των Μελίττας Γκουρτσογιάννη, Κωνσταντίνου Κατώπη, Ελένης Παρασκευοπούλου*
Το αντιευρωπαϊκό ρεύμα
Η πολλαπλή κρίση, οικονομική, κοινωνική, οικολογική και πολιτιστική, έχει φέρει τους πολίτες σε μεγάλη σύγχυση. Διογκώνεται συνεχώς ένα αντιευρωπαϊκό ρεύμα, τόσο στον δοκιμαζόμενο Ευρωπαϊκό Νότο, όσο και στον εύρωστο, αλλά καθόλου αλώβητο Βορρά.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, μεταξύ αυτών και το κοινό νόμισμα, από εργαλεία δημοκρατίας, ειρήνης, αλληλεγγύης και ευημερίας, έχουν δυστυχώς καταντήσει να συμβολίζουν αυθαιρεσία, αγκύλωση, ανασφάλεια, ανέχεια. Ιδιαίτερα στη συνείδηση των πιο νέων πολιτών που δεν έχουν γνωρίσει πόλεμο ή δικτατορίες.
Αυτό είναι εν μέρει άδικο και εν μέρει εξηγήσιμο.
Από αυτή την άποψη, στην Ελλάδα η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο. Οι αμυδρές ελπίδες κάποιου στοιχειώδους νοικοκυρέματος που μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική ανάκαμψη, είναι μεν υπαρκτές, αλλά παλεύουν σαν καρυδότσουφλα μέσα σε μια θάλασσα θυμού, άρνησης, άκρατου λαϊκισμού και ανορθολογισμού.
Για όλα φταίνε οι “ευρωπαίοι”. Και έχουν φτάσει να ενοχοποιούνται όχι οι υπαρκτές αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, αλλά οι κατακτήσεις της δημοκρατίας και της ισοτιμίας, οι διαδικασίες διαλόγου και συναίνεσης.
Η απάντηση: όχι λιγότερη αλλά περισσότερη Ευρώπη.
Για να ξεπεραστεί η πολλαπλή κρίση χρειάζεται να γίνουν τολμηρά βήματα προς την ...
ευρωπαϊκή οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση, προς την κατεύθυνση μιας Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Πολιτειών. Ένα όραμα τόσο παλιό όσο ο Βίκτωρ Ουγκώ.
Στην κατεύθυνση αυτής της μετα-εθνικής Ευρώπης εργάζονται σήμερα όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες. Ανάμεσά τους η ομάδα Σπινέλλι (από το όνομα ενός από τους σκαπανείς της ευρωπαϊκής ιδέας), με βασικό πυρήνα ευρωβουλευτές φιλοευρωπαϊκών κομμάτων, όπως ο Κον-Μπεντίτ και ο Γκυ Φερχόφσταντ (συγγραφείς του μανιφέστου ΞΥΠΝΑ ΕΥΡΩΠΗ), άλλες προσωπικότητες της Ενωμένης Ευρώπης, όπως ο Ζακ Ντελόρ, ο νομπελίστας οικονομολόγος Αμάρτυα Σεν, διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί και ενεργοί πολίτες, που σχηματίζουν ένα δίκτυο υποστηρικτών του φεντεραλισμού.
Η πράσινη ανάπτυξη.
Η επιδίωξη της ανάπτυξης έχει γίνει πια κοινός τόπος.
Ποιά ανάπτυξη όμως;
Το μοντέλο ανάπτυξης των τελευταίων χρόνων, με την αλόγιστη μεγέθυνση μιας παραγωγής που καταστρέφει τον πλανήτη και με την ανεξέλεγκτη γιγάντωση ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος που μόλυνε κάθε υγιή οικονομική δραστηριότητα, είναι αυτό ακριβώς που μας οδήγησε στην κρίση. Δεν είναι ο “χαμένος παράδεισος” για να επιστρέψουμε εκεί.
