Κυριακή 17 Απριλίου 2011

Έχει ελπίδες η αριστερά; - Δεν νομίζω Τάκη…


Στην αριστερά δόθηκε κάθε ευκαιρία να δείξει «τι αξίζει».
Της δόθηκε εξουσία: την έκανε δεσποτικό, υπαρκτό σοσιαλισμό ή νεοφιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία.
Της δόθηκε μια Κρίση που προφήτευε καιρό: δεν την κατάλαβε – περισσότερες διαφορετικές αναλύσεις και διαφωνίες θα βρεις μέσα σε τρεις αριστερούς παρά σε εκατό μη αριστερούς.
Της δόθηκε μια καταναλωτική κοινωνία να προτείνει κάτι άλλο: βυθίστηκε κι αυτή στην «ανάπτυξη» και την δίκαιη αναδιανομή της.
Της δόθηκε μια περιβαλλοντική κρίση: δεν μπόρεσε να καταλάβει την οικολογία, ούτε σαν εφαρμοσμένη ούτε καν σαν την δεύτερη αναγκαία «ιδεολογική» της ανανέωση μετά την ευρωκομμουνιστική/ανανεωτική που συμπεριέλαβε στο σοσιαλιστικό πρόταγμα την «ελευθερία και δημοκρατία». Παγιδευμένη στα ιδεολογήματα της ανάπτυξης του κρατικού καπιταλισμού, δυτικού και ανατολικού, ακόμα δεν ακούει καν έννοιες όπως «ευημερία χωρίς ανάπτυξη», «αποανάπτυξη», «κοινωνική οικονομία», «οικοσοσιαλισμός» κλπ
 Δεν αντέχει την εξέταση του συγκεκριμένου χωρίς την «βοήθεια από το σπίτι».
Της δόθηκε μια κρίση θεσμών και αντιπροσώπευσης: αντί να προτάξει την αμεσοδημοκρατία, την συμμετοχικότητα, την άμεση και οριζόντια επικοινωνία μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα προτίμησε τον «ναρκισσισμό των μικρών διαφορών», την καταγγελία της ανορθοδοξίας στις απόψεις, τον συνδικαλιστικό συντεχνιασμό, τον μικροκομματισμό, τον συγκεντρωτισμό στα κόμματά της, τις λίστες και τις παρέες, τους κολλητούς.
Της δόθηκε μια πολιτιστική  κρίση: αντί για την αρμονική σχέση συλλογικότητας προσωπικότητας και την προβολή της αυθεντικής δημιουργικότητας προτίμησε την ατομικότητα, την προβολή των επωνύμων «δικών μας», την σίγαση του κριτικού λόγου, τον σιτισμό από τα ψίχουλα των μαικήνων της τέχνης και την διευκόλυνση της επιβολής του γούστου τους στον πολιτισμό.
Τις δόθηκαν ευκαιρίες για συμμετοχή στα κινήματα των πολιτών: απαξίωσε τον χιππισμό και την μουσική του, τον Μάη, την οικολογία. Ότι δεν βολευόταν στην πολιτική της ορθότητα ήταν μόνο μια περαστική (και ενοχλητική) αίρεση. Σήμερα, η συμπόρευση με τους ακτιβιστές των κινημάτων είναι μόνο «γεωγραφική», χωρίς κάποιοι από αυτούς να γίνονται καν πιθανοί ψηφοφόροι κάποιων κομματιών της.

Είχε κάθε υποχρέωση όλα τα παραπάνω να τα αντιμετωπίσει αλλιώς. Δεν μπόρεσε όμως να απογαλακτιστεί έγκαιρα από δεκαετίες δογματικής σκέψης και υπεράσπισης της «πατρίδας του σοσιαλισμού». Όλα τα νέα ρεύματα σκέψης πέρασαν σαν πρόσκαιρες ενοχλήσεις από δίπλα, ξύνοντας μόνο την επιφάνεια της αριστερής προστατευτικής μεμβράνης. Τα ρεύματα αυτογνωσίας, η ψυχανάλυση, η οικολογία του βάθους, η ηθολογία, προσέκρουσαν στο παγόβουνο της «αναπόφευκτης αναγκαιότητας» των μεταμαρξιστικών βεβαιοτήτων.

Σήμερα, οι απαραίτητες πρωτοβουλίες θεσμικής μεταρρύθμισης, παραγωγικής αειφορίας, ολιστικής αντιμετώπισης της περιβαλλοντικής κρίσης, του υπερπληθυσμού, της παγκοσμιοποίησης αναμένουν υποκείμενο. Πόσο μάλλον η δική μας κρίση για την οποία η κυριαρχούσα άποψη είναι ότι «φταίνε οι άλλοι» (όπως πάντα βέβαια). Οι πρωτοβουλίες ανατροπής του παλιού πολιτικού συστήματος που με φαντασία πήρε ο νεοσυγκροτημένος χώρος μιας δημοκρατικής αριστεράς στις δυο μεγάλες πόλεις της χώρας, φαίνεται να στομώνει με την επικράτηση παλαιοκομματικών λογικών και στρογγυλέματος του πολιτικού λόγου στο πρόσφατο συνέδριο. Στους υπόλοιπους χώρους οι μικροκομματικές συγκρούσεις μαίνονται, η επίγνωση απουσιάζει και η καχυποψία βασιλεύει. Όλα παραπέμπονται σε συζητήσεις που θα γίνουν, μέτρα που θα παρθούν, επιδοτήσεις σε ψήφους και κρατικό χρήμα που θα λύσουν όλα τα προβλήματα. Περιμένουν κάποιοι ακόμη είναι αλήθεια… Αλλά για πόσο; Και για τι;

Δεν νομίζω να υπήρξε ποτέ κάποιο κίνημα που να άφησε κάποια επιρροή στην κοινωνία, χωρίς να δοκιμάσει νέους τρόπους συμμετοχής και αυτενέργειας στα μέλη του. Και η αριστερά σήμερα δεν δοκιμάζει τίποτα το καινούργιο – δεν έχει σχεδόν καμιά «γαμημένη ιδέα» για το σήμερα. Και μπορεί να είναι εθιστικό το ανήκειν κάπου και κοινωνική ανάγκη η παρέα και φιλία με τα όμοια. Αυτό όμως δεν συνιστά «Αριστερά».
Με αυτά και αυτά, δεν προτείνω φυσικά την αυτοκατάργηση της αριστεράς, όπως κατάλαβαν κάποιοι (πχ στο leftG700), κανονικά ανεπίδεκτοι στην όποιαν αλλαγή των ιερών βιβλίων. Ακριβώς το αντίθετο: την  -επιτέλους- ανανέωσή της σε όλα τα επίπεδα.

Μια καλή αρχή θα ήταν η δημιουργία μιας -από την φύση της αμεσοδημοκρατικής, μεταρρυθμιστικής, ανανεωτικής και συμμετοχικής-  οικοαριστεράς.
Μέχρι τότε… δεν νομίζω Τάκη.

9 σχόλια:

  1. δυστυχώς Γιώργο τα πράγματα με την Αριστερά είναι ακριβώς έτσι

    Αλέξανδρος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η αριστερά στη χώρα μας ήταν και είναι αυτοαναφορική. Ακριβώς όπως τα περιγράφεις, αυτοπροσδιορίζεται μέσα από τα κοινωνικά προβλήματα, αλλά ποτέ δε θέλησε να αποτελέσει τη λύση τους. Κρίμα! Για μια ακόμη φορά,φοβάμαι θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την επικράτηση ακροδεξιών και αντιλαϊκών λύσεων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. όμορφο, καθαρό, αιχμηρό κείμενο Γιώργο. Από τα σχήματα αυτά δεν έχουμε να περιμένουμε σχεδόν τίποτα. Το τέλος τους είναι τα γιούχα και τα γιαούρτια, απόλυτη έκπτωση.
    Υπάρχουν όμως τόσοι άνθρωποι που νιώθουν τα ίδια πράγματα με μας, που βλέπουν από το δικό μας πρίσμα. Νιώθω ότι σαλεύουν επιτέλους. Ιδέα μου;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. όπως γράφει και ο leo το ότι αρχίζει να εκφράζεται ένα ρεύμα αυτών των σκέψεων αποτελεί ένα ελπιδοφόρο σημάδι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αλέξανδρε, νομίζω είναι καιρός να θέσουμε αρχές και προδιαγραφές για τις συλλογικότητές μας - ο αυτόματος πιλότος μας οδηγεί στα ίδια και πολλοί φίλοι αυτό δεν το καταλαβαίνουν. Υποτιμούν την αξία που έχει η δημοκρατία μεταξύ μας. Πάντα κολλάμε στο ζήτημα της ανάδειξης ενός νέου κοινωνικού μοντέλου με παράδειγμα το πως εμείς οι ίδιοι σχετιζόμαστε μεταξύ μας και πόσο συμμετοχικά παράγουμε ιδέες και δράσεις.
    Πιστεύω ότι η μεγάλη αδυναμία της αριστεράς μας είναι η έλλειψη επίγνωσης ότι είμαστε το παράδειγμα - αυτό βλέπει ο κόσμος και έρχεται ή φεύγει από κοντά μας. Βλέπει τον χώρο σαν το κύτταρο της "άλλης" κοινωνίας, ειδικά η νεολαία. Και τι βλέπει;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Φίλε Ελπήνορα, νομίζω ότι ο δογματισμός και η αυτοαναφορικότητα καταλήγουν στην ίδια θάλασσα: τον λαϊκισμό. Είτε δεξιός είτε αριστερός, ίδια γεύση - και καμιά σχέση με επίλυση προβλημάτων. Γιατί τα προβλήματα λύνονται με συνεργασία, πρωτοβουλίες, καινοτομία στην δράση, αυτενέργια του κόσμου, χειραφέτηση από ηγετίσκους και καθοδηγήσεις. Κι αυτό ούτε η λαϊκιστική αριστερά ούτε η λαϊκιστική δεξιά το θέλουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. leo, δεν είναι ιδέα σου, Σαλεύουν :)
    Και σε αυτό βοήθησε η κρυάδα που πήραμε στο τελευταίο συνέδριο της ΔΑ, αν και δεν περιμέναμε και τίποτα φοβερό - οι όποιες αυταπάτες όμως ότι υπάρχει πάντα χρόνος για βελτιώσεις και ανανεώσεις, κατέρρευσαν. Οι παλιές νοοτροπίες είναι πάντα ένα βήμα μπροστά αν δεν συμβεί κάτι που να αλλάξει το "αριστερό περιβάλλον". Και ως φαίνεται χρειάζεται "βιοτεχνολογία": υιοθέτηση των νέων ιδεών και σε καταστατική συμφωνία. Το νέο υβρίδιο της οικοαριστεράς έχει ελπίδες και κοινωνική βάση - το παλιό έχει πεθάνει το νέο είναι ακόμη τρυφερό και θέλει προφύλαξη από τους κνούτους του δόγματος και της συνήθειας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. radical, δεν είναι θέμα πια ελπίδας. Είναι ώρα για μεταρρυθμίσεις στην αριστερά - τόσο κρίσιμες και επείγουσες όσο και στην κοινωνία μας. Η κρίση είναι κοινή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Εγώ είμαι πιό αισιόδοξος Γιώργο.
    Ο Δημόσιος διάλογος, στην εποχή μας είναι γενικευμένος και εκεί, στις διαφορετικές απόψεις που κατατίθενται, αναπαράγεται κάθε μέρα η Δεξιά και η Αριστερά.
    Οσοι νομίζουν ότι ζούμε 50 χρόνια πίσω, όπου δεν υπήρχε αυτός ο διάλογος και κατά το "δοκούν" επιτρέπανε να εκφέρονται οι "Αριστερές απόψεις", ως ιδιοκτήτες "τους", πλανώνται πλάνην οικτρά.
    Δεν πάν να βγάλουν όποια όργανα θέλουν και να επιβάλουν όποιες αποφάσεις θέλουν στα όργανά τους, δεν θα καταφέρουν τίποτε, πέρα από το να καταγραφούν ως δεξιές συμπεριφορές και απόψεις.
    Στην εποχή μας, ακόμη και ένα άτομο, έχει την δυνατότητα, μετέχοντας στον Δημόσιο Διάλογο, με επιχειρήματα να παρακάμψει απολύτως τους Βυζαντινισμούς τους.
    Αυτός είναι και ο λόγος που δεν συμμερίζομαι τις απόψεις σου για αμεσοδημοκρατικές λειτουργίες.
    Πλέον η Αριστερά δεν αναπαραγεται από "κλειστούς" διαλόγους, αλλά από τον γενικό Δημόσιο Διάλογο.
    Η Αριστερά δεν είναι πλέον η Αριστερά των "Θέσεων", αλλά η Αριστερά των "Ζωντανών Αναζητήσεων".
    Αυτό δηλαδή που κάνουμε εδώ πέρα και γενικότερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU