Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012

Έντεκα εκατομμύρια πολίτες εξαρτώνται οικονομικά από δυόμισι εκατομμύρια θέσεις εργασίας ενός ιδιωτικού τομέα που παραπαίει - Quo vadis Graecia?

(Ελληνικό Δημόσιο for ever...)

του Κώστα Αζαριάδη*

Πού πας Ελλάδα; 
Από το 2008 το ερώτημα απασχολεί ηγέτες υπερδυνάμεων, αγχώνει ευρωκράτες των Βρυξελλών και φοβίζει το πανελλήνιο. Εύλογη η ανησυχία καθώς η εθνική οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση: εισοδήματα πεσμένα 20%, επενδύσεις στο μισό, η ανεργία στα ύψη. Έντεκα εκατομμύρια πολίτες εξαρτώνται οικονομικά από δυόμισι εκατομμύρια θέσεις εργασίας ενός ιδιωτικού τομέα που παραπαίει.
Στο ζοφερό αυτό τοπίο, πολλοί ζουν με την ελπίδα της αυτόματης ανάκαμψης. 
Ευελπιστούν πως τα χειρότερα πέρασαν και η εθνική οικονομία, αργά ή γρήγορα, θα βελτιωθεί αυτοβούλως και θα αναπληρώσει τις απώλειες της τελευταίας πενταετίας. 
Εκεί ποντάρει η πολιτική ηγεσία της χώρας, που έχει στρέψει όλη την προσοχή της στην ανεύρεση φόρων και δανείων για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις του επόμενου μήνα. 
Εκεί ποντάρουν οι συντεχνίες που αγωνίζονται πεισματικά, και μέχρι στιγμής αποτελεσματικά, να προστατέψουν τα κεκτημένα τους. 
Σ’ αυτό φαίνεται να ελπίζουν και μεγάλα στρώματα, αν όχι η πλειονότητα, του ελληνικού λαού που ευαγγελίζονται μια γρήγορη "πολιτική" λύση των προβλημάτων τους χωρίς την μακρόπνοη λιτότητα που απαιτούν από τη χώρα τα Μνημόνια και μακριά από τις ριζικές μεταρρυθμίσεις που συνιστούν, σχεδόν ομόφωνα, οι "τεχνοκράτες".
Επίκειται λοιπόν κάποια, έστω και αργή, αναστροφή της οικονομίας από τον επόμενο χρόνο προς την προ του 2008 κατάσταση; 
Ή μήπως είναι η βαθιά κρίση το πρώτο στάδιο μονιμότερης στροφής από τον πλούτο των αμέσως προηγούμενων δεκαετιών στην ιστορική φτώχεια των Βαλκανίων; 
Είναι το μέλλον της χώρας παρόμοιο με της Ιταλίας ή με της Αλβανίας; 
Θα επιστρέψουν οι χαμηλόμισθοι και συνταξιούχοι στα χίλια ευρώ τον μήνα ή θα κατρακυλήσουν οι αμοιβές στα διακόσια με τριακόσια που έπαιρναν οι παππούδες τους πριν από πενήντα χρόνια;
Η οικονομική επιστήμη περιγράφει σαφέστατα τη συνταγή της επιτυχημένης ανάπτυξης, της οποίας η ουσία συνοψίζεται στο γνωστό τρίπτυχο του Σκώτου φιλόσοφου Αντάμ Σμιθ, "ειρήνη, χαμηλοί φόροι, ανεκτή εφαρμογή των νόμων". Η συνταγή αυτή εφαρμόσθηκε κατά γράμμα σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου. Σήμερα δοκιμάζεται, με κάποιες ατέλειες και αρκετή επιτυχία, από τρεις γείτονες· Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία.
Στοιχεία από το τρίπτυχο του Σμιθ εφάρμοσε και η Ελλάδα ...κατά τις δεκαετίες 1950-1970, την ίδια ώρα που η συνταγή του απορριπτόταν παντελώς από τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες που παραδόθηκαν στον κρατισμό για πενήντα ολόκληρα χρόνια, με αρχή το 1945. 
Το αποτέλεσμα είναι πασίγνωστο. 
Η Ελλάδα, παραδοσιακά η δεύτερη φτωχότερη χώρα της Βαλκανικής, ξεπέρασε σε πλούτο όλη τη χερσόνησο, προσελκύοντας μετανάστες από τους γείτονες και παραπέρα. Με τη Μεταπολίτευση, όμως, η χώρα εγκατέλειψε σταδιακά τη συνταγή της επιτυχίας και την περιφρόνησε ολοκληρωτικά την τελευταία δεκαετία.

