Περιμένοντας την ανάπτυξη

του Γιώργου Προκοπάκη*

Έχουμε εμπεδώσει πλέον όλοι πως για να βγούμε ως χώρα από την κρίση απαιτείται ανάπτυξη. Ακόμη περισσότερο, απαιτείται όχι μόνο η αύξηση των μακροοικονομικών δεικτών (το πετυχαίναμε και με δανεικά αυτό!), αλλά και η αλλαγή του περίφημου παραγωγικού μοντέλου. Το κακό με την ανάπτυξη είναι πως δεν είναι ασανσέρ  δεν μπορείς να την καλείς όποτε θέλεις να πας κάπου με το πάτημα ενός κουμπιού και δεν είναι σίγουρο ότι θα κατεβείς στον όροφο που θέλεις.

Η κυβέρνηση και το πολιτικό προσωπικό ένα πράγμα δεν μπορούν να κάνουν πια: να μοιράζουν δανεικά για να φτιασιδώνονται οι μακροοικονομικοί δείκτες και να επωφελούνται διάφορα συμφέροντα. Πρέπει να κάνουν πολλά άλλα. Θα απαριθμήσουμε μερικά, τα άμεσης προτεραιότητας:

1. Να αποκαταστήσουν κλίμα στοιχειώδους σταθερότητας, ώστε να είναι δυνατή η λειτουργία της οικονομίας. Πέραν του πολιτικού κλίματος, απαιτείται η αποκατάσταση της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος. Χωρίς τράπεζες να παρέχουν τουλάχιστον κεφάλαιο κίνησης στις επιχειρήσεις δεν πρόκειται να κινηθεί τίποτε. Η αποτελεσματική ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών – που έχει καθυστερήσει ένα χρόνο – είναι ύψιστη προτεραιότητα.

2. Να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη επενδυτών και επιχειρηματιών, μικρών και μεγάλων, παρέχοντας ένα σταθερό, διαφανές και αμερόληπτο περιβάλλον δραστηριοποίησης. Το κράτος πρέπει να πάψει να είναι συμμέτοχος-παίκτης στην οικονομία – εκτός από προκαθορισμένους τομείς – και να γίνει επόπτης και ρυθμιστής. Δεν πρόκειται για ιδεολογική τοποθέτηση, αλλά για αδήριτη ανάγκη: απουσία οικονομικών κεφαλαίων πρέπει να απελευθερωθούν όλες οι παραγωγικές δυνατότητες που έχει το ανθρώπινο κεφάλαιο.

3. Να δώσουν και να κερδίσουν πάση θυσία την πολιτική μάχη των ιδιωτικοποιήσεων. Κάθε εκατομμύριο που αγοράζει δημόσια περιουσία θα συνοδευτεί από επενδύσεις εκμετάλλευσης – κανείς δεν πρόκειται να μεταφέρει το Ελληνικό, ούτε θα κάθεται να το βλέπει. Κάθε ιδιωτικοποίηση φέρνει πρόσθετες επενδύσεις, δημιουργεί πολλαπλάσιους κύκλους εργασιών, φτιάχνει δουλειές, κινητοποιεί δορυφορικές και υποστηρικτικές επιχειρηματικές δραστηριότητες – φέρνει έσοδα για το Δημόσιο και τα Ταμεία.

4. Να ενισχύσουν και να διευκολύνουν κάθε επιχειρηματική πρωτοβουλία – ιδίως τη μικρή – μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τον παρεμβατισμό και παρέχοντας ικανοποιητικής ποιότητας υπηρεσίες, ενώ ταυτόχρονα με σταθερούς κανόνες και αυστηρούς ελέγχους θα προστατεύεται το δημόσιο συμφέρον και το περιβάλλον.

Η φράση "αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου" είναι το δύσκολο στοίχημα της ανάπτυξης, γιατί αφορά ανθρώπους – σε μεγάλους αριθμούς μάλιστα. Σημαίνει πως χιλιάδες επιχειρήσεις θα κλείσουν – θα ανοίξουν άλλες στη θέση τους. Εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας θα κερδίζουν τα προς το ζην κάνοντας διαφορετικά πράγματα απ’ αυτά που έκαναν μέχρι σήμερα.

Σύμφωνα με την πρόσφατη (τακτική) μελέτη επιχειρηματικότητας του ΙΟΒΕ, εν μέσω κρίσης, με τα χιλιάδες λουκέτα, η Ελλάδα καταγράφει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς δημιουργίας νέων επιχειρήσεων. Μικρών μεν κατά το πλείστον (μέχρι 5 εργαζόμενοι), διαφορετικών όμως: στροφή από τον τελικό καταναλωτή προς υπηρεσίες σε παίκτες της αγοράς και, κυρίως, με καινοτομικά χαρακτηριστικά. 

Από ένστικτο αυτοσυντήρησης ή εξ ανάγκης, χωρίς καθοδήγηση ή κυβερνητικά αναπτυξιακά πλαίσια, χωρίς τραπεζική ρευστότητα, η κοινωνία βλέπει διεξόδους και παίρνει τα ρίσκα της. 

Δεν περιμένει και βάζει στοιχήματα ζωής. 

Κανείς δεν έχει την πολυτέλεια της αναμονής – είναι απλώς καταστροφική.


*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον "Αγγελιοφόρο"