Τρίτη 28 Ιανουαρίου 2014

Η "αντίσταση" του κ. Στουρνάρα

του Γιάνη Βαρουφάκη*
Στις διπλές εκλογές Μαΐου-Ιουνίου του 2012, οι οποίες τον έφεραν στο Μαξίμου, ο κ. Σαμαράς υποσχέθηκε ότι η κυβέρνησή του θα διαπραγματευόταν υπεύθυνα αλλά σκληρά με το Βερολίνο. Στόχος του, όπως έλεγε, ήταν το μνημόνιο να πάψει να αποτελεί βαρίδι που τραβάει αέναα τη χώρα προς τον βυθό, κάτι που απαιτούσε ως ελάχιστο προαπαιτούμενο ένα γενναίο κούρεμα του δημόσιου χρέους προς την τρόικα. Μερικούς μήνες μετά την εκλογική του νίκη, δόθηκε στην κυβέρνηση συνασπισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ η ιδανική ευκαιρία για να αποσπάσει από το Βερολίνο ένα σημαντικό κούρεμα του δημόσιου χρέους, που είχε στο μεταξύ μεταφερθεί στην ΕΕ, στην ΕΚΤ και στο ΔΝΤ. 
Την ευκαιρία αυτή την προσέφερε στον υπουργό Οικονομικών του, τον κ. Στουρνάρα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, κα Λαγκάρντ.

Υπό την πίεση των μη ευρωπαίων κρατών-μελών του ΔΝΤ, και εμφανώς μετανιωμένη (θυμάστε τα mea culpa του ΔΝΤ;) για το εγκληματικό λάθος του μνημονίου να προτάξει τη λιτότητα και τα τεράστια νέα δάνεια χωρίς να έχει προηγηθεί ένα γενναίο κούρεμα του δημόσιου χρέους (ένα λάθος που οδήγησε τη χώρα στην κατάρρευση, ωθώντας το διεθνές κόστος διάσωσής της στα ουράνια), η κα Λαγκάρντ ήταν έτοιμη να βοηθήσει τη νέα κυβέρνηση ώστε να επιτύχει τον δεδηλωμένο στόχο του νέου πρωθυπουργού. Έτσι η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ πρότεινε στον κ. Στουρνάρα τη σύναψη συμμαχίας ΔΝΤ-Ελλάδας στο Eurogroup που ξεκινούσε με το τέλος του καλοκαιριού του 2012.

Πρόθεσή της ήταν να πει στο Eurogroup πως ο μόνος σωστός και βιώσιμος τρόπος να καλυφθεί το μόνιμο χρηματοδοτικό κενό της χώρας ήταν το σημαντικό κούρεμα των οφειλών του ελληνικού δημοσίου προς την ΕΚΤ και την ΕΕ. (Πηγές μου στην Ουάσινγκτον αναφέρονται συγκεκριμένα σε μια τάξη μεγέθους μεταξύ 60-100 δισ. ευρώ). 
Με άλλα λόγια, η ελληνική πλευρά δεν θα χρειαζόταν καν να διαπραγματευτεί στο Eurogroup. Η κα Λαγκάρντ θα έβγαινε μπροστά, θα έλεγε πως το ΔΝΤ δεν συναινεί σε ανοησίες τύπου επαναγοράς χρέους και άλλα τέτοια πασαλείμματα, και θα απαιτούσε από τα λοιπά δύο μέρη της τρόικα (δηλαδή την ΕΚΤ και, ουσιαστικά, το Βερολίνο) να συναινέσουν στο βαθύ κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Από τον έλληνα υπουργό Οικονομικών η κα Λαγκάρντ ζήτησε μια απλή δέσμευση, ότι στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης η ελληνική κυβέρνηση θα δήλωνε ότι συμμερίζεται την άποψη του ΔΝΤ. 
"Ο Πολ Τόμσεν και η Κριστίν Λαγκάρντ είπαν ότι έπρεπε να σταθώ στο πλευρό τους", δήλωσε πριν μια βδομάδα στους Financial Times ο κ. Στουρνάρας, επιβεβαιώνοντας τα παραπάνω. 

Πράγματι, του ζήτησαν να σταθεί στο πλευρό τους ώστε να επιτευχθεί ο μέγιστος διαπραγματευτικός στόχος, όπως ακριβώς τον είχε θέσει ο κ. Σαμαράς τόσο προεκλογικά όσο και στη διάρκεια του καλοκαιριού που ακολούθησε τη νίκη του.
Και πώς αντέδρασε ο κ. Στουρνάρας; 
Στην ίδια συνέντευξη με περηφάνια δήλωσε ότι "…αντιστάθηκε σε πιέσεις που δέχθηκε από την Κριστίν Λαγκάρντ και τον Πολ Τόμσεν να ζητήσει από άλλους ηγέτες της ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένου και του γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε…, ένα κούρεμα του ελληνικού χρέους"
Έχετε ακούσει ποτέ κάτι πιο ανήκουστο; Αντιστάθηκε ο έλλην υπουργός Οικονομικών στις πιέσεις της ηγεσίας του ΔΝΤ να επιβληθεί στο Βερολίνο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους! 
Φανταστείτε την εξής σκηνή: Σε έχουν στριμώξει σε μια γωνιά δύο κακοποιοί και σε ξυλοκοπούν. Κάποιοι στιγμή ο ένας εξ αυτών δείχνει μετανοημένος και σου προτείνει να πείσει τον έτερο κακοποιό να κάνει κράτει. Εσύ όμως αντιστέκεσαι σε αυτή την πίεση, επιμένοντας ότι το ξύλο πρέπει να συνεχιστεί. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το ομολογείς όλο περηφάνια στον διεθνή Τύπο.

Και γιατί έκρινε σοφό ο κ. Στουρνάρας να αντισταθεί στις πιέσεις της κα Λαγκάρντ; Ιδού η απάντηση-κεραυνός που έδωσε στους Financial Times ο υπουργός Οικονομικών της δεινοπαθούσας χώρας μας: "Είπα: Εντάξει, αν έρθω με την πλευρά σας, είναι κάτι που θα βοηθήσει πραγματικά την Ελλάδα, αλλά είναι και κάτι που δεν γίνεται. Ο Σόιμπλε μου είπε: Γιάννη, ξέχνα το. Οπότε δεν μπορεί να γίνει"
Μάλιστα. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Στουρνάρα, η διαπραγμάτευση με το Βερολίνο ορίζεται ως ένα ερώτημα προς τον κ. Σόιμπλε τύπου: «Μήπως εξοχότατε θα θέλατε να κουρέψετε το χρέος μας προς εσάς;» Κι αν ο εξοχότατος πει όχι, «Γιάννη, ξέχνα το», αυτό ήταν, τέρμα η διαπραγμάτευση…
Αναρωτιέμαι αν ο κ. Σαμαράς συμμερίζεται τον πιο πάνω ορισμό της λέξης διαπραγμάτευση. Αυτό εννοούσε τον Ιούνιο του 2012 όταν διατράνωνε την αποφασιστικότητα με την οποία η κυβέρνησή του θα διαπραγματευόταν; 
Αναρωτιέμαι και κάτι άλλο: Κατανοεί ο κ. Σαμαράς και οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας το βαθύτερο νόημα του τι παραδέχθηκε στους Financial Times ο υπουργός Οικονομικών; 
Για να απαντήσει στην κα Λαγκάρντ αρνητικά στη βάση της άρνησης Σόιμπλε, είναι προφανές ότι ο κ. Στουρνάρας μετέφερε την πρόταση του ΔΝΤ στον κ. Σόιμπλε για να πάρει από αυτόν το οκ. 
Έτσι όμως κατέστρεψε το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού που θα είχε μια κοινή στάση ΔΝΤ-Ελλάδας στο Eurogroup. 
Πληροφορώντας τον κ. Σόιμπλε για την πρόταση του ΔΝΤ προς την ελληνική κυβέρνηση πριν από το Eurogroup, ο κ. Στουρνάρας του έδωσε τη δυνατότητα να προετοιμαστεί ώστε εντός του Eurogroup να απωθήσει τις επίμονες προσπάθειες της κας Λαγκάρντ υπέρ του κουρέματος του χρέους μας. 
Καθησυχάζοντάς μάλιστα τον γερμανό υπουργό ότι η περήφανη ελληνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να υποκύψει στις πιέσεις του ΔΝΤ, και πως στο Eurogroup δεν θα υπάρξει κοινή στάση ΔΝΤ-Ελλάδας υπέρ του κουρέματος, ο κ. Στουρνάρας έβαλε μόνος του την ταφόπλακα πάνω στην εθνική υπόθεση του κουρέματος – του κουρέματος που ο κ. Σαμαράς είχε θέσει ως εθνικό στόχο.

Κοιτώντας στο μέλλον: Πιστεύει κανείς εντός της κυβερνητικής πλειοψηφίας ότι ο κ. Στουρνάρας, μετά τη δημόσια ομολογία αναφορικά με το πώς ο ίδιος διανοείται τη διαπραγμάτευση με το Βερολίνο, είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να διαπραγματευτεί το μέλλον της χώρας, τώρα που ξεκινά η διαδικασία για την εκπόνηση του Μνημονίου 3;

Το σύνδρομο Παπακωνσταντίνου (στη νιοστή) του κ. Στουρνάρα

Όταν στις αρχές Ιανουαρίου του 2010 κάποιοι από εμάς (και σε αυτούς περιλαμβάνω τον Τζόζεφ Στίγλιτζ και τον Τζέιμς Γκάλμπρεθ) εισηγούμασταν στον τότε πρωθυπουργό, τον κ. Γιώργο Παπανδρέου, ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποδεχθεί νέο δάνειο αν δεν προηγηθεί μεγάλο κούρεμα του χρέους, μπροστά μας βρίσκαμε τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Ο τότε υπουργός Οικονομικών διέκοπτε κάθε τέτοια συζήτηση με το μνημειώδες: «Αναδιάρθρωση χρέους δεν μπορεί να γίνει, καθώς διαφωνεί ο κ. Σόιμπλε». 
Θυμάμαι μάλιστα μια συζήτηση για τον τρόπο που πρέπει να αναμορφωθεί η διαχείριση του δημόσιου χρέους συνολικά στην ευρωζώνη (όχι μόνο για την Ελλάδα), συζήτηση στην οποία συμμετείχαν σημαντικοί οικονομολόγοι από όλη την Ευρώπη). Ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν συνεισέφερε οτιδήποτε στην ενδιαφέρουσα κουβέντα. Μάλιστα έδειξε να την βαριέται. Προς το τέλος, το μόνο που είχε να πει ήταν: "Τίποτα από αυτά δεν θα άρεσε στη Γερμανία. Δεν βλέπω τον λόγο να συζητάμε".
Αν αυτή την εποχή ο Γιώργος Παπανδρέου αποτελεί αξιολύπητη φιγούρα, και η Ελλάδα ταλανίζεται από τη χειρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία του καπιταλισμού, οφείλεται στην επιλογή του κ. Παπακωνσταντίνου να μην κάνει ή πει κάτι που θα στενοχωρούσε τον κ. Σόιμπλε (και του κ. Παπανδρέου να αφήσει τον υπουργό του στη θέση του). 
Όπως παραδέχτηκε η κα Μέρκελ λίγο πριν τα Χριστούγεννα, η ελληνική πλευρά είχε ένα τεράστιο διαπραγματευτικό χαρτί (καθώς η Γερμανία η ίδια, σύμφωνα με την κα Μέρκελ, θα έφευγε από το ευρώ αν η Ελλάδα αναγκαζόταν σε έξοδο), το οποίο ο κ. Παπακωνσταντίνου το έκαψε. Για αυτό και μόνο θα παραμείνει καταδικασμένος στη συνείδηση του ελληνικού λαού.

Όμως, κι αυτό θέλω να το τονίσω, το ατόπημα του κ. Στουρνάρα να κάψει το χαρτί που του προσέφερε η κα Λαγκάρντ είναι σαφώς χειρότερο. Ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε τουλάχιστον τη δικαιολογία ότι στο Eurogroup δεν διέθετε κανένα στήριγμα. Αν τα έβαζε με τον κ. Σόιμπλε, θα έπρεπε και να πάρει ο ίδιος την πρωτοβουλία σύγκρουσης με τον γερμανό ομόλογό του και, στη συνέχεια, να τα βγάλει πέρα χωρίς καμία βοήθεια. 
Αντίθετα, το φθινόπωρο του 2012 ο κ. Στουρνάρας δεν είχε παρά να συμπαραταχθεί με το κραταιό ΔΝΤ, γνωρίζοντας ότι ο κ. Σόιμπλε έτρεμε ακόμα και με την ιδέα ότι το ΔΝΤ θα αποσυρόταν από την τρόικα ή ότι θα διέσπαγε το έως τότε αραγές τροϊκανικό μέτωπο. Κι όμως, απέρριψε αυτό το θείο δώρο!
Κλείνω με ένα ρητορικό ερώτημα: Γιατί προέβη σε αυτή τη δήλωση προς τους Financial Times ο κ. Στουρνάρας πριν λίγες μέρες; Δεν καταλαβαίνει πως υπονόμευσε την κυβερνητική θέση ότι διαπραγματεύεται σκληρά; Δεν κατανοεί ότι ο ελληνικός λαός θα τον κρίνει σκληρά για τη θυσία αυτής της χρυσής ευκαιρίας που προσέφερε στη χώρα μας το ΔΝΤ; 
Αίσθησή μου είναι ότι του ξέφυγε. 
Μιλώντας στον δημοσιογράφο της Financial Times, με την ευκαιρία της ανάληψης της προεδρίας της ΕΕ από την Ελλάδα, τον πλημμύρισε η ψυχολογική ανάγκη να περηφανευτεί για τις θυσίες που έκανε υπέρ της Ευρώπης (την οποία, τραγικά, ταυτίζει με τη Γερμανία), αντιστεκόμενος ακόμα και στο… ΔΝΤ.

*πηγή koutipandoras.gr

6 σχόλια:

  1. "η χειρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία του καπιταλισμού"
    Και ο Φράνκλιν Ρούσβελτ θα σηκωθεί όρθιος από τον τάφο του.
    Και θ' αρπάξει ένα big stick...
    Αυτά συμβαίνουν όταν οικονομέτρες απο την Ωκεανία προσπαθούν για μιλήσουν για την πολιτική στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. @aftercrisis: αυτό είναι που έχεις να πεις όλο κι όλο γι'αυτά που γράφει ο άνθρωπος? έχεις ακούσει τη φράση δάχτυλο έδειχνε το φεγγάρι κι ο μωρός κοιτούσε το δάχτυλο?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο κ. Βαρουφάκης είναι εξαιρετικός οικονομικός αναλυτής με αίσθηση της μακρο-οικονομίας όσο λίγοι της "συντεχνίας" του. Αλλά κατά την ταπεινή μου γνώμη, το σύνολο σχεδόν της μετα-κευνσιανής "συντεχνίας", μετά το 1980, δεν καταλάβαινε και δεν καταλαβαίνει πολλά πράγματα από πολιτική. Ποσο μάλλον όταν δεν είναι έχουν εμβαθύνει στο τί συμβαίνει τα χρόνια αυτά με τις κοινωνικες και πολιτικές ισορροπιες δυνάμεων, στην Ευρώπη και ΗΠΑ. Μετά την Τζόαν Ρόμπινσον, το χάος.
      Είναι και αυτός ένας (ελάσσων) λόγος, ανάμεσα στους πολλούς, για τους οποίους, μετά το 1980, οι νεοκλασικοί, οι νεοφιλελεύθεροι και οι μονεταριστές "έκαναν ότι ήθελαν" ως οικονομικοί καθοδηγητές της πολιτικής τάξης.
      Αυτό βέβαια καθόλου δεν υποστηρίζει ότι είναι μεγαλύτερη η πολιτική ευφυία των μονεταριστών. Το αντίθετο: Ζήσαμε μια απο τις σπάνιες περιπτώσεις, όπου εξαιτίας της αναπηρίας των μονόφθαλμων, έγιναν οδηγοί οι τυφλοί.

      Διαγραφή
  3. Για το οικονομικό μέρος στην παγκόσμια κλίμακα, ενδιαφέρον είναι το γραπτό του Μάριο Σεκκαρέτσια:
    Ένας Κεϋνσιανός αντίλογος στους Σάμμερς - Κρούγκμαν: Η διαρκής οικονομική στασιμότητα (secular stagnation) και η κρίση του προτύπου της Νέας Συναίνεσης
    http://aftercrisisblog.blogspot.gr/2013/12/blog-post_4.html
    Αλλά ο Σεκκαρέτσια πάει ακόμη πιό πίσω απο την Τζόαν Ρομπινσον: Παραπέμπει στον Μίχαλ Καλέτσκι, που ως γνωστόν επηρέασε την Ρόμπινσον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το άρθρο είναι για μια ακόμη φορά απογοητευτικό. Μάλιστα κ. Βαρουφάκη: ο κ. Στουρνάρας δεν διαπραγματευτηκε γιατί είναι προδότης, ανίκανος, πουλημένος και γερμανοτσολιάς (διαλέχτε και πάρτε). Δεν χρησιμοποιείτε αυτά τα επίθετα αλλά προφανώς αυτά εννοείτε με το να λέτε ότι μπορούσε να πάρει τέτοιο κούρεμα του χρέους και ακατανόητα επέλεξε να μην το ζητήσει.

    Ο κ. Στουρνάρας προφανώς, με την εμπειρία που έχει ως διεθνής τραπεζίτης και συνομιλητής των Γερμανών, του ΔΝΤ και των υπολοίπων δανειστών μας επί 1-2 χρόνια τώρα θεώρησε ότι η πιθανότητα να δεχόταν η Γερμανία (και οι λοιπές βόρειες χώρες) τέτοιου είδους κούρεμα των ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ ΤΟΥΣ ήταν μηδαμινή. Ούτε οι κυβερνήσεις τους θα το δέχονταν, ούτε θα περνούσε από τα εθνικά κοινοβούλια τους.

    Αντιθέτως, μια επιμονή από εμάς σε κάτι τέτοιο πιθανότατα θα καθυστερούσε την επίτευξη συμφωνίας για κάποιου άλλου είδους ελάφρυνσης του χρέους με κόστος για την Ελληνική οικονομία και θα υπονόμευε την ανάκαμψη στην χώρα (που σας αρέσει δεν σας αρέσει σιγά σιγά εμφανίζεται) με την επαναδημιουργία κλίματος ανασφάλειας (ακόμα και για την παραμονή μας στο Ευρώ), κάτι που το πληρώσαμε ακριβά το 2012. Επιπλέον, μια συζήτηση για ονομαστικό κούρεμα του χρέους μας προς τις άλλες χώρες πιθανότατα θα άνοιγε τους ασκούς του αιόλου για επιπλέον κούρεμα για το ιδιωτικό χρέος της χώρας (όσο απέμεινε) καθότι είναι subordinated και ίσως κούρεμα και στις καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών με αποτέλεσμα την πλήρη καταστροφή του οικομομικού κλίματος και των όποιων επενδύσεων πάνε κουτσά στραβά να γινουν τώρα.

    Δεν έχω τις πληροφορίες για να γνωρίζω εάν ο κ. Στουρνάρας αποφάσισε σωστά ή όχι. Υποψιάζομαι ότι είχε δίκιο. Εσείς προφανώς διαφωνείτε. Δεν γνωρίζω ποιος έχει δίκιο και είναι θεμιτό να έχετε διαφορετική άποψη. Ωστόσο είναι λαικίστικο και υπεραπλουστευτικό να γράφετε τέτοια άρθρα υπονοώντας ότι μας προσφέραν δισεκατομύρια δώρο στο χέρι και ο Στουρνάρας τα απέριψε από γινάτι. Θα ήταν πολύ πιο τίμιο από μέρους σας να γράφατε ότι το να επιμείνει η Ελλάδα σε ένα ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΟ κούρεμα των ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΩΝ χρεών είναι ένα μεγάλο ρίσκο το οποίο μπορει να μας πάει πίσω χρόνια στην ανάκαμψη της οικονομίας αλλά εσείς πιστεύετε ότι on balance οι πιθανότητες μας να το πετύχουμε με την υποστήριξη του ΔΝΤ είναι τέτοιες που αξίζει το μεγάλο αυτό ρίσκο. Αλλά αυτό είναι ένα πολύ διαφορετικό άρθρο από αυτό που γράψατε, έτσι δεν είναι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Τα σχόλια περί Κευνσιανισμού και Μονεταρισμού όσον αφορά την κρίση είναι λίγο άσχετα:

    Όσον αφορά την Ελλάδα, προφανώς η κρίση δεν μπορουσε να λυθεί με πολιτική ενίσχυσης της ζήτησης (Κευνσιανισμός) όταν το πρόβλημα ήταν τα ελλείμματα τόσο στον κρατικό προυπολογισμό όσο και στο ισοζύγιο πληρωμών. Μεγαλύτερη ζήτηση θα σήμαινε περισσότερες εισαγωγές και περισσότερα έξοδα του κράτους (σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από την όποια άνοδο της παραγωγής και των φορολογικών εξόδων) και διεύρυνση των διπλών ελλειμάτων.

    Σε επίπεδο Ευρώπης, ο Κευνσιανισμός μπορούσε να δουλέψει καλύτερα με στοχευμένες δαπάνες της Ευρώπης στον Ευρωπαικό νότο. Αλλά αυτό δεν συνέβει λόγω "νεοφιλελευθερισμού" ή "μονεταρισμού" της Ε.Ε. ή της παγκόσμιας τάξης και άλλα τέτοια χαζά συνθήματα. Συνέβει απλούστατα γιατί αυτό θα προυπέθετε τεράστια μεταφορά πλούτου από τις πλούσιες και well run οικονομίες του Βορρά στις (λίγο) φτωχότερες αλλά σημαντικά πιο κακοδιαχειρισμές οικονομίες του Νότου. Με το Ευρωπαικό ιδεώδες να περνάει κρίση αλλά και δεδομένου του τεράστιου μεγέθους του ποσού που θα χρειαζόταν, δεν εκπλήσει κανέναν ότι η Γερμανία και οι άλλες χώρες δεν το δέχθηκαν. Πόσο παραπάνω που α) τα οικονομικά προβλήματα των χωρών του Νοτου θεωρούνται (κατά βάση σωστά) να είναι δικής τους υπαιτιότητας και β) οι χώρες του Νότου, παρά την κρίση, είναι πλουσιότερες από τις περισσότερες ανατολικές χώρες της Ε.Ε. που ευλόγως αναρωτιούνται γιατί η Ε.Ε. να δώσει τους πόρους της στις σχετικά πλούσιες και άσωτες Νότιες χώρες και να μην βοηθήσει τις φτωχότερες ανατολικές χώρες.

    Όσον αφορά τον μονεταρισμό, το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι ΔΕΝ ακολουθήθηκαν οι κανόνες του μονεταρισμού. Ενώ στην Ευρώπη, έγινε προσπάθεια να υποστηριχθεί το χρηματοοικονομικό σύστημα από την κρίση με τεράστιες εισροές χρήματος και σχεδόν μηδενικών επιτοκίων, με αρκετή επιτυχία, το ίδιο ΔΕΝ έγινε στο Νότο και ιδίως στην Ελλάδα.

    Όπως προανέφερα, λόγω των διπλών ελλειμάτων, ήταν αναπόφευκτη η μεγάλη περικοπή δαπανών και κατανάλωσης - όποιος λέει κάτι διαφορετικό είναι άσχετος ή ψεύτης και η μόνη συζήτηση θα έπρεπε να είναι ποιά μορφή έπρεπε να πάρει η λιτότητα (φόροι ή περικοπές, απολύσεις στο δημόσιο ή χαράτσια, εννοποίηση όλων των ευγενών ασφαλιστικών ταμείων με περικοπή των συντάξεων τους ή οριζόντιες περικοπές σε όλα τα ταμεία κλπ).

    Οι λόγοι που η Ελλάδα δεν μπόρεσε να εκμεταλευτεί την επέκταση του χρήματος στην υπόλοιπη Ευρώπη ήταν α) ο φόβος αποχώρησης από το Ευρώ και β) η έλλειψη τραπεζικής εννοποίησης σε πανευρωπαικό επίπεδο. Αντίθετα με το τι συμβαίνει π.χ. στην Καλιφόρνια όταν αυτή έχει ελλείματα σε επίπεδο πολιτείας, οι Ελληνικές επιχειρήσεις και τράπεζες βρέθηκαν ουσιαστικά αποκλεισμένες από τις χρηματαγορές, ακόμα και εξαγωγικές υγιείς επιχειρήσεις, ενώ οι βόρειοι ανταγωνιστές τους δανείζονταν με μηδενικά επιτόκια.

    Σε αυτό συμφωνώ με τον κ. Βαρουφάκη για την σημασία της τραπεζικής εννοποίησης. Βέβαια, και εδώ, ο λόγος που το καθυστερεί η Γερμανία δεν έχει να κάνει με ...ιδεολογικές αγκυλώσεις και νεοφιλελεύθερους μπαμπούλες αλλά με το γεγονός ότι η Γερμανία ΔΕΝ θέλει να πληρώσει τα σπασμένα των άλλων χωρών με το να αναλάβει η Ευρώπη να στηρίξει τις χρεοκοπημένες τράπεζες του Νότου. Και εμείς το ίδιο θα κάναμε στην θέση τους.

    Άρα να προσέχουν λίγο οι σχολιαστές και οι αναγνώστες πριν καταφύγουν στις καραμέλες περί Κευνσιανισμού / μονεταρισμού / νεοφιλελευθερισμού ως αιτίες της παρούσας κρίσης...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU