Κυριακή 10 Αυγούστου 2014

Ωχ... ο Σταύρος βγάζει το κινητό του!

Κανένα καταστατικό δεν μπορεί να αλλάξει τις πολιτικές προθέσεις ή αυτό που είναι οι ιδρυτές ενός νέου κόμματος.

Σκέψεις καλοκαιρινής ανάπαυλας πριν την φθινοπωρινή καταιγίδα
του Γιώργου Παπασπυρόπουλου 
Κάθε φορά που ένα νέο κόμμα γεννιέται, μαζί με τους εν γένει οπαδούς που τρέχουν να ανανεώσουν τις ελπίδες τους και να διασκεδάσουν την πλήξη τους με την νέα ευκαιρία που τους δίνεται, πραγματικές ελπίδες δημοκρατίας, διαφάνειας και αυτοδιαχείρισης γεννιούνται και ανάμεσα σε σοβαρούς ανθρώπους που θάθελαν το "νέο" πολιτικό μήνυμα να μην υπονομευτεί από τις φράξιες και την πάλη για την κομματική εξουσία.
Συνήθως οι άνθρωποι αυτοί καλών προθέσεων, ποντάρουν στο καταστατικό του νέου κόμματος, στον τρόπο λειτουργίας του δλδ που θα υλοποιεί με επιτυχία τις νέες αρχές και τις βασικές πολιτικές επιδιώξεις του νέου χώρου. Όμως, όπως έλεγε και ο Κρισναμούρτι πριν διαλύσει το Τάγμα του Αστέρος ("τάγμα": κάτι αντίστοιχο στον μυστικισμό με ένα κόμμα στην πολιτική) "οι άνθρωποι πάντα μετασχηματίζουν κάθε νέο σύστημα σε αυτό που οι ίδιοι είναι. Σ΄ολόκληρη την ιστορία κάθε ουτοπική επαναστατική κίνηση είχε μεταστραφεί στην παλιά τάξη πραγμάτων γιατί οι άνθρωποι δεν είχαν αλλάξει καθόλου μέσα τους."*
Αφορμή για τις σκέψεις που ακολουθούν είναι η γνωστή ιστορία διαγραφής με sms στελέχους του Ποταμιού από τον αρχηγό του... Το ζήτημα συζητήθηκε πολύ και έδειξε ότι το καινούργιο σπάνια είναι καινούργιο: το Ποτάμι πχ μετά την αρχική διακήρυξή του ότι τα μέλη του θα αποτελούνται από ανθρώπους "χωρίς κομματικό παρελθόν" (για να αποφύγει τους επαγγελματίες της πολιτικής), επέστρεψε στην παλιά δοκιμασμένη συνταγή - "άνοιξε" σε στελέχη της κεντροαριστεράς, δημιούργησε συμβουλευτικά και μόνο όργανα, θεωρεί τα μέλη εθελοντές και περιφρουρεί με κάθε τρόπο την αυθεντία του ιδρυτή του ΣΘ.

Η ιστορία θυμίζει την "δημιουργία ξανά!" του Θ.Τζήμερου, με το σύνθημα "πολιτική χωρίς πολιτικούς"... το τέλος της ήρθε μετά από δραματικές εσωτερικές συγκρούσεις για την αρχηγία του κόμματος από τους νέους "πολιτικούς" που αναπόφευκτα διαμορφώθηκαν κάτω από το βολικό σύνθημα... προεξάρχοντος φυσικά του ίδιου του αρχηγού που διέγραψε σχεδόν όλους/ες τους μνηστήρες της ηγεσίας και "πείραξε" με νομότυπες προφάσεις τους καταλόγους των μελών ώστε να εξασφαλίσει την επανεκλογή του.

Η ιστορία θυμίζει την Δημοκρατική Αριστερά, την ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη, το νέο κόμμα που αποσχίστηκε από τον Συνασπισμό όταν εκείνος ήταν έτοιμος να απορροφηθεί στον ΣΥΡΙΖΑ, με σκοπό να αποκτήσει η ανανεωτική αριστερά το δικό της κόμμα σύμφωνα με τις παραδόσεις της. Το κόμμα αυτό πνίγηκε στις καλές προθέσεις του: οι εσωκομματικές λειτουργίες του αποδείχθηκαν χειρότερες από εκείνες του μητρικού κόμματος, στο έλεος των νέων παρεών, των φίλων της ηγεσίας και των ομαδοποιήσεων. Και η φυσιογνωμία και οι απόψεις του Φ.Κουβέλη έγιναν ο συνδετικός κρίκος των ατάκτων και η μόνη έγκυρη αντιπροσώπευση του κόμματος: το κόμμα της ανανέωσης θύμιζε πια περισσότερο αρχηγικό παρά συμμετοχικό κόμμα...

Η ιστορία θυμίζει επίσης Οικολόγους Πράσινους - εκείνοι/ες διέθεταν ένα από τα καλύτερα καταστατικά στην ιστορία των κομμάτων της μεταπολίτευσης, με αποκέντρωση, εναλλαγή, ανακλητότητα και συντονιστές στην ηγεσία. Αλλά και πάλι σχεδόν διαλύθηκαν από μια πάλη άνευ αρχών για τον έλεγχο της εξουσίας και του ...ταμείου (της κρατικής επιδότησης και των εσόδων του ευρωβουλευτή). Από τα ενεργά μέλη του κόμματος μεγάλο τμήμα δούλευε για το ίδιο το κόμμα - η εξάρτηση από τον μηχανισμό ήρθε από αλλού.

Η ιστορία θυμίζει ακόμη την Δράση - κι αυτή προσπάθησε να ανοιχτεί από την κεντροδεξιά έως την κεντροαριστερά, άλλαξε το καταστατικό της, ενέγραφε ξανά τα μέλη πριν από κάθε συνέδριο αλλά έπεσε θύμα των καλών της προθέσεων: από εισοδισμό των μελών του πρώην κόμματος της Ντόρας Μπακογιάννη: δημοκρατικότατα, νομότυπα και εθελοντικά εξέλεξαν τον ευρωβουλευτή τους ως αρχηγό και έλεγξαν την πορεία της Δράσης εκτός ενωτικής διεύρυσνης αυτήν την φορά... (με αποκορύφωμα την αποτυχημένη συνεργασία με τον Θ.Τζήμερο για την δημιουργία "φιλελεύθερου πόλου")
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα, μαζί με την καθαρή και ανήθικη χρησιμοποίηση των ανθρώπων της κίνησης των 58 και της "Ελιάς" από τους ανθρώπους του βενιζελικού ΠΑΣΟΚ, μας δείχνουν γλαφυρά ότι κανένα καταστατικό δεν μπορεί να αλλάξει τους ανθρώπους και τα κόμματα προς το καλύτερο. Τα νέα κόμματα θα μοιάσουν γρήγορα στα παλιά, όχι γιατί "όλοι κάνουν μερικά λάθη", ούτε γιατί μεγάλωσαν πια και διεκδικούν την εξουσία και την διακυβέρνηση και πρέπει να τάχουν με όλους καλά - δεν είναι εκεί το θέμα: το θέμα είναι ότι οι ανθρώπινοι οργανισμοί είναι εικόνα και ομοίωση των ανθρώπων που τους φτιάχνουν - και καμιά ιδέα ή διαδικασία δεν μπορεί να αλλάξει αυτόν ή αυτήν που δεν έχει τέτοια πρόθεση παρά μόνον να αντικαταστήσει στην ηγεσία ή εξουσία "τους άλλους". Άλλωστε αυτή δεν είναι η χρησιμότητα και ο σκοπός των κομμάτων; η εναλλαγή στην εξουσία. 
Τα κόμματα δεν είναι εκπαιδευτικά ιδρύματα ούτε σύλλογοι ψυχανάλυσης και βελτίωσης των μελών τους: είναι μηχανισμοί εξουσίας - και γύρω από την εξουσία αναπτύσσονται όλα τα προσωπικά σχέδια, συμφέροντα και οι ατομικές φιλοδοξίες των ανθρώπων που στην καλύτερη περίπτωση θα υπηρετήσουν και το συμφέρον τους και την χώρα - στην χειρότερη, λόγω αμοραλισμού ή ανικανότητας μόνο "την πάρτη τους". 
Γι αυτό το κόμμα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ένα υπερεγώ, ένας μεσσίας, σαν η απόλυτη και αναλλοίωτη αλήθεια (ή το ψέμα), σαν θρησκεία ή η λύση στα προβλήματά μας - το κόμμα είναι ένα πιθανό εργαλείο είτε για καλό είτε για κακό: σημασία έχει η αξία των ανθρώπων που εμπλέκονται, η συνολική εικόνα των θέσεων και των συμπεριφορών ενός κόμματος, οι διαχειριστικές ικανότητες της ηγεσίας του. 

Η πλήρης "ταύτιση" με το κόμμα είναι καταστροφική. Ο οπαδισμός, ο κομματικός πατριωτισμός, η λατρεία του αρχηγού έχουν καταστροφικά αποτελέσματα και δυναμώνουν την "πίστη" αντί το κριτικό πνεύμα, καταστρέφουν τον έλεγχο της εξουσίας και την δημοκρατία. 
Απέναντι στα κόμματα προέχει το πρακτικό πνεύμα όχι η θρησκευτική ταύτιση. 
Το κόμμα είναι ένα λόμπι: ταξικό, συντεχνιακό, εθνικιστικό... δεν είναι οι "καθαροί"  - από που ξεπήδησαν άλλωστε; Ούτε το καλύτερο καταστατικό κάνει αυτούς καθαρούς και τους άλλους βρώμικους: όλα είναι θέματα κατεύθυνσης - σήμερα έχει δίκιο αυτός αύριο εκείνη μεθαύριο ο άλλος. Που δείχνει η συνισταμένη;

Το πρόβλημα λοιπόν και με το Ποτάμι που ήταν η αφορμή γι αυτό το "αντικομματικό" σημείωμα, δεν είναι ότι ο αρχηγός διαγράφει με sms... αυτό είναι ίσως πρόβλημα για όσους/ες νόμισαν αφελώς ότι βρήκαν έναν νέο μεσσία στο πρόσωπο του ΣΘ. 
Το πρόβλημα με το Ποτάμι είναι ότι δεν έχει ακόμη, και παρά το συνέδριό του, σαφείς και επεξεργασμένες θέσεις - παραμένουν σε πρωτογενές επίπεδο γενικολογίας και δεν βοηθούν τις συγκεκριμένες συμμαχίες για να βρει η χώρα έναν νέο δρόμο και να βγει από την κρίση που δείχνει να σταθεροποιείται για πολλές δεκαετίεςς ακόμη. Επίσης ανησυχητικό είναι ότι τα μέλη είναι ήδη εκτός πραγματικής συμμετοχής στην διαμόρφωση θέσεων που κάνουν παράλληλα και αποκλειστικά, μη εκλεγμένα όργανα και επαγγελματίες σύμβουλοι - οι άλλοι/ες είναι απλά "εθελοντές". 

Σε αυτό το επίπεδο κρίνονται τα κόμματα - συμμετοχικότητα, συλλογικότητα, σαφές αποτέλεσμα - ενόψει τόσο κρίσιμων πρόωρων εκλογών και του γενικού αιτήματος της "Αλλαγής" μπροστά στην προδιαγεγραμμένη μονιμοποίηση της ελεγχόμενης χρεοκοπίας και της μοιρολατρικής μας παράδοσης στην "γερμανική" μας μοίρα: ο πιο συγκεκριμένος θα νικήσει και θα οδηγήσει την χώρα με τους συμμάχους του σε μια νέα ιστορική πορεία.
Εμείς θα θέλαμε να ξέρουμε έγκαιρα, "κατά που"... 
Μπορεί το Ποτάμι να μας πει την δική του κατεύθυνση, αντί να ασχολείται με την απομάκρυνση των μελών του που διαμαρτύρονται;


*Μαίρη Λάτιενς "Η ζωή και ο θάνατος του Κρισναμούρτι" σ.92

Δείτε σχετικά:
Μήπως είσαι Ποτάμι; (το βιβλιαράκι με τις μέχρι τώρα θέσεις του Ποταμιού)

2 σχόλια:

  1. πάρα πολύ καλό κ. Παπασπυρόπουλε,

    Μ’ από την κόλασή μου, σου φωνάζω:
    Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σού μοιάζω.

    Το σήμερα χειρότερο απ’ το χτες.
    Και τ’ αύριο απ’ το σήμερα θε να `ναι.
    Φιλιά από στόματ’ άγνωστα, βρισιές
    κι οι χωροφύλακες να με τραβολογάνε.

    Πνιγμένου καραβιού σάπιο σανίδι.
    Όλη η ζωή μου του χαμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δυστυχώς είστε ένας ψεύτης. Διότι τις θέσεις τις επεξεργάζονται οι εθελοντες του ποταμιού και όχι σκιώδεις σύμβουλοι. Επιπλέον, για την συνεχή επαφή με την κοινωνία, εχει δημιουργηθεί επιτροπή διαλόγου με μέλη που δεν ανήκουν κατανάγκη στο ποτάμι. Αλλά αυτά παθαίνει όποιος ενημερώνεται από το δελτίο τύπου των κομμάτων του και όχι από την πηγή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU