Σάββατο 7 Απριλίου 2012

Διάλογος για τις θέσεις των Οικολόγων Πράσινων

του Γιάννη Παρασκευόπουλου, 
επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας των Οικολόγων Πράσινων*
minority opinion: Σαν κείμενο αρχών παρουσιάζει ενδιαφέροντα σημεία, πάσχει όμως αναπόφευκτα, λόγω της φύσης του, σε απαντήσεις που αφορούν την βιωσιμότητα των προτάσεων.

ΓΠ: Αυτές τις μέρες ήμουν διαρκώς στο «δρόμο» για περιοδείες και δε βρήκα χρόνο να απαντήσω πιο γρήγορα. Τα ερωτήματα που τίθενται, μας έχουν απασχολήσει κι εμάς από την πρώτη στιγμή.
Οι προτάσεις των Οικολόγων Πράσινων είναι προτάσεις ενός κόμματος που διεκδικεί με αξιώσεις την πρώτη του είσοδο στη Βουλή. Αποτελούν λοιπόν βασικές κατευθύνσεις, τεκμηριωμένες και ρεαλιστικές, με φιλοδοξία να αποτυπωθούν ακόμη και σε πιθανές μετεκλογικές προγραμματικές συμφωνίες, διαπνέονται όμως και από τη συναίσθηση ότι δε διεκδικούμε θέση πρωθυπουργού.
Με τα δεδομένα αυτά, για τα μακροοικονομικά μεγέθη αναφερόμαστε κατά βάση σε ποσοστά επί του ΑΕΠ (παρά τις επιφυλάξεις μας για το κατά πόσο αποτυπώνει πλήρως την πραγματικότητα μιας οικονομίας), καθώς έχουμε περιορισμένες δυνατότητες να προβλέψουμε την εξέλιξη της ύφεσης και, κατά συνέπεια, τα απόλυτα μεγέθη στις προτάσεις μας. 

Μερικά πρόχειρα ερωτήματα που χρειάζονται απάντηση:
1. “Το "μίνι Μάρσαλ" να μη σπαταληθεί σε αναστήλωση ενός ήδη χρεοκοπημένου οικονομικού μοντέλου”
  • Θεωρείτε δεδομένο ότι θα υπάρξει κάποιο σχέδιο “Mini Marshal”;
  • Ποιο ύψος υπολογίζει το κόμμα σας ότι θα έχει το σχέδιο αυτό σε δις ευρώ;
  • Αν δεν προκύψει σχέδιο αυτού του τύπου και κατά συνέπεια και τα αντίστοιχα κονδύλια, υπάρχει εναλλακτικό πλάνο;
-  Για μίνι Σχέδιο Μάρσαλ έχει μιλήσει, από το Μάιο του 2011 ο ίδιος ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (εδώ). Από τότε, έχουν γίνει επανειλημμένες αναφορές τόσο από Ευρωπαίους αξιωματούχους όσο και από τον Λ. Παπαδήμο ως πρωθυπουργό. 
Οι Οικολόγοι Πράσινοι είμαστε το πρώτο ελληνικό κόμμα που έθεσε το δεδομένο αυτό στο δημόσιο διάλογο για την κρίση (από τα μέσα Ιουνίου του 2011) και θεωρούμε ότι, αν τελικά το σχέδιο δεν προχωρήσει, οι λόγοι θα είναι η απουσία ισχυρής πολιτικής βούλησης από την ελληνική πλευρά να διαπραγματευθεί εναλλακτικούς τρόπους κάλυψης της εθνικής συμμετοχής και η έλλειψη σαφούς προσανατολισμού για την αξιοποίησή του. Μια πρόχειρη προσωπική εκτίμηση τοποθετεί το συνολικό ύψος ενός τέτοιου σχεδίου σε τουλάχιστον 20-30 δις ευρώ σε ορίζοντα αρκετών χρόνων.
Στην περίπτωση που τέτοιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα δεν προχωρήσει, τα πράγματα θα είναι σαφώς πιο δύσκολα. 
Οι προτάσεις μας όμως για τον αναπροσανατολισμό της οικονομίας (ολόκληρες εδώ ) στηρίζονται πρώτα από όλα σε σχεδιασμούς για ενεργοποίηση ανθρώπινου δυναμικού και εγκαταλειμμένων ή αναξιοποίητων φυσικών πόρων.
Για την ενεργοποίηση αυτή, προτείνουμε και φορολογικά κίνητρα, καθώς και σύνδεση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών με δεσμεύσεις τραπεζικών χρηματοδοτήσεων για τέτοιες δράσεις. 
Χρειάζεται όμως και δημόσια υποστήριξη από το κράτος ή τις περιφέρειες: για προγράμματα αναζωογόνησης της υπαίθρου απαιτούνται π.χ. δομές κατάρτισης και συμβουλευτικής υποστήριξης, μεταφορών, πρόσβασης σε υπηρεσίες παιδείας και υγείας. Αν λοιπόν δεν προχωρήσει το μίνι-Μάρσαλ, θα πρέπει να αυξηθούν στους τομείς αυτούς οι δημόσιες επενδύσεις και να καλυφθούν με τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα από τις νέες δραστηριότητες και τα αντίστοιχα εισοδήματα.

2. "Ριζικές αλλαγές και σε ευρωπαϊκό επίπεδο , για κοινή οικονομική πολιτική με κοινωνική δικαιοσύνη και πλήρη δημοκρατική νομιμοποίηση, οικοδόμηση συμμαχιών που θα ανατρέψουν εκλογικά τον άξονα Σαρκοζύ-Μέρκελ."
  • Είναι αλλαγές αυτές απαραίτητες για την υλοποίηση του οικονομικού προγράμματος του κόμματός σας ή αποτελούν μακροπρόθεσμο στρατηγικό πολιτικό στόχο; Αν ναι, υπάρχει εναλλακτικό πλάνο;
- Οι αλλαγές σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι για μας μεσοπρόθεσμες και όχι μακροπρόθεσμες. Τις έχει ανάγκη όλη η Ευρώπη και όχι μόνο οι χώρες του Νότου. Οι Οικολόγοι Πράσινοι παίρνουμε σοβαρά τη διακήρυξή μας ότι είμαστε πολίτες (και) της Ευρώπης, και δίνουμε τη μάχη αυτή μαζί με όλους τους Πράσινους (δες και εδώ) .  Γι’ αυτό και θεωρούμε σημαντικό να αποκαταστήσουμε, στα μάτια της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης τη δημόσια εικόνα της χώρας μας, που έχει σε τραγικό βαθμό εκτεθεί από το σημερινό πολιτικό της προσωπικό.
Αν η μάχη σε ευρωπαϊκό επίπεδο χαθεί, τότε τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα για όλες τις χώρες του Νότου. Οι όροι της Δανειακής Σύμβασης οδηγούν την Ελλάδα από οικονομική και κοινωνική άποψη σε τροχιά Βουλγαρίας ή Ρουμανίας, ενώ θέτουν σε αμφισβήτηση και την παραμονή της στην ευρωζώνη, όπου καμιά χώρα δεν έχει πετύχει για μεγάλο διάστημα τα πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του +4,5% που απαιτούνται σε μόνιμη βάση από την Ελλάδα. Στο σενάριο αυτό, όπου η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας μας θα αμφισβητούνταν από τις ίδιες τις ευρωπαϊκές ηγεσίες, οι Οικολόγοι Πράσινοι θα ήμασταν εκ των πραγμάτων αναγκασμένοι να δώσουμε επείγουσα προτεραιότητα σε δράσεις ανασυγκρότησης του πρωτογενούς τομέα, την εξάπλωση δικτύων κοινωνικής αλληλεγγύης και τη δίκαιη κατανομή των βαρών. Θα ήταν όμως διαχείριση μιας καταστροφής και όχι μια πολιτική διεξόδου από την κρίση.   

3. "Επαρκή δημόσια έσοδα"
  • Σε ποιό ύψος θα ήταν ικανοποιητικά τα ετήσια κρατικά έσοδα για το κόμμα σας; 50 δις, 60 δις, 70 δις, 80 δις; Είναι σημαντικό να ξέρει ο ψηφοφόρος ποιος είναι ο στόχος των κρατικών εσόδων από φορολογία κάθε κόμματος, γιατί τον αφορά άμεσα.
  • Εφόσον τα εισοδήματα τόσο των φυσικών προσώπων (λόγω ύφεσης και υψηλής ανεργίας), όσο και των εταιρειών καταρρέουν με δραματική ταχύτητα, φαντάζομαι ότι για να υπάρξουν ‘επαρκή έσοδα’ θα πρέπει να φορολογηθούν τα ακίνητα και οι καταθέσεις. Αν ναι, με ποιο ετήσιο ποσοστό τα ακίνητα και με ποιο ετήσιο ποσοστό οι καταθέσεις, πέραν των σημερινών επιβαρύνσεων. Επιπλέον πόσα έσοδα προσδοκά το κόμμα σας από αυτές τις φορολογίες και για πόσα χρόνια θα μπορέσουν να στηρίξουν τους στόχους των εσόδων;
- Οι Οικολόγοι Πράσινοι σχεδιάσαμε τις προτάσεις μας για τη φορολογία, πρώτα ως ενδεικτικά ποσοστά του ΑΕΠ. Ενδεικτικό ύψος για επαρκή δημόσια έσοδα και δαπάνες θα ήταν για μας το 45% του ΑΕΠ, πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Στην αναλυτική μας πρόταση για τη φορολογική μεταρρύθμιση (εδώ) δίνουμε έμφαση και στη φορολόγηση του πλούτου, με όρους που εστιάζουν στις πραγματικά μεγάλες περιουσίες (όχι μόνο ακίνητες) και στην αυξημένη επιβάρυνση των περιουσιών που δεν αντιστοιχούν σε νόμιμα δηλωμένα εισοδήματα. Στόχος που θέτουμε, είναι τα συνολικά έσοδα από φόρους περιουσιών να φθάσουν το 4% του ΑΕΠ (από 1,5% του ΑΕΠ το 2010), περίπου όσο στη Γαλλία.  

4. “Επαρκείς δημόσιες δαπάνες που θα αξιοποιούν για την κοινωνία και το τελευταίο ευρώ”
  • Ποιο ύψος δημοσίων δαπανών θεωρούνται επαρκείς από το κόμμα σας; 50 δις, 60 δις, 70 δις, 80 δις;
  • Θα επιδιώξετε ισοσκέλιση των δαπανών με τα έσοδα; Αν όχι, πως θα καλύψετε την διαφορά, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα κρατικού δανεισμού;
- Επαρκείς θεωρούμε τις δημόσιες δαπάνες όταν είναι της τάξης του 45% του ΑΕΠ, ώστε να μην απέχουν πολύ από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και να διασφαλίζουν αποτελεσματική δημόσια διοίκηση και ολοκληρωμένο κοινωνικό κράτος, συνδυασμένο με τις απαραίτητες δημόσιες επενδύσεις για την Πράσινη Στροφή στην οικονομία. Θεωρούμε απαραίτητο να είναι ισοσκελισμένες, γι’ αυτό και δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στα ζητήματα της φορολογικής μεταρρύθμισης και της φοροδιαφυγής.

5. "Αναπροσανατολισμό της πραγματικής οικονομίας, με βιώσιμη αναζωογόνηση της υπαίθρου"
  • Έχετε υπολογίσει το ύψος των δημόσιων επενδύσεων, των κινήτρων και επιδοτήσεων που θα απαιτηθούν για την επίτευξη αυτού του στόχου; Περιλαμβάνεται το ποσό αυτό στις ‘επαρκείς δημόσιες δαπάνες’ που αναφέρετε πιο πάνω;
- Οι προτάσεις μας για την οικονομία (ολόκληρες εδώ) και την ύπαιθρο στηρίζονται πρώτα από όλα σε σχεδιασμούς για  ενεργοποίηση ανθρώπινου δυναμικού και εγκαταλειμμένων ή αναξιοποίητων φυσικών πόρων. 
Για την ενεργοποίηση αυτή, προτείνουμε και φορολογικά κίνητρα, καθώς και σύνδεση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών με δεσμεύσεις τραπεζικών χρηματοδοτήσεων για τέτοιες δράσεις. 
Χρειάζεται όμως και δημόσια υποστήριξη από το κράτος ή τις περιφέρειες: για προγράμματα αναζωογόνησης της υπαίθρου απαιτούνται π.χ. δομές κατάρτισης και συμβουλευτικής υποστήριξης,  μεταφορών, πρόσβασης σε υπηρεσίες παιδείας και υγείας.

6. "...απεξάρτηση από πετρέλαιο και λιγνίτη..."
  • Έχετε υπολογίσει την επιβάρυνση στην τιμή της ενέργειας που θα προκύψει από αυτή την απεξάρτηση;
  • Έχετε υπολογίσει ποια θα είναι η επίπτωση των υψηλότερων τιμών ενέργειας στους ενεργοβόρους τομείς της ελληνικής οικονομίας, που απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, είναι οι μόνοι με εξαγωγικό προσανατολισμό και από τους ελάχιστους που εξακολουθούν να είναι, ακόμα, κερδοφόροι;
  • Σε πόσα χρόνια υπολογίζεται ότι μπορεί να ολοκληρωθεί η υποκατάσταση του πετρελαίου και του λιγνίτη από ΑΠΕ; Σε τι ύψος υπολογίζετε τις επενδύσεις που θα απαιτηθούν για την υποκατάσταση του πετρελαίου και λιγνίτη με ΑΠΕ ανά ποσοστό υποκατάστασης;
  • Περιλαμβάνεται το ποσό αυτό στις ‘επαρκείς δημόσιες δαπάνες’ που αναφέρετε πιο πάνω;

- Η τιμή της ρυπογόνας ενέργειας από πετρέλαιο και λιγνίτη έχει ήδη έντονες ανοδικές τάσεις, καθώς ενσωματώνει τόσο την άνοδο των διεθνών τιμών του πετρελαίου όσο και την επιπλέον φορολογική του επιβάρυνση την τελευταία διετία, καθώς και τα δικαιώματα εκπομπής που προβλέπουν για το λιγνίτη οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την κλιματική αλλαγή. Εισαγωγές πετρελαίου και ηλεκτρικής ενέργειας αντιπροσωπεύουν επιπλέον το μεγαλύτερο του ελλείμματος στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας, δείκτη καθοριστικό και για την ανταγωνιστικότητά της. Μέρος της μετάβασης σε ανανεώσιμη ενέργεια, προβλέπεται ήδη δεσμευτικά για τη χώρα μας στα πλαίσια των κλιματικών στόχων της Ε.Ε. για το 2020.
Η πρόταση των Οικολόγων Πράσινων προβλέπει στόχο για 30% μείωση εκπομπών μέχρι το 2020 (αντί του σημερινού 20%) με αντίστοιχη αύξηση του στόχου για διείσδυση των ΑΠΕ. Ο στόχος μας για 100% ανανεώσιμη ενέργεια έχει ορίζοντα το 2050, χρειάζεται όμως να σχεδιαστεί από τώρα ώστε να προσανατολιστούν ανάλογα οι επενδύσεις, ιδιωτικές και δημόσιες.
Η αυξημένη τιμή της ανανεώσιμης ενέργειας δε θα αποτελέσει για την οικονομία μεγαλύτερο σοκ από ό,τι τα σημερινά μέτρα, καθώς θα ενσωματωθεί στο ενεργειακό μίγμα με τρόπο σταδιακό και προβλέψιμο, αντικαθιστώντας ρυπογόνα ενέργεια που θα είναι ήδη ακριβή.
Οι ενεργοβόροι τομείς (αλουμίνιο, διϋλιστήρια, αερομεταφορές) δε νομίζω ότι αποτελούν τους μόνους εξαγωγικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Υπάρχουν και σε αυτούς μεγάλα περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας, με επενδύσεις που θα βελτιώσουν την αποδοτικότητά τους. Σταδιακά όμως θα πρέπει να προσαρμοστούν έτσι κι αλλιώς σε νέα δεδομένα που δημιουργούνται παγκοσμίως: διεθνείς αναζητήσεις για απεξάρτηση από το πετρέλαιο λόγω αυξημένων διεθνών τιμών και γεωπολιτικής αβεβαιότητας, επέκταση της ανακύκλωσης αλουμινίου αντί για την πρωτογενή παραγωγή του, σταδιακή εξάντληση των κοιτασμάτων βωξίτη. Η εποχή άλλωστε της άφθονης και φθηνής ενέργειας έχει ήδη τελειώσει αμετάκλητα σε όλο τον πλανήτη.
Οι επενδύσεις για υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων δεν είναι όλες δημόσιες. Πέρα από τις επενδύσεις μεγάλων ελληνικών και ξένων ομίλων σε ΑΠΕ, εργαζόμαστε ήδη για να προχωρήσουν μικρές συμμετοχικές εταιρίες λαϊκής βάσης και δημοτικές επιχειρήσεις  (ιδιαίτερα στα νησιά, όπου το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από πετρέλαιο είναι ήδη πολύ υψηλό), ενώ βλέπουμε και σημαντικές δημόσιες επενδύσεις στον τομέα των δικτύων, με ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση.
Ανάλογες εκτεταμένες παρεμβάσεις σε επίπεδο νοικοκυριών, με προνομιακή τραπεζική χρηματοδότηση λόγω του σχεδόν μηδενικού επιχειρηματικού ρίσκου, προωθούμε και για ηλιακές στέγες και ενεργειακές παρεμβάσεις στα υπάρχοντα κτίρια.
Επιδιώκουμε επίσης το σχέδιο ΗΛΙΟΣ (που αποδεχόμαστε μόνο ως πρόσθετο στους υπάρχοντες στόχους ηλεκτροπαραγωγής) να συνδυαστεί με εμπλοκή της ελληνικής βιομηχανίας φωτοβολταϊκών και με γερμανική χρηματοδότηση για τα επιπλέον δίκτυα μεταφοράς που θα απαιτηθούν.  
Όλα αυτά θα δημιουργήσουν και θα στηρίξουν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, ικανό να απορροφήσει και τη μείωση απασχόλησης στους ενεργοβόρους τομείς.
Η απεξάρτηση τέλος από το πετρέλαιο συνδέεται και με την προσαρμογή των καταναλωτικών προτύπων στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η μείωση των εισοδημάτων, ώστε το επίπεδο ζωής των πολιτών να μην καταρρεύσει τελείως: αναβαθμισμένες δημόσιες συγκοινωνίες που θα ενισχύσουν τα έσοδά τους με την προσέλκυση νέων χρηστών και όχι με την αύξηση των κομίστρων, πόλεις φιλικές στο περπάτημα και το ποδήλατο, αλλά και συστήματα car sharing και car pooling, μπορούν να συμβάλουν σε αυτή την κατεύθυνση.

Αφήνω τον επίλογο στον minority opinion:
  • Είμαι σίγουρος ότι προσθέτοντας συγκεκριμένα νούμερα και ημερομηνίες στο πρόγραμμα, θα ενισχυθεί και η πειστικότητά του, απέναντι σε ένα εκλογικό σώμα που έχει πολλούς λόγους να αμφισβητεί τα σχέδια που του προτείνονται από όλους τους κομματικούς σχηματισμούς.


           
                                                   Γιάννης Παρασκευόπουλος
                                             Επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας των Ο.Π.

1 σχόλιο:

  1. Ευχαριστώ πολύ για την πολύ αναλυτική απάντηση.

    Μετά την μελέτη των παραπομπών ενδεχομένως να επανέλθω με συμπληρωματικές ερωτήσεις, αν αυτό είναι απαραίτητο για την καλύτερη κατανόηση του προγράμματος του κόμματός σας.

    Θα μου επιτρέψετε όμως μια πρώτη ένσταση όσον αφορά τα προσδωκόμενα έσοδα απο φορολογία. Το 45% του ΑΕΠ είναι περίπου 90 δις. Νομίζω ότι ο στόχος αυτός είναι για τα σημερινά δεδομένα της οικονομίας και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, υπερβολικά αισιόδοξος, ο οποίος με δυσκολία θα εισπράξει εφέτος 50 δις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU