Μπορούν τα υπάρχοντα κόμματα να χρησιμοποιηθούν από τον Πολίτη και όχι να τον χρησιμοποιήσουν για άλλη μια φορά;

του Γιώργου Παπασπυρόπουλου

Τα προεκλογικά κόλπα μαζί με την πόλωση είναι στο αποκορύφωμα: παίζεται ξανά το κράτος, παίζεται ξανά η εξουσία σε αυτές τις εκλογές. Είναι η μικρή εκείνη στιγμή που τα κόμματα έχουν ανάγκη τον Πολίτη - εξαρτώνται από αυτόν - γι αυτό και τον μπουκώνουν υποσχέσεις και απειλές για ένα ολόκληρο τρίμηνο τουλάχιστον πριν την δύσκολη στιγμή... Τις εκλογές.

Είναι αλήθεια ότι οι αναποφάσιστοι μοιάζουν πολλοί - και οι αποφασισμένοι. Οι τελευταίοι είναι και αόρατοι/ες. Αλλά μόνο αν κοιτάς από κοντά - αν δεις την γενική εικόνα είναι ορατοί: είναι εκείνοι που έχουν πρόβλημα με τις πολιτικές της δικομματικής και τα αποτελέσματα στην ζωή τους - και κυρίως όσοι όσες ζουν ένα αφόρητο άγχος για το αύριο, την οικογένειά τους, την επιχείρησή τους - για την δουλειά που δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει αν δεν αλλάξει κάτι ριζικά. Για την μικρή τους επιχείρηση που θα κλείσει αργά ή γρήγορα αφήνοντάς τους μόνο χρέη, αν δεν αλλάξει κάτι ριζικά. Για το σπίτι τους που θα χάσουν αργά ή γρήγορα αν δεν αλλάξει κάτι ριζικά.

Η σημερινή κυβέρνηση πήρε απλά την πλειοψηφία και μετά έκανε ότι ήθελε. Φόρτωσε με χρέη και προβλήματα τους πάντες και δεν έφερε πουθενά ελπίδα και καλυτέρευση, μόνο σύγχυση, πόνο, απόγνωση, φόβο για το αύριο και σοκ από το απόλυτο κενό - κενό πολιτικής, ιδεών, σχεδίου. Ούτε η τρόικα έχει σχέδιο: εφαρμόζει τυφλά κάθε γραμμή από το manual του υπερφιλελευθερισμού αφού πρώτα το περάσει από το φίλτρο του ντόπιου κρατισμού - αποτέλεσμα; Το μεταλλαγμένο τέρας που ζούμε καθημερινά. Ούτε μεταρρύθμιση, ούτε και συντήρηση του χθες - μόνο τυφλή απορρύθμιση των πάντων.

Παλιά, όταν υπήρχαν ακόμη οράματα και ιδεολογίες, τέτοια προβλήματα λυνόντουσαν με την επιλογή κάποιου κόμματος που συμπύκνωνε στις εξαγγελίες του την εκπλήρωση των αναγκών και των ονείρων του Πολίτη - κι αν διαψεύδονταν οι υποσχέσεις κάτι έφταιγε που έπρεπε να διορθωθεί: προέκυπταν ανανεωτικές πτέρυγες, ανασυγκροτήσεις, επανεκκινήσεις, αλλαγή ηγεσίας κλπ κλπ. Αυτή ήταν η δημοκρατία μας με τα καλά της και τα κακά της.
Σήμερα αυτά δεν υπάρχουν - η παγκοσμιοποίηση διέλυσε κάθε εθνική πολιτική, κάθε σχέση της πολιτικής επιλογής με την διαχείριση της εξουσίας - έτσι δεν υπάρχουν καν επαρκή κόμματα: Όλα εξαγγέλλουν πράγματα που δεν μπορούν να κάνουν - δεν έχουν την εξουσία ούτε τους πόρους πια. Αυτά ανήκουν στις διεθνείς αγορές, τα spreads, τα επιτόκια, τους επενδυτές και τους δανειστές. Κι από άποψη "οράματος", κανένα πια δεν είναι το κόμμα των ονείρων μας - ακόμη κι αν σε επίπεδο θέσεων κάποιο κόμμα είναι επαρκές, σίγουρα η νομενκλατούρα του και η πελατεία του έχουν το πρώτο λόγο - όχι ο Πολίτης. Και το πελατειακό του πλαίσιο δεν χωρά πολλούς πλέον.

Έχουν όμως και αυτά την χρησιμότητά τους. Μπορούν να γίνουν εργαλεία απόρριψης και υποχρεωτικής αλλαγής πορείας, αρνητικής ψήφου σε εμμονικούς ανορθολογισμούς, προειδοποίησης για μια καταστροφική για τις ζωές μας πολιτικής. Κι αυτό δεν απαιτεί πολλά πράγματα - ούτε οράματα, ούτε ιδεολογίες: μόνο πρακτικό πνεύμα.
Το ίδιο πνεύμα με το οποίο το κόμματα σχεδιάζουν την καθημερινή τους αποτελεσματικότητα, το ίδιο πνεύμα μπορεί να χρησιμοποιήσει και ο Πολίτης. Ξεπερνώντας την δραματοποιημένη εικόνα με την οποία περιγράφουν τα κόμματα τις μεταξύ τους συχνά ανύπαρκτες διαφορές - την δαιμονοποίηση που μεθοδικά οργανώνει το ένα για το άλλο - τις σκιαμαχίες δήθεν ιδεολογικών συγκρούσεων για να κάνουν τον Πολίτη συμμέτοχο στο παιχνίδι τους που στο τέλος έχει ως ανταμοιβή το κράτος και
την εξουσία για τους ημετέρους: όπως γράφει και ο Μιχάλης Πιτσιλίδης σε προηγούμενη ανάρτηση κανένα σύστημα δεν είναι 100% υπερφιλελεύθερο ή κρατικιστικό (πια) - για μείγματα μιλάμε.

Και το δικό μας είναι ένα άσχημο αφύσικο μείγμα κρατισμού και υπερφιλελευθερισμού - υπάρχουν πολύ καλύτερα και πολύ πιο λειτουργικά.

Το δικό μας μείγμα δεν λέει να κλείσει τον ιστορικό του κύκλο παρότι έχει χειρότερες επιδόσεις από την χρεοκοπημένη Αργεντινή, μεγαλύτερη φτώχεια από την διχασμένη Βενεζουέλα, λιγότερους ανεξάρτητους θεσμούς από την Τουρκία... Κάτι πρέπει να συμβεί ακόμη -που θα σταματήσει την ανακύκλωση του ίδιου κομματικού πελατειακού συστήματος, που θα βάλει τέλος στα ψεύτικα διλήμματα και τις αυταπάτες που θολώνουν την εικόνα του τι πρέπει να αλλάξει τελικά και επιτρέπουν στην παρασιτική ελίτ να συνεχίζει να απομυζά τον πλούτο αυτού του τόπου.
Να ολοκληρωθεί επιτέλους η μεταπολίτευση και να ανοίξει ο δρόμος για μια θεσμική δημοκρατία. Να ολοκληρωθεί η αστική επανάσταση σε αυτήν την χώρα για να ξεκινήσει η "παραγωγική ανασυγκρότηση" πριν είναι πολύ αργά.

Όλα αυτά σημαίνουν ένα μόνο πράγμα: όχι ψευτοδιλήμματα - κάτι πρέπει να αλλάξει και να αλλάξει τώρα. Και σε αυτό, τα υπάρχοντα κόμματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον Πολίτη και όχι να τον χρησιμοποιήσουν για άλλη μια φορά. Και υπάρχουν πολλοί τρόποι γι αυτό.