Η αριστερά των ονείρων μου κι ο εφιάλτης της ζωής μου

Μούλεγε* μια φίλη προ ημερών "αν γίνουν εκλογές με το σημερινό σκηνικό, θα ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ για νάχω τουλάχιστον να ελπίζω". 

Πόσοι και πόσες σκέφτονται πλέον έτσι... Από την μια η σιγουριά της απελπισίας, της κατάρρευσης, των ανείπωτων φόρων, της ανεργίας - και των παραμυθιών για παρηγόρια. Από την άλλη κάτι που δεν πείθει αλλά δεν έχει και δοκιμαστεί - με καλούς, κακούς και άσχημους ανακατωμένους, με υπολείμματα του παλιού μέσα του αλλά και καταβολές του καινούργιου που δεκαετίες υπόσχεται η ανανεωτική ριζοσπαστική πλευρά της Αριστεράς. 

Το πρώτο ψηφίστηκε κι απέτυχε - χειρότερες μέρες δεν έχουμε ξαναζήσει, δεν πάει άλλο. Το δεύτερο δεν έχει κυβερνήσει, κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς θα κάνει, υπάρχουν υποψίες για καλύτερα αλλά και για χειρότερα. Τι κάνουμε; Ειδικά όσοι και όσες "γεννηθήκαμε" πολιτικά στην αριστερά; 

Η απάντηση είναι "τίποτα" - η ερώτηση είναι λάθος: το θέμα είναι τι κάνει η Αριστερά! 

Γιατί αν νομίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ ότι η απελπισία αρκεί για να συγκροτήσει εναλλακτική λύση, είναι γελασμένοι. Αν νομίζουν ότι με το ίδιο προσωπικό, μπορούν να ανταποκριθούν στις πιο απαιτητικές στιγμές της ιστορίας μας, πάλι αυταπατώνται (ειδικά αν λόγω κομματικού πατριωτισμού το θεωρούν επαρκές). Κι αν νομίζουν ότι με ένα καλό πρόγραμμα - που αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα - μπορούν να πείσουν μερικούς/ές παραπάνω, όχι είναι η απάντηση. 

Όλα αυτά είναι σίγουρα απαραίτητα - αλλά κυρίως είναι απαραίτητο το διαφορετικό: αυτό που το χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα δεν μπορεί πια να δώσει και η αριστερά με τα παλιά υλικά που χρησιμοποιεί δείχνει ανίκανη να παρουσιάσει - έστω και σιγά σιγά. 

Κάπου διάβασα ότι "όποιος παλεύει με τέρατα πρέπει να προσέξει να μη γίνει τέρας. Κι όταν κοιτάς πολλή ώρα μέσα σε μια άβυσσο, κοιτάει και η άβυσσος μέσα σε σένα". (Friedrich Nietzsche - Πέρα από το καλό και το κακό)

Ήδη η αριστερά ερωτοτρόπησε σφόδρα με τον λαϊκισμό προκειμένου να περάσει τα εσκαμμένα του πολιτικού μεσαίωνα που ανθεί στην χώρα μας - και να τον αλλάξει εκ των έσω, όπως πιστεύουν οι καλόπιστοι. Και πήρε μαζί της στο ταξίδι για την εξουσία, πολλά βαρίδια που προσποιούνταν τον άνεμο... 

Γνωρίζει που βρίσκεται τώρα; Θα αλλάξει όντως τον λαϊκισμό ή εκείνος την άλλαξε ήδη στην πορεία ως εδώ; Κι αν ακόμη δεν γίνεται αλλιώς - χωρίς έστω λελογισμένο λαϊκισμό, αν είναι να φτάσει κάποτε η αριστερά στην εξουσία - ποια είναι η ασφαλιστική δικλείδα ότι φτάνοντας δεν θα είναι ήδη σαν τους άλλους; "Σύστημα"; 

Γιατί μπορεί ίσως να φτάσει σήμερα, οι συνθήκες την ευνοούν. 

Αλλά μόνο σαν ελπίδα; Όπως οι προηγούμενοι; 

Έωλη και ευάλωτη στον επαγγελματισμό των κυνικών της εξουσίας; Των δεξιοτεχνών των προσωπικών διαδρομών και της εξυπηρέτησης συντεχνιακών πολιτικών συμφερόντων; Του δημοσιοϋπαλληλικού κρατισμού και των άλλων κορακιών της ενσωμάτωσης και παρασίτων του κρατικού κορβανά; Και δεν μιλάμε με λάθος πολιτική, γιατί αυτό οι προηγούμενοι το ξεφτίλισαν - η πολιτική είναι λάστιχο και η ιδεολογία δήθεν, αν είσαι ήδη σύστημα...

Αλλά ας αφήσουμε την Νάντια Κατσαρού να να περιγράψει καλύτερα - όσα σκέφτονται οι πιθανοί ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ:

της Νάντιας Κατσαρού*

Δεν ξέρω γιατί. Φταίει το ότι πάνω απ' όλα βάζω το δίκαιο; Φταίει το ότι πάνω απ' όλα βάζω τον άνθρωπο; Φταίει η ταπεινή μου καταγωγή; Με τοποθετώ προς τα αριστερά και μάλιστα, επειδή και στον αριστερό τον χώρο έχω δει κι έχω παραδεχτεί τις αδικίες που έχουν συμβεί κατά καιρούς, θέλω να έχω μια δική μου ιδέα, μια δική μου φαντασίωση γι' αυτόν.

Φαντάζομαι λοιπόν μια αριστερά που ενδιαφέρεται για τα προβλήματα του συνόλου, χωρίς διακρίσεις, που θα θέσει σε λειτουργία ένα σύστημα όπου δεν θα υπάρχει αδικημένος, δεν θα υπάρχει ευνοημένος. Όπου όλοι θα έχουν ίσες ευκαιρίες. Όπου όλοι θα δουλεύουν όσο χρειάζεται για την ευημερία τους και για την ευτυχία τους. Όπου το επάγγελμα του καθενός δεν θα απέχει από αυτό που αγαπά και ξέρει να κάνει καλά. Όπου θα διοικούν άνθρωποι ικανοί και αφοσιωμένοι στον άνθρωπο κι αυτή τους η αφοσίωση θα κάνει τον άνθρωπο ευτυχισμένο και την κοινωνία καλύτερη.

Ότι αυτό το θαύμα δεν θα συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα (αν και θα μπορούσε να ξεκινήσει από την Ελλάδα, αφού η κατάσταση επιβάλλει να στρώσουμε τους κώλους μας και να το πετύχουμε). Ότι θα είναι μια τάση παγκόσμια. Ότι η ευτυχία θα εξαπλωθεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης κι ότι όλοι θα χαιρόμαστε με τη χαρά του άλλου και θα επιδιώκουμε αυτή τη χαρά. Ότι θα ζούμε σε ένα μεγάλο, αγαπησιάρικο πάρτι. Αχ! Τι ωραία! Καλέ, μη με ξυπνάτε πάνω στη συγκίνηση.

Όλα αυτά τα υπέροχα, πιστεύω πως είναι και εφικτά. Αν πατήσουμε όλοι ένα κουμπάκι που, δεν μπορεί, κάπου θα βρίσκεται πάνω μας και σταματάει τη λειτουργία του ρομπότ και σε κάνει να συνειδητοποιείς πως είσαι άνθρωπος και όχι αρπακτικό. Βέβαια δεν μπορώ να αποδείξω ότι ο άνθρωπος είναι κάτι καλύτερο από το ...αρπακτικό, αλλά έχω ακούσει πως, αν μη τι άλλο, έχει και μια λογική και κάτι παραπάνω από τα υπόλοιπα πλάσματα. Και δεν θέλω να πιστεύω ότι αυτό το παραπάνω είναι αυτό που τον κάνει τόσο άθλιο.

Κι ας επανέλθω στη φαντασίωση, για να εκφράσω την άποψη πως αυτήν την ευτυχία μόνο η αριστερά μπορεί να μας την προσφέρει. Το κεφάλαιο κάνει καλό σε λίγους, ο φασισμός κάνει κακό σε πολλούς, επομένως μένει η αριστερά. Όμως όχι όπως την ξέρουμε. Μόνο όπως την έχουμε φανταστεί.

Παρασυρμένη, λοιπόν από αυτή τη φαντασίωση, ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες (και προτελευταίες) εκλογές. Ακόμη δεν έχω ξεκαθαρίσει μέσα μου αν τον επέλεξα επειδή θεωρούσα πως είναι πιο κοντά στην αριστερά της φαντασίωσής μου ή αν τον βλέπω ως μονόφθαλμο ανάμεσα σε τυφλούς. Όπως βλέπω τα πράγματα να εξελίσσονται, μπορώ να ισχυριστώ το δεύτερο. Άλλωστε το πρώτο δεν θα με συνέφερε, αφού θα φαινόμουν χαζή και αφελής. Κι όσο περνάει ο καιρός, φοβάμαι πως δεν θα μπορώ να ισχυριστώ ούτε αυτό. Και πως δεν θα έχω καμία δικαιολογία για την πράξη μου.

Θυμάμαι κάποτε ένα κόμμα μικρό, μοναχικό, με αριστερή, ριζοσπαστική ιδεολογία, μπόλικη θεωρία, αρκετή φιλοσοφία. Καθώς πιστεύω ότι η αριστερά (όπως και κάθε πράγμα, έννοια κλπ.) πρέπει να προσαρμοστεί στην εποχή της, το θεωρούσα λίγο γραφικό. Ωστόσο το σεβόμουν, ως σταθερά πιστό σε κάποιες αξίες. Η κρίση το ευνόησε και το κόμμα τράνεψε απότομα. Και θέριεψε. Ή ίσως εγώ το βλέπω σαν θεριό.

Τώρα πια πιστεύω πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κατεστημένο. Μια απ' τα ίδια, ίσως λίγο πιο προοδευτικό από τα φασιστικά κόμματα που κυβερνούν. Δεν πιστεύω πως θα ασχοληθεί με τον άνθρωπο και τα προβλήματά του. Δεν πιστεύω πως θα καταφέρει να αλλάξει το σύστημα. Δεν πιστεύω πως θέλει πραγματικά να αλλάξει το σύστημα. Γιατί είναι το ίδιο το σύστημα. Ένα σύστημα που ήδη το βλέπουμε να εδραιώνεται και να μη διαφέρει από τα συστήματα που κατέστρεψαν τις ζωές μας.

Μου έχει περάσει η άρνηση να δω ένα καινούργιο ΠΑΣΟΚ να γεννιέται. Τώρα πια είναι ολοκάθαρο. Ο Τσίπρας έχει πάψει να μου θυμίζει Αλαβάνο όταν μιλάει γιατί έχει αντιγράψει τον Αντρέα τόσο πολύ, που μου ξύπνησε τις παιδικές μου μνήμες. Δημιουργεί ένα σύστημα που είναι έτοιμο να παίξει σωστά τον ρόλο του. Έχει ήδη ετοιμάσει τους συντελεστές του για να το πετύχει. Έχει τους δικούς του τεχνοκράτες, τους δικούς του καλλιτέχνες, τους δικούς του δημοσιογράφους, τους δικούς του συγγραφείς, τους δικούς του συνδικαλιστές, τους δικούς του συμβούλους. Και, όπως είναι φυσικό για ένα κόμμα που ανέβασε τα ποσοστά του τόσο απότομα, οι περισσότεροι από τους δικούς του είναι ό,τι ξέρασαν τα άλλα συστήματα.

Κι είναι κάποιοι που έχουν μάθει να μένουν έξω από τέτοιες ιστορίες. Που θεωρούν τιμή τους να μην έχουν μια τιμή για να αγοραστούν και να μετατραπούν σε γρανάζια για να δουλέψουν αυτά τα συστήματα. Και βλέποντας αυτές τις μεταλλάξεις, απογοητεύονται.
Αυτή η αριστερά δεν είναι η αριστερά των ονείρων μου. Είναι εφιάλτης σκέτος. Ζω με την ελπίδα πως μόλις γίνει εξουσία, θα γίνει το θαύμα και θα απολυθούν τα γρανάζια, αφού πρώτα εκφραστούν ευχαριστίες για τον ζήλο που επέδειξαν και τους αποδοθεί η νόμιμη αποζημίωση. Και θα το πάρουμε από την αρχή. Και θα στηθεί ο κόσμος των ονείρων μας. Ο κόσμος της δικαιοσύνης.

Κάπου εδώ λέω να σταματήσω να ονειρεύομαι. Να αρκεστώ στην επικράτηση του μονόφθαλμου μεταξύ των τυφλών, ελπίζοντας πως το καλό του το μάτι δεν θα έχει 50 βαθμούς μυωπία. Να καταλάβω πώς η εξουσία καταστρέφει και τα πιο όμορφα όνειρα. Και να το πάρω απόφαση πως «αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ. Καληνύχτα Κεμάλ». Καληνύχτα αριστερά.

*από τον klooun

*Εισαγωγή, Γιώργος Παπασπυρόπουλος