Και βιώσιμη με την οικολογική έννοια, ανάπτυξη αειφόρος: π.χ. απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και ενεργειακή στροφή προς ένα σύστημα μηδενικών εκπομπών βασισμένο στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις ΑΠΕ. (Ενδεικτικά, στην Ελλάδα, ανάπτυξη που μεταξύ άλλων θα αξιοποιεί το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, την ποιοτική γεωργία.)
Ακόμη, στο πολιτιστικό επίπεδο ο κόσμος έχει ανάγκη από μια νέα πνευματικότητα, που μπορεί να αναζητηθεί στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και στην σύγχρονη, καινοτόμο πνευματική δημιουργία της Ευρώπης, μπολιασμένη και με τον πλούτο από άλλες κουλτούρες μέσα σε μιαν ανοιχτή κοινωνία.
Τέλος, επειδή βασικό συστατικό της αειφορίας είναι η κοινωνία, η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι βιώσιμη ερήμην των ευρωπαϊκών κοινωνιών, αν οι ίδιοι οι ευρωπαίοι πολίτες δεν την περιβάλλουν με την ενεργό συμμετοχή τους.
Η ομάδα ThinkΠ φιλοδοξεί να συμβάλει με όσες δυνάμεις διαθέτει για τη δημιουργία στην Ελλάδα ενός φιλοευρωπαϊκού, φεντεραλιστικού μετώπου, με προσανατολισμό την πράσινη ανάπτυξη, σε συνεργασία με όσους και όσες έχουν αντίστοιχες επιδιώξεις εδώ και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Πραγματικός συναγερμός ΤΩΡΑ.
*εκ μέρους της ομάδας ThinkΠ:
Μελίττα Γκουρτσογιάννη, μέλος του Δικτύου Ατομικών Υποστηρικτών του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος
Κωνσταντίνος Κατώπης, Ελένη Παρασκευοπούλου, τακτικά μέλη του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων
* Δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ, (Γνώμες) 4/4/13
Με έντονη ανησυχία βλέπουμε -και υφιστάμεθα- όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα και στην Ευρώπη:Η ομάδα ThinkΠ είναι ομάδα πολιτικού προβληματισμού στον ευρύτερο χώρο της πολιτικής οικολογίας. Σήμερα, πέρα από στενά κομματικά όρια, επιθυμούμε να συμβάλουμε προς την κατεύθυνση μιας ενωμένης ομοσπονδιακής Ευρώπης με βιώσιμη ανάπτυξη. Κατανοούμε πως είναι αναγκη για άμεσες πολιτικές πρωτοβουλίες. Το όνειρο του Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ, εν όψει των επόμενων ευρωεκλογών, να ηγηθεί ενός ψηφοδελτίου στην Ελλάδα με πολιτικό πρόγραμμα πράσινο και φεντεραλιστικό, θα μπορούσε να είναι ένας ελπιδοφόρος προσανατολισμός.
Το αντιευρωπαϊκό ρεύμα
Η πολλαπλή κρίση, οικονομική, κοινωνική, οικολογική και πολιτιστική, έχει φέρει τους πολίτες σε μεγάλη σύγχυση. Διογκώνεται συνεχώς ένα αντιευρωπαϊκό ρεύμα, τόσο στον δοκιμαζόμενο Ευρωπαϊκό Νότο, όσο και στον εύρωστο, αλλά καθόλου αλώβητο Βορρά.
Οι αποφάσεις που επιδεινώνουν τη ζωή εκατομμυρίων ευρωπαίων θεωρούνται από τον πολύ κόσμο ως αποφάσεις της “Ευρώπης” και οι υπερεθνικοί ευρωπαϊκοί θεσμοί μπαίνουν στο στόχαστρο. Στην πραγματικότητα όμως, η θεωρούμενη ως κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική σε μεγάλο βαθμό δεν είναι πλέον προϊόν συλλογικής σύνθεσης, αλλά καθορίζεται από τα παζάρια μεταξύ των κυβερνήσεων και των κοντόφθαλμων συμφερόντων τους.Αποφάσεις που πηγάζουν από εθνικούς εγωισμούς συνήθως λαμβάνονται σε διακυβερνητικό επίπεδο, στα Συμβούλια Υπουργών, στις Συνόδους Κορυφής ή ακόμα χειρότερα και εκτός των οργάνων αυτών. (Η αντίθεση αυτή αποτυπώθηκε στην πρόσφατη απόρριψη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της πρότασης του Συμβουλίου για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ακόμη, οι σοβαρές πολιτικές δυσλειτουργίες φάνηκαν και με το φιάσκο της Κύπρου.)
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, μεταξύ αυτών και το κοινό νόμισμα, από εργαλεία δημοκρατίας, ειρήνης, αλληλεγγύης και ευημερίας, έχουν δυστυχώς καταντήσει να συμβολίζουν αυθαιρεσία, αγκύλωση, ανασφάλεια, ανέχεια. Ιδιαίτερα στη συνείδηση των πιο νέων πολιτών που δεν έχουν γνωρίσει πόλεμο ή δικτατορίες.
Αυτό είναι εν μέρει άδικο και εν μέρει εξηγήσιμο.
- Άδικο, γιατί οι συλλογικές αποφάσεις των υπερεθνικών ευρωπαϊκών όργάνων, όπως το Κοινοβούλιο, κατά κανόνα διέπονται από τις αξίες της δημοκρατίας, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος και των άλλων δημοσίων αγαθών.
- Εξηγήσιμο, γιατί τα ίδια αυτά όργανα έχουν δείξει αδυναμία να συνδεθούν οργανικά με τις κοινωνίες και να εξηγήσουν με γλώσσα κατανοητή τους σχεδιασμούς και τις προοπτικές.
Από αυτή την άποψη, στην Ελλάδα η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο. Οι αμυδρές ελπίδες κάποιου στοιχειώδους νοικοκυρέματος που μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική ανάκαμψη, είναι μεν υπαρκτές, αλλά παλεύουν σαν καρυδότσουφλα μέσα σε μια θάλασσα θυμού, άρνησης, άκρατου λαϊκισμού και ανορθολογισμού.
Για όλα φταίνε οι “ευρωπαίοι”. Και έχουν φτάσει να ενοχοποιούνται όχι οι υπαρκτές αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, αλλά οι κατακτήσεις της δημοκρατίας και της ισοτιμίας, οι διαδικασίες διαλόγου και συναίνεσης.
Η απάντηση: όχι λιγότερη αλλά περισσότερη Ευρώπη.
Για να ξεπεραστεί η πολλαπλή κρίση χρειάζεται να γίνουν τολμηρά βήματα προς την ...
ευρωπαϊκή οικονομική και πολιτική ολοκλήρωση, προς την κατεύθυνση μιας Ομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Πολιτειών. Ένα όραμα τόσο παλιό όσο ο Βίκτωρ Ουγκώ.
Επιπλέον, σε παγκόσμια κλίμακα, χωρίς ενιαίο ευρωπαϊκό πρόσωπο, η πολιτική δύναμη του κάθε μεμονωμένου ευρωπαϊκού κράτους, ακόμα και του πιο ισχυρού, είναι αμελητέα.
Στην κατεύθυνση αυτής της μετα-εθνικής Ευρώπης εργάζονται σήμερα όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες. Ανάμεσά τους η ομάδα Σπινέλλι (από το όνομα ενός από τους σκαπανείς της ευρωπαϊκής ιδέας), με βασικό πυρήνα ευρωβουλευτές φιλοευρωπαϊκών κομμάτων, όπως ο Κον-Μπεντίτ και ο Γκυ Φερχόφσταντ (συγγραφείς του μανιφέστου ΞΥΠΝΑ ΕΥΡΩΠΗ), άλλες προσωπικότητες της Ενωμένης Ευρώπης, όπως ο Ζακ Ντελόρ, ο νομπελίστας οικονομολόγος Αμάρτυα Σεν, διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί και ενεργοί πολίτες, που σχηματίζουν ένα δίκτυο υποστηρικτών του φεντεραλισμού. Η πράσινη ανάπτυξη.
Η επιδίωξη της ανάπτυξης έχει γίνει πια κοινός τόπος.
Ποιά ανάπτυξη όμως;
Το μοντέλο ανάπτυξης των τελευταίων χρόνων, με την αλόγιστη μεγέθυνση μιας παραγωγής που καταστρέφει τον πλανήτη και με την ανεξέλεγκτη γιγάντωση ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος που μόλυνε κάθε υγιή οικονομική δραστηριότητα, είναι αυτό ακριβώς που μας οδήγησε στην κρίση. Δεν είναι ο “χαμένος παράδεισος” για να επιστρέψουμε εκεί.
Η ανάπτυξη που θα ξαναφέρει την ευημερία δεν μπορεί παρά να είναι «πράσινη», βιώσιμη.Βιώσιμη πρώτα πρώτα με την οικονομική έννοια: Όχι ανάπτυξη της “φούσκας”, φούσκας δημοσιονομικής (Ελλάδα), οικοδομικής (Ισπανία), τραπεζικής (Ιρλανδία, Κύπρος - ιδιαίτερα στην τελευταία, τραπεζική φούσκα με τερατώδεις διαστάσεις)
Και βιώσιμη με την οικολογική έννοια, ανάπτυξη αειφόρος: π.χ. απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και ενεργειακή στροφή προς ένα σύστημα μηδενικών εκπομπών βασισμένο στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις ΑΠΕ. (Ενδεικτικά, στην Ελλάδα, ανάπτυξη που μεταξύ άλλων θα αξιοποιεί το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, την ποιοτική γεωργία.)
Ακόμη, στο πολιτιστικό επίπεδο ο κόσμος έχει ανάγκη από μια νέα πνευματικότητα, που μπορεί να αναζητηθεί στην πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και στην σύγχρονη, καινοτόμο πνευματική δημιουργία της Ευρώπης, μπολιασμένη και με τον πλούτο από άλλες κουλτούρες μέσα σε μιαν ανοιχτή κοινωνία.
Τέλος, επειδή βασικό συστατικό της αειφορίας είναι η κοινωνία, η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι βιώσιμη ερήμην των ευρωπαϊκών κοινωνιών, αν οι ίδιοι οι ευρωπαίοι πολίτες δεν την περιβάλλουν με την ενεργό συμμετοχή τους.
Η ομάδα ThinkΠ φιλοδοξεί να συμβάλει με όσες δυνάμεις διαθέτει για τη δημιουργία στην Ελλάδα ενός φιλοευρωπαϊκού, φεντεραλιστικού μετώπου, με προσανατολισμό την πράσινη ανάπτυξη, σε συνεργασία με όσους και όσες έχουν αντίστοιχες επιδιώξεις εδώ και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Στην Ελλάδα τέτοιες πρωτοβουλίες απαιτούν επίγνωση των αδυναμιών, των αγκυλώσεων αλλά και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της κοινωνίας μας. Μπροστά στους επικείμενους κινδύνους, κομματικές ή προσωπικές υστεροβουλίες δεν χωρούν.Ο χρόνος τελειώνει!
Πραγματικός συναγερμός ΤΩΡΑ.
*εκ μέρους της ομάδας ThinkΠ:
Μελίττα Γκουρτσογιάννη, μέλος του Δικτύου Ατομικών Υποστηρικτών του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος
Κωνσταντίνος Κατώπης, Ελένη Παρασκευοπούλου, τακτικά μέλη του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων
* Δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ, (Γνώμες) 4/4/13
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU