Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2016

Πολ Μέισον: Το αριστερό κίνημα και το κίνημα για το κλίμα ενώπιον δύσκολων επιλογών μετά το Brexit

Να γιατί είμαι αισιόδοξος για το 2017

Αυτό το διάλειμμα των Χριστουγέννων, για καθέναν που ασχολείται με υποθέσεις, οι οποίες έχουν υποστηρίξει την μη κυρίαρχη πολιτική σκέψη, πρέπει να είναι μια στιγμή συνειδητοποίησης. To Brexit θα συμβεί. Η παγκοσμιοποίηση θα καταρρεύσει. H ελεύθερη κυκλοφορία ως δικαίωμα εντός της ΕΕ θα τελειώσει. Η αντίληψη ότι η Δύση υπερασπίζεται και εφαρμόζει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο βρίσκεται προς το παρόν σε αναμονή.

Δεν είναι η απαισιοδοξία που με κάνει να γράφω κάτι τέτοιο, αλλά η αισιοδοξία

Αισιοδοξία ότι, αν προσαρμόσουμε γρήγορα τη σκέψη μας στη νέα πραγματικότητα, θα μπορούμε να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την κοινωνική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα, για λογαριασμό αυτής της γενιάς που κοιτάζει σκυθρωπά τις οθόνες αφής της στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

Αλλά αυτό είναι ένα μεγάλο "αν". Αυτή την περίοδο των διακοπών, σας εγγυώμαι ότι θα ακούσετε ηλικιωμένους συγγενείς επανειλημμένα να λένε τις λέξεις "ποτέ δεν θα". "Η Βρετανία ποτέ δεν θα αφήσει την ΕΕ." "Ο Donald Trump ποτέ δεν θα αναλάβει τα καθήκοντά του." «Ο φασισμός δεν πρόκειται ποτέ να επιστρέψει στη Γερμανία και την Αυστρία." Δεδομένου ότι η άρνηση είναι το πρώτο στάδιο της θλίψης, είναι ασυγχώρητο για τους ανθρώπους να λένε αυτά τα πράγματα - και να μην βλέπουν πέρα από αυτά. Όταν συμβαίνουν γεγονότα που αλλάζουν τον κόσμο, το αντανακλαστικό της άρνησης είναι ισχυρό, διότι οι περισσότεροι λογικοί άνθρωποι θέτουν τις αρχές τους γύρω από τα υπάρχοντα δεδομένα.

Για παράδειγμα, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα που εγγυώνται την ελεύθερη κυκλοφορία ήρθαν να ενσαρκώσουν αυτή την αρχή, που υιοθετήθηκεε από πολλούς, ότι τα σύνορα θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ανοιχτά. Δεν έχει καμία σημασία ότι η ελεύθερη κυκλοφορία εντός της Ευρώπης ήταν υπό τον όρο ύπαρξης ενός φράχτη τριών μέτρων μεταξύ του Μαρόκου και του ισπανικού θύλακα της Μελίγια. Η «ελευθερία» φαινόταν να ενσαρκώσει μια γενική αρχή.

Στο μέλλον, θα πρέπει να διαχωρίσουμε τις αρχές μας από τους θεσμούς που κάποτε τις ενσωμάτωναν.Το ίδιο ισχύει και για την πιο αόριστη αρχή: τον Ευρωπαϊσμό

Χρειάστηκε να φτάσω τα 40 για να επισκεφθώ τις ΗΠΑ. Μέχρι τότε, είχα ταξιδέψει με τα πόδια, με αεροπλάνο, τρένο και οδικώς σε όλη την Ευρώπη. Ήμουν πεπεισμένος αυτό ήταν μια ανεξάντλητη πολιτιστική παιδική χαρά, ένα μέρος από το οποίο προήλθαν όλες οι αρχές και οι αξίες μου, ενώ ένα μεγάλο μέρος των ΗΠΑ ήταν απλά "χώρα - πέρασμα". Μια νέα γενιά που ξοδεύει τα εργένικα Σαββατοκύριακα της στη Ρίγα, τις διακοπές των παιδικών χρόνων στην Disney World της Φλόριντα και τα διαλείμματα από τις σπουδές στην Ταϊλάνδη, πρόκειται να είναι λιγότερο φιλοευρωπαϊκή σε σχέση με τη δική μου.

Αλλά, ο κοσμοπολιτισμός τους χτίστηκε πάνω στην υπόθεση ότι το Παρίσι ή το Βερολίνο ήταν σύντομοι προορισμοί για το Σαββατοκύριακο, όπου θα έμπαιναν με μια απλή επίδειξη του διαβατηρίου τους σε ένα φιλικό συνοριοφύλακα. Αυτή η νοοτροπία, επίσης, θα πρέπει να αλλάξει. Αν θέλουμε να αποφύγουμε την καταστροφή του ΑΕΠ, που προβλέπεται από το Υπουργείο Οικονομικών εξαιτίας του Brexit, θα πρέπει να ακολουθήσουμε δύο δρόμους: πρώτον, να ελαχιστοποιήσουμε το διάλειμμά μας με την ενιαία αγορά της ΕΕ και, αν αυτό αποτύχει, να την μεγιστοποιήσουμε.

Για εκείνους που είναι καθηλωμένοι στη φάση της άρνησης, ο στόχος της ελαχιστοποίησης της διακοπής έρχεται εύκολα - αλλά όχι τα μέσα. Τα μέσα με τα οποία μπορούμε να επιτύχουμε "ήπιο Brexit" είναι σκληρές, εγωκεντρικές διαπραγματεύσεις που βάζουν το βρετανικό εθνικό συμφέρον πρώτα. Αν αποτύχουμε - γιατί η Ευρώπη είναι ένα χάος που κυβερνάται από μια ελίτ, η οποία βρίσκεται σε άρνηση για τις δικές τις αποτυχίες - θα ήταν λογικό να ακολουθήσουμε μια συνολική αναδιαμόρφωση του εμπορίου μας, της βιομηχανικής βάσης και της στάσης μας απέναντι στην παγκοσμιοποίηση. Ακόμη και εκείνοι, όπως και εγώ, που αγωνίζονται για το όσο το δυνατόν πιο ήπιο Brexit, πρέπει να εξετάσουμε πώς θα μοιάζει η ατζέντα της κοινωνικής δικαιοσύνης μετά από ένα "σκληρό Brexit".

Όσο για το παγκόσμιο σύστημα εξουσίας, οι επιλογές του Trump για το υπουργικό συμβούλιο δείχνουν ότι προτίθεται να το διαλύσει. Για πρώτη φορά σε μια γενιά, το τμήμα της ισραηλινής δεξιάς που έχει την πιο βίαιη ρητορική για τους Παλαιστίνιους θα συνεχίσει ελεύθερα με τις ευλογίες της Ουάσιγκτον. Για πρώτη φορά σε μια γενιά, οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία, θα πρέπει να δουν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τη CIA ως ένα είδος άτυπου αγωγού που οδηγεί πίσω στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον οργανισμό ασφαλείας FSB, και όχι ως συμμάχους τους.

Το παγκόσμιο σύστημα γίνεται ένα παιχνίδι αρνητικού αθροίσματος

Για περισσότερο από τρεις γενιές, ήταν ένα παιχνίδι θετικού αθροίσματος. Η παγκοσμιοποίηση ήταν ένα παιχνίδι θετικού αθροίσματος, ακόμη και αν, για τις πρώην βιομηχανικές χώρες της δύσης, μόλις που ήταν θετικό. Πλέον, είμαστε έτοιμοι να ανακαλύψουμε ότι είναι μια πλάνη. Μπορείτε ακόμα να αγωνίζεστε για την κοινωνική δικαιοσύνη, την αναδιανομή του πλούτου και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα κόσμο αρνητικού αθροίσματος - αλλά δεν μπορείτε να το κάνετε αν είστε προσκολημμένοι στις «αρχές» που υποτίθεται ότι ήταν γενικές, αλλά δεν είναι.

Αφού η ελεύθερη κυκλοφορία ως απόλυτο δικαίωμα θα σταμήσει να υφίσταται, τη στιγμή που θα εγκαταλείψουμε την ΕΕ, θα αναμόρφωνα τη μεταναστευτική πολιτική ώστε να διανέμει τη μέγιστη κοινωνική δικαιοσύνη για δύο σύνολα ανθρώπων: εκείνους που ήδη ζουν εδώ, συμπεριλαμβανομένων των τριών εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ και στους πρόσφυγες, των οποίων το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο εδώ πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτο.

Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, "ανταγωνιστικότητα" σήμαινε μια κούρσα προς τα κάτω: χαμηλοί μισθοί και συρρικνωμένο κράτος πρόνοιας. 
Σε έναν κόσμο κόσμο αρνητικού αθροίσματος, αυτό σημαίνει αγώνα για να εντοπίσετε καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης στο Ηνωμένο Βασίλειο και πουθενά αλλού. 
Τα όπλα πρέπει να είναι ενεργή βιομηχανική πολιτική, φοροαπαλλαγές, υψηλές δαπάνες για την κοινωνική πρόνοια και δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση, που πληρώνεται από το κράτος.

Για τέσσερα χρόνια, τουλάχιστον η Βρετανία πρέπει να λειτουργεί διπλωματικά μόνη της. Πρέπει να διαλύσουμε την ψευδαίσθηση ότι έχουμε τη δύναμη, να σώσουμε τη συριακή επανάσταση, να συγκρατήσουμε το Ισραήλ για να μην πραγματοποιήσει την επόμενη επίθεσή του στη Γάζα ή να αναγκάσουμε τον Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι να απελευθερώσει τους δημοσιογράφους από τη φυλακή. 
Βέβαια, θα πρέπει να προσπαθήσουμε αλλά με ελάχιστα ποσοστά επιτυχίας.

Αυτά τα συνταρακτικά γεγονότα θα θέσουν το αριστερό και το κίνημα για το κλίμα ενώπιον δύσκολων επιλογών, όπως ακριβώς και το φιλελεύθερο κέντρο. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε, όπως το έθεσε ο Τσώρτσιλ στο Κογκρέσο των ΗΠΑ το 1941, είναι να "σύρουμε το ξίφος για την ελευθερία και να πετάξουμε μακριά το θηκάρι".




μετάφραση/enallaktikos
πηγή: Guardian / enallaktikos

Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2016

Η μακάβρια ελληνική συνταγή και ο εγκλωβισμός της χώρας μας σε συνθήκες "κλινικού θανάτου"


"Για τη σύγχρονη ελληνική τραγωδία, που δεν έχει παρόμοια στην Ευρώπη, η ευθύνη προσάπτεται βεβαίως στους αρχιτέκτονες της μακάβριας ελληνικής συνταγής, αλλά και όχι λιγότερο στις ελληνικές κυβερνήσεις της επταετίας, οι οποίες όχι μόνο δεν ανέδειξαν επαρκώς τις καταστροφικές συνέπειές της, αλλά και σπεύδουν μέχρι σήμερα να διαβεβαιώνουν ότι με την υποδειγματική και σχολαστική τήρησή της ανοίγει ο δρόμος για τις αγορές και την επιστροφή της ανάπτυξης."
Η χαμένη επταετία

του Κώστα Βεργόπουλου*
Σύμφωνα με τη Eurostat, από τις πέντε υπερχρεωμένες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας (Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο και Ελλάδα) που έχουν υποβληθεί σε "σταθεροποιητικά προγράμματα" κατά την επταετία 2010-2016, είτε υπό στενή ευρωπαϊκή επιτήρηση είτε αυτοβούλως, όπως η Ισπανία, οι τέσσερις έχουν ήδη εξέλθει από την ύφεση και μόνον η χώρα μας παραμένει εντός αυτής.
Κατά την επίμαχη επταετία, η Ελλάδα κατέγραψε σωρευτική απώλεια εθνικού εισοδήματος 31%, ενώ αντιθέτως η Ιρλανδία αύξησε το εθνικό της εισόδημα κατά 31%, η Ισπανία κατά 3,8%, η Πορτογαλία κατά 3,4% και η Κύπρος έχει ήδη σταθεροποιήσει το δικό της.
Κι ακόμη, κατά την τελευταία τριετία, 2014-2016, ενώ η Ελλάδα καταγράφει συρρίκνωση του εθνικού της εισοδήματος κατά 2,4%, η Ισπανία σημειώνει συνολική αύξηση κατά 8,3%, η Πορτογαλία κατά 10,6%, η Ιρλανδία κατά 25,6% και η Κύπρος κινείται σε θετικούς ρυθμούς
Γιατί άραγε η χώρα μας παραμένει σε κατάσταση σοκ, ενώ οι άλλες ομόλογες και ομοιοπαθείς φαίνεται να το έχουν ξεπεράσει;

Ο Γερμανός Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητος (ΕΣΜ), διατυπώνει πρόσφατα αυτή την απορία σε συνέντευξή του στην ισπανική εφημερίδα El Mundo και ταυτόχρονα σπεύδει ο ίδιος να απαντήσει.

Η κυριότερη αιτία για την ελληνική καθυστέρηση στην ανάκαμψη είναι, κατά τον Γερμανό αξιωματούχο, το μεγαλύτερο μέγεθος των ελληνικών προβλημάτων, όπως και οι σχετικές αδυναμίες των ελληνικών κυβερνήσεων.

Τα προγράμματα λιτότητας, διαβεβαιώνει, είναι αναγκαία για τη σταθεροποίηση ελλειμματικών χωρών, χωρίς να διανοείται καν ότι, εάν η λιτότητα επιβάλλεται σε όλες, θα έπρεπε τουλάχιστον αυτή να εφαρμόζεται με την αναλογούσα κατά περίπτωση δοσολογία και με την προϋπόθεση ότι εξ αυτής δεν πλήττεται η εξίσου αναγκαία ανάκαμψη.

Εάν γίνει δεκτό ότι από την αρχή της επταετίας η Ελλάδα είχε τις μεγαλύτερες στρεβλώσεις, πώς άραγε αυτό συμβιβάζεται με το ότι κατά την προηγηθείσα περίοδο 2000-2008 η χώρα μας μαζί με την Ιρλανδία και τη Νότια Ευρώπη κατέγραφαν τους υψηλότερους στην ευρωζώνη ρυθμούς ανάπτυξης και συσσώρευσης πάγιου κεφαλαίου;

Μήπως τα μεγάλα ελλείμματα και οι ανισορροπίες δεν οφείλονται τόσο στις στρεβλώσεις της ελληνικής οικονομίας, αλλά απλώς στην υπερεπέκτασή της, στην υπερσυσσώρευση επενδύσεων και κεφαλαίου; Στον "χορό υπερεπενδύσεων", στον οποίο φυσικά οι Ελληνες μισθωτοί και συνταξιούχοι δεν συμμετείχαν ούτε καν ως θεατές;

Πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) διαπιστώνει ότι τα προγράμματα προσαρμογής κατά την περίοδο 2010-2014 είχαν άμεση συνέπεια τη δραματική περικοπή της ελληνικής εσωτερικής αγοράς κατά 40%, ενώ στις Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία η συρρίκνωση ήταν μόνον 10%.

Εάν σ’ αυτό προστεθεί και η τριετία 2014-2016, η συρρίκνωση της εσωτερικής αγοράς στην Ελλάδα υπερβαίνει το 50%, ενώ στις ομοιοπαθείς της ευρωπαϊκής περιφέρειας, αντί συρρίκνωσης σημειώνεται επέκταση της εσωτερικής ζήτησης, πράγμα που αποτελεί και τον μοχλό για τη σημειούμενη ανάκαμψη σε αυτές.

Στην Ελλάδα, κατά την επίμαχη επταετία, οι μισθοί και συντάξεις περικόπηκαν κατά 50%, ενώ αυτό δεν συνέβη σε καμιά από τις ομοιοπαθείς χώρες, στις οποίες οι μισθοί και συντάξεις αυξήθηκαν, όπως στην Ισπανία, ή δεν περικόπηκαν περισσότερο από 10%, όπως στην Ιρλανδία.

Οι βίαιες περικοπές εισοδημάτων και η υπερφορολόγηση στην Ελλάδα στάθηκαν οι κύριες αιτίες για την κατάρρευση όχι μόνον της εσωτερικής αγοράς, αλλά και των τραπεζικών καταθέσεων, δεδομένου ότι οι φορολογούμενοι αναπληρώνουν τις απώλειες εισοδήματος αντλώντας από τις αποταμιεύσεις τους.

Παράλληλα, η αιφνιδιαστική συρρίκνωση εισοδημάτων και εσωτερικής αγοράς έχει συμπαρασύρει στην Ελλάδα τη δραματική κατάρρευση των κάθε είδους νέων επενδύσεων και του σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, ο οποίος το 2016 έχει απολέσει 97% του επιπέδου του 2008. Στην Ισπανία, η απώλεια επενδύσεων κατά την αυτή περίοδο ήταν 27,6%, στην Ιρλανδία 42%, στην Πορτογαλία 34%.

Στην ίδια μελέτη της, η ΕΚΤ σημειώνει χαρακτηριστικά για την Ελλάδα ότι "ουδέποτε σε καιρό ειρήνης έλαβε χώρα τέτοια αναπροσαρμογή προς τα κάτω στο βιωτικό επίπεδο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Ακόμη και οι βαρύτερες συρρικνώσεις εσωτερικής αγοράς στην παγκόσμια οικονομική ιστορία ουδέποτε είχαν ξεπεράσει το 7% με 10%".

Εάν μέχρι σήμερα διαιωνίζεται ο εγκλωβισμός της χώρας μας σε συνθήκες "κλινικού θανάτου", αυτό δεν οφείλεται τόσο στις αρχικές παθογένειες, που οπωσδήποτε υπήρχαν προ του 2009, όσο κυρίως στην καταστροφική και οπωσδήποτε αλυσιτελή διαχείρισή τους, που αυταρχικά επιβλήθηκε από δανειστές και εταίρους από το 2010.

Ακόμη μία φορά, το φάρμακο αποδείχθηκε φρικτότερο από την ασθένεια. Και αν υποτεθεί ότι κάποτε ο ασθενής θεραπεύεται, κινδυνεύει τότε να βρεθεί σε πλήρη αδυναμία να επιστρέψει στη ζωή. Στην Ελλάδα επελέγη ως θεραπευτική μέθοδος η λεγόμενη "εσωτερική υποτίμηση", με αποτέλεσμα τη νέκρωση της εσωτερικής αγοράς και της οικονομίας.

Δεν ελήφθη καμιά μέριμνα για τη διατήρηση της οικονομικής δραστηριότητας σε θετικές επιδόσεις, έστω και σε κατώτερα επίπεδα, με αποτέλεσμα η χώρα να έχει εγκλωβιστεί σε υφεσιακό φαύλο κύκλο που δεν έχει προηγούμενο στην παγκόσμια ιστορία και δεν συγκρίνεται με καμιά άλλη υπερχρεωμένη χώρα της Ευρώπης, ενώ παράλληλα τα αρχικά προβλήματά της δεν βελτιώνονται, αλλά συνεχώς επιδεινώνονται.

Το δημόσιο χρέος από 115% του ΑΕΠ το 2010, σήμερα έχει φτάσει στο 185%. Και σε απόλυτα μεγέθη δεν μειώνεται αλλά αυξάνεται: από 299 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009 σε 320 δισ. το 2016.

Για την επιδείνωση της οικονομίας κατά την τελευταία επταετία, ο Γερμανός αξιωματούχος ενοχοποιεί το μέγεθος του ελληνικού προβλήματος και την ανεπαρκή τήρηση από τις ελληνικές κυβερνήσεις των συμφωνιών με τους δανειστές και εταίρους.

Ωστόσο, όσο μεγάλο και εάν ήταν το αρχικό ελληνικό πρόβλημα, θα όφειλε η πρόσφορη διαχείρισή του να το ελαφρύνει και όχι να το επιδεινώνει. Εξάλλου, εάν οι ελληνικές κυβερνήσεις της επταετίας διακρίθηκαν για κάτι, δεν ήταν διόλου για πλημμελή τήρηση των συμφωνηθέντων με τους δανειστές, αλλά αντίθετα για την πρόθυμη και πιστή εφαρμογή τους.

Εάν μέχρι σήμερα η Ελλάδα δεν ανακάμπτει, αλλά συνεχίζει την πτωτική πορεία της, δεν είναι επειδή δήθεν δεν εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα, αλλά αντίθετα επειδή τα εφαρμόζει και με υποδειγματικό τρόπο. Μαρτυρούν γι’ αυτό 1,3 εκατομμύριο άνεργοι που απώλεσαν τις θέσεις τους εξαιτίας της εφαρμογής προγραμμάτων που υποτίθεται διασώζουν τη χώρα από την πτώχευση.

Όταν το κόστος εργασίας αποβαίνει μοναδική και αποκλειστική «μεταβλητή προσαρμογής», ολόκληρο το βάρος της διάσωσης επιρρίπτεται στον κόσμο της εργασίας με περικοπές εισοδημάτων, εκτίναξη της ανεργίας και υπερφορολόγηση. Η οικονομία "εξυγιαίνεται" μεταθέτοντας το κόστος της "εξυγίανσής" της στις οικογένειες μισθωτών και συνταξιούχων.
Όμως έτσι, ακόμη και αν υποτεθεί ότι "εξυγιαίνεται", η ίδια καταποντίζεται σε υποβιβασμένο επίπεδο λειτουργίας και χωρίς κίνητρα για σοβαρή ανάκαμψη.

Για τη σύγχρονη ελληνική τραγωδία, που δεν έχει παρόμοια στην Ευρώπη, η ευθύνη προσάπτεται βεβαίως στους αρχιτέκτονες της μακάβριας ελληνικής συνταγής, αλλά και όχι λιγότερο στις ελληνικές κυβερνήσεις της επταετίας, οι οποίες όχι μόνο δεν ανέδειξαν επαρκώς τις καταστροφικές συνέπειές της, αλλά και σπεύδουν μέχρι σήμερα να διαβεβαιώνουν ότι με την υποδειγματική και σχολαστική τήρησή της ανοίγει ο δρόμος για τις αγορές και την επιστροφή της ανάπτυξης.


πηγή άρθρου efsyn

Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2016

Η ελληνική οικονομία στο εκτελεστικό απόσπασμα

"Όταν ωστόσο αναφέρεται πως το χρέος δεν έχει σημασία, πως το μοναδικό πρόβλημα είναι η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων, πρόκειται για ένα αυθαίρετο συμπέρασμα που κακοποιεί βάναυσα την πραγματικότητα των αριθμών."



του Βασίλη Παζόπουλου*

Στο προηγούμενο άρθρο[βλ. παράρτημα] παρουσιάσαμε στοιχεία από την παγκόσμια οικονομική ιστορία, όπου φαίνεται πως η επίτευξη του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% επί μία δεκαετία, είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί.

Μόλις 3 χώρες έχουν επιτύχει κάτι τέτοιο, εκμεταλλευόμενες ειδικές συνθήκες οι οποίες δεν υφίστανται σήμερα.

Για να αποδείξουμε το αδιέξοδο που βρισκόμαστε, θα προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα. Θα κάνουμε την υπόθεση πως τελικά γίνεται το θαύμα και οι οικονομικές επιδόσεις της Ελλάδας θα εκτοξευτούν, επιτυγχάνοντας αυτόν τον τόσο φιλόδοξο στόχο.

Υποθέσεις εργασίας

Παρουσιάζουμε 3 διαφορετικά σενάρια, δίνοντας έμφαση στην απλότητα για να γίνουν εύκολα κατανοητά: Και στις 3 περιπτώσεις ξεκινάμε αισιόδοξα, πως το ΑΕΠ του 2018 θα καταφέρει να ανέρθει στα 180 δις.

Σενάριο Α: Μικρή αύξηση στο ΑΕΠ σε όλη την επόμενη δεκαετία, της τάξης του 1%.

Ο παρακάτω πίνακας στην πρώτη στήλη δείχνει τα έτη, ξεκινώντας από το 2018.
Στην δεύτερη τους τόκους που είναι υποχρεωμένο να δώσει το ελληνικό κράτος ανά χρονιά. Μόνο τους τόκους.
Στην τρίτη στήλη το ΑΕΠ ανά χρόνο, αυξανόμενο με 1% που υπολογίζουμε στο σενάριο μας
Στην τέταρτη τα πρωτογενή πλεονάσματα που προκύπτουν με βάση το ΑΕΠ της κάθε χρονιάς


 


Το συμπέρασμα που βγαίνει αν επικρατήσει αυτό το σενάριο, το θηριώδες πρωτογενές πλεόνασμα που θα χρησιμεύει για την αποπληρωμή του χρέους, καλύπτει μόλις τα 66 από τα 112 δισεκατομμύρια που απαιτούνται για την πληρωμή ΜΟΝΟ των τόκων !
Σενάριο Β: Εξαιρετικά αισιόδοξη αύξηση στο ΑΕΠ σε όλη την επόμενη δεκαετία, της τάξης του 5% κάθε χρόνο.

 

Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, πάλι δεν αρκούνε τα ετήσια πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% να καλύψουν τους τόκους.
Μαζεύονται 79 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ απαιτούνται ΜΟΝΟ για τόκους 112!
Το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται.

Σενάριο Γ: Εξωπραγματική και πέρα από κάθε φαντασία, ετήσια αύξηση στο ΑΕΠ σε όλη την επόμενη δεκαετία, της τάξης του 12%

Για να πραγματοποιηθεί αυτό σε σενάριο δεν αρκεί να δουλεύουμε σαν Κινέζοι, με οργάνωση Γερμανίας, τράπεζες Ελβετίας και φυσικούς πόρους Βραζιλίας. Θα πρέπει να βγάζουμε διεθνώς ανταγωνιστικά, υψηλής πρόσθετης αξίας προϊόντα, που θα έκαναν τις πιο καινοτόμες επιχειρήσεις της Silicon Valley στην Καλιφόρνια να σκάσουν από την ζήλια τους.

 

Και όμως!
Ούτε με αυτό το απίθανο σενάριο που θα το ζήλευε και ο πιο ευφάνταστος σεναριογράφος του Bollywood καταφέρνει η Ελλάδα να ξεπληρώνει μέρος του κεφαλαίου που χρωστάει.
Με το ζόρι θα καλυφθούν ΜΟΝΟ οι τόκοι. Από τα 112 δισεκατομμύρια που απαιτούνται, μαζεύονται μόλις τα 110.

Συμπέρασμα
Κανείς δεν αμφιβάλλει πως η ελληνική οικονομία έχει δομικά προβλήματα. Για να λυθούν χρειάζονται βαθιές μεταρρυθμίσεις και πάνω από όλα αλλαγή νοοτροπίας.
Όταν ωστόσο αναφέρεται πως το χρέος δεν έχει σημασία, πως το μοναδικό πρόβλημα είναι η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων, πρόκειται για ένα αυθαίρετο συμπέρασμα που κακοποιεί βάναυσα την πραγματικότητα των αριθμών.

Επιπλέον θα πρέπει να υπολογίσουμε ένα εξαιρετικά σημαντικό δεδομένο που διαφοροποιεί την ελληνική περίπτωση: 
Σε αντίθεση με τις άλλες χώρες, το ελληνικό χρέος βρίσκεται στο σύνολο του στο εξωτερικό. Αυτό σημαίνει πως όλα τα χρήματα που απαιτούνται για την αποπληρωμή του χρέους δραπετεύουν έξω από την χώρα.

Η μαύρη τρύπα του χρέους αποστραγγίζει την οικονομία από πολύτιμους πόρους. Όχι μόνο καθιστώντας άπιαστο όνειρο την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, αλλά οδηγεί σε μια αυτοτροφοδοτούμενη ύφεση
Σαν τις ταινίες κινουμένων σχεδίων, στην σκηνή που η συμπαθής φιγούρα βαδίζει αμέριμνη και χαμογελαστή προς τον γκρεμό, περνάει το έδαφος και περπατάει στον αέρα. Μέχρι που κάποια στιγμή κοιτάει έντρομη προς τα κάτω και διαπιστώνει πως η βαρύτητα θα την σπρώξει στο κενό

Πραγματικά αναρωτιέμαι αν οι άνθρωποι της ελληνικής αντιπροσωπείας αναφέρουν αυτά τα επιχειρήματα. Και αν ναι, τι στο καλό τους απαντάνε όταν επιμένουν πως το χρέος είναι βιώσιμο; Σε τι ακριβώς βασίζουν την αισιοδοξία τους;

(1) Τα στοιχεία για τους τόκους έχουν αντληθεί από πίνακα του ΟΔΔΗΧ  από απάντηση επερώτησης στην Βουλή τον Μάρτη του 2014

* Ο Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com) - πηγή άρθρου liberal.gr / επιλογή σκίτσου ΑΣ


[Παράρτημα]