Η λέξη κλειδί για το 2013: Τι θα φέρει τελικά την "ανάπτυξη";

Αξιοπιστία και Πελατειακό σύστημα (δεξιάς και αριστεράς): έννοιες ασύμβατες...

Στη χρονιά που τώρα τελειώνει τα είδαμε όλα... 

Είδαμε την οικονομία μας που ήταν ήδη σε ύφεση να καταρρέει εντελώς.

Είδαμε τα πολιτικά μας κόμματα αμετανόητα να μην αλλάζουν μυαλά και να μας σύρουν σε διπλές καταστροφικές εκλογές με υποσχέσεις εκτός πραγματικότητας.

Είδαμε την ΕΕ να αγωνιά περισσότερο από τους "δικούς" μας διαχειριστές και να επιβάλλει σε κόντρα/διάλογο με το ΔΝΤ, δρόμους δικούς της με το καρότο και το μαστίγιο, αλλά και να αναλαμβάνει πλέον την καθημερινή εποπτεία της διαδρομής.

Είδαμε απανωτά κουρέματα του χρέους, μείωση των ήδη χαμηλών επιτοκίων, περίοδο χάριτος στην αποπληρωμή των δανεικών.

Αυτό που δεν είδαμε είναι κάποια βελτίωση - έστω ανακοπή της ελεύθερης πτώσης. 

Μόνο προβλέψεις βελτίωσης με ένα σωρό αστάθμητους παράγοντες όμως: τα αναμενόμενα έσοδα (που δεν θα έρθουν), την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής (τώρα που είναι αργά), την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης (που δεν το επιτρέπει η αρμόδια συντεχνία), την εφαρμογή της διαθεσιμότητας (που δεν την επιτρέπει το πελατειακό σύστημα και η ...Αριστερά) και άλλους πολλούς αλλά κυρίως, την επανεκκίνηση των έργων και τις αναμενόμενες επενδύσεις.

Πήγε κι ο Τσίπρας στην Βραζιλία για να ανακαλύψει την μαγική συνταγή και του είπαν: "ηρεμία, καλό κλίμα, επενδύσεις"...

Όταν συζητάμε για έξοδο από την κρίση, όλα τα άλλα είναι προαπαιτούμενα - το απαιτούμενο είναι οι επενδύσεις. Όταν συζητάμε για την πολυπόθητη "ανάπτυξη", στις επενδύσεις καταλήγουμε. Όταν ο πρωθυπουργός υπόσχεται να δουλέψει για την επανεκκίνηση της οικονομίας, εννοεί ταξίδια στο Κατάρ και αλλού σε αναζήτηση επενδύσεων.

Και η πρωτογενής μας παραγωγή που θέλουμε να ενισχύσουμε; Η αύξηση των εξαγωγών που μειώνει το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και κρατά κεφάλαια στην χώρα; Η κοινωνική οικονομία που επιτρέπει την συνεργατική επιβίωση τοπικών πρωτοβουλιών; Η εκμετάλλευση του ήλιου και του κλίματος; Ο τουρισμός; Η μείωση της σπατάλης στο Δημόσιο και η μείωση της γραφειοκρατίας; Η αύξηση της παραγωγικότητας; Τι καθορίζει τελικά την "ανάπτυξη";

Οι περίπλοκες και αντικρουόμενες οικονομικές συνταγές δεν μας έλειψαν τα χρόνια της κρίσης. Τι καταλάβαμε; 

Ότι οι οικονομολόγοι είναι σαν τους σεισμολόγους: έχουν ωραίες θεωρίες αλλά ...
δεν μπορούν να μας γλυτώσουν από τον σεισμό: την ύφεση και την ανεργία. Και κυρίως, δεν μπορούν να φέρουν "ανάπτυξη". Αυτό δηλαδή που είχαμε (στρεβλό, ζαβό, λάθος whatever...) και χάσαμε!

Μήπως όμως αυτό που χάσαμε δεν ήταν η "ανάπτυξη"; Γιατί εύκολα, με τόσες εκλεπτυσμένες συνταγές από τόσους σοφούς οικονομολόγους, θα την ξαναβρίσκαμε... 

Τι ήταν αυτό που δύσκολα ξαναβρίσκουμε και για το οποίο ελάχιστοι πολιτικοί μιλούν γιατί δεν τους συμφέρει; Γιατί εκεί βρίσκεται και η δική τους μοιραία αρνητική προσφορά;

Μήπως απλά χάσαμε την "εμπιστοσύνη"; 

Πρώτα των αγορών (με εισαγωγικά ή μη), έπειτα των κρατών, μετά των εταίρων μας και τέλος των ιδιωτών επενδυτών (καλών ή κακών προθέσεων)...

Αυτό που χάθηκε ήταν η αξιοπιστία. Εξ αιτίας της συμπεριφοράς μας ως υποψήφιου διεθνούς παρία που κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά και δεν πιστεύει τις δεσμεύσεις του και τις εξαγγελίες του. Της υπόσχεσης των αντιπολιτευόμενων αντιμνημονιακών (προεξάρχοντος του ΣΥΡΙΖΑ) ότι δεν θα τηρήσουν τις διεθνείς συμφωνίες και τις υπογραφές μας αν έρθουν στην εξουσία. Της άρνησης των κυβερνητικών κομμάτων να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις που υπέγραψαν. 

Κι όταν χάνεται η αξιοπιστία χάνεται η εμπιστοσύνη. 

Ποιος θα επενδύσει σε μια χώρα που είναι με φτηνή αλλά κινούμενη άμμος; Αν ήταν τόσο απλό θα επένδυαν στην φτηνή Σερβία - που τόσα χρόνια περιμένει - στην Αλβανία - που φτηνότερη δεν υπάρχει - και αλλού. Αλλά στα Βαλκάνια, που τόσο μας καθορίζουν τελικά, λείπει παντού η εμπιστοσύνη. Εθνικιστές πολιτικοί, πελατειακές δομές, διεφθαρμένα κόμματα προστατεύουν το σύστημά τους από την εισβολή της διαφάνειας και του ορθολογισμού. Εκεί πάμε με ιλιγγιώδη ταχύτητα - κι αυτήν την επιτάχυνση μας υπόσχεται η ελεύθερη της ευρωπαϊκής επιτροπείας αντιπολίτευση.

Σε όλον τον αναπτυσσόμενο κόσμο, οι άνθρωποι παράγουν κάτι και φροντίζουν να το εμπορευτούν, εξάγουν, διαθέσουν με τους καλύτερους όρους και το μεγαλύτερο κέρδος - και με αυτό χρηματοδοτούν την "ανάπτυξη" στον τόπο τους. Εξασφαλίζοντας και χρηματοδότηση (δάνεια) με εγγύηση την προσήλωσή τους στην βελτίωση των προϊόντων τους και των υπηρεσιών τους. Ότι κι αν είναι αυτά - συνήθως εκείνα στα οποία έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα.

Κι εμείς έχουμε τέτοια: τη γη μας και την ποιοτική πρωτογενή μας παραγωγή, το κλίμα μας και τις ενεργειακές μας δυνατότητες από τον ήλιο και τον άνεμο, την θάλασσα και τον τουρισμό μας, τις εφευρέσεις μας και τις μεταποιητικές μας δυνατότητες, τον μορφωμένο μας πληθυσμό και την ευφάνταστη και τολμηρή νεολαία.

Τι δεν έχουμε; Αξιοπιστία και εμπιστοσύνη.

Όποιος λοιπόν στο εξής, από τους πολιτικούς μας, ξαναμιλήσει για την "ανάπτυξη" και την συνταγή του για αυτήν, καλό είναι να απαντήσει στο ερώτημα: 

Τι έκανες ή τι κάνεις έστω τώρα για να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της χώρας μας και να επιστρέψει η εμπιστοσύνη στις υποσχέσεις μας ότι αλλάζουμε παραγωγικό μοντέλο;

Κάποια πράγματα πρέπει να γίνουν εθνικές σταθερές:

• Δεν μπορείς να στηρίζεσαι στον τουρισμό και να κλείνεις τους αρχαιολογικούς χώρους ή να εμποδίζεις τα κρουαζερόπλοια να δέσουν στα λιμάνια επειδή έτσι θέλει μια συντεχνία και τα δίκαι αιτήματά της.
• Δεν μπορείς να επιθυμείς μείωση της σπατάλης στο Δημόσιο και να αρνείσαι την (πλουσιοπάροχη) διαθεσιμότητα και την αξιολόγηση του προσωπικού του, ακόμη και τις ωφέλιμες για το κοινωνικό σύνολο μετατάξεις.
• Δεν μπορεί να επιθυμείς κινητικότητα στην οικονομία και να κρατάς ακόμη κλειστά τα επαγγέλματα και σε προνομιακό καθεστώς τις συντεχνίες/πρωταθλητές στην φοροδιαφυγή.
• Δεν μπορείς να ζητάς κουρέματα του χρέους και να μην αξιοποιείς την δημόσια περιουσία, πουλώντας ή ενοικιάζοντας έστω σε χαμηλές τιμές και αγοράζοντας χρέος σε ομόλογα επίσης σε χαμηλές τιμές, αλλά να μιλάς για ξεπούλημα.
• Δεν μπορείς να ζητάς σταθερό κλίμα για επενδύσεις και να αυξάνεις τους φόρους στην επιχειρηματικότητα ή να υπονομεύεις την εξάντληση της τετραετίας από αυτήν την Βουλή, ψάχνοντας κάθε τρεις και λίγο αφορμές για εκλογές και μικροκομματικά οφέλη.

Κι όλα αυτά πίσω από ξύλινες έννοιες και λέξεις, όπως προοδευτικότητα, πατριωτισμός, αριστερά, οικολογία, ελευθερία...

Θέλετε οι πολιτικοί, ανάπτυξη και ευημερία για το λαό σας; Αποδείξτε το υιοθετώντας τις εθνικές σταθερές! 

Κι αφήστε την "ανάπτυξη" ήσυχη, να έρθει μόνη της - δεν σας χρειάζεται, γιατί πάνω απ΄όλα χρειάζεται σοβαρότητα. 

Γιώργος Παπασπυρόπουλος