Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2014

Πώς οι Ολιγάρχες κατέστρεψαν την Ελλάδα

Το Κράτος των Λίγων

του Παύλου Ελευθεριάδη*
Στο άρθρο αυτό, που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική έκδοση του περιοδικού Foreign Affairs, Νοέμβριος/Δεκέμβριος 2014, σσ. 139-146, δίνω την δική μου ερμηνεία για την κατάρρευση της Ελλάδας. Κατά τη γνώμη μου το πρόβλημα δεν ήταν στενά οικονομικό αλλά κυρίως πολιτικό. Η κατάρρευση των θεσμών στην Ελλάδα ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής και οικονομικής ανισότητας που οξύνθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια. Υποστηρίζω ότι δημιουργήθηκε στην Ελλάδα, μέσω της ιδιοκτησίας των ΜΜΕ, μια μικρή στην πράξη ολιγαρχία, που κυριάρχησε στην πολιτική και οικονομική ζωή. Η δράση της διέφθειρε και δηλητηρίασε την πολιτική ζωή, διέβρωσε τα πολιτικά κόμματα και οδήγησε στην κατάρρευση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική στο σύνολό της. Η άνοδος της διάχυτης διαφθοράς ήταν ένα από τα αποτελέσματα της κατάστασης αυτής και της κατάρρευσης της εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς. Παράλληλα το υπάρχον καθεστώς ωφέλησε και στηρίχθηκε από καλά οργανωμένες επαγγελματικές ομάδες, π.χ. δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς, και τα συνδικάτα των δημοσίων επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, που κατά βάση (ως ομάδα, όχι ο καθένας ατομικά) ωφελήθηκαν από την διασπάθιση του δημοσίου χρήματος από τα κόμματα, είτε με μεγαλύτερες συντάξεις, είτε με άλλα προνόμια και προστατευτισμό. Φυσικά η αναδιανομή αυτή του εθνικού πλούτου έβλαψε το 90% που παρέμεινε απ' έξω από τις παραπάνω διευθετήσεις. Τα κοινά συμφέροντα ολιγαρχών και ισχυρών επαγγελματικών ομάδων, που ακόμα επηρεάζουν καθοριστικά τα μεγάλα κόμματα, εμποδίζουν ακόμα τις μεταρρυθμίσεις και εμποδίζουν κυρίως την λήψη μέτρων τόσο της ισότητας ευκαιριών για την επιχειρηματικότητα αλλά και για την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης, π.χ. την στήριξη των ανέργων και των ιατρικά ανασφάλιστων. Οι ισχυρές αυτές ομάδες προτιμούν να έχουν μεγαλύτερο κομμάτι μια συρρικνούμενης πίτας, παρά να αφήσουν την πίτα να μεγαλώσει.
Το συμπέρασμά μου είναι ότι το κυριότερο πρόβλημα στην Ελλάδα σήμερα δεν είναι η οικονομική ανάπτυξη, αλλά η πολιτική και οικονομική ανισότητα, η οποία είναι ένας από τους κύριους λόγους που συνειδητά εμποδίζουν την οικονομική ανάπτυξη.

[Απόδοση στα ελληνικά Π.Ε.]

Μόλις πριν λίγα χρόνια η Ελλάδα βρέθηκε πολύ κοντά στην χρεοκοπία και την έξοδο από την Ευρωζώνη. Σήμερα, χάρη στη μεγαλύτερη διάσωση κυρίαρχου κράτους στην ιστορία, η ελληνική οικονομία δείνχει νέα σημεία ζωής. Αφού εξασφάλισε δεσμεύσεις ότι η Αθήνα θα εφαρμόσει δραστικά μέτρα λιτότητας, η ‘τρόικα’ – δηλαδή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – παρείχε στην Ελλάδα δεκάδες δισεκατομύρια ευρώ σε δάνεια έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με πολλούς διεθνείς επενδυτές και Ευρωπαίους αξιωματούχους τα δάνεια αυτά πέτυχαν τον σκοπό τους. Αν εξαιρέσουμε το κόστος ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το έλλειμμα της Ελλάδας βρέθηκε περίπου στο 2 τοις εκατό τον περασμένο χρόνο, ενώ το 2009 ήταν σχεδόν στο 16 τοις εκατό.

Τον περασμένο χρόνο επίσης η Ελλάδα βρέθηκε με πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών για πρώτη φορά για πάνω από τρεις δεκαετίες. Και τον περασμένο Απρίλιο επέστρεψε στις διεθνείς αγορές από τις οποίες είχε αποκλειστεί για τέσσερα χρόνια, εκδίδοντας πενταετή ομόλογα 3 δισεκατομυρίων ευρώ, με σχετικά χαμηλό επιτόκιο – μόνο 4.95 τοις εκατό (η ζήτηση ξεπέρασε τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ). Τον Αύγουστο, η Moody’s Investors Service αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας κατά δύο βαθμίδες.

Παρόλα αυτά, η πρόσφατη επαναφορά της Ελλάδας κρύβει βαθιά δομικά προβλήματα. 

Για να ισοσκελίσει τα βιβλία της η Αθήνα επέβαλε εξοντωτικούς φόρους στις μεσαίες τάξεις και προχώρησε σε βαθιές περικοπές σε μισθούς του δημοσίου, συντάξεις και ιατρικές δαπάνες. Ενώ όμως οι απλοί πολίτες υπέφεραν κάτω από το βάρος της λιτότητας η κυβέρνηση δίστασε να προχωρήσει σε σοβαρές μεταρρυθμίσεις: η ελληνική οικονομία παραμένει μια από τις λιγότερο ανοικτές της Ευρώπης και ως αποτέλεσμα μια από τις λιγότερο ανταγωνιστικές. Είναι ταυτόχρονα και μια από τις πιο άνισες.
Η Ελλάδα απέτυχε να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα επειδή ισχυρές προνομιούχες ομάδες έχουν συμφέρον στην διατήρηση των πραγμάτων ως έχουν. Από την δεκαετία του 1990 μια μικρή ομάδα πλούσιων οικογενειών – μια στην πράξη ολιγαρχία – έχει κυριαρχήσει στην ελληνική πολιτική ζωή. Αυτή η οικονομική ελίτ προστατεύει τα συμφέροντά της μέσα από τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και με τις τεχνικές της παραδοσιακής ευνοιοκρατίας, μοιραζόμενη τα λάφυρα της εξουσίας με τους πολιτικούς της φίλους. Οι έλληνες πολιτικοί, με την σειρά τους, παρέμειναν στην εξουσία επιβραβεύοντας έναν μικρό αριθμό οργανωμένων επαγγελματικών ομάδων και συνδικάτων του δημόσιου τομέα, που στηρίζουν το σημερινό καθεστώς. Ενώ οι ευρωπαίοι δανειστές έχουν βάλει τα οικονομικά δεδομένα της Ελλάδας στο μικροσκόπιο, αυτός ο διακανονισμός δεν έχει διαταραχθεί.

Το θεμελιώδες πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι η οικονομική ανάπτυξη αλλά η πολιτική ανισότητα. Προς όφελος των λίγων, δυσκίνητες νομικές ρυθμίσεις και δυσλειτουργικοί θεσμοί παραμένουν σε λειτουργία, ενώ η υποδομή της χώρας καταρρέει, η φτώχεια αυξάνεται και η διαφθορά επιμένει. Η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τώρα εντελώς νέες προκλήσεις. Η συνολική ανεργία βρίσκεται στο 27 τοις εκατό ενώ στους νέους ξεπερνά το 50 τοις εκατό, παρέχοντας ιδανικό πεδίο στρατολόγησης για ακραίες οργανώσεις της Αριστεράς και της Δεξιάς. Εν τω μεταξύ οι ολιγάρχες συνεχίζουν να κερδίζουν εις βάρος της χώρας – και της υπόλοιπης Ευρώπης.

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ

Από τις πολλές οικονομικές κρίσεις που έχουν ταλαιπωρήσει την Ευρωζώνη, η κρίση της Ελλάδας ξεχωρίζει για το γεγονός ότι δεν συνέβη επειδή οι τράπεζες επεκτάθηκαν υπερβολικά, όπως συνέβη σε άλλες χώρες, αλλά επειδή η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, του οποίου το κόμμα «Νέα Δημοκρατία» βρέθηκε στην εξουσία από το 2004 εως το 2009, έχασε τον έλεγχο των δημοσίων οικονομικών. 
Το 2003, λίγο πριν ο Καραμανλής αναλάβει την εξουσία, η σχέση του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ βρισκόταν περίπου στο 97 τοις εκατό. Στο τέλος της θητείας του, ο αριθμός αυτός είχε φτάσει σχεδόν στο 130 τοις εκατό. 
Είναι ίσως παράδοξο, αλλά ο Καραμανλής διεκδίκησε την εξουσία ως μεταρρυθμιστής και υποσχέθηκε να μειώσει το κράτος, να ανοίξει την οικονομία και να καθαρίσει την πολιτική. Και όμως, όταν βρέθηκε στην εξουσία, υποχώρησε μπροστά στα οργανωμένα συμφέροντα. Κατά την διάρκεια των πέντε ετών της διακυβέρνησής του διόρισε σύμφωνα με εκτιμήσεις 150.000 άτομα στο ευρύτερο δημόσιο φέρνοντας τον συνολικό αριθμό πάνω από το ένα εκατομμύριο, ή 21 τοις εκατό του ενεργού πληθυσμού. Κατά την ίδια περίπου περίοδο οι δημόσιες δαπάνες της υγείας έκαναν άλμα από το πέντε τοις εκατό του ΑΕΠ σχεδόν στο επτά τοις εκατό, δημόσιες δαπάνες για συντάξεις πήγαν από το 11.8 τοις εκατό στο 13 τοις εκατό. Η οικονομική ανάπτυξη που ακολούθησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας βοήθησε τον Καραμανλή να κερδίσει με μικρή διαφορά την επανεκλογή του το 2007. Αλλά στα τελευταία δύο χρόνια της διακυβέρνησής του, αγωνιζόμενος με πλειοψηφία μόλις δύο εδρών, παραποίησε τα στατιστικά στοιχεία σε μια απέλπιδα προσπάθεια να κερδίσει τις πρόωρες εθνικές εκλογές που προκάλεσε ο ίδιος. Το κόμμα του συνετρίβη.

Ο Καραμανλής έδρασε όχι τόσο από απερισκεψία, όσο από αδυναμία. Τρεις δομικοί λόγοι, όλοι τους αποτέλεσματα μακροπρόθεσμων αλλαγών στην ελληνική πολιτική ζωή, περιόρισαν το πεδίο δράσης του. Ο πρώτος ήταν η δημόσια διοίκηση, η οποία δεν ήταν σε θέση να εφαρμόσει οποιοδήποτε μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα. Η αποδιοργάνωσή της είχε ξεκινήσει την δεκαετία του 1980 όταν τα πολιτικά κόμματα ανέλαβαν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην στελέχωση της διοίκησης. Στην θεωρία, η αλλαγή αυτή ήταν μια προσπάθεια να αντισταθμιστεί η συντηρητική τάση της ελληνικής γραφειοκρατίας, που ήλθε ως αποτέλεσμα του Εμφυλίου Πολέμου του 1946-49. Αλλά η πολιτική ανάμειξη γρήγορα έγινε ένα μόνιμο στοιχείο της κεντρικής διοίκησης, ώστε οι υπουργοί έφτασαν να διορίζουν τους ευνοούμενούς τους σχεδόν κατά βούληση. Μέσα σε μια δεκαετία η ευρύτερη δημόσια διοίκηση διπλασιάστηκε σε μέγεθος.

Το 1994 ένας μεταρρυθμιστής υπουργός, ο Αναστάσιος Πεπονής, κατάφερε να περάσει ένα νόμο που εισήγαγε ένα σύστημα εισόδου στην διοίκηση με εξετάσεις, αλλά η διαδικασία αυτή αγνοήθηκε ευρέως. Στα επόμενα δέκα χρόνια το κοινοβούλιο άλλαξε τον νόμο αυτό 43 φορές. 
Τα συνδικάτα του δημοσίου συνέχισαν να κατευθύνουν τις προαγωγές και τις μεταθέσεις και σχεδόν πάντα εμπόδιζαν οποιεσδήποες πειθαρχικές διώξεις ασκούντο για τα μέλη τους, ακόμα και για σοβαρά εγκλήματα.
Υπουργοί οι οποίοι είχαν ελάχιστο κίνητρο να φροντίσουν τις μακροπρόθεσμες ανάγκες του τομέα τους πέραν των επόμενων εκλογών, απέκτησαν υπερεξουσίες. Δημόσιοι υπάλληλοι υψηλής στάθμης σπάνια έφταναν σε θέσεις επιρροής. Το ηθικό της δημόσιας διοίκησης κατέρρευσε.
Και μετά ήταν η βουλή. Πολύ απλά, ο Καραμανλής είχε ελάχιστο έλεγχο πάνω στο κόμμα του. Λόγω της δομής του ελληνικού εκλογικού συστήματος, οι πιο πολλοί πολιτικοί εκλέγονται σε πολυεδρικές εκλογικές περιφέρειες και συχνά αναμετρούνται με υποψηφίους από το κόμμα τους. Όταν ανέλαβε την εξουσία ο Καραμανλής ο ανταγωνισμός στις μεγαλύτερες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες εκλογικές περιφέρειες – δηλαδή σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πειραιά οι οποίες εκλέγουν 96 από τις 300 έδρες του κοινοβουλίου - είχε ήδη γίνει εξαιρετικά έντονος. Σε ένα τέτοιο ανταγωνιστικό περιβάλλον η προβολή στην τηλεόραση και η ιδιωτική χρηματοδότηση ήταν απόλυτα σημαντικές για την εκλογική επιτυχία.
Και με την πρόσβαση σε πλούσιους χρηματοδότες και τις ελίτ των μέσων ενημέρωσης, οι πολιτικοί των αστικών εκλογικών περιφερειών μπορούσαν να γίνουν πρωταγωνιστές στην εθνική πολιτική ζωή χωρίς να χρειάζονται κομματικούς μηχανισμούς. Πολλοί χρωστούσαν την εκλογή τους στους ισχυρούς ολιγάρχες, ενώ άλλοι σε επαγγελματικές ενώσεις ή συνδικάτα. Οι δήθεν σύμμαχοι του Καραμανλή στη βουλή είχαν λίγα κίνητρα να δράσουν σύμφωνα με το πρόγραμμά του.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο στις μεταρρυθμίσεις του Καραμανλή ήταν όμως οι αντιδράσεις από τα μέσα ενημέρωσης. Οι περισσότεροι έλληνες λαμβάνουν την ενημέρωσή τους από την τηλεόραση. 
Οκτώ ιδιωτικά κανάλια, όλα υπό τον έλεγχο γνωστών επιχειρηματιών, μοιράζονται το 90 τοις εκατό της αγοράς. 
Κάποιοι από τους ιδιοκτήτες, όπως ο Γιάννης Αλαφούζος, ο οποίος ίδρυσε το γκρουπ Σκάι, είναι εφοπλιστές και οι επιχειρήσεις τους δεν έχουν μεγάλη σχέση με κρατικές συμβάσεις ή άδειες. Οι περισσότεροι όμως έχουν επιχειρήσεις που εξαρτώνται περισσότερο ή λιγότερο από το κράτος. Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης, ένας εκ των κύριων επενδυτών στο μεγαλύτερο τηλεοπτικό κανάλι της Ελλάδας, Mega, ελέγχει δύο εταιρείες πετρελαίου, την Motor Oil Hellas και την Vegas Oil & Gas, ενώ έχει σημαντική συμμετοχή και στην μεγαλύτερη τράπεζα της Ελλάδας, την Τράπεζα Πειραιώς. Άλλοι μέτοχοι του Μega συμπεριλαμβάνουν τον Γιώργο Μπόμπολα του οποίου τα ορυχεία χρυσού εξαρτώνται από κρατικές άδειες, ενώ η κατασκευαστική του εταιρεία έκτισε εγκαταστάσεις για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, και τον Σταύρο Ψυχάρη, του οποίου τα επιχειρηματικά ενδιαφέροντα βρίσκονται σε πιεστήρια, ακίνητα και τον τουρισμό.

Το Mega, όπως σχεδόν όλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί της Ελλάδας λειτουργεί εδώ και καιρό με ζημίες. Αλλά όπως εξηγεί ένα αμερικανικό διπλωματικό τηλεγράφημα από το 2006 - που διέρρευσε στο wikileaks - οι ιδιοκτήτες δεν ...

Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2014

Τελικώς θύτες και θύματα εξομοιώθηκαν

Ο μύθος της συλλογικής ευθύνης

του Χρήστου Λαδά*
Βλέποντας σήμερα τα πράγματα μέσα από την απαραίτητη απόσταση του χρόνου, 5 χρόνια μετά το διάγγελμα από το Καστελόριζο, μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι η διαχείριση της κρίσης από το ίδιο πτωχευμένο σύστημα που εξακολουθεί να διοικεί την χώρα ήταν αναμενόμενα καταστροφική. 
Το λένε βέβαια και τα νούμερα. Όταν η Ελλάδα προσέφευγε πανικόβλητη στον μηχανισμό στήριξης είχε χρέος 130% επί του Α.Ε.Π., ανεργία περίπου στο 7% και επιτόκια δανεισμού από τις αγορές περίπου 10% που ορίζονταν ως καταστροφικά. Σήμερα τα πράγματα είναι χειρότερα από κάθε άποψη. Έχουμε ένα χρέος περίπου 170% επί του Α.Ε.Π., επίσημη ανεργία περίπου στο 30% με τη μαζική όμως φυγή των πιο λαμπρών και παραγωγικών μας νέων στο εξωτερικό ενώ τα επιτόκια δανεισμού των ελληνικών ομολόγων παραμένουν στα ίδια επίπεδα, δηλωτικά της πλήρους αναξιοπιστίας και των ζοφερών προοπτικών της ελληνικής οικονομίας.

Υπάρχει ακόμα μια ειδοποιός διαφορά όμως που κάνει τα πράγματα χειρότερα. Σε αυτό το χρονικό διάστημα δεν έχουν πλέον πτωχεύσει μόνο το κράτος, οι τράπεζες και τα ασφαλιστικά μας ταμεία. Έχουν πτωχεύσει ή φτωχοποιηθεί και οι πολίτες της χώρας. Το Ελληνικό δημόσιο χρωστά πολλαπλάσια, τα επιτόκια δανεισμού προσθέτουν στο χρέος και στο έλλειμμα της χώρας, οι τράπεζες ρουφούν χρήμα στον πίθο της Αριάδνης, ο στασιμοπληθωρισμός είναι χαρακτηριστικό της ελληνικής οικονομίας και το ζωντανό κεφάλαιο αυτής της χώρας, οι πολίτες θα μπορούσαμε να εργαστούμε αποδοτικά για ένα καλύτερο μέλλον είμαστε πλέον τσακισμένοι οικονομικά και με διάφορα χρέη να αποπληρώσουμε τα επόμενα χρόνια. Άλλοι στο κράτος, άλλοι στις τράπεζες, άλλοι στα ασφαλιστικά ταμεία και όλοι σε οιαδήποτε υποχρέωση επιπλέον γεννηθεί. Υπό φυσιολογικές συνθήκες αυτή η ανόητη καταστροφή θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.

Οι μύθοι τους οποίους καλλιέργησε το πτωχευμένο πολιτικό σύστημα για να αποφύγει τις ευθύνες του και να συνεχίσει να εξουσιάζει την χώρα ήταν δύο. 

Ο πρώτος ήταν η καλλιέργεια του αισθήματος της συλλογικής ευθύνης για την καταστροφή της χώρας. Έπρεπε να φταίμε όλοι ώστε η ευθύνη να εξανεμιστεί. Η συνθήκη ήταν απαραίτητη για την επιβίωση του πτωχευμένου συστήματος. Άλλως πολλοί θα έπρεπε να είναι φυλακή ή να βρίσκονται ήδη πολύ μακριά από τη χώρα με δημευμένες τις παράνομες περιουσίες τους.

Ο δεύτερος μύθος, όρος αναγκαίος για την επικράτηση του ίδιου συστήματος μετά την επιβίωση του, ήταν η ανακάλυψη ενός ιδεολογικού φληναφήματος ως αιτία των δεινών της χώρας, μακρυά δηλαδή από την ταύτιση τους με τους ίδιους. 
Έτσι εκπαιδευτήκαμε να ακούμε ότι τελικά υπεύθυνοι για τα δεινά της χώρας δεν ήσαν οι συντελεστές του ίδιου συστήματος αλλά η επικράτηση της "αριστερής ιδεολογικής ηγεμονίας'' που μάστιζε τη χώρα και είχε διαποτίσει προφανώς όλους τους πρασινοφρουρούς και δεξιούς που συνεχίζουν να κρατούν αιχμάλωτη την χώρα σε συνθήκες πλέον αχαλίνωτης και αποθρασυμένης αναξιοκρατίας.
Όσον αφορά την συλλογική ευθύνη η κοινή γνώμη βομβαρδίστηκε πρόθυμα από το εξαρτώμενο και πτωχευμένο μιντιακό σύστημα της χώρας -που διατηρήθηκε σε ζωή αν και οφείλει δεκάδες εκατομμυρίων ευρώ- με το μήνυμα ότι κάθε ένας από εμάς συνετέλεσε ισομερώς, ποσοτικά και ποιοτικά, στην πτώχευση της χώρας. Είχαμε λέει συμμετοχή στον πλούτο όλοι και ούτως ή άλλως εμείς στηρίζαμε τις καταστροφικές πολιτικές. Η δημιουργία του ενοχικού συνδρόμου σε έναν λαό που επρόκειτο να εξοντωθεί οικονομικά ήταν πρόσφορη τακτική και αναγκαία συνθήκη ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι αντιδράσεις του σε ότι θα ακολουθούσε.

Το σύνθημα που δονούσε τις διαδηλώσεις του κόσμου κατά την είσοδο της Ελλάδας στους μηχανισμούς στήριξης το 2010, ''φέρτε πίσω τα κλεμμένα'' αντικαταστάθηκε με την ρητορική ότι μαζί τα φάγαμε. Συνεπακόλουθα τώρα έπρεπε να πληρώσουμε για τις αμαρτίες μας. 
Η φορολαίλαπα που ακολούθησε ως το αναγκαίο μέσο για την αναδιανομή του πλούτου, την εξόντωση της αστικής και εργατικής τάξης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών κατά 90 δισ. περίπου, για την βίαιη τροφοδοσία του πτωχευμένου κράτους και για την διαρκή προνομιακή υποστήριξη της ίδιας διαπλεκόμενης επιχειρηματικής φαυλοκρατίας από το υστέρημα μας πλέον δεν θα είχαν βέβαια γίνει ανεκτά αν η ελληνική κοινωνία δεν βομβαρδιζόταν με το ενοχικό σύνδρομο της συλλογικής ευθύνης και της ανάγκης να πληρώσει για να εξιλεωθεί.
Τελικώς θύτες και θύματα εξομοιώθηκαν. Αυτοί που είχαν την θεσμική ευθύνη για την σχεδίαση και την εκτέλεση των επιβλαβών οικονομικών πολιτικών της χώρας όχι μόνο ένιψαν τας χείρας τους όταν ήρθε η ώρα της πληρωμής αλλά μας μετακύλησαν και την ευθύνη. Έπειτα έγιναν πάλι υπηρεσιακοί ή κανονικοί Πρωθυπουργοί, Υπουργοί Οικονομικών, διοικητές της Τράπεζας της Ελλάδος κ.ο.κ.. Οι ίδιοι οι θεσμοί μάλιστα ...

Έτσι, χωρίς πρόγραμμα... (#"έξοδος" για προεκλογικούς λόγους)

Εκθέτει εκ νέου την κυβέρνηση το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής για την χωρίς σχέδιο και πρόγραμμα πορεία της στο πουθενά - αλλά ασκεί και ήπια κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση ζητώντας πολύ συγκεκριμένες απαντήσεις στα δραματικά ερωτήματα της κρίσης  - ισορροπημένα, αντικειμενικά, χωρίς κομματικές εξαρτήσεις και σκοπιμότητες και με άψογη τεκμηρίωση - αξίζει να διαβαστεί:

by Yannis Koutsomitis

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2014

Να διαπραγματευθεί κανείς ή να μην διαπραγματευθεί; Το "αμείλικτο μήνυμα των αγορών" και ο ΣΥΡΙΖΑ


του Γιώργου Παπασπυρόπουλου

Με αφορμή τον συλλογισμό του Κώστα Λαπαβίτσα: 
"Δεν υπάρχουν ‘λογικοί’ διαπραγματευτές με τους οποίους θα συνδιαλλαγεί μια ριζοσπαστική ελληνική κυβέρνηση". 
 από το κείμενο: Το μήνυμα των αγορών για την Ελλάδα και η θέση του ΣΥΡΙΖΑ

Η παραπάνω θέση του Κώστα Λαπαβίτσα ακυρώνει φαινομενικά ολόκληρη την στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ - εκείνη της διαπραγμάτευσης με στόχο ένα κούρεμα του χρέους τουλάχιστον 50%. Γιατί αν "δεν υπάρχουν λογικοί διαπραγματευτές" τότε το μόνο όπλο του ΣΥΡΙΖΑ είναι η ρήξη και η σύγκρουση με τους εταίρους και δανειστές - και ρήξη είναι η μονομερής παύση πληρωμών από την ελληνική πλευρά  - όσων αφορούν εξόφληση χρέους ή,  η μονομερής πάλι εφαρμογή ρήτρας ανάπτυξης που σημαίνει περίπου το ίδιο: "πληρώνουμε όταν μπορούμε δλδ εφόσον έχουμε ανάπτυξη".

Προφανώς το να τα βάλεις με 17 χώρες της ΟΝΕ δεν σου δίνει πολλές ελπίδες. Και η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει τέτοιες προθέσεις: δεν μιλά για μονομερείς ενέργειες αλλά για λογική διαπραγμάτευση, ευρωπαϊκή συνδιάσκεψη για το χρέος και μέτωπο του Νότου κατά της λιτότητας και υπέρ ενός new deal μέσα στην ΕΕ... Αν όμως δεν υπάρχει λογική στην απέναντι πλευρά και μόνο απειλές όπως εκείνη της "διακοπής ρευστότητας" προς τις ελληνικές τράπεζες, της ανόδου των spreads κοκ , τότε όλα όσα λέει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα τίποτα, μια πομφόλυγα - και καμία λαϊκή στήριξη και αποφασιστικότητα δεν στηρίζεται πάνω σε ένα τίποτα...

Το συμπέρασμα συνεπώς του ΚΛ μοιάζει απελπιστικά με εκείνο της συγκυβέρνησης: δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα - οι αγορές κυβερνούν και τέλος - μόνη διαπραγμάτευση είναι εκείνη του ηττημένου πριν την μάχη - να εκλιπαρούμε για νέα δάνεια κι ας γνωρίζουμε ότι δεν μπορούμε να τα εξοφλήσουμε - να παρακαλούμε για ρευστότητα κι ας γνωρίζουμε ότι μαζί της έρχεται πάντα ακόμη μεγαλύτερη λιτότητα, εσωτερική υποτίμηση και φορολόγηση και του αέρα που αναπνέουμε...
Γι αυτό και τα συστημικά ΜΜΕ έτρεξαν να χρησιμοποιήσουν τα συμπεράσματα του ΚΛ ως συνηγορούντα στην πολιτική Σαμαρά Βενιζέλου - αφού "σε τελευταία ανάλυση" λένε το ίδιο πράγμα: οι αγορές θα τσακίσουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σε λίγες μέρες... και η επίδειξη δύναμης απέναντι στην συγκυβέρνηση είχε κατά βάθος αποδέκτη τον ΣΥΡΙΖΑ.
 Το λάθος στον συλλογισμό του Κώστα Λαπαβίτσα

Τι είναι αυτό που παραβλέπει ο Κ Λαπαβίτσας; Μα ολοφάνερα την δυναμική των πραγμάτων! 

Η ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας απαιτεί αλλαγή πολιτικών συσχετισμών. Και η  λαϊκή εντολή σε ριζοσπαστική κυβέρνηση ανατρέπει το status quo. Απελευθερώνει δυνάμεις αντίθετες με την πολιτική Μέρκελ αλλά διστακτικές. Ενισχύει την συσπείρωση του ευρωπαϊκού Νότου. Συνομιλεί με "λογικές" φωνές στο ΔΝΤ και πέραν του Ατλαντικού για αμοιβαίο όφελος από την έξοδο της Ελλάδας και της Ευρώπης γενικότερα από το σπιράλ θανάτου του χρέους και την φυγή προς τα εμπρός - προς την ανάπτυξη και την παραγωγική ανασυγκρότηση σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης - ολόκληρης της Ευρώπης, όχι μόνο της Γερμανίας.

Όπως περιγράφει ο Β Μύνχαου στο "Διώξτε τους οικονομολόγους" (εδώ), οι οικονομολόγοι δεν κατανοούν τα δυναμικά συστήματα αλλά επιμένουν σε στατικές περιγραφές συμφωνιών ή ρήξεων. Αλλά με αυτήν την λογική, λογική που δεν απέχει από εκείνη του ΚΚΕ που ομνύει σε μια πεισιθανάτια αντίσταση στο μοιραίο, αλλαγή δεν γίνεται. 
Αντίθετα, και μόνο η αποτύπωση της λαϊκής βούλησης για αλλαγή πορείας, θα αλλάξει τα πάντα - ήδη η βεβαιότητα της επερχόμενης κυβερνητικής αλλαγής στην Ελλάδα κάνει τους εταίρους απρόθυμους να καλύπτουν τα νώτα και τις αποτυχίες της συγκυβέρνησης "για να μην έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ" όπως πρόθυμα έκαναν μέχρι την περασμένη άνοιξη. Οι ίδιοι πλέον αποδομούν το success story του Σαμαρά και τις οικονομικές αναλύσεις του Βενιζέλου. 
Οι ίδιοι αναβάλλουν με διάφορα προσχήματα την εξέταση της βιωσιμότητας του χρέους μέχρι να λήξει η "πολιτική εκκρεμότητα" (δλδ να γίνουν οι αναπόφευκτες εκλογές) και ακόμη και οι εφευρετικότατοι γερμανοί δείχνουν να μένουν από ιδέες σχετικά (*) - έχουν τόσα δικά τους προβλήματα που οι συνεχείς εκκλήσεις Σαμαρά για υποστήριξη αρχίζουν να τους εκνευρίζουν. Γάλλοι και Ιταλοί σηκώνουν κεφάλι συνυπολογίζοντας τις εξελίξεις σε Ελλάδα και Ισπανία και διεθνείς παράγοντες προσφέρουν βήμα και πολιτική νομιμοποίηση στους πρώην ανυπόληπτους αριστερούς ριζοσπάστες. 

Λογική υπάρχει λοιπόν αναγκαστικά κιόλας, αφού με την παρούσα κυβέρνηση κανείς δανειστής δεν πιστεύει πια ότι θα πάρει πίσω ακόμη και μέρος του κεφαλαίου που δάνεισε στην χώρα μας - ήδη η φοροδοτική ικανότητα έχει εξαντληθεί και η δομική παραγωγική καχεξία δεν υπόσχεται τίποτα άλλο από αδυναμία αποπληρωμής και μόνιμη ανθρωπιστική κρίση - δλδ νέα έξοδα για την ΕΕ και μάλιστα στην μαύρη τρύπα. "Η συνέχιση των πολιτικών λιτότητας υπό την εποπτεία της τρόικα" δεν είναι λοιπόν όπως λέει ο ΚΛ "η μόνη εγγύηση αποπληρωμής" για το μέρος εκείνο του ελληνικού χρέους που κατέχει η αγορά - θα μπορούσε αντίθετα να διασωθεί με ένα γενναίο κούρεμα ό,τι πραγματικά μπορεί να πληρωθεί... και μαζί η μελλοντική "τοκοδοτική" ικανότητα της χώρας. 
Και δεν χρειάζεται λαϊκή εξέγερση για να το καταλάβουν αυτό και να αποτρέψουν με ρεαλισμό το αναπόφευκτο μιας λανθασμένης επιλογής - ικανότητα που έχουν επιδείξει πάντοτε σε σχετικές συνθήκες στο παρελθόν με απομείωση του μη βιώσιμου χρέους και αναπτυξιακή επανεκκίνηση της οικονομίας. 

Η Κύπρος δεν αποτελεί αντιπαράδειγμα εδώ - λόγω μεγέθους κυρίως αλλά και περιπλοκών λόγω του άλυτου ζητήματος κατοχής, δεν ήταν ικανός παράγοντας αλλαγής συσχετισμών αλλά μια απλή ενόχληση των δεδομένων ισορροπιών - γι αυτό και η καταστολή των αντιρρήσεων έγινε κεραυνοβόλα. Η Ελλάδα αντίθετα, με μια πενταετία αποτυχημένων μνημονιακών πολιτικών και προβλέψεων προκαλεί μεγάλη συστημική ανησυχία και είναι πλέον προνομιακό πεδίο εφαρμογής νέων ευρωπαϊκών πολιτικών που θα σηματοδοτήσουν αναγκαστικά και μια γενικότερη αλλαγή πλεύσης στην αντιμετώπιση της ανάπτυξης και του ρόλου της ΕΕ στις νέες οικονομικές πραγματικότητες. Η Ελλάδα πρόσφερε ως πειραματόζωο, τα συμπεράσματα συγκλίνουν και συγχρονικά ένας λαός αποφασίζει να πει "όχι" στην συνταγή της λιτότητας κάτω από το πρόσχημα της "δημοσιονομικής προσαρμογής" και άλλων ευφυολογημάτων της παράκαμψης του ελληνικού προβλήματος.

Όχι, τα πράγματα δεν είναι στατικά - και για να αρχίσει το ντόμινο της αλλαγής πρέπει να πέσει το πρώτο κομμάτι. 

Όχι δεν ισχύει ότι "Η μόνη πραγματική ισχύς της απέναντι στους εκβιασμούς που αναπόφευκτα θα ασκηθούν θα είναι η λαϊκή στήριξη και αποφασιστικότητα. Για να υπάρξει τέτοια στήριξη απαιτείται καθαρότητα οικονομικής και πολιτικής ανάλυσης, απόρριψη των εκβιασμών, ετοιμότητα για ρήξεις και προετοιμασία των λαϊκών στρωμάτων για σκληρή δοκιμασία." Ο λαός δεν αντέχει άλλη σκληρή δοκιμασία, ούτε είναι σε θέση για εξεγέρσεις και άλλες περιπέτειες. Ζει κατ. επιλογήν του μέσα σε ένα ευρωπαϊκό κεκτημένο λύσεων από  - συχνά επίπονες και χρονοβόρες, αλλά πάντα συμβιβαστικές -  διαπραγματεύσεις και με κριτήριο το αμοιβαίο όφελος. Και αυτό θα συμβεί και τώρα. Διαπραγμάτευση και κατάληξη.

Το μόνο που χρειάζεται και έλειπε έως τώρα, είναι να κάθεται κάποιος και από την δική μας πλευρά. Με την δική του πρόταση. 
Μέχρι σήμερα δεν καθόταν κανείς γιατί το παλιό πολιτικό σύστημα μετά την πανωλεθρία του 2012 κρύφτηκε πίσω από την τρόικα για να γλυτώσει την ολοκληρωτική συντριβή γιατί δεν είχε που αλλού να κρυφτεί - όσο για την ειλικρίνεια των "μεταρρυθμιστικών" του προθέσεων, όλη η Ευρώπη έχει πλέον άποψη. Και χρειάζεται έναν ειλικρινή συνομιλητή.

Κατά βάθος, όλοι στην Ευρώπη περιμένουν με ανακούφιση την κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και ασχολούνται περισσότερο με το τι και πως των νέων δεδομένων παρά με την τύχη της θνησιγενούς πελατειακής συγκυβέρνησης - γνωρίζουν πια ότι η ελληνική ιδιαιτερότητα δεν ήταν ο "λαός τζίτζικας" αλλά το διεφθαρμένο και παρασιτικό πολιτικό σύστημα.
Εκεί κάνει λάθος ο Κώστας Λαπαβίτσας.


Γιώργος Παπασπυρόπουλος

(*) «Ο Τσίπρας, όπως διαβάζω, θέλει να βάλει τέρμα στην πολιτική της λιτότητας. Ρώτησα τη γερμανική κυβέρνηση, τι θα κάνει σε τέτοια περίπτωση. „Τότε θα πρέπει να διαπραγματευτούμε“ ήταν η απάντησή της. Αν όμως τα πράγματα φτάσουν σε αυτό το σημείο, τότε καλά ξεμπερδέματα» είπε.
Ανεξάρτητα από όλα αυτά όμως, ο κ.Φίσερ απέρριψε το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. "
- Δείτε εδώ το κείμενο του Κ Λαπαβίτσα: http://costaslapavitsas.blogspot.gr/2014/10/blog-post_23.html

- Δείτε το άρθρθο στο tvxs: "Το λάθος στον συλλογισμό του Κώστα Λαπαβίτσα" 
http://tvxs.gr/news/blogarontas/lathos-ston-syllogismo-toy-kosta-lapabitsa

Κώστας Μελάς: Διαφαίνεται έντονη ανακατανομή πλούτου που σύντομα, θα εμφανισθεί περίτρανα στην ελληνική κοινωνία

Είναι η εποχή που "οι πάνω" 
ή η ολιγαρχία του πλούτου 
(τα "μαύρα μυρμήγκια" του Χ. Θορώ) 
επιχειρούν να επιβληθούν πλήρως, 
με τρόπο αναίσχυντο και απροκάλυπτο, 
στο πλήθος των "κόκκινων μυρμηγκιών".

Πρέπει πάραυτα να περιορισθεί η αδηφαγία των "μαύρων μυρμηγκιών"

του οικονομολόγου Κώστα Μελά*

Είναι σε όλους γνωστό ότι υπάρχει ένα πολύ στενό δημοσιονομικό πλαίσιο εντός του οποίου οι ελληνικές κυβερνήσεις καλούνται, να διαχειριστούν τα μακροοικονομικά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας. Πλαίσιο πολύ στενότερο από το αντίστοιχο που ισχύει για τις υπόλοιπες οικονομίες της ζώνης του ευρώ. 

Το συγκεκριμένο πλαίσιο , ως γνωστόν, βάλλεται πανταχόθεν. 
Βάλλεται από το σύνολο των ακαδημαϊκών , των οικονομικών αναλυτών σχεδόν του συνόλου των τραπεζικών ή συναφών οργανισμών, των πολυμερών οργανισμών (ΔΝΤ, ΟΟΣΑ), από τις κυβερνήσεις χωρών εκτός της ευρωζώνης ευθέως όπως αυτή των ΗΠΑ, ή εμμέσως μέσω της οικονομικής πολιτικής που ασκούν (ΜΒ, Ιαπωνία κτλ)αλλά και από κυβερνήσεις χωρών της ευρωζώνης (Γαλλία, Ιταλία ). 

Προεξάρχοντος όμως βάλλεται εκ των έσω, δηλαδή από την απουσία αποτελεσματικότητας της ίδιας της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής : 

το χρέος δεν μειώνεται 


Πηγή: ΕΚΤ

Το ΑΕΠ βρίσκεται κάτω από το επίπεδο πριν την έναρξη της κρίσης



Πηγή: ΕΚΤ

Η ανεργία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα

Πηγή: ΕΚΤ

ενώ ο αντιπληθωρισμός βρίσκεται προ των πυλών




Πηγή: ΕΚΤ

Το πλαίσιο άσκησης της οικονομικής πολιτικής παρότι συνιστά σήμερα «πραγματικότητα», δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να μεταβληθεί αν τα αποτελέσματα που παράγει συνεχίζουν (και θα συνεχίσουν χωρίς κανένα ενδοιασμό) να είναι στην ίδια κατεύθυνση με τα μέχρι σήμερα παραχθέντα. 

Βεβαίως η όποια μεταβολή του πλαισίου άσκησης οικονομικής πολιτικής είναι συνάρτηση της όξυνσης των αντικειμενικών δυσκολιών που θα αντιμετωπίσουν οι μεγάλες χώρες της ευρωζώνης Γαλλία και Ιταλία αλλά πρωτίστως η Γερμανία
Ήδη φαίνεται ότι ο ενάρετος κύκλος της γερμανικής οικονομίας , που άρχισε με τις δραστικές αλλαγές στην αγορά εργασίας το 2003, πλησιάζει στο τέλος του. 
Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας αναθεώρησε την πρόβλεψη για την ανάπτυξη της χώρας το 2014 στο 1,2% από 1,8% τον Απρίλιο και αν η γερμανική οικονομία συρρικνωθεί και στο τρίτο τρίμηνο όπως έγινε στο δεύτερο, τότε η Γερμανία θα βρίσκεται σε ύφεση. Οι εξαγωγές, οι οποίες αποτελούν το 40% της γερμανικής οικονομίας, υποχώρησαν κατά 5,8% τον Αύγουστο, πτώση που είναι η μεγαλύτερη τα τελευταία πέντε χρόνια. 
Δεν αποτελεί έκπληξη που η γενικότερη ευρωπαϊκή αδυναμία επεκτείνεται εσχάτως και στη Γερμανία. Η επενδυτική εμπιστοσύνη έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο σχεδόν των τελευταίων δύο ετών και παρουσιάζει συνεχή μείωση τους τελευταίους πέντε μήνες. Οι βιομηχανικές παραγγελίες μειώνονται. 
 Ωστόσο είναι σχεδόν δεδομένο ότι μια τέτοια ευρωπαϊκή λύση μπορεί να αργήσει απελπιστικά για την Ελλάδα και όταν θα έρθει να μην είναι αρκετή για τα προβλήματά της.
Βεβαίως θα μπορούσαν, θεωρητικά, να μεταβληθούν οι εξελίξεις (δύσκολο να προσδιορισθεί η μορφή της αλλαγής) και από μία μικρή χώρα (όπως η Ελλάδα), μόνο όμως με την προϋπόθεση ότι αυτή η χώρα θα γίνει πρώτη παρανάλωμα πυρός. Κάτι δύσκολο να αποφασισθεί ως συνειδητή πολιτική πράξη.

Υπάρχουν ορισμένοι έλληνες αναλυτές οι οποίοι, είτε από ιδεολογικές αγκυλώσεις είτε από άγνοια, ταυτίζουν τη δημοσιονομική εξυγίανση και προσαρμογή με την πολιτική της λιτότητας. Θεωρούν την πρόταση ως μονόδρομο. 
Πολλοί από αυτούς δεν αναγνωρίζουν άλλη διέξοδο ακόμη και αν η κυρίαρχη (και αποφασίζουσα) βούληση (εν προκειμένω της Γερμανίας) θα είχε διαφορετικό προσανατολισμό. Μάλιστα ταυτίζουν, παραδόξως, την οποιαδήποτε άλλη άποψη με τη δημιουργία δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Όμως η δημοσιονομική προσαρμογή ουδόλως δεν επιτυγχάνεται μέσω της συγκεκριμένης αντίληψης. Αυτό πλέον προκύπτει εκ του αποτελέσματος και όχι μόνο ως θεωρητική πρόταση.
Παρόλα αυτά , η ελληνική οικονομία θα πρέπει να πορευθεί σύμφωνα με το απολύτως γενικό δεσμευτικό πλαίσιο της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης , ενώ συγχρόνως θα πρέπει να τηρεί τις επιπλέον δεσμεύσεις που απορρέουν από το πρόγραμμα διαχείρισης του χρέους. 
Πρόκειται για διαδρομή σχεδόν αδύνατον να διασχισθεί. 
Η πρόβλεψη αυτή καθίσταται προφανής και από τα μακροοικονομικά δεδομένα αλλά και από την κατάσταση που επικρατεί στην κοινωνία. Είναι η εποχή που «οι πάνω» ή η ολιγαρχία του πλούτου (τα «μαύρα μυρμήγκια» του Χ. Θορώ) επιχειρούν να επιβληθούν πλήρως, με τρόπο αναίσχυντο και απροκάλυπτο , στο πλήθος των «κόκκινων μυρμηγκιών»

Διαφαίνεται έντονη ανακατανομή πλούτου που σύντομα, θα εμφανισθεί περίτρανα στην ελληνική κοινωνία. Η αύξηση της φτώχειας και της συνεχούς φτωχοποίησης της ελληνικής κοινωνίας (EUROSTAT – ΕΛΣΑΤ) δεν συνοδεύεται με τα απαραίτητα στοιχεία για την συντελούμενη ανισοκατανομή του εισοδήματος και την αύξηση των ανισοτήτων (Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ο λόγος των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας προς το ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα μειώθηκε από 65,17% το 2009 σε 58,0% το 2013.
Το σημείο αυτό εύκολα λησμονιέται από όσους μέχρι σήμερα, αισθάνονται «βολεμένοι» έστω και σε χαμηλότερο επίπεδο από αυτό που βρίσκονταν προ της κρίσης.
Συνεπώς ακόμη και σε αυτό το σφιχτό έως καταστροφικό ισχύον καταστροφικό δημοσιονομικό πλαίσιο , για να λειτουργήσει η οικονομία και να αποκατασταθεί στοιχειωδώς η κοινωνική συνοχή θα πρέπει να περιορισθεί η αδηφαγία των «μαύρων μυρμηγκιών» και να βελτιωθεί άμεσα η θέση των «κόκκινων μυρμηγκιών». 

 Η ανάταξη της κοινωνίας και της οικονομίας δεν είναι θέμα μόνο κοινωνικής δικαιοσύνης, για να μη μετατραπούμε σε failed state από τη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής. Είναι πρωτίστως θέμα εθνικής επιβίωσης και έτσι πρέπει να ιδωθεί απ’ όλους.


πηγή kostasmelas.gr

Τελικά, τι έγινε με τα stress tests;

"Κρίση" αξιοπιστίας

Διάσταση απόψεων ή οπτικής; Υπό το πρίσμα αυτού του διλήμματος φαίνεται πως διαμορφώνονται οι ερμηνείες αναφορικά με τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, από τα οποία πέρασαν και οι ελληνικές τράπεζες. Από τη μια πλευρά, η κυβέρνηση επιχειρεί να περάσει έναν τόνο υπέρμετρης αισιοδοξίας για τη στιβαρότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, ποντάροντας στη ενεργοποίηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Στήριξης, ώστε να βοηθηθούν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες (Εθνική, Eurobank, Alpha και Πειραιώς). 

tvxs/Επιμέλεια: Χρήστος Θ. Παναγόπουλος*
Ωστόσο, τα πράγματα δείχνουν να είναι πολύ διαφορετικά από την κυβερνητική οπτική των πραγμάτων. Σε σημείο, μάλιστα, που ακόμη και η ίδια η αποτελεσματικότητα της Ε.Κ.Τ. να τίθεται εν αμφιβόλω. Ενδεικτικό της αμφισβήτησης των επενδυτών, εγχώριων και διεθνών, στην αξιοπιστία των stress tests είναι και η πτώση που καταγράφηκε τη Δευτέρα στο Χ.Α. αλλά και η νέα άνοδος των spreads.
Τροχοπέδη τα “κόκκινα δάνεια”

Το σημερινό δημοσίευμα του οικονομικού τηλεοπτικού δικτύου Bloomberg αφήνει να εννοηθεί ξεκάθαρα πως το μεγαλύτερο πρόβλημα που εμφανίζουν οι τράπεζες που δεν πέρασαν τα stress σε χώρες, όπως η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα είναι τα υψηλά ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Αναφερόμενος, ειδικότερα, στο ελληνικό παράδειγμα, ο διευθυντής της Ελληνικής Κοινότητας Τεχνικών Αναλυτών (ΕΚΤΑ), Πάνος Παναγιώτου, αφού καταρρίπτει το διθυραμβικό κλίμα που επιχειρεί να περάσει προς τα έξω το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, επισημαίνει πως “σήμερα, [...] η κατάσταση στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο είναι άκρως επικίνδυνη, με τα προβληματικά δάνεια των ελληνικών τραπεζών (πτωχευμένα και καθυστερούμενα περισσότερο από 90 ημέρες) ως ποσοστό του συνόλου των δανείων τους να είναι από τα μεγαλύτερα διεθνώς και με το δείκτη κάλυψης του συνόλου των δανείων τους να είναι μικρότερος του 47%”.

Και καταλήγει ο πρόεδρος του ΕΚΤΑ: “Πρέπει να γίνει αντιληπτό πως αν η κυβέρνηση Σαμαρά συνεχίσει να κάνει το λάθος της κυβέρνησης Παπανδρέου, δηλαδή να αρνείται να αναδείξει και να αντιμετωπίσει με ρεαλισμό τα προβλήματα του ελληνικού τραπεζικού κλάδου προσπαθώντας να τα κρύψει κάτω από το χαλί, τότε αυτά θα διογκωθούν πέραν του σημείου που θα μπορούν να επιλυθούν χωρίς να προκληθεί μία νέα κρίση”.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι δηλώσεις του καθηγητή Οικονομικών, Γιάννη Βαρουφάκη, ο οποίο μιλώντας τη Δευτέρα στον ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο”, δήλωσε ότι “πλήττεται η αξιοπιστία της Ε.Κ.Τ., η οποία κάνει τα στραβά μάτια στις μαύρες τρύπες των τραπεζών”.

Τι γράφει ο διεθνής Τύπος

Την ίδια στιγμή, δεν είναι μόνον το Bloomberg που αναφέρεται στα τεστ αντοχής των τραπεζών με συγκρατημένο τρόπο.

Η γαλλική εφημερίδα “Le Monde”, στο πρωτοσέλιδο άρθρο της επισημαίνει ότι 25 τράπεζες της Ευρωζώνης, ήτοι ένα στα πέντε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέσα στην Ευρώπη των 28, απέτυχαν να “περάσουν” τις εξετάσεις της Ε.Κ.Τ.. “Αυτό”, όπως επισημαίνει ο συντάκτης του άρθρου, “συνεπάγεται πρακτικά πως έχουν μπροστά δύο εβδομάδες να αποστείλουν στη διοίκηση της Ε.Κ.Τ. ένα διορθωμένο σχεδιασμό ανακεφαλαιοποιήσεων και εννέα μήνες, ώστε να προχωρήσουν στις ανακεφαλαιοποιήσεις αυτές, οι οποίες εν συνόλω θα ξεπεράσουν τα 24,5 δισ. ευρώ”.

Αναφορά στo ζήτημα των “κόκκινων δανείων” κάνουν και οι “New York Times”, τονίζοντας πως τα τεστ αντοχής των ευρωπαϊκών τραπεζών έφεραν στο φως τα 136 δισ. ευρώ, τα οποία δεν είχαν δηλωθεί μέχρι πρότινος και αφορούν στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και σαφώς επιβαρύνουν την εικόνα της ισορροπίας εντός της Ευρωζώνης.

Η αμερικανική εφημερίδα δεν παραλείπει να μιλήσει και για την Ελλάδα, τονίζοντας ότι το “ελληνικό τραπεζικό σύστημα επλήγη σοβαρά, με τρεις τράπεζες να εμφανίζουν ελλείψεις κεφαλαιοποίησης έως το τέλος του 2013. Η πρώτη, η Τράπεζα Πειραιώς, έχει ήδη αυξήσει το κεφάλαιό της προκειμένου να ικανοποιήσει τα κριτήρια της ΕΚΤ. Οι άλλες δύο είναι η Eurobank, η οποία πρέπει να προχωρήσει σε ανακεφαλαιοποίηση ύψους 1,76 δισ. ευρώ και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία υπολείπεται κατά 930 εκατ. ευρώ”.

Σε πιο σκληρή γραμμή κινείται, τέλος, το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, το οποίο ασκεί κριτική σε όσους θριαμβολογουν αναφορικά με τα stress tests, τονίζοντας σε άρθρο του: “Οι φιέστες γύρω από τα τεστ αντοχής κρύβουν ολοένα αυξανόμενες προκλήσεις για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας”.

Η υπόθεση με τα τεστ αντοχής αναδεικνύει, σε κάθε περίπτωση, πως από εδώ και στο εξής απαιτούνται πολύ προσεκτικές κινήσεις σε ό,τι αφορά τη συνέχεια και την ισορροπία της ελληνικής οικονομίας. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει λάβει το μήνυμα, ασχέτως εάν αυτό δεν αντικατοπτρίζεται από τις μέχρι στιγμής δηλώσεις των αξιωματούχων.


*πηγή tvxs.gr

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014

Μπορεί η οικονομική επιστήμη να απαντήσει στα οικονομικά ερωτήματα της εποχής μας;

Διώξτε τους οικονομολόγους!

© Der Spiegel - Die Spur des Geldes, Feuert die Volkswirte! (25.8.2014) - πηγή Μετά την κρίση

του Βόλφγκανγκ Μύνχαου*

Σχεδόν πάντα κάνουν λάθος, σχεδόν πάντα είναι υπερβολικά αισιόδοξοι: Οι περισσότερες προβλέψεις των οικονομολόγων για τη συγκυρία είναι σαν νούμερα τσίρκου. Οι οικονομολόγοι δεν ξέρουν πως να τα βγάλουν πέρα με δυναμικά συστήματα. Είναι καιρός να πάρουν άλλοι άνθρωποι τη θέση τους.

Ξέρετε μάλλον το φαινόμενο της πεταλούδας: μια μικρή διαταραχή που προκαλεί ολέθριες επιπτώσεις.
Αυτό το φαινόμενο το βλέπουμε τώρα στην οικονομία. Και οι οικονομολόγοι είναι πιο αναποτελεσματικοί από κάθε άλλη φορά.
Κάνουν κάτι ακόμη χειρότερο: κάθε φορά επαναλαμβάνουν τα λάθη του παρελθόντος. Τίποτε δεν μαθαίνουν από τα μαθήματα και τα παθήματά τους.

Ο Αμερικανός μαθηματικός και μετεωρολόγος Edward Lorenz στις αρχές της δεκαετίας του '60 του περασμένου αιώνα ασχολήθηκε με το ερώτημα κατά πόσον το φτερούγισμα των φτερών μιας πεταλούδας στη Βραζιλία μπορεί να προκαλέσει ανεμοστρόβιλο στο Τέξας. Η λεγόμενη θεωρία του χάους που δημιουργήθηκε στη συνέχεια, είναι μία από τις πιο συναρπαστικές περιοχές των σύγχρονων μαθηματικών - όπου είναι γνωστή ως Θεωρία των Δυναμικών Συστημάτων. Στην οικονομική θεωρία η θεωρία του χάους δεν έχει σχεδόν καμία επιρροή.
Είναι κρίμα. Με τις αποκτηθείσες γνώσεις στο πεδίο των δυναμικών συστημάτων, οι μαθηματικοί και οι φυσικοί θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στην οικονομία μας.

Ήταν πολύ αστείο όταν συνέκρινα τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την Ελλάδα και την Ιταλία με τα πραγματικά αποτελέσματα - και μάλιστα τις προβλέψεις του φθινοπώρου για το μεθεπόμενο έτος, δηλαδή προβλέψεις με χρονικό ορίζοντα από 15 έως 27 μήνες.
  • Για τη Ελλάδα η πρόβλεψη για το ΑΕΠ του 2011 ήταν +0,45 %. Το αποτέλεσμα ήταν -7,1 %. 
  • Για το 2012, η πρόβλεψη ήταν +1,1 %, το αποτέλεσμα -6,9 %. 
  • Για το 2013, το ΔΝΤ ήταν πολύ αισιόδοξο με πρόβλεψη για +1,5 %. Αποτέλεσμα: -3,9 %. 
  • Για την Ιταλία η πρόβλεψη για το 2011 τα πήγε αρκετά καλά: Πρόγνωση +0,7 %, αποτέλεσμα + 0,5 %. Μετά από αυτό πήγαμε πίσω στα παλιά γνωστά: 
  • Για το 2012, η πρόβλεψη ήταν +1,4 %, το αποτέλεσμα -2,3 %. 
  • Πρόγνωση για το 2013: +0,5 %, το πραγματικό ΑΕΠ - 1,9 %. 
Το πρόβλημα δεν είναι ότι οι προβλέψεις αποδεικνύονται λανθασμένες. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι όλες οι προβλέψεις ήταν υπερβολικά αισιόδοξες. Κάτι που είναι εμφανές και στη Γερμανία, όπου οι οικονομικές προοπτικές επιδεινώνονται και αυτό θεωρείται έκπληξη.
Τα μοντέλα που αποτελούν το μαθηματικό θεμέλιο των προβλέψεων δεν λειτουργούν πια. Αλλά οι οικονομολόγοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν.

Υποτιμούν τη δυναμική της κρίσης

Τα παλιά Κεϋνσιανά μοντέλα ήταν πιο κοντά στην μακροοικονομική πραγματικότητα. Αλλά και αυτά υποτίμησαν τη δυναμική της κρίσης - πέρα απο το γεγονός ότι δεν μπορούσαν να εξηγήσουν πολλά φαινόμενα του παρελθόντος, όπως τον πληθωρισμό στη δεκαετία του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ή την οικονομική άνοδο και επέκταση της δεκαετίας του 1990.
Τα οικονομικά μοντέλα, παλαιο-κεϋνσιανά, νεο-κεϋνσιανά, μονεταριστικά, κλασικά ή νεοκλασικά, όλα βασίζονται στην ιδέα της μακροοικονομικής ισορροπίας.
Πιστεύουν ότι κάθε οικονομικό σύστημα που εκτρέπεται απο την ισορροπία κάτω απο την επίδραση ενός σοκ, επανέρχεται και πάλι αργά ή γρήγορα σε ισορροπία. Η διένεξη μεταξύ των μεγάλων οικονομικών σχολών σκέψης περιστρέφεται κυρίως γύρω από το ποιος προκαλεί τι. 
Μια πρόβλεψη ρίχνοντας τα ζάρια θα έχει καλύτερα αποτελέσματα

Αλλά η Ευρωπαϊκή οικονομία (και όχι μόνον), σε καιρό κρίσης και μετά την κρίση, παρουσιάζει σαφή χαρακτηριστικά ενός δυναμικού συστήματος. Στα δυναμικά συστήματα δεν υπάρχει καμία φυσική ισορροπία στην οποία επανέρχεται το σύστημα.
Αν θέλουμε να καταλάβουμε πώς έγινε και μια χώρα όπως η Ιαπωνία, μετά από μια οικονομική κρίση, εισήλθε ξαφνικά σε μια εντελώς διαφορετική πορεία, πορεία μακροχρόνιας στασιμότητας, τότε η ιδέα ενός δυναμικού συστήματος είναι ένας καλύτερος τρόπος σκέψης από την ιδέα της οικονομικής ισορροπίας. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει καμία οικονομική θεωρία που να εξηγεί το πώς η Ιαπωνία κατάφερε να γλιστρήσει σε μακροχρόνιο και συνεχή αποπληθωρισμό.
Στην Ευρώπη, δεν είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα. Μετά τα άθλια οικονομικά στοιχεία του δευτέρου τριμήνου του 2014, γνωρίζουμε ότι το ΔΝΤ έκανε και πάλι λάθος για το 2014. Και πάλι ήταν πολύ αισιόδοξο.
Όμως το ΔΝΤ δεν είναι μια ειδική περίπτωση. Οι υπεραισιόδοξοι ερευνητές του που μελετούν την οικονομική συγκυρία έχουν σκληρό ανταγωνισμό από συναδέλφους τους με παρόμοια "προσόντα" στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Αν κάποιος αντικαταστήσει αυτές τις προβλέψεις με την επιλογή ενός λαχείου ή ζητώντας από μια μαϊμού να επιλέξει έναν αριθμό ανάμεσα σε μια σειρά δέκα ακεραίων αριθμών από -5 έως +5, θα πάρει καλύτερα αποτελέσματα, γιατί τότε, τουλάχιστον, δεν θα είναι το λάθος πάντα προς την ίδια κατεύθυνση.
Η συμβουλή μου προς τους πολιτικούς: Να διώξουν τους οικονομολόγους και να τους αντικαταστήσουν με διεπιστημονικές ομάδες που μπορούν να σκεφτούν κοιτάζοντας και λίγο πέρα ​​από το χείλος του πιάτου τους. Η οικονομική επιστήμη δεν μπορεί να απαντήσει στα οικονομικά ερωτήματα της εποχής μας.



*O Wolfgang Münchau είναι οικονομικός συντάκτης (Financial Times, Spiegel)

αναδημοσίευση από το Μετά την κρίση

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2014

72-100 δόσεις - Ε και;

Η ρύθμιση που ανακοινώθηκε και θα ψηφιστεί σήμερα δεν λύνει κανένα πρόβλημα στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (που με προσωπικό μέχρι 9 άτομα παράγουν το 57% του ΑΕΠ) ούτε συνολικά στις μικρές και μεσαίες (μέχρι 49 άτομα προσωπικό ή 85% του ΑΕΠ). Οι επιχειρήσεις έχουν οφειλές και στην εφορία και στα ταμεία και στις τράπεζες - και ο αριθμός των δόσεων είναι το τελευταίο που τις απασχολεί. Αν στην κυβέρνηση νοιαζόντουσαν πραγματικά για τις ΜμΕπιχειρήσεις θα άκουγαν τα αιτήματα της ΓΣΕΒΕΕ και της ΕΣΕΕ που ξανά και ξανά διατυπώνονται με καθαρότητα και συνοδευτικές μελέτες από ινστιτούτα εδώ και τρία χρόνια τουλάχιστον. Όπως και τους δεκάδες συλλόγους των ανασφάλιστων του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ. 

Ερώτημα πρώτο: είναι δυνατόν να ρυθμίσει μια επιχείρηση τα χρέη της κάνοντας από μια ξεχωριστή ρύθμιση σε κάθε οφειλή; Χωρίς σχέση και πέραν της πραγματικής φοροδοτικής της ικανότητας; 
Ο κάθε οφειλέτης μπορεί να αποδίδει ένα μέρος του εισοδήματός του  - με ξεχωριστές και παράλληλες ρυθμίσεις κινδυνεύει να εξαντλήσει κάθε διαθέσιμο εισόδημα - αυτό δεν το ξέρουν στην κυβέρνηση;

Ερώτημα δεύτερο: είναι δυνατόν να κάνει μια επιχείρηση ρύθμιση των οφειλών της στον ΟΑΕΕ, ενώ αδυνατεί να πληρώσει τα τρέχοντα; Δλδ να πληρώνει τρέχοντα+δόση; 
Όλες οι μελέτες συνηγορούν ότι έσοδα δεν πρόκειται να δει ο ΟΑΕΕ εάν δεν απελευθερώσει την επιλογή ασφαλιστικής κλάσης! Και ακόμη καλύτερα έσοδα θα είχε εάν κεφαλαιοποιούνταν και πάγωναν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, μεταφέρονταν στο τέλος της ασφαλιστικής περιόδου και εξαγοράζονταν τότε ή αφαιρείτο από την σύνταξη το αντίστοιχο κλάσμα. 

Ερώτημα τρίτο: γιατί οι μεγάλες εκπτώσεις γίνονται σε αυτούς που μπορούν να αποπληρώσουν εφάπαξ ή με λίγες δόσεις την οφειλή τους - ενώ αντίθετα επιβαρύνονται εκείνοι/ες που αδυνατούν και θα επιλέξουν τις 100 δόσεις; 
Δλδ επιβραβεύονται με χαμηλότοκο δάνειο εκείνοι που αν και μπορούσαν δεν πλήρωναν και τιμωρούνται με πρόστιμα και προσαυξήσεις και τόκο 4,5% εκείνοι/ες που δεν πλήρωναν γιατί δεν είχαν!

Θέλουν ή δεν θέλουν να εισπράξουν τελικά; Σίγουρα θέλουν αλλά δεν μπορούν. Με τις συμφωνίες που έχουν κάνει με την τρόικα, δεν μπορούν να κάνουν κάτι διαφορετικό από αυτό που επιλέγουν οι γραφειοκράτες της τρόικας των δανειστών. Και προσπαθούν προεκλογικά να το κρύψουν με επικοινωνιακά μέσα. 

Ίσως εισπράξουν κάτι παραπάνω από το κομμάτι των 70 δις των ληξιπρόσθεσμων στην εφορία - ίσως. Αλλά από τα ληξιπρόθεσμα στο ΙΚΑ (8,5 δις) ή τον ΟΑΕΕ (9,1 δις) δεν πρόκειται να εισπράξουν τίποτα - και το χειρότερο, ειδικά στον ΟΑΕΕ, ούτε στα τρέχοντα θα αλλάξει τίποτα εισπρακτικά - σύντομα δεν θα υπάρχει καν "ασφαλισμένος" που να μην χρωστά. Γιατί η φιλοσοφία των ρυθμίσεων είναι λάθος - "ξεχνά" ειδικά για τις επιχειρήσεις ότι τα χρήματα για όλες τις οφειλές βγαίνουν από την ίδια τσέπη... "ξεχνά" ότι στις ΜμΕπιχειρήσεις, ειδικά στις μικρές, ένα σημαντικό μέρος των οφειλών τους είναι και σε καταναλωτικά δάνεια και κάρτες που οι ιδιοκτήτες ή συμμέτοχοί τους έχουν πάρει χάριν της επιχείρησης και όχι του εαυτού τους... "ξεχνά" ότι οι ρυθμίσεις πρέπει να φέρνουν έσοδα στο κράτος με βιωσιμότητα της επιχείρησης: η κλειστή επιχείρηση ή ο ελεύθερος επαγγελματίας δεν πληρώνει τίποτα, εκείνος/η που παίρνει μια ανάσα και συνεχίζει την δραστηριότητά του πληρώνει κάτι..."ξεχνά" ειδικά στον ΟΑΕΕ ότι εισφορά που δεν είναι μέρος πραγματικού εισοδήματος αλλά αυθαίρετο χαράτσι δεν είναι δυνατόν να πληρωθεί...

Ο υπουργός ανάπτυξης δήλωσε ότι χρειαζόμαστε άλλες εκατό χιλιάδες Μμ επιχειρήσεις για να στηριχθεί η οικονομία και η απασχόληση. Αν νομίζουν ότι με αυτές τις ρυθμίσεις βοηθούν σε αυτόν τον στόχο, τότε αρμενίζουν στα πέλαγα της γενικότερης κυβερνητικής αφασίας. 

Η απορία που έχει μείνει στον κόσμο "γιατί τα κάνουν αυτά; είναι ανίκανοι ή τα κάνουν επί σκοπώ;" μία απάντηση έχει: "απλά δεν μπορούν να κάνουν τίποτα γιατί δεν αποφασίζουν αυτοί". Και κλωθογυρίζουν τα ίδια και τα ίδια για να δείξουν επικοινωνιακά ότι κινούνται άρα είναι ζωντανοί...

Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2014

Κάνε και συ ένα κόμμα - μπορείς! (# "μεταρρύθμιση" και "ανατροπή")

Να πουλήσουμε "μεταρρύθμιση" και "ανατροπή" ή να κυβερνήσουμε;


του Γιώργου Παπασπυρόπουλου
 
Τελικά όποιος μείνει άστεγος στην Αριστερά, τι κάνει;
Φτιάχνει και αυτός/ή ένα κόμμα να υπάρχει και μετά ...κάθεται. Μπορεί να τον φωνάξουν για καμιά συμμαχία, ποιος ξέρει.
Δεν μπορώ να προσλάβω αλλιώς την χθεσινή ίδρυση της κίνησης Λυκούδη, αναλογιζόμενος τις άπειρες μέρες, μήνες και χρόνια τεμπελιάς της ανανεωτικής πτέρυγας στον ΣΥΝ (με την έννοια της μη παραγωγής πολιτικής αλλά αντίθετα την ενασχόληση με τον "πολλαπλασιασμό των καρεκλών") και την αντίστοιχη περίοδο στην ΔΗΜΑΡ όπου μαζί με άλλους/ες μαδούσαν την μαργαρίτα του ναι ή όχι που τελικά κατέληγε στο παρών - και όλοι/ες μαζί περίμεναν τον Φώτη να αποφασίσει. 

Τώρα μπορείς να κατακεραυνώνεις ...τους άλλους:  

"ενώ η κοινωνία άντεξε και με σκληρές θυσίες έδωσε ανάσες, το πολιτικό σύστημα για άλλη μια φορά φάνηκε ανίκανο να τις αξιοποιήσει" 

- εσύ που ήσουν;

Βλέπε: http://politicalreviewgr.blogspot.gr/2014/10/blog-post_28.html

 

Στην άλλη πλευρά της Αριστεράς, κάνουν αντιπολίτευση στον ...ρεαλισμό:

"Οι αποφάσεις της πρόσφατης συνεδρίασης της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαίωσαν ότι η «αλλαγή» που οραματίζεται θα έχει ιδιωτικές τις χιλιοπληρωμένες από τον ελληνικό λαό τράπεζες και τις επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας, το ΤΑΙΠΕΔ στην θέση του να ξεπουλάει το σύμπαν και το κεφάλαιο να απολαμβάνει την σημερινή φορολογική ασυλία.
Οι αποφάσεις αυτές συμπληρώνουν τις θέσεις για αποδοχή και αποπληρωμή του χρέους, τις δηλώσεις προσήλωσης σε ΕΕ-ΝΑΤΟ και το «ανήκουμε στη Δύση»...
τη συμμαχία με επιχειρηματίες και φορείς του μεγάλου κεφαλαίου (ΣΕΒ κ.λ.π), καθώς και τη χτεσινή δήλωση Τσίπρα στο Υπουργείο Άμυνας περί «συνέχειας του κράτους». Έτσι ο κύκλος των διαβεβαιώσεων προς τον «ξένο παράγοντα», τις δυνάμεις της επιχειρηματικότητας και το «βαθύ κράτος» ότι δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα, ολοκληρώθηκε!"


Άλλη τεμπελιά αυτή. Οι χρόνια κινηματικοί δεν μπορούν να ενηλικιωθούν - βλέποντας τον κεντρικό κορμό της Αριστεράς να έρχεται προ των ευθυνών του και φυσιολογικά να ξεκαθαρίζει το πως και το τι - της ενδεχόμενης δικής του κυβέρνησης σε κάνα δίμηνο τρίμηνο, σοκάρονται και ..."καταγγέλλουν και αποχωρούν". Τους αρκεί μάλλον που φαίνεται να αυξάνει η πελατεία των δυσαρεστημένων από αριστερά, το κομμάτι της πίτας τους δλδ - για λύσεις και αποτελέσματα, ας λερώσουν άλλοι τα χέρια τους.

Βλέπε: http://ostria-gr.blogspot.gr/2014/10/blog-post_68.html

Τι κοινό έχουν οι παραπάνω;

Οι εξ επαγγέλματος αριστεροί -και της "κεντρο-αριστεράς" και της "υπερ-αριστεράς" φαίνεται ότι ερευνητική δραστηριότητα είχαν μόνο στα νιάτα τους πριν μπουν στο "επάγγελμα" και την επετηρίδα, πριν "διοριστούν" με μια έννοια στο δημοσιοϋπαλληλικό σώμα της μη ανανεούμενης αριστεράς - μετά σιωπή. Η παραγωγή σταμάτησε.
Κι όταν κάποιος δεν έχει να πει τίποτα συγκεκριμένο, τι κάνει;
Κάθεται. Και περιμένει να βγάλουν οι άλλοι τα κάστανα από την φωτιά...

Για να "κάτσεις" χρειάζεσαι δυο πράγματα: μια καρέκλα και μια ταμπέλα - και μερικά μέλη να σε τρέφουν αν δεν είναι αρκετή η κρατική/ιδιωτική επιδότηση.
Ύστερα λες εκ του ασφαλούς την αποψάρα σου και πλασσάρεσαι σαν σωτήρας.


 υγ Ε ρε και να έρθει η ώρα να σου πουν "τώρα αποφασίζεις εσύ!" - "σε ακούμε: τι κάνουμε;" .... (εφιάλτης :) )

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

Μεταρρυθμιστές και Απορρυθμιστές

Απορρυθμιστής επί τω έργω...
Αριστερή μεταρρύθμιση welcome home!

του Γιώργου Παπασπυρόπουλου*
από το tvxs.gr

Μια ευρέως διαδεδομένη σύγχυση έχει επιμελημένα σχεδόν επιβληθεί στην ελληνική κοινωνία της κρίσης γύρω από το τί σημαίνει μεταρρύθμιση.
Συνήθως στα αυταρχικά καθεστώτα διεθνώς όταν κάποιοι/ες ζητούν αλλαγές τους αποκαλούμε "μεταρρυθμιστές". Μεταρρύθμιση όμως είναι τυπικά και η οποιαδήποτε αλλαγή που ψηφίζει κάποια κυβέρνηση στο φορολογικό, το ασφαλιστικό, το χωροταξικό καθεστώς κλπ

Στην κρίση, ο όρος μεταρρύθμιση απέκτησε μεγάλο και κρίσιμο βάρος: φαινόταν να είναι το κλειδί στο πέρασμα, από ένα πελατειακό κομματικό κράτος της χρεοκοπίας σε ένα νέο θεσμικό δημοκρατικό σύστημα ευρωπαϊκού τύπου - και η μεταρρύθμιση έγινε ιδεολογία, ελπίδα, ακόμη και σχετικά αυτόνομος πολιτικός χώρος που περιείχε εν δυνάμει όλες τις δυνάμεις της προόδου, της αλλαγής και του καινούργιου. Κατέλαβε το πολιτικό κέντρο και άρχισε να επεκτείνεται δεξιά και αριστερά, διακηρύσσοντας το τέλος των ιδεολογημάτων άνευ πρακτικής ουσίας και την εφαρμοσμένη πολιτική που λύνει προβλήματα ως το μόνο ζητούμενο της περιόδου: συμμαχίες ιδεολογικά διαφωνούντων εμφανίστηκαν με ραχοκοκκαλιά ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα βιωσιμότητας που παρέπεμπε τις στρατηγικές διαφωνίες προς επίλυση σε μια μελλοντική ανασυγκροτημένη παραγωγικά κοινωνία με φυσιολογικό ταξικό διαχωρισμό - όχι τον παρασιτικό τριτοκοσμικό καπιταλισμό της ελληνικής μεταπολίτευσης...

Την ίδια ώρα, η τρόικα, απαιτούσε "μεταρρυθμίσεις" από τις ελληνικές μνημονιακές κυβερνήσεις έναντι των δανείων που προσέφερε. Από δόση σε δόση τα προαπαιτούμενα για την καταβολή τους ονομάζονταν "μεταρρυθμίσεις" που συχνά -ειδικά στην αρχή και στην γενικότητά τους - ακούγονταν εύηχες στα ώτα των πολιτών της γραφειοκρατούμενης χώρας των πυκνά κομματικά-διορισμένων ΔΥ, των συχνά διεφθαρμένων ή κρατικών συνδικαλιστών, των ηθοποιών, γιατρών και δικηγόρων ή κληρονομικού χαρίσματος βουλευτών, των εξαρτημένων θεσμών και εξουσιών από το κομματικό πελατειακό κράτος και την μονοπρόσωπη εκτελεστική εξουσία. Κι αυτή ήταν η αρχή της σύγχυσης: αν η ανάγκη της χώρας ήταν μια γενική μεταρρύθμιση και η τρόικα ζητούσε μεταρρύθμιση για να δανείσει, τότε η τρόικα θα εξανάγκαζε το πολιτικό σύστημα στην αυτοαναίρεσή του - με λίγα λόγια μνημόνιο=μεταρρύθμιση! Και αντιμνημονιακός=εναντίον της αλλαγής...

Υπόρρητα, πίσω από τον τεχνητό διαχωρισμό μνημονιακών-αντιμνημονιακών εμφιλοχωρούσε η πραγματική αντίθεση μεταρρυθμιστών-αντιμεταρρυθμιστών. Και τελικά, στην νέα γλώσσα της κρίσης κατεχωρήθη η ταύτιση, της τρόικας, της συγκυβέρνησης ΝΔΠΑΣΟΚ, των μνημονιακών νόμων, τα μεσοπρόθεσμα κλπ αλλά και πρακτικές ιδιωτικοποιήσεων γενικά, πώλησης ή ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας ειδικά και άλλα μέτρα απορρύθμισης της οικονομίας, της αγοράς και της εργασίας ως "μεταρρυθμίσεων" και "μεταρρυθμιστών". Και παραπέρα, καταχωρήθηκαν ψευδώς οι μεταρρυθμιστές ως φιλοκυβερνητικοί και οι πολέμιοι των απορρυθμίσεων ως οπαδοί του παρελθόντος (που σημειωτέον ήταν το παρελθόν των συγκυβερνώντων κομμάτων...).

Μα είναι αυτό μεταρρύθμιση;

Τα μέτρα λιτότητας και μόνο λιτότητας, η εγκατάλειψη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας - ραχοκοκκαλιάς της ελληνικής οικονομίας, τα αντιαναπτυξιακά μέτρα της υπερφορολόγησης τεκμαρτά των πάντων αλλά όχι και των μεγάλων εισοδημάτων, οι αξιολογήσεις τύπου "Μητσοτάκη" έναντι συγκεκριμένης δέσμευσης απολύσεων, το ξεπούλημα του αιγιαλού και οι κατασχέσεις για δάνεια που δεν μπορούσαν να πληρωθούν - αυτά και άλλα πολλά - άρχισαν να δημιουργούν σύγχυση γύρω από το πρόσημο των μεταρρυθμίσεων: είναι οι μεταρρυθμίσεις πολλών ειδών; Προοδευτικές και μη προοδευτικές; Μπορούν οι μεταρρυθμίσεις να είναι κάτι αρνητικό, κάτι ακόμη και καταστροφικό;

Είναι τα μέτρα της τρόικας μεταρρυθμίσεις; Με λίγα λόγια ποιοι είναι οι καλοί και ποιοι οι κακοί;

Η μεταρρύθμιση με ευθύνη τρόικας, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αλλά και μέρους της δεξιόστροφης κεντροαριστεράς και νεοφιλελευθεριζόντων φιλελευθέρων έχει συγχυστεί με την απορρύθμιση. Και η αριστερά, η μεταρρυθμιστική αριστερά φέρει ευθύνη για αυτήν την σύγχυση γιατί για καιρό επέτρεψε στον νεοκομμουνιστικό αριστερό δογματισμό να χαρίζει την λέξη μεταρρύθμιση στους απορρυθμιστές νεοσυντηρητικούς και νεοφιλελεύθερους της πολιτικής "μόνο λιτότητα" και να την δυσφημεί με την σειρά του.

Ευτυχώς, η ρεαλιστική στροφή ή ωρίμανση της ριζοσπαστικής ανανεωτικής αριστεράς μέσα από τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ ξαναπήρε στα χέρια της και τον λόγο της την "αριστερή μεταρρύθμιση" ως αποτύπωση της ανατροπής και της αλλαγής που επαγγέλλεται- και την απορρύθμιση των πάντων, την προχειρότητα και το ξεπούλημα από ένα παρασιτικό σύστημα που το μόνο που το νοιάζει είναι η επιβίωσή του, ως τον εχθρό και τον στόχο. Δλδ μεταρρύθμιση εναντίον απορρύθμισης.

Τόσο απλά.

Αν αυτό περάσει και στην γλώσσα και επικρατήσει του newspeak του νεοφιλελευθερισμού, θα είναι και η αποτύπωση της ηγεμονίας των αριστερών μεταρρυθμιστικών ιδεών και στην κοινωνία, πράγμα απαραίτητο για τις αναγκαίες κοινωνικές "συμμαχίες της αλλαγής". Της ανατροπής, στο απαραίτητο βάθος και εύρος της ριζικής θεσμικής και λειτουργικής αλλαγής που χρειάζεται επειγόντως ο τόπος, μακριά από την δικτατορία του πελατειακού κομματικού συστήματος που σαράντα χρόνια τώρα διαχειρίζεται την εξουσία.

Μεταρρυθμιστές welcome home!


πηγή tv χωρίς σύνορα

Η Μαύρη Βίβλος της Ντροπής (#τα κοινοβουλευτικά ήθη της τρίτης πιο μισητής κυβέρνησης παγκοσμίως)

Αυτό που φεύγει

Δημοσκόπηση Gallup: Η τρίτη πιο μισητή κυβέρνηση παγκοσμίως είναι η ελληνική (εδώ) - τυχαίο; Μια ματιά στην "Μαύρη Βίβλο της Ντροπής" εξηγεί γιατί:
"Το πραγματικό πρόσωπο της κυβέρνησης Σαμαρά μέσα από τις καταγεγραμμένες πράξεις μετατροπής της κοινοβουλευτικής λειτουργίας σε μηχανισμό ξεπλύματος σκανδάλων" 
(από την εισαγωγή της Μαύρης Βίβλου)

Το βιβλίο καταγράφει τα έργα και τις ημέρες της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου μέχρι την άνοιξη του 2014 - φυσικά χρειάζεται ...ενημέρωση για τα πρόσφατα "έργα" της συγκυβέρνησης, ειδικά από την ώρα που έκλεισε πρόωρα η Βουλή για να περάσουν χωρίς αντίλογο και κρίσιμες ψηφοφορίες σειρά από νέους νόμους και (ν)τροπολογίες μέσα στα "καλοκαιρινά τμήματα" με την επιλεγμένη σύνθεση. Ήδη όμως περιέχει πυκνό και χρήσιμο υλικό:
Στο βιβλίο μεταξύ άλλων αναφέρονται 
  • οι χαριστικές ρυθμίσεις για εταιρείες όπως η SIEMENS, HDW, THYSSENKRUPP, 
  • οι τροπολογίες αμνήστευσης και ασυλίας "ημετέρων", 
  • η επιβράβευση των μιζαδόρων και 
  • οι γενναιόδωρες φορολογικές ελαφρύνσεις στους ισχυρούς.
Επίσης απαριθμούνται 
  • οι περιπτώσεις ενταφιασμού δεκάδων ποινικών δικογραφιών κατά υπουργών και πρωθυπουργών των μνημονιακών κυβερνήσεων, 
  • οι σκανδαλώδεις μεθοδεύσεις εκποίησης της δημόσιας περιουσίας μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και 
  • τα «δώρα» στους στυλοβάτες των μνημονίων… 
Διαβάστε το:



Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2014

Η "δικτατορία" του πασοκαριάτου


Μια πολύτιμη υπενθύμιση-προειδοποίηση για τους νέους πιθανούς ξενιστές του παρασίτου:
ΑΣ

Πότε θα απαλλαγεί η νεοελληνική κοινωνία από την ολέθρια "δικτατορία" του πασοκαριάτου; 

του Γιώργου Ν. Οικονόμου*
Για περισσότερα από τριάντα χρόνια η πολιτική ζωή του τόπου καθορίζεται από τη συμπεριφορά, τη νοοτροπία και την ιδεολογία μίας κομματικής νομενκλατούρας, ενός στελεχικού δυναμικού που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ, αλλά ως φαινόμενο έχει επεκταθεί και σε άλλους χώρους. Είναι το πασοκαριάτο, που αποτελείται από βουλευτές, ευρωβουλευτές, κρατικούς υπαλλήλους, δικηγόρους, δημοσιογράφους, από τη συνδικαλιστική αριστοκρατία των τραπεζών, των δημοσίων επιχειρήσεων, των ΔΕΚΟ, από διανοουμένους, πανεπιστημιακούς, καλλιτέχνες. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι νεόπλουτοι είτε λόγω φοροδιαφεύγοντος επαγγέλματος είτε λόγω της διαπλοκής τους με το κράτος, την πολιτική και την άσκηση της εξουσίας. Έχουν δε άμεσες ευθύνες για τη χρεοκοπία.
Η ιδεολογία του πασοκαριάτου είναι ένα μίγμα από κοινότοπες και γενικόλογες απόψεις και ένα συνονθύλευμα εννοιών που στην πραγματικότητα δεν σημαίνουν τίποτε, απλώς συγκαλύπτουν τη ρηχότητά του: σοσιαλισμός, αλλαγή, εκσυγχρονισμός, ανάπτυξη, δημοκρατία, προοδευτισμός, λαϊκά και εθνικά συμφέροντα, αντιαμερικανισμός ή αντιευρωπαϊσμός, εθνικισμός, κρατισμός, και τελευταίως αντιμνημονιακός οίστρος. 
Όλα αυτά ο μύλος του πασοκαριάτου τα αλέθει, τρέφοντας έτσι τόσο τη δική ύπαρξη και άνοδο όσο και τα όνειρα της πολυάριθμης μικρομεσαίας μάζας, που αποτελεί τη βάση του και επιθυμεί να βολευτεί πάση θυσία από το κρατικό ταμείο, άπληστη για επιδοτήσεις και προσόδους, για κατανάλωση, τηλεθέαση και σκυλάδικο.

Το πασοκαριάτο είναι έμπειρο, ξέρει τα κατατόπια των κρατικών μηχανισμών, τις κρυφές διόδους της μικρής, μεσαίας και μεγάλης διαπλοκής, τα παιγνίδια της εξουσίας, τους αρμούς της γραφειοκρατίας, τους τρόπους προπαγάνδας και πλασαρίσματος του εαυτού του και κάθε νεωτερικού σωτηριολογικού προϊόντος. Αποδείχθηκε ισχυρό και ανθεκτικό επί δεκαετίες, έχοντας ως κύριο χαρακτηριστικό του τον χαμαιλεοντισμό. Ικανό να ελίσσεται παντού, κατάφερε να δημιουργήσει καθεστώς και ιδεολογία, την ιδεολογία της προσαρμογής σε όλες τις καταστάσεις. 

Η ιδεολογία του δεν αποσκοπεί στα συμφέροντα της κοινωνίας, στο κοινό αγαθό, παρά μόνο στο δικό του συμφέρον, πράγμα που συγκαλύπτει με λαϊκισμό, δημαγωγία, πελατειακές σχέσεις και γενικόλογα κενά συνθήματα. 
Το πασοκαριάτο δεν έχει αρχές ούτε ήθος, παρά μόνο ένστικτο αυτοσυντήρησης, γι αυτό οι διάφορες συνιστώσες του μετά τη χρεοκοπία, εγκαταλείπουν το καταρρέον και αναξιόπιστο ΠΑΣΟΚ, αφού δεν εξυπηρετεί πια τα συμφέροντά τους, και πορεύονται καιροσκοπικά αναλόγως της συγκυρίας.
Μπορεί η μία να στηρίζει την ακροδεξιά μνημονιακή κυβέρνηση του Α. Σαμαρά-Β. Βενιζέλου, η άλλη να συσκέπτεται με την Κεντροαριστερά ή τους Ανεξάρτητους, η τρίτη να πλαισιώνει τη ΔΗΜΑΡ, η τέταρτη να συζητά με το Ποτάμι και η έκτη να στελεχώνει τον ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ, δηλαδή, το ΠΑΣΟΚ φθίνει, το πασοκαριάτο ζει και βασιλεύει.

Η «επιτυχία» του πασοκαριάτου γοήτευσε στο παρελθόν και τη ΝΔ, τόσο του Μητσοτάκη και του Καραμανλή Β΄ όσο και του Σαμαρά, που υιοθέτησαν τη νοοτροπία, τη συμπεριφορά και τους τρόπους δημαγωγίας του. Γοήτευσε επίσης και αρκετά στελέχη του ΚΚΕ και του ΣΥΝ που προσχώρησαν σε αυτό σε καιρούς ευωχίας και επίπλαστης ευημερίας. Συνεπώς μπορεί να γίνει λόγος για πλήρη κυριαρχία του, για «δικτατορία» του πασοκαριάτου, είτε με κεντρώα είτε με δεξιά μορφή. 
Εξ άλλου σε καιρούς χρεοκοπίας, με την κεκτημένη εμπειρία του και τη σημαία τού αντιμνημονιακού ή της ανανέωσης, το πασοκαριάτο ελίσσεται στους άλλους κομματικούς χώρους, ετοιμαζόμενο να αλώσει ξανά τον κρατικό μηχανισμό, με αριστερή μορφή τώρα.
Το εύλογο ερώτημα είναι: έπρεπε να καταστραφεί η χώρα για να καταλάβουν οι αποχωρήσαντες βουλευτές και στελέχη του ότι κάτι δεν πάει καλά με το ΠΑΣΟΚ; Δύο τινά συνέβησαν με αυτούς. Είτε μέχρι το 2010 ή το 2011 δεν είχαν καταλάβει τι γινόταν, οπότε είναι ανόητοι και ανίκανοι. Είτε πάλι είχαν καταλάβει και παρέμειναν, οπότε είναι υποκριτές, κυνικοί και θεσιλάγνοι. Και στις δύο περιπτώσεις είναι επικίνδυνοι και επιβλαβείς.

Συνεπώς, το επόμενο ερώτημα είναι: με ποια ιδιότητα τους υποδέχθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, ως ανίκανους, ως κυνικούς ή ως συνυπεύθυνους για τη χρεοκοπία; Μάλλον και με τις τρεις, δηλαδή ως ψηφοσυλλέκτες. Όμως αυτή η ψηφοθηρική λογική είναι κυνική και συντηρεί το πασοκαριάτο παντός είδους και φυσικά δεν μπορεί να συγκροτήσει σοβαρή πολιτική. 

Ίσως ο ΣΥΡΙΖΑ να βαυκαλίζεται με την ιδέα πως θα τους αφομοιώσει. Όμως το πασοκαριάτο είναι πεπειραμένο, αδίστακτο και ασυγκρίτως πολυπληθέστερο από την ολιγάριθμη νομενκλατούρα του 4% του πρώην ΣΥΝ, άρα βάσει των πιθανοτήτων και ενός παλαιού «νόμου της διαλεκτικής» η ποσότητα δημιουργεί και την ποιότητα.

Για να απελευθερωθεί η ανθρωπότητα από τη λανθασμένη μαρξιστική ιδέα της «δικτατορίας του προλεταριάτου», πέρασαν 150 έτη. 
Πότε θα απαλλαγεί η νεοελληνική κοινωνία από την ολέθρια «δικτατορία» του πασοκαριάτου; 
Εάν δεν απαλλαγεί και συνεχισθεί η «δικτατορία» του, έστω με αριστερή μορφή, δεν θα γίνει και η απαγκίστρωση από την παρακμή και τη χρεοκοπία. 
Ο μόνος τρόπος για τη επίτευξη της απαλλαγής είναι, με αφύπνιση της κοινωνίας, να γίνουν ριζικές δομικές και θεσμικές αλλαγές για να απαλειφθούν οι «τόποι» από τους οποίους το πασοκαριάτο αντλεί τη νοσηρή του δύναμη, δηλαδή οι ιδεολογίες του εθνικισμού και της αντιπροσώπευσης, η κομματοκρατία, ο προοδευτισμός, ο κρατισμός, το πελατειακό καθεστώς, η διαπλοκή και η απουσία ελέγχου της εξουσίας.