Η ριζική αλλαγή πλεύσης της χώρας σε καίρια ζητήματα εσωτερικής ειρήνης, φόρων και λειτουργίας θεσμών φαίνεται επιγραμματικά από τα στοιχεία της Διεθνούς Τράπεζας, του Διεθνούς Οικονομικού Βήματος και της Διεθνούς Διαφάνειας. 
Στο κέντρο της Αθήνας έγιναν το προηγούμενο έτος 1.800 διαδηλώσεις. Τα πολιτικά κόμματα και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχουν αναδειχθεί σε παγκόσμιους πρωταθλητές διαφθοράς· τα κόμματα παίρνουν χάλκινο μετάλλιο ανάμεσα σε 69 χώρες, τα ΜΜΕ παίρνουν χρυσό. Στην έκδοση αδειών, ισχύ συμβολαίων, προστασία επενδυτών και λειτουργία αγορών, η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στο κατώτερο 25% της υδρογείου. Ο τόπος είναι φέτος τελευταίος σε ανταγωνιστικότητα ανάμεσα σε δέκα βαλκανικές χώρες, από πρώτος που ήταν το 2006.
Λογαριάζουν, λοιπόν, χωρίς τον ξενοδόχο όσοι προσδοκούν σε σύντομη έξοδο από την κρίση. 
Οι ιδιωτικές επενδύσεις εξαφανίστηκαν, τα οδικά δίκτυα μένουν στάσιμα, οι παραδοσιακές «βαριές βιομηχανίες» του τόπου οπισθοχωρούν. 
Η ναυτιλία μαστίζεται από τη διεθνή κρίση εμπορίου. 
Η τουριστική αξιοποίηση των απαράμιλλων φυσικών και πολιτιστικών πλεονεκτημάτων του τόπου αναιρείται από την απουσία κοινωνικής αρμονίας, τις σοβαρές και επιτεινόμενες ελλείψεις στις υποδομές, καθώς και από την ατελή επαγγελματική κατάρτιση του εργατικού δυναμικού. Μεγάλη η ακτογραμμή της χώρας, πολλά τα νησιά, λίγες οι κρουαζιέρες.

Πού πας Ελλάδα; 
Οι επιστήμονες που εξέτασαν την άρρωστη οικονομία σου ομόφωνα συμβουλεύουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο ζωής σου, με συνταγές που προσαρμόζουν στην εποχή μας το ρητό "ειρήνη, χαμηλοί φόροι, ανεκτή εφαρμογή των νόμων". Και συ πώς απαντάς; Mε τριάντα πέντε χιλιάδες (35.000) απεργίες και εκατόν εβδομήντα πέντε χιλιάδες (175.000) νομοθετήματα μέσα σε τριάντα χρόνια. Με καταστροφική φορολογία του ιδιωτικού τομέα για να συντηρήσεις το αδηφάγο Δημόσιο. Και με σύννεφο διαφθοράς που κοντεύει να σκεπάσει την υδρόγειο.
Πού πας Ελλάδα; 
Ελπίζεις ακόμη σε μια θαυματουργή και ανώδυνη "πολιτική" λύση της κρίσης χωρίς να δουλέψεις περισσότερο, χωρίς να ξορκίσεις τη διαφθορά, χωρίς καμιά από τις αλλαγές που σου συνιστούν όλοι οι ειδικοί; Αν δεν αλλάξεις πορεία, θα χάσεις όποιες θυσίες έκανες μέχρι τώρα και θα οδηγήσεις τους Έλληνες σε βαθιά υπανάπτυξη.


* Ο κ. Κώστας Αζαριάδης είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον του Σεντ Λούις.

*από την kathimerini.gr

15 σχόλια:

  1. Οι διαδηλώσεις εμποδίζουν την ανάπτυξη! Μαζί με κάτι άλλες λεπτομέρειες, αλλά κυρίως οι διαδηλώσεις αφού αναφέρονται ξανά και ξανά στο άρθρο. Ότι πείτε κύριε καθηγητά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γιατί δεν πάει στη Βουλγαρία να ζήσει ο "καθηγητής" του Σαιντ Λούις με 150Ε μισθό την ευτυχισμένη ζωή του τρίπτυχου "ειρήνη,χαμηλοί φόροι,ανεκτή εφαρμογή των νόμων";
    Α,και χωρίς απεργίες που στενοχωρούν τα ανθρωποφάγα αφεντικά! Να μην το ξεχνάμε αυτό,το λίαν βασικό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο "καθηγητής του Σαιντ Λούις" είναι ένας από τους διαπρεπέστερους Έλληνες ακαδημαϊκούς οικονομολόγους. Έχει τις περισσότερες αναφορές στο επιστημονικό του έργο του από οποιονδήποτε άλλο Έλληνα οικονομολόγο, εκτός ίσως από τον νομπελίστα Χριστόφορο Πισσαρίδη. Αυτό μπορείτε να το διαπιστώσετε με μια απλή έρευνα στο Google Scholar (http://scholar.google.co.uk/), όπου και μπορείτε να συγκρίνετε με άλλους Έλληνες οικονομολόγους που αρθρογραφούν συχνά για την κρίση. Οπότε μην τον ειρωνεύεστε αλλά να παίρνετε σοβαρά αυτά που λέει.

      Όσο για την ευτυχισμένη ζωή του τρίπτυχου, η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει ξεκάθαρα ότι μακροπρόθεσμα βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε περιβάλλον που οι νόμοι εφαρμόζονται αυστηρά και οι αγορές λειτουργούν καλά (= ανταγωνισμός, ελάχιστα εμπόδια εισόδου, και εποπτεία από ανεξάρτητες ρυθμιστικές αρχές χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις).

      Διαγραφή
    2. Δημητρης Β.

      Το σχολιο σου το αναρτησα στην καλυβα με το ΥΓ

      ΥΓ Αντιδρουμε γιατι απλως ο καθηγητης μας πατησε τον λαϊκιστικο καλο.
      Στις ΗΠΑ εχουν καπιταλισμο τουλαχιστον και οχι βαλκανικο-μπααθικο σοσιαλκαπιταλισμο των κολλητων, των πολιτικων, των φιλων, των παρατρεχαμενων, των κολλητων των δεξιων, πασοκων και “αριστερων” κολλητων”, κ.ο.κ.
      Γιατι εμεις (και ο ΑΦ) οοοολα τα ξερουμε!!!

      Διαγραφή
  3. Αν δεν κάνω λάθος ο κ. Αζαριάδης είναι ο νεοφιλελεύθερος καθηγητής που μαζί με τον άλλο νεοφιλελεύθερο κ. Πισαρίδη μάς κουνούν το δάχτυλο -συνήθως μέσω τού συγκροτήματος Αλαφούζου. Οι κ.κ. καθηγηταί δεν ρωτούν γιατί ο φιλόξενος κ. Αλαφούζος, ως εφοπλιστής, πληρώνει ψίχουλα στο ελληνικό κράτος. Επίσης, προφανώς, δε έχουν ακούσει ότι η αναλογία στο ΑΕΠ κεφάλαιο/μισθωτή εργασία είναι 65/35 αλλά στην πληρωμή φόρων είναι 45/55. ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΤΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @ cornelsen

    Είμαι σίγουρη ότι και και εσύ είσαι νεοφιλελεύθερος, οπότε δεν δικαιούσαι δια να ομιλείς και δεν αξίζει κανένας να ασχοληθεί απαντώντας στα επιχειρήματά σου, αν είχες επιχειρήματα φυσικά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος: ή εγώ δεν ξέρω να γράφω ή εσύ δεν ξέρεις να διαβάζεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. @ cornelsen

      Η βολική ταμπέλα του Νεοφιλελεύθερου σε όποιον διαφωνεί μαζί μας, δεν μας απαλλάσσει απο την υποχρέωση να απαντήσουμε στα συγκεκριμένα επιχειρήματα του, με δικά μας θεμελιωμένα επιχειρήματα, αν φυσικά έχουμε επιχειρήματα.

      Διαγραφή
  6. Απάντησα σε ένα από τα επιχειρήματα του. Που δεν είναι επιχείρημα αλλά προπαγανδιστικό πυροτέχνημα: πληρώναμε μεγάλους φόρους. Όχι, τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι στην Ελλάδα οι φόροι και οι ασφ. εισφορές ήταν από τούς χαμηλότερους στην ΕΕ. Στην 15ετία 1995-2009 το κράτος εισέπραττε 7,2 μονάδες τού ΑΕΠ λιγότερα από τον μ.ο. των χωρών τής ΕΕ. Οι μισθωτοί επιβαρύνονταν όσο και οι μισθωτοί τής ΕΕ αλλά το κεφάλαιο στο μισό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα "ότι η αναλογία στο ΑΕΠ κεφάλαιο/μισθωτή εργασία είναι 65/35 αλλά στην πληρωμή φόρων είναι 45/55". Τελικά (και) αυτό το χαρακτηριστικό δημιούργησε το δημόσιο χρέος. Για το "μεγάλο κράτος" διάβασε το http://cornel.capitalblogs.gr/showArticle.asp?id=36569&blid=95.
    Για τις απεργίες, τι να πω; Ας δώσει ο κ. Αζαριάδης το εισόδημά του σε κάθε έναν μισθωτό και θα δει ότι όλοι τους θα συμφωνήσουν με τις (νεοφιλελεύθερες) ιδεοληψίες του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. @ cornelsen
      Αν με τον όρο κεφάλαιο εννοείτε τις επιχειρήσεις, τότε κάνετε λάθος. Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα φορολογούνται περίπου στον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ έχουν πολύ μεγαλύτερο κόστος λειτουργίας (χρηματοδοτικό κλπ).
      Θα συμφωνήσω ωστόσο ότι ο τομέας των αγροτών και των ελεύθερων επαγγελματιών (μηχανικοί, δικηγόροι, γιατροί, μικροκαταστηματάρχες κλπ)που στη χώρα μας αποτελούν την πλειοψηφία, όχι μόνο δεν συμμετέχουν στα φορολογικά βάρη, αλλά παρακρατούν και ένα μεγάλο μέρος του ΦΠΑ που περνά απο τα χέρια τους.
      Αυτοί όμως είναι οι περίφημοι μικρομεσαίοι, γύρω απο τους οποίους στήθηκε ο μπερντές που λέγεται ελληνικό κράτος.

      Πέρα όμως απο τα παραπάνω, το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί και μάλιστα άμεσα, είναι πως μπορεί να επιβιώσει μια χώρα 10 εκατομυρίων στην οποία εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα μόνο τα 2 εκατομύρια.
      Η αναλογία έπρεπε χονδρικά να είναι αντίστροφη.
      Κανένα ύψος φορολόγησης, δεν μπορεί να στηρίξει αυτήν την αντεστραμμένη πυραμίδα, κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα γιατί δυστυχώς δεν έχουμε πια πρόσβαση σε εξωτερικό δανεισμό..

      Διαγραφή
  7. @ cornelsen
    Το άρθρο δεν υποστηρίζει ότι εισπράττονται πολλοί φόροι, αλλά ότι η φορολογία είναι ψηλή για τις επιχειρήσεις.
    Σχεδόν όλες οι απεργίες γίνονται απο τον δημόσιο τομέα ή τις ΔΕΚΟ, οι μισθωτοί του Ι.Τ. δουλεύουν σαν κορόιδα και πληρώνουν όλους τους άλλους.
    Ξαναδιάβασε το άρθρο και θα δείς ότι περιγράφει την πραγματικότητα και δείχνει την κατεύθυνση για την μοναδική διέξοδο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. minority
    Μην συγχέεις τον ονομαστικό με τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή (implicit tax rate). Ο δεύτερος υπολογίζεται μετά τίς φοροαπαλλαγές και την φοροκλοπή.
    Ένας εργολάβος, το 2005, αγόραζε οικόπεδο και έχτιζε πολυκατοικία έναντι 900 χιλ€. Πούλησε τα διαμερίσματα και εισέπραξε 1,2 εκατ€. Για όλον το χρόνο και όλα τα διαμερίσματα που πούλησε (δλδ και από τις άλλες πολυκατοικίες που πούλησε) πλήρωσε τον υπέρογκο φόρο των... 10χιλ€. Γιατί; Επειδή οι κυβερνήσεις τού έδιναν το δικαίωμα να αποκρύβει εισοδήματα με το κόλπο τής διπλής αξίας: αντικειμενική/εμπορική. Φορολογήθηκε αυτός με 30%; Όχι βεβαίως.
    Τον ίδιο χρόνο ο ITR των Τραπεζών κυμαινόταν από 16-18% (καμμία σχέση με τον ονομαστικό συντελεστή που ήταν 30%).
    Το ίδιο συμβαίνει και με άλλες επιχειρήσεις. Κορυφαίο παράδειγμα όλων βέβαια είναι η "φορολόγηση" των εφοπλιστών. Όχι μόνο δεν πληρώνουν άμεσους φόρους επί των κερδών τους αλλά ούτε ΦΠΑ (όπως και τα ιδιωτικά σχολεία και τα καζίνο).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι παραγωγικές επιχειρήσεις στην χώρα μας πληρώνουν περίπου στον μέσο όρο της ΕΕ κάτω όμως απο πολύ πιο αντίξοες συνθήκες, που δεν είναι ώρα να αναλύσουμε.
      Απλώς είναι πολύ λίγες και τα τελευταία 2-3 χρόνια είναι συνολικά ζημιογόνες, οπότε μην ονειρευόμαστε πλιάτσικο στα κέρδη γιατί δεν υπάρχουν.
      Όσον αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες, συμφώνησα απο την αρχή ότι βρίσκονται εκτός φορολογίας, γιατί αποτελούν την ραχοκοκκαλιά όλων των ελληνικών πολιτικών κομμάτων (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ. Γι αυτό και θα παραμείνουν εκτός, άσχετα με την ρητορική των πολιτικάντηδων της αρπακτής όλων των κομμάτων.
      Οι τράπεζες αποτελούσαν πάντα μια προέκταση του κράτους και αντίστροφα. Μέσω των τραπεζών, το κράτος και οι σιτιζόμενοι απο αυτό, βάζουν χέρι στις αποταμιεύσεις και στις ασφαλιστικές εισφορές των αφελών μισθωτών, νόμιμα και χωρίς να γίνεται άμεσα αντιληπτό απο όσους δεν έχουν την διάθεση και τον χρόνο να ασχοληθούν με το θέμα. Για αυτές τις υπηρεσίες το κράτος δίνει στους μετόχους και στα στελέχη των τραπεζών, το κατάλληλο φιλοδώρημα.
      Οι εφοπλιστές δεν έχουν κανένα λόγο να πληρώνουν φόρους στην ελλάδα εφόσον με ένα τηλεφώνημα μπορούν να μεταφέρουν τα γραφεία τους στην Σιγκαπούρη ή τα νησιά Μάρσαλ.

      Διαγραφή
  9. "το βασικό ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί και μάλιστα άμεσα, είναι πως μπορεί να επιβιώσει μια χώρα 10 εκατομυρίων στην οποία εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα μόνο τα 2 εκατομύρια"
    Δεν είναι ακριβές αυτό. Ο ενεργός πληθυσμός είναι κάτι λιγότερο από 5 εκατ. Από αυτούς ΔΥ (και ΔΕΚΟ) είναι γύρω στους 750 χιλ. Το σύνολο των μισθωτών είναι γύρω στα 2 εκατ. Απλώς στην Ελλάδα έχουμε πάρα πολλούς αυτοαπασχολούμενους.
    Το ότι σήμερα οι έχοντες εργασία έχουν πέσει γύρω στα 3,5 εκατ. είναι αποτέλεσμα τής ύφεσης. Και δεν είναι τίποτε άλλο από την κλασική έκφραση τής καπιταλιστικής κρίσης. Όσον αφορά στην δική μου απάντηση στο ερώτημα σουε ίναι ξεκάθαρη: δεν μπορεί να επιβιώσει η χώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. 1. Και ο μη ενεργός πληθυσμός έχει τις ίδιες ή και μεγαλύτερες (πχ ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για υπερίληκες, πανάκριβη εκπαίδευση για μαθητές κλπ) βιοτικές ανάγκες με τον ενεργό.
      2. Το πόσοι είναι οι σιτιζόμενοι απο τον δημόσιο τομέα δεν το ξέρει κανένας και δεν πρόκειται να το μάθουμε σύντομα για να μην βγούμε στους δρόμους με τις πέτρες
      βλέπε εκτός των άλλων http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26510&subid=2&pubid=112933298
      και http://www.tanea.gr/latestnews/article/?aid=4758301

      3. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι μόνο οι μισθωτοί συμμετέχουν στα φορολογικά βάρη, καταλήγουμε στο σενάριο που αναφέρω στο σχόλιο. 2 εκ. μισθωτοί πρέπει να θρέψουν τους υπόλοιπους.

      4. Όταν το κράτος καταναλώνει κάτι παραπάνω απο το 50% του ΑΕΠ και ελέγχει πλήρως την πίστη, ενέργεια, κατασκευές κλπ μιλάμε για επανάληψη του Σοβιετικού μοντέλου, γι αυτό θα έχει την ίδια κατάληξη.

      Διαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU