Σάββατο 3 Ιανουαρίου 2015

O νεο- κεϋνσιανός ΣΥΡΙΖΑ

Η Νέα Αριστερά είναι λιγότερο μαρξιστική 
από ό,τι κεϋνσιανή

Μαθήματα αμερικανικής ιστορίας για την αντιμετώπιση της ύφεσης

του Χάρολντ Μέγιερσον από την Washinton Post*

Καθώς αρχίζει η νέα χρονιά, μια νέα Aριστερά αναδύεται στην Ευρώπη. Και παρά τους φόβους που γεννά στους ευγενείς της κοινωνίας, αυτή η Νέα Αριστερά είναι λιγότερο μαρξιστική από  ό, τι - ω, η φρίκη - κεϋνσιανή.
Ο Κεϋνσιανισμός είναι μια περίπλοκη οικονομική θεωρία, αλλά η κεντρική της ιδέα είναι αρκετά απλή: Αν κάθε φορέας σταματήσει τις δαπάνες, η οικονομική δραστηριότητα θα μειωθεί. Όσο αυτονόητο κι αν είναι αυτό, αυτή η ιδέα φαίνεται ότι διαφεύγει από παγκόσμια οικονομικά θεσμικά όργανα, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς και την οικονομική ηγεμονία της Ευρώπης, τη Γερμανία, όταν ασχολούνται με την ύφεση που έχει πλήξει τη νότια Ευρώπη, και ειδικότερα την Ελλάδα.
Κατά την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, που ξεκίνησε με την κατάρρευση της Wall Street το 2008, χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία δεν ήταν σε θέση να ενισχύσουν τις οικονομίες τους μέσω της υποτίμησης των νομισμάτων τους, η οποία θα καθιστούσε τα προϊόντα τους πιο ανταγωνιστικά. Άλλωστε δεν είχαν τα δικά τους νομίσματα, είχαν το ευρώ, επί του οποίου δεν είχαν κανέναν έλεγχο. 

Ο άλλος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσαν να έχουν ενισχυθεί οι οικονομίες τους, σε μια εποχή που οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις τους παρέπαιαν και δεν είχαν τη δυνατότητα να επενδύσουν, ήταν να ακολουθήσουν μια κεϋνσιανή πορεία, με τις κυβερνήσεις τους να επενδύουν περισσότερο ως οικονομικό ερέθισμα, όπως έκανε η αμερικανική κυβέρνησή στην αρχή της προεδρίας του Μπαράκ Ομπάμα. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό την καθοδήγηση της Γερμανίας, μπλόκαρε τη δυνατότητα κι απείλησε να κόψει πιστώσεις και δάνεια προς τη νότια Ευρώπη, εκτός αν οι κυβερνήσεις πραγματοποιούσαν σημαντικές περικοπές στις δαπάνες. Τρομοκρατημένες, οι κυβερνήσεις της Ελλάδα και της Ισπανίας έκαναν ακριβώς αυτό.

Η συνέπεια αυτών των περικοπών, ωστόσο, ήταν ακριβώς αυτό που περιγράφουν οι Κεϋνσιανοί.
Η αντι-κεϋνσιανή "λογική" πίσω από αυτές τις περικοπές ήταν ότι, εντείνοντας τη δημοσιονομική πειθαρχία στα συστήματά τους, τα έθνη αυτά θα βελτίωναν την ανταγωνιστικότητά τους και θα επέστρεφαν στην ευημερία. Η συνέπεια αυτών των περικοπών, ωστόσο, ήταν ακριβώς αυτό που περιγράφουν οι Κεϋνσιανοί. Με την συρρίκνωση τόσο των ιδιωτικών όσο και των δημοσίων δαπανών, οι οικονομίες αυτών των εθνών έπιασαν πάτο. Και καθώς η Γερμανία συνεχίζει να επιμένει σε ακόμη μεγαλύτερες περικοπές, οι οικονομίες τους παραμένουν βυθισμένες.
Η Ελλάδα έχει περάσει τρία χρόνια με ύφεση επιπέδου 1932, με ανέργους το 25% με 27% των εργαζομένων της και την ανεργία της νεολαίας να έχει φαινομενικά κολλήσει στο 50%, με ζενίθ το 61%. Η κατάσταση στην Ισπανία δεν είναι πολύ καλύτερη. Όλα αυτά εξέπληξαν τους θεσμούς που επέβαλαν το καθεστώς λιτότητας - το ΔΝΤ είχε προβλέψει ότι η ελληνική ανεργία θα κορυφωνόταν στο 12% - αλλά, προτιμώντας την θεωρία τους από την πραγματικότητα, επέμειναν ότι περισσότερη λιτότητα θα ανέστρεφε την οικονομία.
Οι πολιτικές που η Ευρωπαϊκή Ένωση - δηλαδή, η Γερμανία - έχει επιβάλει στη νότια Ευρώπη έρχονται σε αντίθεση με κάθε μάθημα που μας διδάσκει η ιστορία
Για λίγο, οι Έλληνες πίστεψαν σε αυτές τις θεωρίες, αλλά μετά από τρία χρόνια απελπισίας χωρίς διαφαινόμενο τέλος η υπομονή τους εξαντλήθηκε. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία, μεγάλο μέρος του κοινού έχει στραφεί ενάντια στην πολιτική της λιτότητας και των mainstream πολιτικών κομμάτων που τη θέσπισαν. Και στα δύο έθνη, νέα κόμματα της αριστεράς – ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, το Podemos στην Ισπανία – έχουν το προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. 
Με τη διάλυση του κοινοβουλίου, αυτήν την εβδομάδα στην Ελλάδα, στις εκλογές της 25 Ιανουαρίου, είναι απολύτως πιθανό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έρθει στην εξουσία με μια πλατφόρμα διαπραγματεύσεων για μείωση του χρέους προς τους πιστωτές της χώρας και αποκατάσταση ορισμένων κυβερνητικών προγραμμάτων και οικονομικών επενδύσεων. Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνηθεί τις προτάσεις αυτές, είναι επίσης πιθανό η Ελλάδα να φύγει από το ευρώ.

Οι πολιτικές που η Ευρωπαϊκή Ένωση - δηλαδή, η Γερμανία - έχει επιβάλει στη νότια Ευρώπη έρχονται σε αντίθεση με κάθε μάθημα που μας διδάσκει η ιστορία για το πώς να αντιμετωπίσουμε μια παρατεταμένη οικονομική κρίση. 

Στη δεκαετία του 1930, ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ επινόησε το New Deal όχι μόνο για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της ύφεσης, αλλά ειδικά για να ενισχύσει αυτό που ήταν τότε η υπανάπτυκτη οικονομία του Αμερικανικού Νότου. 
Τα εργαλεία που χρησιμοποίησε επεκτάθηκαν πέρα από τα επιτυχημένα προγράμματα τόνωσης όπως το Works Progress Administration, που έδωσε δουλειές σε εκατομμύρια Αμερικανών, οι οποίοι έχτισαν απαιτούμενες δημόσιες υποδομές. 
Οι πολιτικές του είχαν σχεδιαστεί για να βάλουν την οικονομία του Νότου στον 20ο αιώνα, μέσω προγραμμάτων όπως το Tennessee Valley Authority και την ηλεκτροδότηση αγροτικών περιοχών. Παρά τον α λα Τζέφερσον αντι-κρατισμό που επικρατεί σήμερα στον Νότο, ήταν το New Deal και οι μεταπολεμικές στρατιωτικές δαπάνες, ο κατώτατος μισθός και η νομοθεσία των πολιτικών δικαιωμάτων, που επέτρεψαν στην οικονομία του Νότου να καλύψει τη διαφορά με το υπόλοιπο έθνος.

Αυτό μπορούμε να πούμε για την γερμανική παρανόηση της μακροοικονομίας: Είναι συνεπής.
Μια παρόμοια αντίληψη για τα οικονομικά της ύφεσης και της υπανάπτυξης θα μπορούσε να αποφέρει πιο επιτυχημένα οικονομικά αποτελέσματα στον Ευρωπαϊκό νότο κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. 
Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, θα μπορούσε επίσης να έχει διδαχθεί ένα άλλο μάθημα: Ήταν οι πολιτικές λιτότητας που θεσπίστηκαν από τον Καγκελάριο Χάινριχ Μπρύνινγκ στις αρχές της δεκαετίας του 1930, που βύθισαν τη Γερμανία βαθύτερα στην ύφεση και άνοιξαν τον δρόμο για την άνοδο των Ναζί στη εξουσία. Αυτό μπορούμε να πούμε για την γερμανική παρανόηση της μακροοικονομίας: Είναι συνεπής.

Ενώ ένα νεοναζιστικό κόμμα (Χρυσή Αυγή) έχει ξεφυτρώσει και στην Ελλάδα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Έλληνες προτιμούν τον νεο- κεϋνσιανό ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι μια κατ 'εξοχήν υγιής αντίδραση στην παράλογη εξαθλίωση που οι Γερμανοί τους έχουν επιφέρει.

πηγή   thetoc.gr / Washinton Post

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU