Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2014

Η πολιτική έχει το πρωτείο έναντι της οικονομίας μόνο όταν την έχει κατανοήσει (#κυβερνώσα αριστερά)

Ασκήσεις υπερφιλελευθερισμού


Μια μελέτη του left liberal synthesis για τον τύπο ("αντινεοφιλελεύθερη") και την ουσία (αδογμάτιστα παραγωγική) μιας αριστερής διακυβέρνησης

Γενικά ο όρος "νεοφιλελευθερισμός" ποτέ δεν μου φάνηκε λειτουργικός. Σήμερα ανήκει στο λεξιλόγιο μιας νεοδαιμονολογίας, όπου ο όρος ενέχει τη θέση του "απόλυτου κακού". Οποιοδήποτε εξηγητικό σχήμα για τα δεινά του σύγχρονου κόσμου, γίνεται συνεκτικό και αποδεκτό με ολίγον "νεοφιλευθερισμό". Επεμβάσεις, μη επεμβάσεις, υψηλοί φόροι, χαμηλοί φόροι, πραξικοπήματα, πολιτικές εκστρατείες, τα πάντα μπορούν να είναι νεοφιλελεύθερα κατά περίπτωση και δώσουν μια αγχολυτική εξήγηση.

Αντιθέτως βρίσκω πολύ χρήσιμο τον όρο "υπερφιλελευθερισμό" τον οποίο έχει εισάγει ο Romberto Unger και έχει θετική σήμανση. Ο όρος αφορά ένα πολιτικό προσανατολισμό ο οποίος δεν αρνείται την φιλελευθεροποίηση αλλά εισάγει στοιχεία θεμιτών εξαιρέσεων, οι οποίες ευνοούν την πολυμορφία και εν τέλει διασώζουν τον φιλελευθερισμό.

Στο τρέχον εξηγητικό σχήμα του συμπαγούς ενιαίου νεοφιλελευθερισμού, οι αριστερές κυβερνήσεις είναι αντινεοφιλελεύθερες αντιτίθεται στα προγράμματα της Παγκόσμιας Τράπεζας, του ΔΝΤ. Οι αντινεοφιλελεύθεροι προκρίνουν το πρωτείο της πολιτικής έναντι μιας έννοιας της αγοράς ως φυσικού φαινομένου. Χονδροειδώς ας πούμε ο νεοφιλελευθερισμός ανοίγει αγορές και ο αντινεοφιλελευθερισμός τις ρυθμίζει και ενίοτε τις περιορίζει.

Αγαπημένος τόπος του αντινεοφιλελευθερισμού είναι η Λ. Αμερική: Βενεζουέλα, Ισημερινός, Βολιβία, Αργεντινή κλπ. 
Τι γίνεται όμως όταν μια τυπικά αριστερή κυβέρνηση, με δράσεις εθνικοποιήσεων, αντιμπεριαλιστική ρητορεία, με λαϊκή νομιμοποίηση από τις πιο πληβειακές μάζες, υπερβαίνει το εξηγητικό σχήμα; Τότε τα πράγματα γίνονται ενδιαφέροντα.
Εδώ και μερικούς μήνες στη Βολιβία διαμορφώνεται ένα καινοφανές επίδικο. Ο Μοράλες υπερασπίζεται τη de facto υπερφιλελευθεροποίηση της αγοράς εργασίας την οποια το Διεθνές Γραφείο Εργασίας προσπαθεί να ρυθμίσει. Στην Ελλάδα το ILO αποτελεί θεσμό προστασίας και ρύθμισης της εργασίας σε αντίθεση με τη "νεοφιλελεύθερη λαίλαπα" , ενώ στην Βολιβία η πίεση του μπορεί να ρίξει τον "αντινεοφιλελεύθερο" Μοράλες.

Το πράγμα γίνεται σχεδόν εξωφρενικό καθώς το θέμα είναι το όριο ηλικίας της παιδικής εργασίας. Το ILO επιζητεί μια σαφή ρύθμιση για όριο 14 ετών ενώ ο Μοράλες θα ήθελε να δει το όριο να κατεβαίνει στα 12.

Το θέμα είναι κλασσική περίπτωση όπου η νομική ρύθμιση όταν δεν λαμβάνει υπ' όψιν τις οικονομικές συνθήκες γίνεται μπούμερανκ. Στην Βολιβία η παιδική εργασία είναι ...
απαραίτητη για μεγάλο αριθμό οικογενειών. Η νομική τοποθέτηση στο 14, δεν εξασφαλίζει τα δωδεκάχρονα να μην δουλεύουν, αλλά μετατρέπει την εργασία τους σε παράνομη και έτσι επιβαρύνει την πραγματική θέση των οικογενειών. Ακριβώς όπως η αύξηση του ελάχιστου μισθού υπεράνω των πραγματικών δυνατοτήτων δεν παράγει εισοδήματα αλλά μαύρη κατάμαυρη εργασία. Η πολιτική έχει το πρωτείο έναντι της οικονομίας μόνο όταν την έχει κατανοήσει.
Ο λαϊκός Μοράλες, υποβοηθούμενος από τεράστιες διαδηλώσεις των Βολιβιανών πληβείων, αντιτίθεται στον ILO. Το εξηγητικό σχήμα του συμπαγούς διεθνούς νεοφιλελευθερισμού παράγει λογικά παράδοξα. Αν το ακολουθήσουμε θα περιπέσουμε στην κατώτερη μορφή της πολιτικής θεολογίας, την δεισιδαιμονία. Ο Μοράλες είναι άγγελος ή διάβολος;
Ο Μοράλες είναι τυπικά αριστερός, ο οποίος ως δυναμική κυβερνώσα αριστερά για αναπτύξει την οικονομία του και να διατηρήσει την κοινωνία, εφαρμόζει ποικιλίες και σχήματα τυπικά "νεοφιλελεύθερα" όπως ο Λούλα. Ο Μοράλες αντιμετωπίζει την αγορά εργασίας όχι ως φιλελεύθερος αλλά ως "αριστερός υπερφιλελεύθερος".
Σε αυτή την αδογμάτιστη, παραγωγική κατεύθυνση υπάρχει μέλλον για αριστερές κυβερνήσεις ή καλύτερα τις πετυχημένες κυβερνήσεις αριστερόφωνης σήμανσης.

*πηγή nuestra senora de la paz - Ασκήσεις υπερφιλελευθερισμού


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Θέλετε να βάλετε ενεργό link στο σχόλιό σας; BlogU