Σάββατο 29 Απριλίου 2017

Η μεγάλη ληστεία: φορολογικοί παράδεισοι και βρώμικο χρήμα


του Στέλιου Κούλογλου
Ο πλούτος οκτώ ατόμων ισούται με τον πλούτο του φτωχότερου μισού του πληθυσμού της Γης, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση της οργάνωσης Oxfam. Μια χούφτα άνθρωποι κατείχαν όσο και τα 3,6 δισεκατομμύρια άτομα.

Πoιοι είναι αυτοί οι 8 άνθρωποι; Ένας από αυτούς είναι ο Mπιλ Γκέιτς της Microsoft. Τι κάνει η Microsoft; Όπως και άλλες μεγάλες εταιρείες δεν πληρώνουν τους φόρους που τους αναλογούν. Κάθε χρόνο οι ΗΠΑ χάνουν φορολογικά έσοδα ύψους 135 δις δολαρίων. Οι μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας, όπως η Apple, η Pfizer και η Microsoft χρησιμοποιουν τους φορολογικούς παραδείσους.

Ποιές είναι όμως οι χώρες-φορολογικοί παράδεισοι; Συχνά αναφέρονται κάτι εξωτικά νησιά: Νησιά Καιμάν, Virgin islands. Δίνεται έτσι η εντύπωση ότι όλα αυτά γίνονται κάπου πολύ μακριά. Σε κάποια μικροσκοπικά νησιά που εμείς οι πολίτες είναι δύσκολο να ελέγξουμε. Να όμως που πολλά κράτη - μέλη της ΕΕ, όπως η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Κύπρος και το Λουξεμβούργο συγκαταλέγονται στους 10 πρώτους φορολογικούς παραδείσους του κόσμου.

Με το σκάνδαλο Luxleaks πριν από 5 χρόνια αποκαλύφθηκε ότι οι χαριστικές συμφωνίες (“sweetheart deals”) μεταξύ της κυβέρνησης του Λουξεμβούργου και μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, διευκόλυναν τις τελευταίες να πληρώνουν ελάχιστο φόρο, συχνά κάτω από 1% επί των κερδών τους.

Μετά την διεθνή κατακραυγή, θα περίμενε κανείς ότι Λουξεμβουργιανοί και άλλοι Ευρωπαίοι θα ήταν πιο προσεκτικοί. Συνέβη το ακριβώς αντίθετο: οι χαριστικές συμφωνίες στην ΕΕ μεταξύ 2013 και 2015 σχεδόν τριπλασιάστηκαν. Στο ίδιο το Λουξεμβούργο παρατηρήθηκε 50% αύξηση. Το γειτονικό Βέλγιο έσκασε από τη ζήλια του και δεν έμεινε άπραγο, πολλαπλασιάζοντας τις χαριστικές συμφωνίες από 10 το 2013 σε 411 το 2015!

Αυτό έγινε γιατί δεν υπάρχει τιμωρία. Αντί να τιμωρούνται τα κράτη-κλέφτες τιμωρούνται οι whistleblowers του LuxLeaks. Το σήμα που δόθηκε είναι ότι και να κλέβεις δεν τιμωρείσαι.

Η κοινωνία απαιτεί, οι μεγάλες εταιρίες να πληρώνουν ένα «δίκαιο μερίδιο» φόρου στις χώρες στις οποίες λειτουργούν. Όχι οι πολίτες να πληρώνουν 30-50% φόρο -όπως είναι εδώ στο Βέλγιο και στη Γαλλία- και οι εταιρίες 0,1%. Γιατί η Amazon, μια εταιρία με τζίρο 5.5 δις ευρώ, πληρώνει μόνο 4 εκατομμύρια ευρώ σε φόρους (δηλαδή λιγότερο από 0.1%). Παρόμοιες φορολογικές πρακτικές ακολουθούν και οι εταιρίες Starbucks, Apple, ΙΚΕΑ, FedEx και πολλές άλλες.

Ένα πρώτο, αλλά πολύ σημαντικό βήμα είναι να υποχρεωθούν οι πολυεθνικές εταιρείες να δημοσιεύουν τις οικονομικές τους δραστηριότητες ανά χώρα και το φόρο που πλήρωσαν σε αυτές. Αλλά υπάρχουν χώρες που αντιτίθενται στο μέτρο (Γερμανία, Αυστρία, Τσεχία, Δανία, Λεττονία, Σλοβενία και Σουηδία).

Η φοροαποφυγή είναι μία από τις μεγαλύτερες αδικίες και πηγή κοινωνικών ανισοτήτων. Είναι εξοργιστική στις σημερινές συνθήκες όπου επιβάλλονται παντού πολιτικές λιτότητας. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές μάχες που πρέπει να δώσουμε το ερχόμενο διάστημα. 



* Το κείμενο αποτελεί την εισαγωγική τοποθέτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και μέλους της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την υπόθεση των Panama Papers, Στέλιου Κούλογλου, στην συζήτηση που πραγματοποιήθηκε, στο πλαίσιο των εργασιών της διάσκεψης «Panama Papers, ένας χρόνος μετά: Καταπολεμώντας το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και το φορολογικό ντάμπινγκ», που διοργανώνει για δύο μέρες στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, η πολιτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς (GUE/NGL). 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU