι...

Η παρτίδα χάθηκε χωρίς καν να παιχτεί, τουλάχιστον προς το παρόν. Το Μνημόνιο, η ύφεση, η αβεβαιότητα του κόσμου, η αμηχανία και η ένδεια των πολιτικών σχηματισμών έπληξαν την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση. Ελάχιστες ημέρες προ των εκλογών, ουδείς μεγαλόσχημος υποψήφιος με κομματικό χρίσμα μιλάει για τον «Καλλικράτη», τα προβλήματα, τις ενδεχόμενες λύσεις στο περιβάλλον, στους οικισμούς, στις υποδομές, στην ανόρθωση της παραγωγής. Μόνη ελπίδα, η κάθοδος νέων, υγιών δυνάμεων στο ξερό αυτοδιοικητικό τερέν. Ευτυχώς παρατηρούνται τέτοια σημάδια εδώ κι εκεί· σε μικρούς ή και μεγάλους δήμους διεκδικούν ψήφο συνδυασμοί ανεξαρτήτων, άφθαρτα πρόσωπα, με καθαρό λόγο και βαθιά γνώση του τόπου. Η φωνή τους δεν ακούγεται στα μεγάλα μίντια και στις κεντρικές αρένες· ακούγεται όμως εκεί όπου πρέπει, στους συμπολίτες τους. Είναι μια ελπίδα.


*kathimerini.gr, 26/10/10

Σχόλιο του ιστολογίου:

Βαδίζουμε λοιπόν προς ήττα των μεταρρυθμιστών; Έναντι ενός τυφλού "όχι στο Μνημόνιο" άνευ εναλλακτικών και με αδιαφορία ποιοι το ...παιανίζουν;

"Εμείς", έστω και μόνοι, θα επιμείνουμε αυτοδιοικητικά!

Ψαριανός λοιπόν ...forever!! (εννοώ και την δεύτερη Κυριακή!)


Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2010

ΘΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΝΑ ΜΙΛΑΜΕ ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΚΡΥ-ΣΤΑΛΙΝ-Α;

του left division

Πριν από μερικές μέρες η στρουθοκάμηλος φιλοξένησε ένα κείμενο της συγγραφέως Σώτης Τριανταφύλλου που καυτηρίαζε με πολύ σκληρό τρόπο ομολογουμένως την πολιτική συμπεριφορά του ΚΚΕ.

Ο διάλογος που αναπτύχθηκε στο post ήταν πραγματικά ογκώδης και πλουσιότατος σε απόψεις. Αυτή η διαπίστωση εκτιμώ ‘’πως μου δίνει το δικαίωμα’’ να επανέλθω.

Όχι να στοχοποιήσω το ΚΚΕ αλλά για να πάρω ενδεχομένως απαντήσεις στις απορίες μου μέσα από τις απόψεις που θα κατατεθούν. Και ερωτώ:

Μπορεί ένα πολιτικό κόμμα να εγκαλεί τον υπεύθυνο για τα ΜΜΕ υπουργό για το γεγονός ότι ένα ντοκυμαντέρ που πρόβαλε η δημόσια τηλεόραση κηλίδωσε την πολιτική εικόνα του Μάο, του Ντε Γκωλ, του Τσώρτσιλ, ή δεν ξέρω ποιου άλλου;

Πρέπει στην δημόσια τηλεόραση να μπουν στοιχεία αυτολογοκρισίας ή άλλου τύπου κόκκινες γραμμές, και τι είδους;

Πρέπει ο εκάστοτε υπουργός να απαντά σε τέτοιες αιτιάσεις και με τι τρόπο;

Η άποψη δεν σχολιάζω ντοκυμαντέρ (Χυτήρης) μπορεί να θεωρηθεί πολιτική θέση;

Μπορεί ένα πολιτικό κόμμα που ευαγγελίζεται την ανατροπή του αστικού κοινοβουλευτικού συστήματος (στο οποίο πάντως μετέχει μιλώντας ταυτόχρονα για αμφισβήτηση μέχρι και του συντάγματος) να εγείρει ζητήματα διαμόρφωσης πολιτικής ηθικής που δεν θ’ αμφισβητεί την δική του κοσμοθεωρία, όταν το ίδιο δεν φείδεται χαρακτηρισμών για όσους θεωρεί πως βρίσκονται απέναντι του, στην προκειμένη περίπτωση όλους τους άλλους.

Κάθε άποψη δεκτή (ελπίζω χωρίς φανατισμό). Δική μου θέση

Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΟΒΑΤΑΙ ΝΑ ΔΙΑΛΕΓΕΤΑΙ

Παραθέτω το σχετικό κείμενο του Βήματος που μου έδωσε την αφορμή για το σχόλιο:

Πόλεμος ΕΡΤ- ΚΚΕ για τον Στάλιν

Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010

Ενταση ξαφνικά στις σχέσεις ΚΚΕ και ΕΡΤ με αφορμή τον... Στάλιν. Η δημόσια τηλεόραση προέβαλε την Κυριακή ένα ντοκυμαντέρ για τη ζωή του Στάλιν το οποίο τον εμφάνιζε, όπως καταγγέλλει ο Περισσός, περίπου ως συνεργό του... Χίτλερ. Εντονη ήταν η αντίδραση του ΚΚΕ και με ανακοίνωσή του χαρακτηρίζει ως «γκεμπελίσκους» τους διευθυντές της δημόσιας τηλεόρασης, ενώ αναφέρει ότι το ντοκυμαντέρ ήταν «κατάπτυστο». Η ΕΡΤ, προστίθεται στην ανακοίνωση του ΚΚΕ, εμφάνισε το βράδυ της Κυριακής την «Ιστορία με το κεφάλι κάτω» και σημειώνει: Η ΕΤ1 εμφάνισε τον Στάλιν ως συνεργάτη του Χίτλερ στην εκπαίδευση της Γκεστάπο, στην παράδοση χιλιάδων εβραίων στο γερμανικό κράτος για να αποσταλούν στα κρεματόρια και καταλήγει: «Για την αντικομμουνιστική φρενίτιδα της κρατικής τηλεόρασης, το ΚΚΕ καταγγέλλει την κυβέρνηση του ΠαΣοΚ και τον αρμόδιο για την ΕΡΤ υπουργό. Κάνουνμεγάλο λάθος αν νομίζουν ότι μπροστά στις εκλογές θα αλιεύσουν ψήφους με τέτοιες χυδαιότητες, κάνουν λάθος αν πιστεύουν ότι με τον αντικομμουνισμό θα συγκαλύψουν τη βάρβαρη πολιτική που εφαρμόζουν υπέρ της πλουτοκρατίας».

Η ανακοίνωση του ΚΚΕ αιφνιδίασε τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού αρμόδιο για τα ΜΜΕ, κ. Τηλ. Χυτήρη, ο οποίος το μόνο που δήλωσε ήταν: «Δεν σχολιάζω ντοκυμαντέρ», ενώ κυβερνητικές πηγές σημείωναν ότι «με τα ντοκυμαντέρ ασχολείται η Ιστορία».

Το ΚΚΕ επανήλθε και ο υπεύθυνος του γραφείου Τύπου του κόμματος κ. Μάκης Μαΐλης επικοινώνησε με τον υπουργό Πολιτισμού κ. Π. Γερουλάνο και εξέφρασε τη διαμαρτυρία του, επισημαίνοντας όπως είπε και τις κυβερνητικές ευθύνες.


Που το πάει ο Γ. Παπανδρέου;

του Κώστα Ανδρέου

Πως σας φάνηκε η συνέντευξη Παπανδρέου;

Όπως πάντα, ήταν ένα κακό τηλεοπτικό προϊόν, απάντησαν οι περισσότεροι.

Δεν συμφωνώ.

Η συνέντευξη του Παπανδρέου δεν ήταν λάθος. Έτσι είναι η πολιτική στην Δημοκρατία. Έχουν δικαίωμα να εκφράζονται όλοι. Δεν μπορεί να γίνονται εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και να απαιτείς από τον αντίπαλο, να δέχεται μόνον εκείνος να “αυτοπεριορίζεται” σε έναν λόγο γι’ αυτές και να λοιδορείται και να χλευάζεται επειδή το κάνει, και την ίδια στιγμή, όλοι οι άλλοι, να δηλώνουν ότι θα μετατρέψουν τις εκλογές σε δημοψήφισμα για το “Μνημόνιο”.

Είχα γράψει από τότε, ότι αυτό θα μπορούσαν να το κάνουν καθαρά, ζητώντας ένα κανονικό δημοψήφισμα για το Μνημόνιο. Δεν το έκαναν, αλλά προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν, την “υποχρεωτική” αποχή του, από μια τέτοια συζήτηση, για να κερδίσουν κάποιες ψήφους παραπάνω. Και περιέργως τους άφησε να το κάνουν.

Ήταν αναμενόμενο λοιπόν κάποια στιγμή, μετά μάλιστα το “ρεύμα ανταρτών” του “βαθέως ΠΑΣΟΚ”, να βγει από την “υποχρεωτική απουσία” του από έναν τέτοιο διάλογο.

Και βγήκε.

Η μέχρι χθες “πλειοδοσία” σε “αντι-μνημονιακές” κορώνες, μετατράπηκε, σε “πλειοδοσία” “αντιεκβιαστικών κηρυγμάτων”. Δεν είμαστε σοβαροί.

Η χθεσινή τοποθέτηση, έβαλε όρια. Είπε ποιοι είναι οι εχθροί και σ’ αυτούς, εκτός από την ΝΔ, ζωγράφισε και εκείνο το ΠΑΣΟΚ, εκείνους τους υποψηφίους που αυτονομούνται με την σημαία του “αντιμνημονιακού”.

Έχουμε την πρώτη ρήξη και με δεδομένο ότι την επόμενη περίοδο, οι μεταρρυθμίσεις αφορούν το ενιαίο μισθολόγιο, την ενίσχυση των φοροδιωκτικών μηχανισμών, τις μετατάξεις των υπαλλήλων των ΔΕΚΟ και των ΟΤΑ, προνομιακούς χώρους για το “βαθύ ΠΑΣΟΚ”, καθίσταται βέβαιο, ότι θα εκφραστεί αυτή η ρήξη πιο καθαρά στην συνέχεια.

Έχουμε όμως και κάτι παραπάνω. Ο Παπανδρέου, προφανώς και ξέρει, ότι δεν μπορούν οι εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, να είναι επιτυχείς για το κόμμα του. Το ήθελε άραγε να είναι επιτυχείς; Πολύ αμφιβάλλω.

Τα νούμερα δεν βγαίνουν, οι εισπράξεις υστερούν και δεν θα επιτρέψουν να πιαστούν οι στόχοι του Μνημονίου. Κάποιος πρέπει να χρεωθεί την αστοχία. Το έχει ανάγκη ακόμη και η Τρόικα, για να περάσει σε σχέδιο “Β”. Κάποιος πρέπει να χρεωθεί τον ρόλο του από μηχανής θεού.

Ποιος άλλος από την πολιτική αστάθεια και τις πρόωρες εκλογές;

Ποιος άλλος μπορεί να οδηγήσει σε απόλυτη εξουσιοδότηση, για εν λευκώ χειρισμούς στον μόνο διαθέσιμο να αναλάβει αυτόν τον ρόλο, Παπανδρέου;

Νομίζω ότι ο Παπανδρέου έχει κάνει ότι χρειάζεται, για να “υποχρεωθεί” να πάει σε εκλογές.

Είναι φανερό, για μένα τουλάχιστον, ότι έχει αποφασίσει την ρήξη με το “ΠΑΣΟΚ των διαπλεκομένων”, των “επιδοτούμενων”, των “τοπικών εξουσιών” και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να φτάσει σ’ αυτήν, από την εκμετάλλευση της ευκαιρίας “του ρεύματος” των “αντάρτικων ψηφοδελτίων”.

Είναι φανερό, ότι πρέπει να ξεκόψει μαζί τους, τώρα στην αρχή, και να τους οδηγήσει έξω από το κόμμα.

Η σύγκρουση με το “βαθύ ΠΑΣΟΚ” των “κομματικών της κρατικής γραφειοκρατίας”, των παιδιών της γενιάς των “μη προνομιούχων”, άνοιξε, και θα κλείσει το ταχύτερο δυνατόν με προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, σε δραματικές συνθήκες, που είναι οι μόνες που μπορούν να του δώσουν εκείνη την πλειοψηφία -χωρίς το “κόμμα”- που θα του επιτρέψει να κάνει τις υπόλοιπες αλλαγές, που θα θίξουν τα “δικά τους παιδιά”, στις ΔΕΚΟ και το Δημόσιο, στους συνεταιρισμούς και την ΤΑ.

Ο Παπανδρέου, επιχειρεί αναδιοργάνωση του μπλοκ εξουσίας. Επιχειρεί μια μετατόπιση στις κοινωνικές του αναφορές. Από τα παιδιά “των μη προνομιούχων”, θέλει να περάσει στους σημερινούς “μη-προνομιούχους”. Από την “μεσαία τάξη της επιδότησης” θέλει να περάσει στην “μεσαία τάξη της καινοτομίας”, των νέων επιστημόνων, την γενιά των “νέων μεταναστών”.

Η ευκαιρία είναι μοναδική, δεν θα ξαναέχει τέτοια ευκαιρία και δεν πιστεύω ότι δεν θα την αδράξει.

Η Δημοκρατική Αριστερά, πρέπει να είναι πολύ προσεκτική.


Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

Επιχειρηματικότητα και καινοτομία του πιο φτωχού τεταρτημορίου

από το ιστολόγιο greek rider με την εισαγωγή του left liberal synthesis που συνυπογράφουμε (αναδημοσίευση της αναδημοσίευσης!)

Η εισαγωγή του lls:

Δημοσιεύουμε την ανάρτηση του Greek Rider "Επιχειρηματικότητα και καινοτομία του πιο φτωχού τεταρτημορίου". Υπάρχουν διατυπώσεις και γνωματεύσεις που δεν με βρίσκουν σύμφωνο. Αλλά επιτέλους διατυπώνονται σκέψεις, και συλλογισμοί, μακρυά από την ρουτίνα μιας μανιέρας του "αντιμνημονίου" της ευκολίας της tax free καταγγελίας, και της μεγάλης αναμενόμενης αλλαγής μέσω τελετουργικών εξορκισμών. Γόνιμος αντικρατισμός, έμφαση στην καινοτομία, οικειοποίηση της αγοράς από τα "αριστερά", δημιουργούν ένα καμβά σκέψης, που δεν πάσχει από αντιφάσεις, αλλά αποκαλύπτει προβληματισμό και πρωτοτυπία. Δεν συνίσταται για εραστές της ρουτίνας.

Το κείμενο του gr:

Το πρώτο πρόβλημα που έρχεται σαν τσουνάμι είναι η ανεργία. Ένας άνεργος νέος άνθρωπος δεν μπορεί να βρει εργασία γιατί οι δουλειές μειώνονται δραματικά, δεν μπορεί να γίνει ελεύθερος επαγγελματίας γιατί δεν είναι μόνο τα κλειστά επαγγέλματα που δεν μπορεί να ασκήσει αλλά ούτε και παρεμφερή τα οποία τα εμποδίζουν οι “λομπίστες” ελεύθεροι επαγγελματίες των κλειστών. Τέλος, ούτε ψιλικατζίδικο δεν μπορεί να ανοίξει γιατί τα ενοίκια είναι ακόμη υπερβολικά υψηλά, οι αναγκαστικές εισφορές προς ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) είναι τεράστιες και οι συνθήκες της οικονομίας φθίνουσες. Συνεπώς τι; Καταδίκη με πνίξιμο στο νιπτήρα; Το θέμα είναι τρομακτικό.

Για τα κλειστά τα έχουμε πει πολλές φορές (δείτε , , και ). Η άλλη λύση που χρειάζεται άμεση εφαρμογή είναι η λύση της διευκόλυνσης της αυτοαπασχόλησης και η προώθηση της επιχειρηματικότητας των ΝΕΩΝ για την οποία θέλω να γράψω σήμερα.

Οι ενδεδειγμένες στρατηγικές

1) Κατ’ αρχήν θα πρέπει να σταματήσουν κάθε είδους κρατικές επιδοτήσεις μεγάλων επιχειρήσεων. Το κράτος λέει ότι εφόσον πληρώνει τα επιδόματα ανεργίας, καλύτερα να δίνει κάποιους χρηματικούς πόρους στις μεγάλες επιχειρήσεις υπό τη μορφή επιδοτήσεων για να αυξάνεται λιγότερο η ανεργία.Έτσι δεν είναι; ΛΑΘΟΣ! Καλύτερα να πάει η ανεργία στο 25%-30% παρά να πληρώνει το κράτος για να διατηρείται μια προβληματική και μη βιώσιμη κατάσταση. Επίσης είναι λάθος να δίνει σε δήθεν “στοχευμένους” κλάδους επιδοτήσεις ίδρυσης μικρών επιχειρήσεων σε ανέργους.

Η επιδότηση των κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών (με δανεικούς πόρους) οδηγούσε πολλού επιχειρηματίες να βλέπουν όνειρα ότι είναι σπουδαίοι. Κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες που πήγαιναν σε συνέδρια επιχειρηματικότητας για να πουν στους άλλους πώς πετυχαίνει κάποιος αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας. Τι να τους πουν όμως; Και για ποια επιχειρηματικότητα να μιλήσουν όταν οι ίδιοι ήταν ένα είδος κρατικού υπαλλήλου πολυτελείας. Από το κράτος χρηματοδοτούνταν με δανεικά χρήματα, ασαφής όρους και συνήθως πολύ βύσμα. Αμ έτσι γίνεται επιχειρηματίας ο κάθε ένας. Ούτε επιχειρηματικό δαιμόνιο χρειάζεται, ούτε νέες ιδέες, ούτε τίποτα. Μόνο να είναι δεμένος σε κάποιο κομματικό άρμα με το οποίο έχει αλισβερίσια. Αυτό περιλαμβάνει τόσο τους αναπτυξιακούς νόμους όσο και πολλά γνωστά μεγάλα επιχειρηματικά ονόματα των τελευταίων 30 ετών που ουσιαστικά αποτέλεσαν στην ουσία “κόμβους κυβερνητικής πολιτικής”.

2) Είναι λάθος το κράτος να στηρίζει τις τιμές (ναι, ναι αυτό κάνει…το άτιμο το κράτος). Αντίθετα, το κράτος θα έπρεπε να επιδιώκει την κατάρρευση των τιμών. Ξέρω, ξέρω θα σας αρχίσουν οι μεγάλοι οικονομολόγοι να σας λένε ότι η κατάρρευση των τιμών δεν είναι κάτι καλό για την οικονομία, αλλά από την άλλη πιέζουν δήθεν τον κακό ΣΕΒ να ρίξει τις τιμές, έτσι; Δεν θέλω να αναλύω ξανά τα ίδια και τα ίδια γι’ αυτό πάρτε το όπως σας το λέω χωρίς καμία περιστροφή και αναστολή: Αν δεν καταρρεύσουν οι τιμές, η Ελλάδα θα σβήσει από τον χάρτη της γης. Αν δεν καταλαβαίνεται το πώς και το γιατί δεν πειράζει, δεν μπορώ να παρεκκλίνω τόσο πολύ τώρα και να αλλάξω κουβέντα για να το εξηγήσω ξανά. Απλά χωνέψτε το ό,τι και αν ακούτε (και επειδή στην κοινωνία το όφελος μιας κοινωνικής ομάδας είναι η ζημιά της άλλης, θυμίζω ότι πάντοτε μιλάω από την πλευρά του χαμηλότερου εισοδηματικού τεταρτημορίου).

Γιατί δεν μπορεί από τη μια πλευρά να ελπίζει το κράτος ότι θα πέσουν οι τιμές στα σούπερ μάρκετ (επειδή θα τους λυπηθεί ο ΣΕΒ ή για τα μάτια του κόσμου;) και από την άλλη να προσεύχεται να μην καταρρεύσει η αγορά ακινήτων γιατί τότε θα καταρρεύσουν και οι ήδη χρεοκοπημένες τράπεζες. Ε ας καταρρεύσουν οι τράπεζες, ας χαθούν και λεφτά. Αυτό δεν είναι ο καπιταλισμός; Ή μήπως καπιταλισμός είναι να χάνονται λεφτά μόνο φτωχών (χαμηλότερου τεταρτημορίου), μαζί με τις δουλειές και τις ζωές τους;

Θα πρέπει η αξία να φύγει από τα ακίνητα για να διευκολύνει την μικρή επιχειρηματικότητα (μικρή επιχειρηματικότητα = αυτονομία-καινοτομία) . Γι’ αυτό το κράτος θα έπρεπε να πάρει μέτρα που να στοχεύουν στα ακίνητα και όχι να τα απαλλάσσει. Για παράδειγμα, να γίνουν τα ακίνητα όπως τα αυτοκίνητα, να μην μπορεί κάποιος να έχει μερικά ακίνητα ανοίκιαστα για 2 και 3 χρόνια, όπως τώρα, περιμένοντας δήθεν την αγορά να φτιάξει. Να επιβληθούν τόσο δύσκολοι φορολογικοί νόμοι που όταν κάποιος έχει μερικά ακίνητα ανοίκιαστα (μιλάμε για τους μεγαλοιδιοκτήτες πάντα, ξυπνήστε!) να κινδυνεύει με χρεοκοπία. Τότε θα βλέπατε πώς θα έπεφταν γρήγορα οι τιμές και δεν θα κρεμόμασταν από την νωχελικότητα ορισμένων κακομαθημένων μεγαλοιδιοκτητών που ουσιαστικά είναι εκτός αγοράς επειδή απολαμβάνουν σκανδαλώδη δικαιώματα προστασίας της περιουσίας τους που τους επιτρέπουν την αναμονή ενώ η κοινωνία λιώνει….

Αν δεν μπορούν τέτοιου είδους μέτρα τότε πρέπει να βγούμε και από το ευρώ.

3) Κατά τρίτον, στο σκέλος της μικρής επιχειρηματικότητας το κράτος είχε συνηθίσει να δίνει μερικά ψιχουλάκια και στα καημένα τα παιδάκια (ανέργους με βεβαίωση και σφραγίδα του ΟΑΕΔ) όταν έκαναν συγκεκριμένες δραστηριότητες που καθόριζε ο Νόμος και είχαν περάσει και σεμινάριο του ΟΑΕΔ. Κάτι σεμινάρια στα οποία στην αίθουσα γίνεται πλάκα και κανείς δεν ενδιαφέρεται βέβαια για επιχειρηματικότητα.

Αντίθετα, θα πρέπει να αφήσουν ΕΝΤΕΛΩΣ ελεύθερη την ίδρυση μικρών επιχειρήσεων. Χωρίς κανένα κριτήριο, χωρίς προυποθέσεις, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα. Να μπορεί ο κάθε ένας να κάνει ό,τι βλακεία του κατέβει στο κεφάλι. Και όταν και αν μετά από λίγα χρόνια (κατά τη γνώμη μου 4 χρόνια) βγάλει κέρδος να δώσει και στο κράτος να δώσει και στους ασφαλιστικούς φορείς.

Το κράτος δεν έχει τους κατάλληλους μηχανισμούς ή το κατάλληλο είδος γραφειοκρατικής νοημοσύνης για να μπορέσει να κατευθύνει την επιχειρηματικότητα προς την καινοτομία. Ούτε μπορεί αυτή να ευδοκιμήσει σε ένα περιβάλλον τόσο ασφυκτικής νομοθετικής ρύθμισης. Ρυθμίσεις που σαν σύνολο δεν έχουν καμία λογική και ούτε μπορεί κανένας να τις εξηγήσει. Αυτές οι ρυθμίσεις είναι οι αλυσίδες που κρατάνε τους έλληνες στην ανεργία και τα βαρίδια που μας βυθίζουν πιο βαθειά στην χρεοκοπία. Δείτε για παράδειγμα την Global Innovation Index Report 2009-2010.

Ακόμη και όσοι ασχολούνται με την προώθηση της επιχειρηματικότητας κάνουν το τραγικό λάθος να προτείνουν την θέσπιση κινήτρων για την ίδρυση π.χ. εταιρειών υψηλής τεχνολογίας. Αυτό είναι λάθος γιατί αλλιώς θα μπορούσαν να υπάρξουν επιχειρήσεις που μπορεί να μην ασχολούνταν οι ίδιες με την υψηλή τεχνολογία αλλά να την υποστηρίζουν και να την βοηθούν έμμεσα. Ακόμη δηλαδή και τα καινοτόμα επιχειρηματικά μυαλά πέφτουν στην ίδια παγίδα και δεν βλέπουν πραγματικά ανεπηρέαστα τα πράγματα.

Πρόσφατα μάλιστα διάβασα σε ένα γνωστό δικτυακό τόπο ότι οι συζητήσεις για την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα θα πρέπει να διεξάγονται μόνο στα Αγγλικά. Έλεος ρε παιδιά! Εσείς πάτε να ξεκινήσετε να βάζετε ρυθμίσεις και απαγορεύσεις πριν καλά, καλά ξεκινήσετε! Τα ίδια λένε και οι επαγγελματίες των κλειστών επαγγελμάτων, ότι π.χ. για να κάνεις την Α ή την Β εργασία θα πρέπει να έχεις το τάδε πτυχίο. Είναι σωστότατο βέβαια ότι κάποιος σήμερα θα πρέπει να ξέρει άριστα τα Αγγλικά, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι που δεν γνωρίζουν Αγγλικά ενώ μπορεί κατά τα άλλα να είναι ιδιοφυή επιχειρηματικά μυαλά. Αλλιώς πάμε στην λογική των κλειστών επαγγελμάτων…

Συνεπώς, θα πρέπει να μπορεί ο κάθε πολίτης, εργαζόμενος ή μη, με ένα τηλέφωνο από το σπίτι του ή με μια δήλωση στο ίντερνετ, να μπορεί να ανοίγει μια μικρή επιχείρηση χωρίς καμία άλλη διατύπωση. Να απαλλάσσεται επίσης από την υποχρέωση καταβολής ατομικών ασφαλιστικών εισφορών, για ένα διάστημα τουλάχιστον 3 ετών. Αν θέλει το κράτος να δώσει επιδοτήσεις να τις δώσει αφού κάνει αυτές τις βασικές αλλαγές με στόχο να μπορεί ο κάθε ένας να απασχοληθεί.

Και να μην υπάρχει κανένα κριτήριο πουθενά, να μπορεί ο κάθε εργαζόμενος που έχει μια τεχνογνωσία, ακόμη και αν αυτός εργάζεται, να μπορεί να παραιτηθεί από την ιδιωτική δουλειά του και να ανοίξει και αυτός μια δική του επιχείρηση.

Η καινοτομία που όλοι ψάχνουν και έχει γίνει της μόδας, δεν μπορεί να βρεθεί σε νομικές ρυθμίσεις και γραφειοκρατικές πολιτικές. Ούτε μπορεί να βρεθεί στα σεμινάρια του ΟΑΕΔ, ούτε σε συγκεκριμένους κλάδους. Αφήστε τους ανθρώπους να επιχειρήσουν αυτό που θέλουν να κάνουν.

Αν γίνει αυτό τότε οι γονείς που τώρα χρηματοδοτούν τα παιδιά τους για να πίνουν καφέ στην καφετέρια περιμένοντας τη νέα προκήρυξη του ΑΣΕΠ ή το βύσμα (κάποιον αλήτη από κομματικό γραφείο) να τους πάρει τηλέφωνο, θα δίνουν πάλι τα λεφτά αυτά για να βοηθήσουν το ξεκίνημα μικρών επιχειρήσεων. Και οι άνθρωποι αυτοί θα κάνουν κάτι δημιουργικό και ενδεχομένως χρήσιμο και παραγωγικό.

Ας ανοίξουν σε κάθε δρόμο 100 ψιλικατζήδικα, δεν πειράζει. Ας γίνει το πιο τρελό που μπορούμε να σκεφτούμε. Αυτή η “περίεργη” κατάσταση είναι που χρειάζεται η καινοτομία για να αναδυθεί. Ξέρετε πόσοι Bill Gates χάθηκαν στην Ελλάδα τα χρόνια 1974-2010; Πιστεύω πολλοί. Οι περισσότεροι έζησαν μίζερες ζωές ως υπάλληλοι κάποιας τριτοκοσμικής υπηρεσίας του δημοσίου. Κάποιοι άλλοι αναγκάστηκαν να γίνουν υπάλληλοι ιδιωτικών εταιρειών επειδή δεν είχαν επαρκή κληρονομικά ή βυσματικά δικαιώματα από τους ευγενείς των κλειστών επαγγελμάτων.

Αργά ή γρήγορα – εφόσον ο καπιταλισμός δεν καταρρεύσει παντελώς τα επόμενα 20 χρόνια, γιατί και αυτό είναι πολύ πιθανό- αυτά που λέω αναγκαστικά θα γίνουν στην Ελλάδα γιατί δεν υπάρχουν άλλες λύσεις.

Ή να σας πω τις άλλες λύσεις που έχουν ορισμένοι κύκλοι στο μυαλό τους για να μην τα έχετε όλα συγκεχυμένα: Οι τιμές δεν πέφτουν και οι τράπεζες μαζί με τους μεγαλοιδιοκτήτες συνεχίζουν να πίνουν ουισκάκια στην υγειά μας (στην υγειά των κορόιδων), το πιο φτωχό τεταρτημόριο γίνεται εντελώς απελπισμένο (πραγματικοί δούλοι) για να εργάζονται έναντι σχεδόν μηδενικού κόστους ως υπάλληλοι, οι δημόσιοι υπάλληλοι πεινάνε, η Ελλάδα ξεπουλιέται στους δανειστές μας οι οποίοι στη συνέχεια θεσπίζουν φορολογικούς συντελεστές 12% για τις μεγάλες πολυεθνικές.

Άλλο η αυτοαπασχόληση του πιο φτωχού τεταρτημορίου για την οποία μέχρι και η Παπαρήγα έλεγε το 2008 ότι όταν θα κυβερνήσει το ΚΚΕ θα την αφήσει να υπάρχει (ας μπορούσε να κάνει και αλλιώς), και άλλο η πολιτική εξουσία των μεγάλων πολυεθνικών, οι κρατικοδίαιτοι έλληνες επιχειρηματίες των τελευταίων 30 ετών, το τραπεζικό παρασιτικό κεφάλαιο το οποίο μας πιέζει να πεθάνουμε για να μπορεί να κερδοσκοπεί όπως πριν ή τα συμφέροντα των κλειστών λόμπι επαγγελμάτων που ζει εδώ και χρόνια με τα κόλλυβα από την κηδεία όσων δεν έχουν κανένα δικαίωμα.

Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010

Πως αντιμετώπισε η Αριστερά τις οικονομικές κρίσεις από θέσεις εξουσίας

εικόνα: the people's cube

Αλληγορία του Αριστερού χθες και του σήμερα, με αφορμή μιαν επέτειο

του Μιχάλη Φανουράκη*

Πολλές φορές η επικαιρότητα που σχετίζεται με την ιστορία και την δράση της Αριστεράς βάζει κάποιους από μας στον πειρασμό να δούμε το παρελθόν μέσα από τις σημερινές συνθήκες ενός θολού μέλλοντος που περιέχει κάποιες αναλογίες με εκείνες των σκληρών χρόνων του μεσοπολέμου.

Συμβολικά ο Οκτώβρης άσκησε μια ακατάβλητη γοητεία σε όλους, ανεξαρτήτως πολιτικού και ιδεολογικού ρεύματος. Η πραγματικότητά του όμως είναι περισσότερο πεζή όπως συνήθως συμβαίνει και στην ίδια την ζωή. Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και του εμφυλίου που ακολούθησε, η νεαρή τότε Σοβιετική Ρωσία βρέθηκε καθημαγμένη από τις τεράστιες καταστροφές, χωρίς τα αναγκαία μέσα να θρέψει το λαό της.

Οι ηγέτες του κόμματος των μπολσεβίκων βρέθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας ενώπιος ενωπίω του σοσιαλιστικού οράματος στην πράξη και ως ‘’προϊόντα’’ της εποχής τους και οι ίδιοι εμφορούνταν από σοβαρές αυταπάτες και μύθους , όπως άλλωστε συνέβη σε κάθε επαναστατική περίοδο στην ανθρώπινη ιστορία.

Την περίοδο του εμφυλίου η αλλιώς περίοδο του ‘’πολεμικού κομμουνισμού’’, αναπτυχθήκαν απόψεις περί ‘’αμέσου περάσματος στον κομμουνισμό’’ και την κατάργηση του χρήματος, κυρίως από τον Τρότσκι και το ρεύμα που εκπροσωπούσε, αλλά και από άλλους μπολσεβίκους ηγέτες που κατά καιρούς βρεθήκαν στην ιδία γραμμή, ως εσωκομματική αντιπολίτευση με διαφορές ονομασίες [Αριστεροί κομμουνιστές, Αριστερή αντιπολίτευση κ.α.]

Ασφαλώς η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Η εξαθλίωση του λαού εξ αιτίας του πολέμου η κατάρρευση της παραγωγής σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα του 1913, ο υποτυπώδης εφοδιασμός των πόλεων από τις αγροτικές περιοχές, έθεσαν την επιτακτική ανάγκη για ένα ρεαλιστικό οικονομικό και όχι μόνο ,πρόγραμμα αναστήλωσης της χώρας.

Ο Λένιν, περισσότερο ρεαλιστής και συγκροτημένος από όλους, υπέγραψε τον τερματισμό του πολέμου με την συνθήκη του Μπρέστ Λιτοφσκ το 1918, σαν να δίνει ‘’γραμμή’’ στην Ισβέστια τον Απρίλη του ιδίου έτους. ‘’Η αναγνώριση της Σοβιετικής εξουσίας από τους συμμάχους θα φέρει γρήγορα μια στενή επαφή με Αγγλία, ΗΠΑ, Γαλλία για τον εξοπλισμό του κόκκινου στρατού και την χορήγηση κεφαλαίων στη Ρωσία. Θα είναι ένα άμεσο χτύπημα στους Γερμανούς ιμπεριαλιστές και τον φιλογερμανικό προσανατολισμό ορισμένων ρωσικών πολιτικών ομάδων. 1

Τρία χρόνια αργότερα [1921] αφού παγιώθηκε οριστικά η Σοβιετική εξουσία ο Λένιν παρουσιάζει και τον δεύτερο ‘’ρεαλισμό’’ του. Την συμφωνία του Ράπολο που αποτελεί την ιδρυτική πράξη της περίφημης ΝΕΠ . Η Νέα Οικονομική Πολιτική ταρακούνησε ιδεολογικά τους μπολσεβίκους αφού άφηνε σοβαρά περιθώρια ακόμη και σε Γερμανικά κεφαλαία στις ιδιωτικές επενδύσεις στη βιομηχανία και στους κουλάκους της υπαίθρου να λειτουργήσουν. Οι εσωκομματικοί τριγμοί αντιφάσεις και οι ερμηνείες της υπήρξαν από τότε αντικείμενο μελέτης από το διεθνές κίνημα και τους κορυφαίους μελετητές του.

Ο άμεσος στόχος της ΝΕΠ ήταν να βγάλει την χώρα από την πείνα και το οικονομικό χάος που βρέθηκε βυθισμένη, υστέρα από 4 χρόνια πολέμου, οπού ακολούθησαν αλλα 3 εμφυλίου και ξένης επέμβασης. Στην αρχή τα οικονομικά καθήκοντα είναι άμεσα πολιτικά καθηκοντα.2

Σε μια συντριπτικά αγροτική και καθυστερημένη χώρα , η ανόρθωση της παραγωγής της υπαίθρου ήταν κορυφαίο ζήτημα. Το μέγεθος του προβλήματος δείχνουν οι ξηροί αριθμοί της παραγωγής σιτηρών. Ενώ ο μέσος όρος των ετών 1909/1913 ήταν 82,6 εκ. τόννοι, το 1923 είναι 70, 1926 74,5 και το ’27 76,4. Η σοβαρή πτώση το 1928 σε 73,6 θα εχει σοβαρές πολιτικές συνέπειες με ιστορικές διαστασεις.3

Στο μέτωπο της βιομηχανικής παραγωγής παρά την αύξηση κατά 15,6% το 1927 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, είναι μόνο 4% παραπάνω από το προπολεμικό επίπεδο. 4

Ενδιαφέρον έχει όμως η μεταποιητική βιομηχανία όπου με βάση το 100[1913] φτάνει στο 114,5 ενώ Γαλλία 142,5 Γερμανία 117,5 Αγγλία 100,5. 4

Στο πολιτικό πλαίσιο η ΝΕΠ θεωρούνταν η υλική βάση της λεγόμενης ‘’εργατοαγροτικης συμμαχίας’’ που είχε στόχο τη γρήγορη ανάπτυξη των ανταλλαγών μεταξύ πόλης/υπαίθρου, εγκαθιδρύοντας ταυτόχρονα ικανοποιητικές σχέσεις για τους αγρότες που στην διάρκεια του εμφυλίου εφοδίαζαν τις πόλεις δίχως να τα ανταλλάξουν με βιομηχανικά είδη. Αυτή η απόφαση της αποκατάστασης μιας ευρύτατης ελεύθερης αγοράς και της αύξησης της κυκλοφορίας του χρήματος που θα μιλήσουμε παρακάτω ,αναπτύσσει σοβαρά προβλήματα στη συγκέντρωση προϊόντων από τις κρατικές μονάδες και τους συνεταιρισμούς. Οι ιδιώτες έμποροι έχουν την δυνατότητα να πωλούν σε καλύτερες τιμές στην αγορά ενώ αγοράζουν ακριβότερα την παραγωγή του αγρότη.

Τούτων δοθέντων η συνειδητή μάχη του σοσιαλισμού με τον καπιταλιστικό τρόπο διακίνησης του εμπορίου μπαίνει σε κρίση. Σε αυτές τις συνθήκες ο Λένιν δηλώνει ότι ‘’δεν υπάρχει καμμιά υπεκφυγή ,ούτε πολιτική ,ούτε άλλη εφόσον πρόκειται για ανταγωνισμό με το ιδιωτικό κεφάλαιο. Είτε θα περάσουμε με επιτυχία αυτές τις εξετάσεις ή θα έχουμε πλήρη αποτυχία’’. 5

Κάτω από αυτές τις συνθήκες ξεκινούν περιοριστικά μετρά κατά του ιδιωτικού εμπορίου για να σταθεροποιήσουν τις τιμές , αλλά αυτό δημιουργεί την δυσαρέσκεια των αγροτών , πράγμα που θα επιφέρει σημαντικές πολιτικές συνέπειες. Το 1927 λοιπόν , κρατικός και συνεταιριστικός τομέας ελέγχουν το 95% του χονδρικού εμπορίου ενώ στο λιανικό η αναλογία είναι 63% / 37%. , ενώ το ’29 η συνέχιση των περιορισμών συμπιέζει τους ιδιώτες στο 13,5%. Εδώ είναι και το κρισιμότερο σημείο που ταλάνισε τη Σ. Ενωση μέχρι το τέλος της ζωής της, αλλά και την παγκόσμια Αριστερά όλων των αποχρώσεων. Η σχέση με τον αγροτικό κόσμο. Η κρίση συγκέντρωσης των σιτηρών ξεσπά το καλοκαίρι του ’27 και ως το τέλος του χρόνου φτάνει σε πτώση έως και 55% σε σχέση με την προηγουμένη χρονιά. 6.

Ακολουθούν τα συνήθη έκτακτα μετρά και δαιμονοποιήσεις που θα φέρουν εκπλήξεις. Η εύκολη εξήγηση δείχνει τους κουλάκους και η αντίδραση είναι και πάλι επιτάξεις με βάση το άρθρο 107 του Π.Κ. του 1926. Οι ποσότητες όμως δεν συμπληρώνονται επαρκώς για την προμήθεια των πόλεων ,οπότε στρέφονται πλέον και στους μεσαίους αγρότες[σερετνιακι], ακόμη και τους φτωχούς! [μπετνιακι] 7.

Ο φόβος των μεσαίων στελεχών του κόμματος για κυρώσεις τους οδηγεί σε αυτές τις ακρότητες όπως ομολογεί στην Πραβντα ο υπεύθυνος για την συγκέντρωση Μικογιάν στις 10/2/1928.

H φύση και ο χαρακτήρας του μπολσεβίκικου κομματικού μηχανισμού με τον απόλυτο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό θα αναδύσει τεράστιες σοβαρές επιπλοκές στη διάταξη της ταξικής συμμαχίας με τους αγρότες ,κάτι που η Λουξεμπουργκ είχε επισημάνει 10 χρόνια πριν. Στην σοβαρή αντίδραση των αγροτών, ο Στάλιν με εγκύκλιο ζητά να τεθεί οριστικά τέρμα σε τέτοιες μεθόδους.8. Η χαλάρωση της πίεσης φέρνει απότομα πτώση τον Απρίλη του ΄28. Στο επόμενο δίμηνο η ηγεσία απελπισμένη επαναφέρει τα έκτακτα μέτρα , που θίγουν πια και τους φτωχούς αγρότες με άμεσο τρόπο. Ταυτόχρονα προσπαθεί να τους οργανώσει κατά των κουλάκων, αλλά τους απειλεί να παραδίδουν και τα δικά τους αποθέματα κάτω από το βάρος σοβαρών κυρώσεων. Η αντιφατική αυτή πολιτική προκαλεί πλέον αγεφύρωτο ρήγμα στην λεγομένη εργατοαγροτική συμμαχία και την προετοιμασία για τον οριστικό ενταφιασμό της ΝΕΠ από τον Στάλιν που στο μεταξύ έχει κυριαρχήσει πλήρως στο κόμμα. Με αυτές τις συνθήκες η επιρροή των κουλάκων αυξάνεται και ο Ουκρανικός λιμός του ‘32/33 κυοφορείται. Η εγκατάλειψη της ΝΕΠ γίνεται οριστική το 1929 και είναι μεγάλης ιστορικής σημασίας, αφού αυτό που συμβαίνει στην υπερδομή συνδέεται με την γενική κίνηση της ταξικής σύγκρουσης και με την διαδικασία της μεταβολής και της αναπαραγωγής του συνόλου των κοινωνικών σχέσεων. 9.

ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Στα χρόνια από το 1917 ως το 1920 η κοινωνική παραγωγή είναι ακόμη αποτέλεσμα ιδιωτικών και ανεξάρτητων δράσεων ανάμεσα τους , ούτως ώστε τα προϊόντα εμφανίζονται ανταλλάξιμα μεταξύ τους πράγμα που δεικνύει κλασσικές καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. 10. Οι ιδεοληψίες που εμφανίζονται περί ‘’άμεσου περάσματος στον κομμουνισμό και κατάργησης του χρήματος’’ από τον Τρότσκι κυρίως και όχι μόνο, μοιάζουν αδιέξοδες και επικίνδυνες.

Ενώ ο χρόνος εργασίας παραμένει ο παράγοντας παραγωγής κοινωνικού πλούτου, στηρίζεται δε στην αξία και η αύξηση του πλούτου στην υπερεργασία 11.

Μέσα σε αυτές τις αντιφάσεις , οι εμπνευστές της ΝΕΠ θα ξαναστήσουν την πραγματικότητα στα πόδια της με μια ουσιαστική και συμβολική κίνηση. Εκδίδουν διάταγμα το 1921 για την ίδρυση μικρών ιδιωτικών επιχειρήσεων η την επαναλειτουργία τους, ενώ στο τέλος του έτους επιτρέπουν την χρησιμοποίηση έως 20 εργατών. Στις 22 Μαΐου 1922 διάταγμα διευρύνει τα δικαιώματα ιδιωτικών εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων. Ακόμη προβλέπει ιδιωτικοποιήσεις και εκχωρήσεις στο ξένο κεφάλαιο , εάν ετσι η παραγωγή αυξανόταν γρηγορότερα ! 12

Η γενική ιδέα ήταν [1925] ότι αυτές σιγά θα αφανισθούν από μόνες τους όταν ο ανταγωνισμός από τις κρατικές επιχειρήσεις θα πρόσφερε χαμηλότερες τιμές.

Η εμπειρία όμως από την ύπαιθρο που αναλύσαμε πιο πάνω έδειξε εντελώς διαφορετικά πράγματα. Ενδεικτική αναφορά μονό, η μεταλλουργική βιομηχανία ‘’Προλεταριακή εργασία’’ της Μόσχας , απασχολούσε πάνω από 650 άτομα και παραχωρήθηκε σε ιδιώτη το 1925. 13. Ακόμη και στις κρατικές μονάδες εισάγεται η οικονομική λογιστική και χρηματοδοτική αυτονομία, το περίφημο ‘’χοζρατσιοτ’’ με ότι αυτό συνεπάγεται σε μισθούς και πολιτική απασχόλησης. 14. Στα τέλη του 1925 ο ιδιωτικός τομείς βρίσκεται ευνοημένος, μια που η πολιτική μείωσης των τιμών της χοντρικής που αφορούν την βιομηχανία , ανεβάζουν τις τιμές πώλησης του.

Αυτό ακυρώνει την συσσώρευση πόρων στις κρατικές βιομηχανίες με συνεπεία την καθυστέρηση της εκβιομηχάνισης.

Το 1926 επαναφέρονται τα έκτακτα μέτρα και αναιρούνται άδειες λειτουργίας ιδιωτών. Με όλα αυτά , η εργατική τάξη βιώνει το καπιταλιστικό παράδοξο σε μια επαναστατημένη χώρα. Ενώ ανεβαίνουν οι μισθοί, αυξάνεται η ανεργία λόγω του ‘’χοζρατσιοτ’’ που περιγράψαμε παραπάνω, έτσι ώστε το γενικό επίπεδο της εργατικής τάξης να είναι αρνητικό. Εξάλλου οι αυξήσεις του ‘27/28 λειτουργούν κατευναστικά στο κίνημα κατά των διευθυντών που αναπτύχθηκε εκείνη την περίοδο και χαρακτηρίζονται από πολλούς ως ‘’ειδική μορφή ταξικής πάλης…’’.

Αναδύεται με αυτόν τον τρόπο η δημιουργία μιας γραφειοκρατικής νομενκλατούρας που τείνει να πάρει τα χαρακτηριστικά μιας ιδιαίτερης κοινωνικής τάξης.

Όσον αφορά την δημοσιονομική και νομισματική πολιτική τα τρία πρώτα χρόνια της επανάστασης , το χρήμα παίζει δευτερεύοντα ρολό. Λειτουργούν παράνομες ανταλλαγές[μαύρη αγορά] σε είδος ή νομισματικά σύμβολα. Παράλληλα η κυβέρνηση επιβάλλει στους αγρότες ένα ‘’φόρο σε είδος’’, διαφορές επιτάξεις κλπ. αλλά με το τέλος του πολέμου εκείνοι απαιτούν την παύση τέτοιων εξαναγκασμών.

Το κράτος εκδίδει και χαρτονόμισμα το οποίο όμως καταρρέει από μήνα σε μήνα. Στην αρχή της ΝΕΠ [1921] καθιερώνεται η ανταλλαγή σε είδος μεταξύ αγροτικών και βιομηχανικών προϊόντων. Επειδή το σύστημα δεν λειτουργεί καλά , αποφασίζεται οι οργανισμοί αυτοί να πληρώνουν τους αγρότες με χρήμα. Ακόμη και ο αγροτικός φόρος καθιερώνεται το 1923 σε χρήμα. 15. Η αποκατάσταση της εμπορευματικής παραγωγής οδηγεί στην αποκατάσταση της νομισματικής κυκλοφορίας αφού το χρήμα έχει καταγωγή από το ίδιο το εμπόρευμα ώστε ‘’η κοινωνική παραγωγή εκτελείται με ιδιωτική μορφή και ο παραγόμενος πλούτος τείνει να υλοποιείται με χρήμα. 16.

Υπό αυτές τις συνθήκες οι αυταπάτες της περιόδου του εμφυλίου που ήθελαν το χρήμα ως ‘’σύμβολο τακτοποίησης λογαριασμών’’ τελείωσαν και η ΝΕΠ έβαλε σε κυκλοφορία το λεγόμενο σοβζνακ. Η αγοραστική του δύναμη κατέρρευσε αφού ο πληθωρισμός υποχρέωνε να κόβεται σε μεγάλες ποσότητες. Στις 3/11/1921 η σοβιετική κυβέρνηση αποφασίζει να κόψει νέο χαρτονόμισμα. Ο πληθωρισμός καλπάζει στο 700% [!] τον Μάρτιο του ’22, έτσι καθιερώνεται κινητή κλίμακα μισθών και ξανανοίγει η κρατική τράπεζα Γκοσμπανκ μετά από 22 μήνες και λειτουργεί στη βάση της αυτοχρηματοδότησης , δηλαδή να καλύπτει τις δαπάνες της με τα δικά της έσοδα. Το κεφαλαίο της καλύπτεται από το κράτος και ο πρόεδρος διορίζεται από το Υπ. Οικονομικών [Ναρκομφιν].

Οι αρχικοί πόροι είναι μικροί [200δις] έτσι τα δάνεια που χορηγεί είναι περιορισμένα και βραχυπρόθεσμα με επιτόκιο 8 έως 12%. Μεταξύ των εμπειρογνωμόνων βρίσκονται παλιοί τραπεζίτες , χρηματιστές και βιομήχανοι οι οποίοι προτείνουν τους κανόνες της ‘’οικονομικής ορθοδοξίας’’ ,δηλαδή επέκταση των ελεύθερων αγορών χρηματοδότηση της ελαφριάς βιομηχανίας και επαναφορά στον κανόνα του χρυσού. 17.

Oι προτάσεις απορρίπτονται από την 11η Συνδιάσκεψη το Δεκέμβρη του ’21. Ωστόσο , αποφασίζεται ότι οι ανταλλαγές μεταξύ αγροτικής οικονομίας και βιομηχανίας πρέπει να αναπτυχθούν αλλά με σταθερό νόμισμα , οπότε δέχεται τον κανόνα του χρυσού και εκδίδεται το 1923 το ρούβλι τσερβονετς που έχει κάλυψη σε αποθέματα χρυσού και παραμένει για μεγάλο διάστημα σταθερό..

Η Σοβιετική Ρωσία γίνεται έτσι η πρώτη χώρα που αποκατέστησε σχετικά σταθερό νόμισμα από όλες τις χώρες που ενεπλάκησαν στον Α Π. Πόλεμο. Οι εξαγωγές καλής ποιότητας σιτηρών ξεκινούν από τους πλούσιους παραγωγούς[κουλάκους] , μια που αυτοί είχαν την δυνατότητα να παράγουν υψηλότερης ποιότητας προϊόντα, ώστε να ευνοούνται σε σχέση με το σύνολο των αγροτών.

Οι προηγούμενες αυταπάτες για την κατάργηση του χρήματος, των τραπεζών κλπ. αντικαθίστανται από την ανάποδη. Ο Επίτροπος Οικονομικών Σοκόλνικωφ δηλώνει ότι ‘’Εμείς ως μέλη της Ευρώπης , παρά τις ιδιομορφίες της πολιτικής μας θέσης και παρά το ότι μια άλλη τάξη βρίσκεται στην εξουσία, έχουμε εισχωρήσει στον Ευρωπαϊκό μηχανισμό οικονομικής και δημοσιονομικής ανάπτυξης’’. 18.. Η γοργή μεγέθυνση της βιομηχανίας όμως απαιτεί μεγάλες πωλήσεις χρυσού και συναλλάγματος για να μείνει το ρούβλι σταθερό. Η θέση για επιτάχυνση της εκβιομηχάνισης υποχρεώνει τον πρόεδρο της επιτροπής προϋπολογισμού Κουιμπίσεφ να πάψει τις πωλήσεις συναλλάγματος και χρυσού , για την συγκράτηση της τιμής του ρουβλιού..

Τον Ιούλιο του 1926 απαγορεύεται η εξαγωγή του , το δε 1928 η εισαγωγή του. Στο εξής το ρούβλι γίνεται καθαρά εσωτερικό νόμισμα με τιμή οριζόμενη από επιτροπή. Τα λίγα χρηματιστηριακά κέντρα στη Μόσχα παύουν να σημειώνουν την τιμή του . 19

Η ‘’εσωτερικοποίηση’’ του νομίσματος μειώνει την πίεση των ελεύθερων αγορών , αλλά η αύξηση της κυκλοφορίας του νομίσματος δημιουργεί πληθωριστικές πιέσεις με σημαντικό στοιχείο το κυκλοφορούν χρήμα να αυξηθεί κατά 42% , ενώ του εθνικού εισοδήματος μονό κατά 14% ούτως ώστε ο μέσος σοβιετικός είδε τις τιμές να αυξάνονται σημαντικά.

Συμπερασματικά, η κρίση της συγκομιδής στην αγροτιά, τα αναγκαστικά μέτρα και η αυτονόμηση των επιχειρήσεων χωρίς εργατικό έλεγχο, γκρεμίζουν τις ονειρώξεις ότι μια καλή διαχείριση της ΝΕΠ μπορεί να οδηγήσει στον σοσιαλισμό. Αναλυτές σαν τον Λίνχαρτ [Παρίσι 1966] την χαρακτήριζε ‘’ιδεατή ΝΕΠ’’ αφού οι συμπλοκές των κοινωνικών σχέσεων είναι ιδιαίτερα περίπλοκες και οι πολιτικές αποφάσεις επηρεάζουν ευθέως τις κοινωνικές συγκρούσεις και εν γένει την κοινωνική κίνηση.

Το μεγάλο μάθημα της ιστορίας είναι ότι σοσιαλισμός με διατάγματα δεν γίνεται , ούτε κατά λέξη δογματισμοί όπως τα ‘’γραμμάτια εργασίας’’ του Μαρξ για παράδειγμα, ούτε η δημοκρατία αντικαθίσταται από αλάθητους επαναστάτες ηγέτες.

Κλείνοντας σημειώνω ότι η σύνδεση με τα σημερινά προβλήματα μπορεί να γίνει μόνο στο πλαίσιο της ιστορικής ετερότητας, του χρόνου και των συνθηκών. Ταυτίζεται όμως στην ανάγκη των ρεαλιστικών απαντήσεων που θα πείσουν τους λαούς και θα υψώσουν την Αριστερά στο προσκήνιο της σύγχρονης Ευρωπαϊκής πολιτικής.


* Ο Μιχάλης Φανουράκης είναι μέλος της ΠΠΕ της Δημοκρατικής Αριστεράς

Παραπομπές:

1.Απο τα γράμματα του Ζακ Σαντούλ[στρατιωτικός ακόλουθος της Γαλλίας] στον Αλμπέρ Τομά

2.Σ. Μπετελέμ. Ταξικοί αγώνες στην ΕΣΣΔ τόμος 2 σελ.35

3.Ε. Ζαλέσκι, οικονομικά πλανά της ΕΣΣΔ Παρίσι 1962,σελ.352 [προσεγγιστικές τιμές] , επίσης Γκρόσκοπφ, Παρίσι 1976 και Γκρόμαν, Εγκυκλοπαίδεια Ρωσικών εξαγωγών Μόσχα 1929. [Παραπλήσια στοιχεία δίνει και ο τότε υπεύθυνος αγροτικής παραγωγής Κριζανόφσκι.]

4 Στοιχεία ΟΗΕ 1945

5.Λενιν,Απαντα τόμος 33 σελ.278

6.Μεντελσον, Μόσχα 1930,δεικτες κατάστασης οικονομίας

7 Γκροσκοπφ,στο ίδιο

8.Σταλιν Works τόμος 11,σελ.616

9.Μπετελεμ,2ος τόμος , εισαγωγή

10.Μαρξ,Grudrisse

11.Μαρξ, Το Κεφάλαιο

12.E.Carr,Τhe Bolshevik Revolution 1966, επίσης Προκόποβιτς ,Οικονομική Ιστορία της ΕΣΣΔ σελ..274

13.Ρόζενφελντ, Η βιομηχανική πολιτική της ΕΣΣΔ, Μόσχα 1926 επίσης E.Carr,Sosialism in one country London 1964

14.Μπετελεμ στο ίδιο[τ.2,σελ.258]

15. Dobb.M. Σοβιετική οικονομική ανάπτυξη, Λονδίνο 1948 σελ.125 έως 139

16.Μάρξ, Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας

17. E.Carr, The Bolshevik Revolution

18.Στο ίδιο

19.Στο ίδιο , επίσης Ντυατσένκο Μόσχα 1947 και Baycof[ Cambridge 1950 ]


Ο Κακλαμάνης και οι Αγροφύλακες

Για να μην ξεχνιόμαστε: κάτοικοι στα Πατήσια αποκαθιστούν πάρκο μετά την νυχτερινή επίθεση του Νικηταρά του Δενδροφάγου, εξέχοντος μέλους του αντιμνημονιακού αγώνα των ...ΜΜΕ



του Κώστα Ανδρέου*

"Με τόσα δέντρα που φύτεψε ο Κακλαμάνης στην Αθήνα, είναι λάθος, ότι δεν διόρισε κανέναν αγροφύλακα"

Η ατάκα αυτή του Θ.Μαργαρίτη, στο Debate με τον αντιδήμαρχο και υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο με τον Κακλαμάνη Καφέτζα , στο mega, στην εκπομπή "mega Σαββατοκύριακο", όταν ο τελευταίος αράδιασε νούμερα για το πόσα δέντρα φύτεψε την τετραετία, νομίζω ότι ήταν η καλύτερη που ακούσαμε αυτήν την προεκλογική περίοδο.

Δείλιασε, όμως να δευτερώσει την ατάκα, όταν ο Καφέτζας, του αντιγύρισε, σε μια άλλη στιγμή, στο επιχείρημα ότι δεν έχει ασχοληθεί καθόλου με το πράσινο ο Κακλαμάνης, "δηλαδή θέλεις να πείς ότι οι εργαζόμενοι στο πράσινο, δεν κάνουν καλά την δουλειά τους", ποντάροντας ότι κάθε αρνητική δήλωση , είναι παγίδα που ισοδυναμεί με απώλεια ψήφων. Και όμως θα μπορούσε να του πεί, ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατον, αφού ο αριθμός των τελευταίων συναγωνίζεται τον αριθμό των δένδρων, σε βαθμό που ο καθένας έχει "υιοθετήσει" συγκεκριμένα δένδρα.

Μα καλά τώρα είναι δυνατόν, ο Κακλαμάνης, ο Ομέρ Πριόνης, να επαίρεται για την πολιτική του στο πράσινο;

Τόσο κοντή μνήμη έχουμε πια;

Και όμως, με την ανοχή και την προστασία που έχουν επιδείξει, τα ΜΜΕ πρωτίστως, αλλά και η λοιπή αντιπολίτευση, στο όνομα του "αντιμνημονιακού αγώνα", ο Κακλαμάνης, μπορεί να γυρνάει τα κανάλια και να υποστηρίζει ακόμη και αυτό.

Στην συζήτηση για τους μετανάστες και τον Άγ(ρ)ιο Παντελεήμονα, πως τα έχουν καταφέρει, δεν έχω καταλάβει, αλλά αντί να εγκαλείται ο Κακλαμάνης για την παντελή έλλειψη πολιτικής, για το ζήτημα, να το έχει χρεωθεί το κράτος –άσχετα αν το τελευταίο τα 5 προηγούμενα χρόνια ήταν της ΝΔ- , με την βοήθεια της προπαγάνδας της "αντιμνημονιακής αριστεράς" το χρεώνεται ο Καμίνης, ως "εχθρός των μεταναστών", επειδή είπε, ότι είναι πρόβλημα, που αρχίζει από την καταγραφή των μεταναστών και καταλήγει στην εύρεση λύσης, που θα τους αντιμετωπίζει, όπως πρέπει σε μια ευνομούμενη πολιτεία, με την εύρεση καταλυμάτων και των απαραίτητων μέτρων κοινωνικής προστασίας.

Η "αντιμνημονιακή αριστερά" λοιπόν, βρήκε την ευκαιρία, για να κερδίσει κάποιους ψήφους και κυρίως για να μην βγει Δήμαρχος ο Καμίνης, αφού κάτι τέτοιο, θα αποδείκνυε τις λάθος επιλογές της, να πετάξει λάσπη, να διαστρέψει ότι είπε, να κάνει δίκη προθέσεων, πριμοδοτώντας έτσι την διατήρηση, της θλιβερής διαχείρισης της πόλης, από τα κατεστημένα εδώ και 25 χρόνια κυκλώματα και μηχανισμούς, της δεξιάς.

Δεν πειράζει. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη , ούτε η τελευταία πράξη, μικρότητας, εκ μέρους τους.

Προχθές που γινόταν τα εγκαίνια του Εκλογικού Κέντρου του Καμίνη, ο συνδυασμός της Ανοικτής Πόλης, έκανε την πιο θορυβώδη συναυλία. Δεν μπορούσα να ακούσω τι έλεγε ο Καμίνης, παρότι ήμουν μόνο 20 μέτρα μακριά του και δίπλα σε ηχείο.

Δεν λέω να μην προσπαθούν να πάει ο συνδυασμός τους όσο καλύτερα γίνεται, αλλά, εν πάσει περιπτώσει, αφού δεν έχουν πιθανότητες να κερδίσουν τον Δήμο, ας αποφύγουν τουλάχιστον την πιθανότητα να τους γράφουν οι αγροφύλακες του Κακλαμάνη, όταν ...πατάνε το πράσινο.

Διότι καλή ήταν η ατάκα του Μαργαρίτη, αλλά έβαλε ιδέες.


*Ο Κώστας Ανδρέου είναι υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Θεσπρωτίας με τον συνδυασμό "Ήπειρος των Οριζόντων" του Γιώργου Ζάψα (ΔΑ - Οικολόγοι Πράσινοι)

Το περιβάλλον, θύμα της υπερβολικής ταχύτητας του fast track


του Γιώργου Μπάλια*

Το ν/σ για την επιτάχυνση των στρατηγικών επενδύσεων, το οποίο συζητείται στη βουλή, έχει σαν στόχο να ρυθμίσει ζητήματα που άπτονται των επενδύσεων που έχουν ιδιαίτερη σημασία για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, μεταξύ δε αυτών και το περιβάλλον.

Η βασική διάταξη του ν/σ σχετικά με το περιβάλλον είναι το άρθρο 25 στο οποίο γίνεται λόγος για Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης τα οποία, εκτός των άλλων, ορίζουν τις περιοχές υποδοχής των στρατηγικών επενδύσεων.

Αυτό που αρχικά πρέπει να επισημάνει κανείς είναι η προχειρότητα της σχετικής νομοθέτησης. Αντιγράφει σχεδόν πλήρως ανάλογες διατάξεις του νόμου για την επιτάχυνση της υλοποίησης των ολυμπιακών έργων (ν. 2730/1999) με αποτέλεσμα να μην λαμβάνει υπόψη του τη νομοθεσία για το περιβάλλον που εντωμεταξύ θεσπίστηκε και η οποία είναι πολύ σημαντική. Ας ελπίσουμε ότι η προχειρότητα αυτή δεν θα συνεχιστεί και κατά την υλοποίηση των στρατηγικών επενδύσεων.

Η σημαντικότερη ρύθμιση είναι αυτή που αναφέρει ότι δεν ισχύει η νομοθεσία για την πληροφόρηση και συμμετοχή των πολιτών.

Όπως είναι γνωστό αυτή η νομοθεσία είναι καίριας σημασίας για την προστασία του περιβάλλοντος και η παραβίασή της καθιστά κάθε σχετική πράξη παράνομη. Οι πηγές της εν λόγω νομοθεσίας είναι η οδηγία 2003/35 και η διεθνής σύμβαση Άαρχους (κυρώθηκε από τη χώρα μας με το ν. 3422/2005) που προβλέπουν ότι είναι υποχρεωτική η πληροφόρηση και συμμετοχή του κοινού στη διαδικασία λήψης της απόφασης. Μάλιστα δε υπάρχουν και ειδικότερες διατάξεις –στην ελληνική νομοθεσία- που ορίζουν συγκεκριμένα τον τρόπο πληροφόρησης και συμμετοχής των πολιτών.

Το ν/σ λοιπόν, με την σχετική ρύθμιση, παραβιάζει κατάφωρα την παραπάνω ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία. Έτσι, αντί να επιταχύνει την υλοποίηση της στρατηγικής επένδυσης θα την καθυστερήσει διότι είναι βέβαιο ότι τα δικαστήρια θα ακυρώσουν οποιαδήποτε έγκριση η οποία θα στηρίζεται στη συγκεκριμένη διάταξη του ν/σ.

Περαιτέρω, η ρύθμιση για προσχώσεις και κατασκευή έργων στον αιγιαλό και στην παραλία έρχεται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο και συγκεκριμένα με το Πρωτόκολλο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου (21-1-2008).

Εκεί αναφέρεται ότι υφίσταται υποχρέωση κάθε κράτους να διατηρεί την υπάρχουσα γεωμορφολογία των παράκτιων ζωνών και να χαράσσει εθνική στρατηγική για την ολοκληρωμένη διαχείριση και μέτρα εφαρμογής της. Οποιαδήποτε παρέμβαση πρέπει να εντάσσεται σ’ αυτή τη στρατηγική. Όπως γνωρίζουμε τέτοια στρατηγική δεν υπάρχει και κατά συνέπεια οι προσχώσεις και οι κατασκευές επί του αιγιαλού έτσι όπως ορίζονται στο ν/σ είναι παράνομες διότι παραβιάζουν το Πρωτόκολλο το οποίο είναι νομικά δεσμευτικό για τη χώρα.

Επί πλέον, με το άρθρο 24 του ν/σ επιχειρείται μια πονηρία. Ορίζεται ότι αρμόδιο δικαστήριο για τις τυχόν ανακύπτουσες διαφορές είναι το Διοικητικό Εφετείο, αφαιρώντας έτσι την αρμοδιότητα από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ο λόγος είναι προφανής: Ελπίζουν ότι, επειδή το Διοικητικό Εφετείο δεν έχει την κατάλληλη εμπειρία, θα μπορέσουν να αποφύγουν τους σκοπέλους της νομοθεσίας.

Τέλος, προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι οι ρυθμίσεις του ν/σ που αναφέρθηκαν έγιναν αποδεκτές και από την Υπουργό ΠΕΚΑ.

Φαίνεται ότι η λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη» δεν είναι τίποτε άλλο παρά ευφημισμός και προκάλυμμα συνέχισης της ίδιας πολιτικής. Άλλωστε είμαστε συνηθισμένοι στις καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.


* Ο Γιώργος Μπάλιας είναι Διδάκτωρ Νομικής-Δικηγόρος