Το άλλο δίλημμα

της Αγγελικής Σπανού*

Η τεχνητή διαχωριστική γραμμή "μνημόνιο / αντιμνημόνιο" δεν ισχύει πια. 
ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ ανταγωνίζονται πλέον σε αντιμνημονιακή ορμή. Ο πρωθυπουργός υπόσχεται το τέλος της εποχής των μνημονίων και εγγυάται ομαλή μετάβαση στην πραγματικότητα της ανάκαμψης και της εθνικής κυριαρχίας. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλώνει έτοιμος ακόμη και για στάση πληρωμών προκειμένου να μας απαλλάξει από τα δεσμά της Τρόικας.

Έτσι κι αλλιώς, η οικονομική καταστροφή που έχει συντελεστεί θα αφήσει το αποτύπωμά της για πολλά χρόνια ακόμη, πολύ περισσσότερο όταν δεν εφαρμόζεται καμία πολιτική ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης, εκσυγχρονισμού / εξορθολογισμού του κράτους, αποκατάστασης των εκρηκτικών κοινωνικών αδικιών μέσα από το φορολογικό σύστημα.

Ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις, ανεξάρτητα και από τις αποφάσεις που θα ληφθούν σε επίπεδο ευρωζώνης για το ελληνικό ζήτημα, η ελληνική κάθοδος θα συνεχιστεί και, αν ανακοπεί η ύφεση, τα αποτελέσματα στην απασχόληση και το βιοτικό επίπεδο θα φανούν πολύ αργότερα.

Το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο δραματικό γιατί στο μεταξύ ξηλώνεται το κοινωνικό κράτος, το οποίο ήταν πανάκριβο και γεμάτο στρεβλώσεις, αλλά παρείχε ένα υποτυπώδες δίχτυ προστασίας που τώρα έχει σκιστεί και αυτό.

Είναι πολύ σπάνιο να συναντήσει πλέον κανείς κάποιον ο οποίος μπορεί να ανταπεξέλθει στις οικονομικές υποχρεώσεις του ή έναν επιχειρηματία ο οποίος αν μπορούσε να κλείσει την εταιρεία του (εφόσον είχε δηλαδή να καταβάλει αποζημιώσεις) δεν θα το έκανε με μεγάλη χαρά.

Αρκεί μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας για να αντιληφθεί κανείς το βάθος της ελληνικής παρακμής. Δεν είναι εικόνα ευρωπαϊκής πρωτεύουσας, αλλά μιας πόλης ανθρώπων σε αδιέξοδο στην οποία δεν λειτουργούν κανόνες και τα πάντα κινούνται σε έναν κύκλο ασυνταξίας.

Την παιδεία μας την αποδείξαμε κάνοντας τη Χρυσή Αυγή τρίτη πολιτική δύναμη. 
Το δημοκρατικό πολιτικό σύστημα αποδεικνύει καθημερινά τη δική του παιδεία αφήνοντας όλο και περισσότερο χώρο στους νεοναζί. 

Η Νέα Δημοκρατία καλλιεργεί τη θεωρία των δύο άκρων, ταυτίζοντας την αξιωματική αντιπολίτευση με τους νοσταλγούς του Χίτλερ, και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανάγει σε μείζονα προτεραιότητα την εφαρμογή της νομιμότητας για να μην προκαλέσει εσωκομματικό βραχυκύκλωμα.

Ένα άλλο δίλημμα, πολύ πιο πραγματικό από το "μνημόνιο / αντιμνημόνιο", διαγράφεται καθαρά στον ορίζοντα: "Εξτρεμισμός / Δημοκρατία". 
Δεν είναι η πρώτη φορά που τα κόμματα δυσκολεύονται να αντιληφθούν τους κυματισμούς της ιστορίας και πορεύονται με τις γενικές αρχές του marketing και της επικοινωνίας.

Η Νέα Δημοκρατία ψαρεύει στα θολά νερά της ακροδεξιάς επενδύοντας στην ατζέντα «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια». Ο πρωθυπουργός, στη διάρκεια της ομιλίας του στη Θεσσαλονίκη, απευθύνθηκε δύο φορές στον Άνθιμο, τη μία για να τον ...
διαβεβαιώσει ότι η Μακεδονία είναι ελληνική, την άλλη για να τον καθησυχάσει ότι τα θρησκευτικά θα παραμείνουν υποχρεωτικά στα σχολεία. Κάπου εκεί στο ακροατήριο, βρισκόταν και ο έκπτωτος Περιφερειάρχης Π. Ψωμιάδης, ο οποίος είχε αναλάβει την προεκλογική καμπάνια της ΝΔ στη βόρεια Ελλάδα, και ο οποίος παλαιότερα είχε διακηρύξει ότι «η χούντα ήταν επανάσταση».

Ο ΣΥΡΙΖΑ, από την πλευρά του, δεν θεωρεί ότι επείγει η δημιουργία συμμαχίας όλων των δημοκρατικών δυνάμεων απέναντι στο φασισμό και προσπαθεί να διατηρήσει την αριστερή καθαρότητά του, θεωρώντας –ίσως– ελεγχόμενο τον ακροδεξιό κίνδυνο.

Το πρόβλημα είναι η Χρυσή Αυγή. 

Όλα τα άλλα, η πτώση του βιοτικού επιπέδου, η εξαθλίωση ενός μεγάλου κομματιού της ελληνικής κοινωνίας, η διάλυση, έχουν ήδη γίνει και δεν διορθώνονται. Στην καλύτερη περίπτωση, θα υπάρξει κάποια βελτίωση αργά και επιφανειακά. Όμως η διολίσθηση στον εξτρεμισμό δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί – εξελίσσεται. Δεν είναι η πρώτη φορά που δεν βλέπουμε ή που άλλες κοινωνίες δεν έβλεπαν τι έρχεται. Έχει ξανασυμβεί να πλησιάζει ένα κακό και να απλώνεται χωρίς καμία αντίδραση, να μεγαλώνει όσο μεγαλώνει η απάθεια.

Το φίδι έχει φτάσει στο σαλόνι μας, περιμένει μπροστά στον καναπέ μας. 

Το ποτίζουμε, το ταΐζουμε, το ζεσταίνουμε και το φιλοξενούμε, παρακολουθώντας γελοίους πολιτικούς καβγάδες και ανθρώπινα δράματα. Όταν αισθανθεί δυνατό, θα δαγκώσει. Και δεν θα υπάρχει κανείς να μας σώσει από το δηλητήριο.

*athens voice