Η απάντηση του Κωνσταντίνου Τζαμιώτη στον Νίκο Δήμου (#"Τόσες μισές αλήθειες στην σειρά συνιστούν ένα πραγματικά μεγάλο ψέμα")

του Κωνσταντίνου Τζαμιώτη*

Τόσες μισές αλήθειες στην σειρά, σαν αυτές που διαβάσαμε από τον Νίκο Δήμου, για την ελληνική επανάσταση, συνιστούν ένα πραγματικά μεγάλο ψέμα. 

Η στάση του μου θύμισε μια παλιότερη έρευνα για τους μαθητές ενός σχολείου της Νέας Υόρκης που δικαιολογημένα έφριξαν (μες στην παιδική αθωότητά τους) σαν έμαθαν πως τα χάμπουργκερ που σέρβιρε το κυλικείο τους προέρχονταν από ζώα που σφάχτηκαν και τεμαχίστηκαν. Απλώς τους φαινόταν αδιανόητο ότι μασούσαν κομμάτια από όμορφα ζώα που είχαν μάθει να αγαπούν μέσα από τις εικόνεςτων βιβλίων τους. Το θέμα είναι πως η ίδια έρευνα μετά από μερικά χρόνια απέδειξε πως εννιά στους δέκα από εκείνους τους μαθητές προτίμησαν να λησμονήσουν την «οδυνηρή» αλήθεια και παρέμειναν και ως ενήλικες, κρεατοφάγοι. Τα κάνει κάτι τέτοια ο χρόνος.

Από κοντά στον ενήλικα εδώ και δεκαετίες κύριο Δήμου και την εκλεκτική ευαισθησία του και κάμποσοι άλλοι που καθώς φαίνεται ούτε αυτοί θα είναι του διαβάσματος αν και «αποδεδειγμένα πολιτισμένοι». 

Ως εκ τούτου, αδυνατούν να αναγνωρίσουν έστω και λίγο δίκιο σ’ εκείνους τους αμόρφωτους, ξεβράκωτους, αγροίκους πολεμιστές και στις πράγματι σκληρές πρακτικές τους. Στην καλύτερη περίπτωση (όταν δεν περιγράφουν ανθρωπόμορφα τέρατα), απλώς υποβιβάζουν τον ρόλο τους..

Αν θέλουμε όμως να είμαστε ακριβείς, η επιχειρηματολογία, γενικά η αποδομητική διάθεση του Νίκου Δήμου και των ομοϊδεατών του, καθώς επιμένει να αγνοεί ή εσκεμμένα παραβλέπει όλες τις πτυχές, τις συνθήκες και τα γεγονότα της εποχής στην οποία αναφέρεται, ομοιάζει επικίνδυνα, έστω και διά της αντιστροφής, με τον εξίσου «ανιστόρητο» και γι’ αυτό κίβδηλο πατριωτισμό του τελευταίου φασιστάκου που καπηλεύεται εκ του μακρόθεν, αγώνες άλλων, για να χρυσώσει την ασημαντότητά του και να νομιμοποιήσει την αυθαίρετη και ρατσιστική κοσμοθεωρία του. 
Ο μεν μορφωμένος, παρακάμπτει την οροσειρά του Αίμου και ονειρεύεται πως κατάγεται κατευθείαν από την πένα του Ντιντερό, ο δε αμόρφωτος φαντασιώνει πως κάτω από την φουστανέλα των προγόνων του κρύβονται γεννητικά όργανα αντάξια μια ηράκλειας φυλής. Πρόκειται για καθαρό καιροσκοπισμό ή αν προτιμάτε, σκέτη ηλιθιότητα. Διαλέγει κανείς και παίρνει.

Ωστόσο όλο αυτό μου θύμισε και κάτι ακόμη. 
Διαβάζω από το βιβλίο του Κ. Σιμόπουλου η γλώσσα και το εικοσιένα, Αθήνα 1971:

«Υπήρχε και μια κατηγορία ετερόχθονων λογιωτάτων…που κατέβηκαν στην Ελλάδα με τυχοδιωκτικές φιλοδοξίες: να εξασφαλίσουν γοργή σταδιοδρομία, θέσεις και αξιώματα. Άνθρωποι χωρίς ενδοιασμούς, χωρίς ηθικούς φραγμούς. Ποιος απ’ αυτούς είχε καιρό να μιλήσει για τα αίματα, τις θυσίες και τη δόξα των αγωνιστών και τα λαϊκά ολοκαυτώματα;"

Ο Δημήτρης Αινιάν καταγράφει μια συνομιλία (στο Ναύπλιο το 1825) με δύο τέτοιων νέων: Τον Ιωάννη Σούτσο και τον Δ. Χρηστίδη. Οι δυο τους συνομιλούσαν για το τι θα έκαναν αν η Ελλάδα απελευθερωνόταν ή καταστρεφόταν.

«Εγώ», είπε πρώτος ο Σούτσος, «Εάν η Ελλάς καταστραφεί, θέλω μεταβή εις Τούνεζη ή Αλγέριον, θέλω δεχθεί τον ισλαμισμόν και θέλω προσκολληθεί εις τον Μπέην του τόπου εκείνου, προσφέρων εμαυτόν όργανον, εις οιουσδήποτε σκοπούς ήθελε με μεταχειρισθεί, εάν δε η Ελλάς σωθεί και αποκατασταθεί, βεβαίως θα γίνει βασίλειον· εγώ θέλω υπανδρευθή μιαν ωραία γυναίκα, διά της οποίας θα κατορθώσω να είμαι πάντοτε εις τα πράγματα και να μεταχειριστώ όλας τας ...
πολιτικάς ραδιουργίας, και εις θέσεις καλάς να είμαι, και χρήματα ν’ αποκτήσω».

Μετά τον Σούτσο ήρθε η σειρά του Χρηστίδη. «Εγώ, λέγει αυτός, εις την πρώτην περίστασιν θέλω μεταβή εις Γαλλίαν και θέλω επικαλεσθεί την βοήθεια του Δουκός του Ορλεάνς (ήταν ανάμεσα σ’ αυτούς που υποστήριζαν πως βασιλιάς της Ελλάδας έπρεπε να γίνει ο Δούκας Νεμούρ)· εις την δευτέραν θέλω προσκολληθεί εις την Αυλήν, θέλω μεταχειρισθεί μεσολαβήσεις πρέσβεων, θέλω καταφύγει εις όλας τας ραδιουργίας του κόσμου, διά να φανώ ωφέλιμος εις την Αυλήν και να είμαι πάντοτε εν ισχύει πλησίον της, μην αντιταττόμενος εις ουδέν των όσων τυχόν ήθελον απαιτήσει από εμέ».

Και πραγματικά οι δυο Φαναριώτες πρόκοψαν. Νεότατοι κατόρθωσαν να καταλάβουν ανώτατα αξιώματα…

Για τη στάση κάποιων εκ των Ελλήνων του εξωτερικού, που κατέβηκαν στην Ελλάδα αμέσως μετά τον εθνικό ξεσηκωμό, διατυπώνει καυστικές παρατηρήσεις και ο Άγγλος φιλέλληνας Hamphreys.
Ο νεαρός αξιωματικός είχε στενό δεσμό στο στρατόπεδο της Τριπολιτσάς με την Δημ. Υψηλάντη και συχνά βρισκόταν καλεσμένος στο τραπέζι του μαζί με άλλος Ευρωπαίους εθελοντές και Έλληνες των παροικιών του εξωτερικού. Και φυσικό ήταν να παραξενεύεται που στα γεύματα, αντί να κουβεντιάζουν για τον πόλεμο είχαν όλοι το νου τους στο «αγαπημένο ωραίο Παρίσι», στις όπερες και στις χαμένες διασκεδάσεις.

«Αλλά τι κοινό υπήρχε ανάμεσα στους ξυπόλυτους, ρακένδυτους πολεμιστές με τους Φαναριώτες και τους μεγιστάνες των παραδουνάβιων ηγεμονιών;» αναρωτιέται ο ίδιος· «συνοδεύονταν όλοι από νεαρούς Έλληνες δανδήδες που αρέσκονταν να περνούν τις ώρες τους κουβεντιάζοντας για τις παραστάσεις της γαλλικής όπερας και τα εξαίσια γαλλικά δείπνα».

Τελειώνω με μια φράση του Καραϊσκάκη που ίσως φωτίζει το χάσμα μεταξύ εκείνων που έσπρωξαν όντως το κάρο να βγει απ’ τη λάσπη και όσων πιστεύουν πως γενικά τα κάρα και οι λάσπες δεν προσφέρονται για καθωσπρέπει κόσμο.

«Ποια κυβέρνησις, καπιτάν Νιότη; Το τζιογλάνι του Ρέιζ εφέντη, ο τεσσερομάτης; Ποιοι τον έκαμαν κυβέρνησιν; Εγώ και άλλοι δεν τον γνωρίζομεν. Ή σύναξες δέκα ανόητους και τον υπέγραψαν, διά της ιδιοτελείας των; Ιδού ποιοι τον υπέγραψαν. Πρώτον εσύ, όπου όλα τα πράγματα θέλεις να έρχωνται με το ζουρνά, ο Σκαλτσάς, όπου δεν είναι άλλο παρά καμπάνα μπαγκ-μπαγκ, ο Μακρής ο μακρυλαίμης, ο κρεμασμένος, όπου μόνον το κεφάλι ηξεύρει να ταράζη, ο Μήτζιος Κοντογιάννης, η πουτάνα, όπου αν ήτον γυναίκα, δεν θα εχόρταινεν με 80 χιλ. φοραίς την ώρα, ο ξυνόγαλο-Γιώργος Τζιόγκας, όπου στραβώνει τα χείλια με το τζιμπούκι και δεν ηξεύρει τι του γίνεται και ο αδερφός μου ο Στουρνάρης ο ψεύτης;»

Αυτά.

*Ο Κωνσταντίνος Τζαμιώτης είναι συγγραφέας.
  Πηγή κειμένου: το χρονολόγιό του ΚΤ στο fb