Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2011

Να κερδίσουμε χρόνο Πρέπει να περιμένουμε ώστε να ωριμάσουν σταθερότερες λύσεις της κρίσης

του Γιάννη Βούλγαρη*

Η Ελλάδα έχει εισέλθει εμφανώς στη δυσκολότερη φάση μιας πολυεπίπεδης εθνικής κρίσης, και τα σενάρια εξόδου από αυτήν κυμαίνονται ανάμεσα στο κακό, στο χειρότερο και στο καταστροφικό. 
Το κακό σενάριο είναι το καλύτερο! 
Προβλέπει μια συντεταγμένη πορεία σε συνεννόηση με τους θεσμικούς δανειστές (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ). Οποια τελική μορφή και αν αυτή πάρει, υπολογίζεται ότι η συνολική περίοδος ύφεσης 2009-2012 θα μειώσει το ΑΕΠ χοντρικά κατά 15%, ενώ μπορεί να συγκρατήσει τα κοινωνικά ρήγματα σε πολιτικά διαχειρίσιμο επίπεδο και την «καθημερινότητά» μας στα αστικά ιδίως κέντρα, σε ανεκτά ψυχικά και ανθρώπινα πλαίσια, παρά τη δραματική επιδείνωση που ήδη βιώνουμε. Η γεωπολιτική θέση της χώρας, έστω εξασθενημένη, θα εξακολουθεί να συναρτάται με την τύχη του βασικού πυρήνα της ΕΕ. 
Το καταστροφικό σενάριο είναι η άτακτη πτώχευση εκτός ευρώ. Η χώρα υπολογίζεται ότι θα χάσει τουλάχιστον το 50% του ΑΕΠ, θα μεσολαβήσει ένα χρονικό διάστημα οικονομικοκοινωνικού χάους με απρόβλεπτες ανθρώπινες και πολιτικές συνέπειες, ενώ γεωπολιτικά θα οπισθοχωρήσουμε σε ιστορικά προηγούμενα στάδια αστάθειας και ανασφάλειας.
Μεταξύ αυτών των δύο κινείται το σημερινό σενάριο. 
Οι συνεννοήσεις με την τρόικα οδηγούν σε περιοδικές κρίσεις πανικού και σπασμωδικά μέτρα με αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Την κύρια ευθύνη φέρει η ελληνική πλευρά, γιατί δεν κινείται βάσει ενός εθνικού σχεδίου που θα αποτελούσε και την πυξίδα στις εκάστοτε διαπραγματεύσεις. 
Το σημερινό σκηνικό, πρακτικά το επόμενο εξάμηνο, είναι ιδιαιτέρως ασταθές και απρόβλεπτο. 
Οχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά στην ΕΕ και τη Γερμανία. 
Το διαπιστώνουμε στις αλλεπάλληλες δυσκολίες που συναντά η οριστικοποίηση της απόφασης της 21ης Ιουλίου, καθώς εμπλέκεται στους μαιάνδρους του πολύπλοκου θεσμικού μορφώματος της ΕΕ και στην παρατεινόμενη διχοστασία των γερμανικών ελίτ.
Το βασικό πρόβλημα εστιάζεται όμως στην Ελλάδα που βαδίζει κυριολεκτικά στο χείλος της αβύσσου. Κάθε πρόβλεψη για τις πολιτικές εξελίξεις ή τις κοινωνικές διαθέσεις είναι τόσο πιθανή όσο και η αντίθετή της. 

Ο μείζων κίνδυνος προέρχεται και πάλι από το πολιτικό σύστημα. 
Λαθεμένες, σπασμωδικές ή δημαγωγικές κινήσεις μπορεί να επιφέρουν την απότομη κατρακύλα της χώρας από το κακό στο καταστροφικό σενάριο. 
Εγραψα «και πάλι», γιατί έχουμε λησμονήσει ότι πέρα από τις μακροχρόνιες δομικές προδιαθέσεις, το μέγεθος της σημερινής εθνικής κρίσης καθορίστηκε από την τρελή πολιτική διαχείριση της ελληνικής οικονομίας μετά την εκδήλωση της παγκόσμιας κρίσης 2007-2008. 
Μας το θυμίζει με στοιχεία ο Νίκος Χριστοδουλάκης στο πρόσφατο βιβλίο του Σώζεται ο Τιτανικός; Από το Μνημόνιο, ξανά στην ανάπτυξη (Εκδ. Πόλις). 
Η κυβέρνηση της ΝΔ είχε το μερτικό του λέοντα στις ευθύνες. Κατά τη διετία 2008-2009, αντί να περιορίσει τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό και το εξωτερικό έλλειμμα, έκανε μια σπάταλη πολιτική που εκτίναξε τον δανεισμό στα 57 δισ. Ανάμεσα στα αξιομνημόνευτα (!) μέτρα που έλαβε ήταν η ευνοϊκή μεταχείριση των off-shore εταιρειών, η κατάργηση των τεκμηρίων πολυτελών αυτοκινήτων και η επιδότηση της αγοράς τους, η επιδότηση αιρκοντίσιον, νέα δάνεια 2,2 δισ. για εξοπλισμούς (!) και φυσικά οι γνωστές αλλά ξεχασμένες πολυπληθείς προεκλογικές προσλήψεις. 
Στη συνέχεια, η νέα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, δέσμια της προεκλογικής ρητορείας της, μοίρασε με τη σειρά της «κοινωνικές ενισχύσεις στους αδύναμους για να ενισχύσει τη ζήτηση», ώσπου να τις πάρει λίγο αργότερα πίσω και με τόκο. 

Αλλες κοινωνίες, με άλλη πολιτική κουλτούρα, μπορεί να διδάσκονταν από αυτήν την πικρή εμπειρία. Δεν είναι η περίπτωσή μας, δεν είναι η περίπτωση της Ελλάδας. 
Στο χείλος της αβύσσου, η ΝΔ του κ. Σαμαρά επαναλαμβάνει την ίδια προεκλογική δημαγωγία, τα μεγάλα τηλεοπτικά δελτία αγωνίζονται με πάθος κάθε βράδυ να τον φέρουν στην εξουσία παραβλέποντας την ανυπαρξία της πολιτικής του, και τέλος ένα μέρος του εκλογικού σώματος, απελπισμένο, «τσιμπάει» ξεχνώντας ότι έτσι φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. 
Βρισκόμαστε λοιπόν εγκλωβισμένοι. 
Από τη μια, η κυβέρνηση παίρνει «μέτρα» χωρίς να μπορεί να τα εντάξει σε μια πολιτική, και επιπλέον, φαίνεται να μην βρίσκει ούτε τον χρόνο ούτε τη διαύγεια ούτε τις θεσμικές διαδικασίες για να επεξεργαστεί ένα στοιχειώδες εθνικό σχέδιο ανασύνταξης. 
Από την άλλη, η ΝΔ του κ. Σαμαρά προβάλλει σαν συνταγή οριστικού εκτροχιασμού, είτε γιατί αν κέρδιζε τις εκλογές θα σπαταλούσε χρόνο και χρήμα μέχρι να επανέλθει από την προεκλογική δημαγωγία στη ρεαλιστική πολιτική, είτε γιατί κατά βάθος έχει αποδεχτεί την πιθανότητα να γιορτάσουμε τα 200 χρόνια του 1821 με δραχμή.

Σε αυτό το σκηνικό μια άτακτη προσφυγή στις κάλπες, είτε γιατί θα αυξηθεί πολύ η κοινωνική πίεση είτε γιατί η κυβέρνηση θα χάσει τη δεδηλωμένη, θα άνοιγε μια κρίση στα τυφλά με πιθανότερη τη χρεοκοπία της χώρας. 
Η προσπάθεια ανασύνταξης της παρούσας κυβέρνησης και η παράταση της θητείας της εξακολουθεί να είναι σε αυτή τη φάση η ασφαλέστερη επιλογή για τη χώρα. Η κυβέρνηση έχει τη νομιμότητα στη βάση των εκλογών και των έκτακτων εθνικών καταστάσεων. Οι πολίτες το διαισθάνονται και γι' αυτό δεν ζητούν εκλογές. 
Η προσφυγή στις κάλπες δεν συμφέρει ούτε το ΠΑΣΟΚ, παρά μόνο αν έχει πετύχει κάτι που να ισοδυναμεί με δικαίωση των θυσιών: ένα σταθερότερο και πειστικότερο για την αποδοτικότητά του σχήμα διάσωσης της χώρας στο πλαίσιο της ευρωζώνης. 
Αν αντιθέτως επιλέξει ή συρθεί σε εκλογές στα μισά της προσπάθειας, δεν θα διαλυθεί απλώς το ΠΑΣΟΚ, αλλά θα αποδιαρθρωθεί η παράταξη για μακρύ διάστημα. 

Αποτελεί λύση η συγκυβέρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων ή μια χρονικά οριοθετημένη πολιτική κυβέρνηση έκτακτης εθνικής ανάγκης με την υποστήριξή τους; 
Θα αποτελούσε, μόνο όμως αν είχε προηγηθεί μια ειλικρινής συνειδητοποίηση εκ μέρους τους ότι όντως συνιστά εθνική αναγκαιότητα και όχι πρόσκαιρη υποχρεωτική συγκατοίκηση επειδή οι κάλπες δεν έβγαλαν αυτοδυναμία. 
Η ειλικρινής συνειδητοποίηση δηλώνεται πολιτικά και προηγείται της προσφυγής στις κάλπες. 
Γιατί στην αντίθετη περίπτωση, θα ήταν συνταγή αδύναμης και αλληλοϋποβλεπόμενης κυβέρνησης ή ακυβερνησίας. 
Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση, μεγάλο μέρος της ΝΔ, αλλά και η σιωπηλή πλειονότητα της κοινωνίας κατανοούν ότι η Ελλάδα πρέπει να κερδίσει χρόνο ώστε να ωριμάσουν σταθερότερες λύσεις της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής κρίσης. 

Αν η παγκόσμια οικονομία εισέλθει και πάλι σε ύφεση, οι μεγάλες δυνάμεις θα κληθούν να αναζητήσουν ριζικότερες λύσεις, στις οποίες θα περιλαμβάνεται και το ελληνικό πρόβλημα. 
Στην ευρωζώνη εξάλλου, πολλά σημάδια δείχνουν ότι η πορεία στη δημοσιονομική και οικονομική ολοκλήρωση έχει δρομολογηθεί και θα επιταχυνθεί υπό το βάρος της κρίσης. 
Θα είναι μια ολοκλήρωση στη βάση της «γερμανικής Ευρώπης», αλλά αυτό είναι προς το παρόν καλύτερο από την άναρχη επανεθνικοποίηση των ευρωπαϊκών διαδικασιών που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια. 
Πόσω μάλλον που το 2012-2013 είναι πολύ πιθανό να αλλάξει ουσιωδώς ο πολιτικός χάρτης της ΕΕ με την άνοδο των σοσιαλιστικών και προοδευτικών κομμάτων, γεγονός που θα κάνει πιθανότερη μια πολιτική στροφή προς τις πολιτικές ανάπτυξης της ηπείρου μας. 
Η Ελλάδα πρέπει να αντέξει πολιτικά και κοινωνικά, πρέπει να κερδίσει χρόνο ώστε να μην αποκοπεί από τις διαφαινόμενες διεργασίες. Συμμετέχοντας έστω ως επιδοτούμενος φτωχός συγγενής.


*Ο Γιάννης Βούλγαρης είναι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου - πηγή άρθρου: ΤΑ ΝΕΑ, 24/9/11

5 σχόλια:

  1. Μιά ατελείωτη πασαρέλα κειμένων που
    περιγράφουν με πάθος λίγο πολύ τα ίδια και τα ίδια.
    Κανείς δεν γίνεται συγκεκριμένος στις λέξεις ανάπτυξη - καινοτομία.
    Κανείς δεν έχει αναφερθεί στα τεράστια κονδύλια που διαρρέουν από όλη την Ευρώπη και την Ελλάδα ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια.
    Κατ'αρχήν από την Ελλάδα με νόμιμο ή παράνομο τρόπο μέσω των μεταναστών φεύγουν κάποια δις για Αλβανία, Ρωσία, Βουλγαρία, Μπακλαντές, Νιγηρία, Πακιστάν και σε πολλές άλλες χώρες.
    Το ίδιο γίνεται και στην υπόλοιπη δυτική Ευρώπη ανοίγοντας μία οικονομική πληγή που είναι δύσκολο να γίνει συγκεκριμένο νούμερο.
    Εάν κάποιος ειδικός μπορεί θα μας βοηθούσε να κάνουμε συγκεκριμένο αυτό το νούμερο.
    Και δεν αναφέρομαι στα ποσά για ναρκωτικά λαθραία και πορνεία που έχουν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και σίγουρα αποτελούν και αυτά ένα ακόμη τεράστιο ποσό που μεταναστεύει σε Κολομβία, Μαρόκο, Κίνα, Γεωργία, Ουκρανία καιάλλες χώρες.
    Γιώργος EL

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γιατί δε στέλνεις φιλαράκο ένα μέηλ στη Χρυσή Αυγή;
    θα χαρούν να σου απαντήσουν και ίσως αναζητήσετε μαζί λύσεις σ'αυτή τη χαίνουσα πληγή που βασανίζει εκατομμύρια πληττόμενους μικροαστούς σε όλη την Ευρώπη!
    Και εις ανώτερα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @Γιώργος EL
    Πρωτα ενα 5 ετες προγραμμα περιορισμου φοροδιαφυγης λογω μαυρης οικονομιας και διαφθορας.Σημερα το πρωι ο Φ.Κουβελης σε συνεντευξη του στην ΝΕΤ τα προσδιορισε στο 30%+8%.
    Δευτερον εφαρμογη ενος απολποιημενου φορολογικου συστηματος προοδευτικης κλιμακωσης σε ακινητα, εισοδηματα, καταναλωση.
    Τριτον ισορροπη αναπτυξη με βαθμιαια υποκτασταστη οικονομικων μεταναστων με ελληνες σε ολους τους οικονομικους τομεις(οι ελληνες ...πριγκηπες δεν εχουν πλεον πριγκηπατο), του πρωτογενους συμπεριλαμβανομενου.
    Τεταρτον μαθηματα ταξικης συνειδησης, με την εννοια δεν μπορει η κορη του χαμηλομισθου να αγοραζει ΝΙΚΕ 150 ευρω καθε 6 μηνες,η οι μισοι αριστεροι μηχανικοι ακριβη Αλφα Ρομεο επειδη ειναι κοκκινη και γρηγορη κ.λ.π.
    Πεμπτον σχδον τιποτα δεν εχει γινει με την φορολογηση χρηματων ελληνων σε ελβετικες τραπεζες.

    Εκτον,αναδιοργανωση του δημοσιου τομεα, με χαμηλοτερο μισθολογιο απ' αυτο του ιδιωτικου τομεα, καποιες απολυσεις, παταξη της λουφας και της μικρο-διαφθορας.
    Εβδομον,...

    Ειναι προτεραιοτητες κοινης λογικης.

    Αφωτιστος Φιλελλην

    Υ.Γ. Σημερα θα με κατηγορησετε για Φιλοκουβελικο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Γειά σου ρε Γρηγόρη.
    Σαν την κακιά πεθερά περιμένεις με τον πλάστη πίσω από την πόρτα.
    Όταν αναφέρεται κάποιος σε κάποιο ποσό και το επισημαίνει δεν καυτηριάζει απαραίτητα και το φαινόμενο.
    Το ότι η δυτική Ευρώπη αυτήν την περίοδο τρέφει την μισή υφήλιο μέσω των μεταναστών είναι ένα γεγονός.
    Στην Ελλάδα που ψαχνόμαστε που πάνε τα λεφτά γίνονται διάφορες αναφορές.
    Πολλοί έχουν αναφερθεί σε διάφορα.
    Μίζες, καταθέσεις στην Ελβετία και σε άλλους οικονομικούς παραδείσους.
    Την ανάγκη για επικοινωνία μου με μέηλ με την Χρυσή Αυγή που την βλέπεις?
    Γιώργος EL

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. "Το ότι η δυτική Ευρώπη αυτήν την περίοδο τρέφει την μισή υφήλιο μέσω των μεταναστών είναι ένα γεγονός."

    ΜάΛΛον έχουμε χάσει την μπάλλα.

    Ένα τμήμα αυτών των εμβασμάτων προέρχεται από εργασία που προσφέρουν (άρα παραγωγή) με αμοιβές και συνθήκες χειρότερες από αυτές των δούλων στην Αρχαία Ελλάδα και στην Ρώμη.
    Ενα δεύτερο (από ελεημοσύνη) μάλλον από τύψεις, ή κάτι σαν τα αντισταθμιστικά οφέλη από την καταστροφή που δημιούργησε η Δύση σε αυτές τις περιοχές. Όποιος θεωρεί ότι η Αποικιοκρατία είναι πολύ πίσω δεν έχει αίσθηση του ιστορικού χρόνου.
    Τέλος ένα τρίτο μέρος που προέρχεται από εγκληματικές ενέργειες μάλλον ως παράπλευρες απώλειες πρέπει να χαρακτηρισθούν.
    Οι περιπτώσεις ναρκωτικά - όπλα - πορνεία κατατάσσονται στις διεθνείς συνεργασίες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU