Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011

Η σημερινή συγκυρία: οι εναλλακτικές διέξοδοι για το ελληνικό χρέος και οι περιορισμοί τους


Μιχάλης Οικονόμου: Το σπίτι που κοιμάται

του Γιώργου Προκοπάκη


Για να καταλάβουμε καλύτερα την κατάσταση με τις εναλλακτικές για το ελληνικό χρέος, είναι απαραίτητο να δούμε τη διάρθρωσή του.

Σύνολο χρέους 352 δισ
  • Ελληνικά ομόλογα 236 δισ (Σεπτέμβριος 2011)
  • Διεθνή ομόλογα 18 δισ
Σύνολο ομολόγων 254 δισ
  • Βραχυπρόθεσμος δανεισμός 16 δισ (τρίμηνα και εξάμηνα)
  • Δάνεια Μηχανισμού Στήριξης 65 δισ
  • Δάνεια ΤτΕ 6 δισ
  • Άλλα δάνεια 11 δισ (περιλαμβάνονται ειδικά ομόλογα)
Σύνολο δανείων 82 δισ

Επίσης
  • Εγγυήσεις ΕΚΤ 100 δισ
  • Άλλες εγγυήσεις δημοσίου 21 δισ
Τα δάνεια δεν κουρεύονται (παρά μόνον με διακρατική πολιτική συμφωνία τα μεν, πρέπει να αντικατασταθούν τα δε). 
Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός ομοίως (άλλως τε το 80% είναι από ελληνικές τράπεζες). 
Επίσης, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελες να αντιμετωπίσεις είναι ο "διακανονισμός" ομολόγων βρετανικού δικαίου (άμεσα ασφαλιστικά μέτρα, πάγωμα διεθνών καταθέσεων και διαθεσίμων, κλπ).

Δηλαδή, οποιαδήποτε μείωση του χρέους μπορεί να προέλθει από "διακανονισμό" (αναδιάρθρωση, κούρεμα, ή ό,τι άλλο) από τα ελληνικά ομόλογα. 
Ήτοι, από τα 236 δισ. 
Η μείωση του ελληνικού χρέους για να είναι βιώσιμο πρέπει να είναι της τάξεως των 150 δισ, ή "κούρεμα" των ελληνικών ομολόγων κατά περίπου 65% (θα δούμε παρακάτω ότι δεν επαρκεί). 
Αυτό εξηγεί τα spreads και τις διαδοχικές υποβαθμίσεις αξιολόγησης.

Ας υποθέσουμε ότι ξεκινάει με κάποιο τρόπο η διαδικασία διακανονισμού. Θα κρατήσει κάνα εξάμηνο. Τι χρειάζεσαι;
  • Λεφτά για να τρέχεις, 5 δισ το μήνα, σύνολο αποθεματικού 30 δισ - στα ταμεία 30/6 ήταν 2 δισ
  • Λεφτά για να αντικαταστήσεις τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό, δηλαδή 16 δισ
  • Λεφτά για να πληρώνεις τους τόκους του εξαμήνου - κάπου 9 δισ
  • Λεφτά για επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών - κάπου 30 δισ
Υποθέτουμε ότι δεν ανακεφαλαιοποιούνται τα Ταμεία, αλλά εξασφαλίζεται "τσόντα" από τον προϋπολογισμό ίση με τις απώλειες χρηματορροών τόκων (κάπου 1.5-2 δισ ετησίως).

Το απολύτως ελάχιστο ποσόν που πρέπει να έχει διασφαλισθεί ώστε να μπεις στη διαδικασία είναι 83 δισ. 
Στην πραγματικότητα πολύ περισσότερα γιατί 
(α) πρέπει να αντικατασταθούν οι εγγυήσεις των Ταμείων (αυτό δεν διαπραγματεύεται πολιτικά με ΕΚΤ ή ΕΕ), 
(β) πρέπει να πληρωθούν οι καταπίπτουσες "άλλες" εγγυήσεις, 
(γ) πρέπει να γίνει κάτι με τα 100 δισ της ΕΚΤ. 
Δεν έχω βάλει το κόστος των παλαιών ομολόγων τα οποία οι κάτοχοί τους δεν ανταλλάσουν με νέα (σύνολο 2012-2013 58 δισ, αν μείνει ένα 30% free-riders, νάσου άλλα 18 δισ).

Τα παραπάνω σημαίνουν ότι: για να μειώσει το χρέος της η Ελλάδα με "αγοραίες" διαδικασίες κατά 150 δισ πρέπει να έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση (νέα δάνεια) ύψους τουλάχιστον 80 δισ (με διαπραγματεύσεις σταυροβελονιά), πιθανώς κάπου 130 δισ (με διαπραγματεύσεις Βενιζέλου). 
Ας κρατήσουμε για την ώρα ένα νούμερο 100 δισ. 
Επίσης, την επομένη η Ελλάδα υποχρεωτικά θα έχει μηδενικό έλλειμμα (συνολικό, όχι το πρωτογενές) ή πλεόνασμα.

Αυτό εξηγεί γιατί δεν προχωράει η Ευρωζώνη σε πίεση για χοντρή αναδιάρθρωση. 
Πρέπει να καταβάλουν άμεσα 100 ψωροδισ.

Ας δούμε ποιούς καλούμεθα να κουρέψουμε. Τα ελληνικά ομόλογα είναι κατανεμημένα περίπου ως εξής:
  • Ελληνικές Τράπεζες 55 δισ
  • Ελληνικά Ταμεία 25 δισ
  • Κεντρικές Τράπεζες 80 δισ
  • Τράπεζες ευρωζώνης 40 δισ
  • Άλλοι επενδυτές 36 δισ
Για τους ελληνικούς φορείς τάπαμε παραπάνω. 
Το κούρεμα κατά 65% των κεντρικών τραπεζών απαιτεί επανακεφαλαιοποίηση (που θα καταβληθεί από τις χώρες της Ευεωζώνης) κάπου 50 δισ. 
Τουλάχιστον 20 δισ απαιτεί η επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της Ευρωζώνης. 
Σύνολο 70 δισ. 
Οι άλλοι επενδυτές ας πάνε να πνιγούν - ας πρόσεχαν.

Σούμα των ανωτέρω καταλήγει στο ελληνικό αδιέξοδο: 
Για να μας βοηθήσουν οι εταίροι μας να μειώσουμε κατά 150 δισ το χρέος μας, πρέπει να μας δανείσουν 100 δισ και να ζημιωθούν άλλα 70 δισ. (πιθανότατα τα νουμερα είναι υψηλότερα). 
Η κατάληξη θα είναι μείωση του χρέους κατά 50 δισ μόνον (αφου θα δανειστούμε διακρατικά φρέσκα 100 δισ).
Το αδιέξοδο έγκειται στο ότι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ βασιζόμαστε στη βοήθεια της Ευρωζώνης, η οποία κάθεται και από τις δύο μεριές του τραπεζιού: και μαζί με την Ελλάδα, και θα γράψει ζημίες.

Το απολύτως μέγιστο "διαπραγματεύσιμο" κόυρεμα, αντιστοιχεί στις καταγεγραμμένες (market-to-market) αποτιμήσεις των ελληνικών ομολόγων στα trading accounts των ευρωτραπεζών.
 Η εκτίμησή μου είναι ότι αυτό μπορεί να είναι της τάξεως του 30%-32% κατά μέσο όρο. Κατά τούτο, η συμφωνία της 21/7, αν τηρηθεί, δεν είναι κακή - αφορά όμως μέρος μόνον των ομολόγων.

Τα παραπάνω υποδεικνύουν ότι η όποια λύση δεν μπορεί παρά να είναι "πολιτική". 
Δηλαδή, διακρατική διαγραφή χρεών ή επιμήκυνση μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία. 
Όλα τα υπόλοιπα είναι ασκήσεις σε λογιστικά φύλλα. 

Η πολιτική λύση όμως θέλει και "πολιτικά" ανταλλάγματα. 
Αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία (ήδη το δέχθηκαν ασμένως Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία), επιτροπεία, αλλαγή εκ βάθρων όλης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. 
Η όποια σοβαρή ονομαστική μείωση του χρέους μπορεί να προκύψει "εξ ιδίων". Δηλαδή, δημόσια περιουσία, δραματική μείωση των δαπανών, πλεονάσματα.

Εάν τα παραπάνω είναι έστω και κατά προσέγγιση σωστά, όσοι τοποθετούνται για την πανευρωπαϊκή λύση με κοινοτική αλληλεγγύη και τα σχετικά, πρέπει να καταθέτουν και τους πολιτικούς όρους για κάτι τέτοιο και κυρίως να τους συμπεριλάβουν στη συλλογιστική τους. 
Όσοι τοποθετούνται κάθετα ή πλαγίως κατά των αποκρατικοποιήσεων (ή της άμεσης εκμετάλλευσης της δημόσιας περιουσίας) πρέπει επίσης να καταθέτουν και την εναλλακτική τους για τη μείωση του χρέους.

2 σχόλια:

  1. @Γ.Προκοπακης

    Να διαδοθει η παρακατω προταση σου για πολιτικη λυση του χρεους, επειδη αλλη λυση φαινεται σχεδον ανεφικτη η δημιουργει πολλα προβληματα στην Ε.Ε., εφοσον ακομη και αρκετοι γερμανοι διανοουμενοι παραδεχονται οτι κατι αναλογο εγινε με δανειακες υποχρεωσεις της Γερμανιας και μαλιστα 2 φορες, για διαφορους λογους, παντα πολιτικους.

    ".... η όποια λύση δεν μπορεί παρά να είναι "πολιτική".
    Δηλαδή, διακρατική διαγραφή χρεών ή επιμήκυνση μέχρι τη Δευτέρα Παρουσία.

    Η πολιτική λύση όμως θέλει και "πολιτικά" ανταλλάγματα.
    Αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία ...., επιτροπεία, αλλαγή εκ βάθρων όλης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας... "


    1. Με την συνθήκη των Βερσαλλιών (1919) τερματιστηκε επίσημα ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με σημαντικότερους όρους απώλεια εδαφών και αποικιών, περιορισμό των στρατιωτικών δυνάμεων της Γερμανίας, και ότι η Γερμανία αποδεχόταν ... να πληρώσει πολεμικές αποζημιώσεις σε διάφορες χώρες.[4] Αρχικά το συνολικό ποσό ανήλθε στα 269 εκατ. χρυσά μάρκα, αργότερα , το ποσό περιορίστηκε στα 132 δις μάρκα, που παρέμενε αστρονομικό …, τόσο λόγω του ύψους του ποσού όσο και γιατί η Γερμανία θα έπρεπε να πληρώνει μέχρι το 1984… Τον Μάιο του 1929 το ποσό περιορίσθηκε ακόμη περισσότερο στα 112 δις χρυσά μάρκα (και για περίοδο 59 ετών (1988).
    Μετά το Κραχ του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, τον Οκτώβριο του 1929, και τη μεγάλη οικονομική κρίση, τέθηκε μορατόριουμ πληρωμών για το 1931-2, κατά τη διάρκεια του οποίου η Συνδιάσκεψη της Λωζάννης ψήφισε υπέρ της κατάργησης των αποζημιώσεων. Μέχρι τότε, η Γερμανία είχε πληρώσει μόνο το ένα όγδοο του ποσού που απαιτούνταν από τη Συνθήκη των Βερσαλλιών. … Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης κατέληξε να μην πληρώνει καθόλου καθαρές αποζημιώσεις, λαμβάνοντας αμερικανικά εμπορικά δάνεια για να πληρώνει για τις αποζημιώσεις, προτού τελικά τις αποκηρύξει πλήρως στις αρχές της δεκαετίας του 1930.


    Αφωτιστος Φιλελλην

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. συνεχεια...

    2. “….στα πλαίσια του ανερχόμενου Ψυχρού Πολέμου, οι δυτικοί σύμμαχοι χρειάζονταν τη Γερμανία ως σύμμαχο κατά του κομμουνισμού. Γι' αυτό συμφωνείται, με τη Συνθήκη του Λονδίνου του 1953, ότι η αποπληρωμή των αναγνωρισμένων πολεμικών χρεών της Γερμανίας θα αναβληθεί – έως ότου υπάρξει τελική συμφωνία, στα πλαίσια μίας μετέπειτα συνθήκης για την ειρήνη.

    Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Δ. Γερμανίας συνάπτει μεν στη δεκαετία του ΄60 με τις δυτικές χώρες τις λεγόμενες ομαδικές συμφωνίες, σύμφωνα με τις οποίες η Γερμανία αποδέχεται την υποχρέωση αποζημίωσης. Με την Ελλάδα συνάπτεται μία τέτοια σύμβαση για 115 εκατομμύρια μάρκα, δηλαδή ένα πολύ μικρό ποσοστό του πραγματικού χρέους. Αλλά τα θύματα των εγκλημάτων της Βέρμαχτ,…….. εξαιρούνται καθαρά από αυτές τις πληρωμές, και συνεπώς εξαιρούνται από τη σύμβαση αυτή οι αξιώσεις από ιδιώτες. Η ελληνική κυβέρνηση πάντα τόνιζε ότι με αυτή τη ομαδική συμφωνία δεν πάρθηκε καμία τελική απόφαση «το θέμα δεν έχει τύχει οριστικού διακανονισμού. Δεν έχουμε παραιτηθεί ποτέ των αξιώσεών μας» … ακόμα και υπάλληλοι του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών παραδέχτηκαν γραπτώς ότι οι ελληνικές απαιτήσεις πολεμικής αποζημίωσης δεν έχουν ικανοποιηθεί με αυτή τη ομαδική συμφωνία.

    Μετά από την επανένωση της Γερμανίας … ήρθε η ώρα να γίνει η τελική «σύμβαση ειρήνης» - όπως αναφέρθηκε στη συνθήκη του Λονδίνου του 1953. Αλλά αυτό αποφεύγεται συνειδητά και -αντ' αυτού- καταρτίζεται μία «Σύμβαση 2+4», που ναι μεν κανονίζει την παραίτηση από απαιτήσεις πολεμικών αποζημιώσεων -αλλά μόνο με τις τέσσερις «Μεγάλες Δυνάμεις», δηλαδή ανάμεσα στους τότε συμμάχους. Η Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες δεν καλούνται στην αναίρεση της σύμβασης και δεν μπορούν να προβάλουν αξιώσεις -ούτε όμως και να παραιτηθούν από ενδεχόμενες αξιώσεις.

    Σχεδόν όλοι οι νομικοί … ειδικευμένοι στο θέμα, συμφωνούν στο ότι με αυτή τη «Σύμβαση 2+4» έχει αναιρεθεί η Συνθήκη του Λονδίνου. Έτσι υπάρχει η δυνατότητα για χώρες και ίσως και για ιδιώτες, να διεκδικήσουν τις παλιές τους απαιτήσεις - αυτές τις απαιτήσεις, για τις οποίες η Γερμανία είχε πάρει παράταση πληρωμής το 1953, λόγω της Σύμβασης του Λονδίνου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα και για την Ελλάδα και για Έλληνες πολίτες.)”

    Αφωτιστος Φιλλελην

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU