Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009

Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2009

Αγαπημένη μου Αριστερά...


Θα ήθελα να σου ζητήσω με την ευκαιρία του Νέου Χρόνου 2010 που όπου νάναι καταφθάνει όλος ενέργεια και αμφίβολες προβλέψεις :

Εσύ,
να μαζέψεις όλα τα παιδιά σου και να τα βάλεις να συζητήσουν πολιτικά
να σταματήσουν τα μεγάλα να χτυπάνε τα μικρά αλλά το καθένα να μπορεί να λέει ελεύθερα την γνώμη του και επίσης να έχει το δικό του δωμάτιο και να μην κλέβει τα παιχνίδια του άλλου
να είναι ενωμένα, ειδικά όταν έρχονται οι κακοί γείτονες από τις νεοφιλελεύθερες πολυκατοικίες απέναντι και ζητάνε το φαΐ μας

Ακόμη θα ήθελα από σένα την ίδια:
να ασχοληθείς σοβαρά με τα προβλήματα του κόσμου και να σταματήσεις να είσαι απόμακρη και να λες μονότονα όχι στον διάλογο πριν καν ξεκινήσει
να φέρεις στο τραπέζι ένα συγκεκριμένο σχέδιο εφικτών και μη εφικτών, αλλά αναγκαίων, μεταρρυθμίσεων για να βρουν τα κινήματα τον βηματισμό τους και η κοινωνία το όραμά της

να σταματήσεις να υπερασπίζεσαι την σημερινή κατάσταση στο δημόσιο αλλά να παρουσιάσεις την πραγματική κατάσταση και να περιγράψεις την παραμονή σε μόνιμη εργασιακή σχέση με αυτό με αυστηρούς όρους κοινωνικής υπηρεσίας και όχι βολέματος
να καταδείξεις την διαφθορά μεγάλου μέρους των εργαζομένων σε αυτό και να ζητήσεις την ανάγκη απομάκρυνσής τους και ποινικής τους καταδίκης ως παραβατικών
να σταματήσεις τον εμφύλιο μεταξύ δημοσίων και ιδιωτικά εργαζομένων

να φέρεις προτάσεις για την κατάργηση της παραπαιδείας που έχει κάνει από δεκαετίες την δημόσια παιδεία ιδιωτική, και να σταματήσεις να υπερασπίζεσαι το χάλι της "δημόσιας εκπαίδευσης"
να προτείνεις χωρίς κόμπλεξ ένα μικτό σύστημα παιδείας με κριτήριο το εισόδημα των σπουδαστών: υποτροφίες στους γόνους των εργαζομένων, δίδακτρα στους γόνους των μεγάλων εισοδημάτων, υποχρεωτική χρηματοδότηση της έρευνας από το μεγάλο κεφάλαιο

να ασχοληθείς σοβαρά και όχι μόνο προεκλογικά ή επετειακά με το περιβάλλον
να ξεκινήσεις κεντρικές πολιτικές καμπάνιες για τα πιο σοβαρά θέματα και να μην τις σταματήσεις μέχρι να λυθεί το πρόβλημα
όχι "καταγγέλλω και πάω παρακάτω"
το πρόβλημα του καρκινογόνου νερού των δύο Ασωπών πρέπει να λυθεί τώρα
των σκουπιδιών επίσης
καταλήξτε σε μια εφικτή λύση και παλέψτε την μέχρι το τέλος

να ασχοληθείς σοβαρά με το πρόβλημα της μετανάστευσης
δέξου ότι θετικό υλοποιείται σε αυτόν τον τομέα, αλλά υπερασπίσου και τα δικαιώματα των ανθρώπων που εξαθλιωμένοι φτάνουν εδώ από μακριά αλλά και των ντόπιων που δεν θέλουν να υποστούν μια νέα εξαθλίωση εξ αιτίας των εγκλημάτων του ιμπεριαλισμού
δώστε μελέτες και αριθμούς για το πόσους νέους μετανάστες μπορεί να αντέξει η ελληνική κοινότητα χωρίς να καταρρεύσει
δώστε σχέδιο ένταξης όσων είναι δυνατόν και ανθρώπινης φιλοξενίας και επιστροφής στις πατρίδες τους όσων δεν είναι
μην αφήνεις το θέμα στην ακροδεξιά
μην συγχέεις την ανάγκη σύγχρονης πολυπολιτισμικής κοινωνίας με τον εθνομηδενισμό και την απαξίωση των όρων που συγκροτούν την εθνική μας κοινότητα

να αποκηρύξεις την συνδικαλιστική αριστοκρατία και γραφειοκρατία
να επαναφέρεις την αριστερά στην βάση των συνδικάτων με αυστηρή εναλλαγή και ανακλητότητα των εκπροσώπων της στην ενσωματωμένη ηγεσία ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ και κατάργηση των προνομίων τους απέναντι στους άλλους εργαζόμενους
να δουλεύουν κι αυτοί
να ρίξεις το βάρος στον οριζόντιο συντονισμό των σωματείων
και το πιο σημαντικό: να φτιάξεις αυτόνομα σωματεία στον ιδιωτικό τομέα, έστω και μυστικά σε πρώτη φάση εκεί που απαγορεύονται, που θα δίνουν ρεαλιστικές μάχες για την δουλειά και το εισόδημα των εργαζομένων και όχι καταστροφικές απεργίες για την (κομματική) τιμή των όπλων με μόνο αποτέλεσμα την ήττα και την απόλυση

Τέλος, θα ήθελα με την νέα χρονιά να σε δω αγαπημένη μου Αριστερά, να επιστρέφεις στο στρατόπεδο της δημοκρατίας
να εφαρμόσεις τις πλατύτερες συμμετοχικές διαδικασίες, που επαγγέλλεσαι για την κοινωνία, στον δικό σου χώρο
να ζητάς πάντα την γνώμη των μελών και των ψηφοφόρων σου για κάθε κίνηση αλλαγών που πιθανά χρειάζεσαι και να μην υποχρεώνεις κανέναν να ακολουθήσει με το ζόρι τα σχέδια των ηγεσιών σου
να πείσεις στην πράξη ότι η Αριστερά είναι άσκηση και κύτταρο σοσιαλισμού, εδώ και τώρα, και όχι θρησκευτική επαγγελία μελλοντικού παραδείσου και μηχανισμός εξυπηρέτησης των λίγων

είναι άραγε πολύ να ζητήσω να υπάρχει το 2010 και αυτόνομη πολιτική έκφραση της Ανανεωτικής Αριστεράς, ανεξάρτητα από κάθε άλλη εξέλιξη στον χώρο, κάτι που μου έχει λείψει βασανιστικά ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια
και με έχει οδηγήσει και σε κάποια απόσταση από σένα που τελευταία όλο και μεγαλώνει;

Με εκτίμηση
Ο κόσμος σου...

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2009

Έρικ Χομπσμπάουμ: Οι οικονομίες του νέου αιώνα θα πρέπει να είναι μικτές

Μια απάντηση στη φιλελεύθερη προπαγάνδα

Ο Έρικ Χομπσμπάουμ αναλύει την επιστροφή της ιδέας του κομμουνισμού*:

Η ιδέα του κομμουνισμού, όπως επανεμφανίζεται σήμερα, μπορεί να μας βοηθήσει να ερμηνεύσουμε και να αλλάξουμε τον κόσμο;

Δεν το πιστεύω.

Ως πολιτικό πρόγραμμα ο κομμουνισμός δεν υπάρχει πια: ο «υπαρκτός σοσιαλισμός» του σοβιετικού μπλοκ κατέρρευσε και δεν υπάρχει καμία περίπτωση να ξαναφέρουμε στην επικαιρότητα την ιδέα μιας οικονομίας εντελώς σχεδιοποιημένης και συγκεντρωτικής -- ιδέα που δεν τη διατύπωσε ποτέ, άλλωστε, ο Μαρξ.

Στην πραγματικότητα, η κύρια συνεισφορά του κομμουνισμού ήταν η ιδέα μιας επαναστατικής πρωτοπορίας: του Κόμματος. Τα κομμουνιστικά κόμματα ήταν μόνιμοι δημιουργοί κοινωνιών και κρατών. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, που είχε 5.000 μάχιμα στελέχη μπόρεσε σε δύο χρόνια να γίνει ένα κόμμα με εκατοντάδες χιλιάδες μέλη, ικανό να προσελκύσει εκατομμύρια ψηφοφόρους. Στο Βιετνάμ το Κομμουνιστικό Κόμμα, αν και μειοψηφικό, είχε την κατάλληλη δομή για να αποτελέσει τη βάση ενός πολύ ευρύτερου πράγματος: μια κοινωνίας.

Αλλά όλα αυτά προέκυψαν από κοινωνικοικονομικές συνθήκες που δεν υφίστανται πια.

Δεν υπάρχει προοπτική «επιστροφής» στον Λένιν;

Ο φιλελευθερισμός υποτίμησε την έμπνευση και τις επιτυχίες των κομμουνιστικών κινημάτων. Θελήσαμε να τις πετάξουμε εντελώς στα σκουπίδια, να τις κάνουμε απλές δικαιολογίες για τη δημιουργία των γκουλάγκ. Αυτή η μυθολογία, που χρονολογείται από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, δεν έχει εξαλειφθεί ακόμα: παραμένει, για παράδειγμα, ολοζώντανη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου συνεχίζουν να εκδίδονται ψηφίσματα ενάντια στον ολοκληρωτισμό, λες και βρισκόμαστε στη δεκαετία του 1960.

Σήμερα που ο καπιταλισμός περνάει κρίση, η επιστροφή στο κομμουνιστικό ιδεώδες είναι προπαντός ένας τρόπος να απαντήσουμε στη φιλελεύθερη προπαγάνδα.

Η τωρινή οικονομική κρίση ανοίγει τον δρόμο για έναν ενδεχόμενο "μετα-καπιταλισμό";

Το τέλος του κομμουνισμού συμβολίστηκε από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου: εκείνη τη μέρα όλος ο κόσμος κατάλαβε ότι το εγχείρημα είχε οριστικά τελειώσει.

Ε, λοιπόν, ο καπιταλισμός ζει σήμερα μια ανάλογη κατάσταση: από τον Σεπτέμβρη του 2008 όλοι ξέρουν ότι η επιστροφή στην ιδεολογία του οικονομικού laissez faire δεν είναι πια δυνατή. Το laissez faire βασίστηκε στην ιδέα ότι κάθε άνθρωπος θεωρείται μια οντότητα που επιδιώκει τα ορθολογικά του συμφέροντα, που συναντώνται σε μια αυτορρυθμιζόμενη αγορά και εξισορροπούνται από αυτήν. Αυτή είναι η «θεωρία της ορθολογικής επιλογής» και όποιος περιορισμός στην αγορά θεωρείται εμπόδιο στην έλευση του καλύτερου των κόσμων.

Με την υποχώρηση του καπιταλισμού, κάτι τέτοιο ακούγεται γελοίο. Εκτός αυτού, οι οικονομίες που γνώρισαν εδώ και τριάντα χρόνια την πιο ισχυρή ανάπτυξη δεν υπακούουν καθόλου στη θεωρία της ελεύθερης επιλογής του καταναλωτή: η Ιαπωνία, η Κορέα, αργότερα η Κίνα. Μόλις το 1998-1999, με την ασιατική κρίση, οι επιχειρηματικοί κύκλοι άρχισαν να λένε ότι κάτι δεν λειτουργούσε. Και να ξαναανακαλύπτουν τον Μαρξ.

Η επιστροφή στον Μαρξ ξεκίνησε λοιπόν στο Σίτυ;

Θυμάμαι ένα γεύμα με τον περιβόητο Τζωρτζ Σόρος, εκείνη την εποχή. Με είχε ρωτήσει τη γνώμη μου για τον Μαρξ, μιλώντας με θαυμασμό για τις προβλέψεις του σχετικά με τη φρενήρη ανάπτυξη του καπιταλισμού. Ήταν τη στιγμή που το long term capital management (μακροπρόθεσμη διαχείριση κεφαλαίων) είχε γνωρίσει μια παταγώδη αποτυχία. Αυτά τα επενδυτικά κεφάλαια τα διαχειρίζονταν δύο νομπελίστες, οι οποίοι είχαν εκτιμήσει την πιθανότητα του ρίσκο της κατάρρευσης σε μία στο εκατομμύριο…

Όλος ο κόσμος ξέρει ότι υπάρχουν πάντα ρίσκα. Ο Μαρξ ενδιαφέρει τους τραπεζίτες, επειδή λέει ότι η ουσία του καπιταλισμού δεν είναι η σταθερότητα αλλά η κρίση.

Η κομμουνιστική εμπειρία μπορεί να προσφέρει λύσεις για τη σημερινή κρίση;

Η κατάστασή μας μπορεί να συγκριθεί με αυτήν της περιόδου 1929-1933, όταν κατέρρευσε το σύστημα που επίσης υπάκουε στο δόγμα του laissez faire.

Το «never again» ήταν τότε το νέο σύνθημα και, πράγματι, οι κυβερνήσεις έκαναν πολλά πράγματα αδιανόητα για τους φιλελεύθερους: έδωσαν απόλυτη προτεραιότητα στην πλήρη απασχόληση, ενσωμάτωσαν τα εργατικά κινήματα στη διαχείριση των επιχειρήσεων, δημιούργησαν το κράτος πρόνοιας. Μέχρι που δανείστηκαν και ορισμένες σοβιετικές καινοτομίες, όπως τον υπολογισμό του ΑΕΠ, το οποίο ήταν επινόηση ενός Σοβιετικού οικονομολόγου του Γκοσπλάν (Επιτροπή Κρατικού Σχεδιασμού), που οικειοποιήθηκαν οι ΗΠΑ: ήταν ένας τρόπος να αντιμετωπίζεις, για πρώτη φορά, την οικονομία ως σύνολο.

Σήμερα το παράδειγμα της Κίνας είναι εξαιρετικά σαφές. Το παλιό μαοϊκό σύστημα εξασφάλιζε την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική προστασία, χάρη στους δημόσιους χρηματοπιστωτικούς ομίλους. Από τότε που αυτά εξαφανίστηκαν, εκατομμύρια αγρότες που συρρέουν στις πόλεις δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Σε περίοδο ανάπτυξης κάτι τέτοιο δεν είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπιστεί, αλλά τώρα που δεν υπάρχουν πια δουλειές, αυτοί οι απόκληροι αποτελούν πολιτικό πρόβλημα που όλες οι κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη.

…επανακρατικοποιώντας την οικονομία;

Η αντίθεση αγοράς και σχεδιασμού, λες και το ένα αποκλείει το άλλο, δεν είναι πια επίκαιρη.

Ο κρατισμός, ακραία μορφή του σοσιαλισμού, απέτυχε· ο φιλελευθερισμός, ακραία μορφή του καπιταλισμού, οδεύει προς το ίδιο τέλος.

Οι οικονομίες του νέου αιώνα θα πρέπει να είναι μικτές.

Η διαφορά δεν θα είναι πια στη δομή, όπως πιστεύαμε, αλλά στους επιδιωκόμενους στόχους: ο σκοπός θα είναι να προωθήσουμε το ατομικό κέρδος ή να μειώσουμε τις ανισότητες, να πολλαπλασιάσουμε τις δυνατότητες όλων… Και σε αυτό το σημείο ξαναβρίσκουμε όχι μόνο τον Μαρξ αλλά και τη σοσιαλιστική παράδοση.


*Ενθέματα - Η Αυγή, 25/12/09 . Η συνέντευξη δόθηκε στον Eric Aeschimann και δημοσιεύθηκε στη «Liberation», στις 23.5.2009. Μετάφραση: Αμαρυλλίς Λογοθέτη

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

Η κουλτούρα του Δεκέμβρη

Από τον Ηλία Κανέλλη*

Αλέξανδρος Κυριακόπουλος, Ευθύμιος Γουργουρής (επιμ.),
Ανησυχία. Μια καταγραφή του αυθόρμητου τον Δεκέμβριο του 2008.
Καστανιώτη, Αθήνα 2009, σελ. 288

Στις 6 Δεκεμβρίου 2009, πρώτη επέτειο του φόνου του μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον αστυνομικό εν υπηρεσία Επαμεινώνδα Κορκονέα, όπως ήταν αναμενόμενο διοργανώθηκαν πολλές συγκεντρώσεις. Όπως επίσης ήταν αναμενόμενο, ο φόβος της επανάληψης των επεισοδίων της περσινής χρονιάς έδωσε ένα και μοναδικό, μονοδιάστατο πολιτικό περιεχόμενο στις διαδηλώσεις – και γι’ αυτό δεν ευθύνονται τα ΜΜΕ.

Χειραφετημένες από τις κομματικές οργανώσεις, οι εκδηλώσεις αυτές δομήθηκαν γύρω από μια απόλυτη αντίθεση σε οτιδήποτε εμφανίζεται ως θεσμικό, ως συστημικό – γι’ αυτό, άλλωστε, η βία που υπόσχονταν οι αναγγελίες τους ήταν έκφραση του μίσους «εναντίον του συστήματος». Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τα πολιτικά κόμματα περιορίστηκαν στη γενικόλογη ρητορική της υπενθύμισης του εγκλήματος, αποφεύγοντας την οργανωμένη συμμετοχή στις διαδηλώσεις. Μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, διά του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του, Αλέξη Τσίπρα, προέτρεψε όσους θεωρούν ότι τα «συσσωρευμένα αδιέξοδα της νέας γενιάς», το «εύφλεκτο υλικό» όπως τα χαρακτήρισε, υπάρχουν, να ξανακατεβούν στους δρόμους, να αμφισβητήσουν το «σύστημα εξουσίας».
Το εγερτήριο κείμενο του κ. Τσίπρα[1], αφού συστηματικά παρέκαμπτε τη βία, στις εκδηλώσεις της οποίας, σύμφωνα με τον ισχυρισμό του, ασφαλώς το κόμμα του δεν συμμετέχει, έκλεινε με μια εξαιρετικά προβληματική διαπίστωση, για εκφραστή κομματικού μορφώματος που έχει θεωρηθεί μεταρρυθμιστικό. Σύμφωνα με τη διατύπωση αυτή, το «σύστημα εξουσίας (…) φοβάται τον επόμενο Δεκέμβρη, που θα ξεσπάσει πιο συνειδητά, πιο οργανωμένα, με ξεκάθαρα διατυπωμένα τα πολιτικά και κοινωνικά του αιτήματα: αντίσταση, αλληλεγγύη, αξιοπρέπεια».

Μιλώντας σαν αντιεξουσιαστής, μιλώντας δηλαδή ωσάν ο ίδιος και το κόμμα του να μην είναι τμήμα αυτού που ο ίδιος αποκαλεί «σύστημα εξουσίας», ο Αλέξης Τσίπρας επί της ουσίας έκλεινε το μάτι στις ετερόκλητες δυνάμεις που συντάσσονταν στα χαρακώματα της καταστροφής.
Διότι, παρά τη διακήρυξη της ειρηνοφιλίας του ΣΥΡΙΖΑ, είχαν προετοιμαστεί επεισόδια από άλλους και, φυσικά, δεν προκλήθηκαν εξαιτίας των πολυάριθμων αστυνομικών δυνάμεων που εκ των προτέρων είχαν οργανωθεί να τα αντιμετωπίσουν, έγιναν ζημιές (όχι τόσο εκτεταμένες, αλλά έγιναν), υπήρξαν τραυματισμοί (μεταξύ των οποίων, ηχηρότερος, διότι έγινε σε χώρο που απαγορευόταν να εισέλθουν αστυνομικές δυνάμεις, σε χώρο δηλαδή που καλύπτεται από το λεγόμενο «πανεπιστημιακό άσυλο», ο τραυματισμός του πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρίστου Κίττα, που αμέσως μετά παραιτήθηκε), εκδηλώθηκαν δηλαδή συγκροτημένα εκδηλώσεις βίας που, βεβαίως, κατεστάλησαν από την αστυνομία.

Γιατί μπήκε ο ΣΥΡΙΖΑ στο κάδρο της βίας;


Γιατί επέμενε ο βασικός εκπρόσωπός του να μπει σε αυτό το κάδρο;
Πολιτικά, δεν είναι εύκολη η απάντηση, ιδίως μάλιστα όταν έχει κανείς στο μυαλό του τη συνεισφορά στην πολιτική κουλτούρα του τόπου του ΚΚΕ εσωτερικού, προγενέστερου του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ πολιτικού σχήματος που εξέφρασε την ανεξάρτητη από τις επιλογές της πρώην ΕΣΣΔ αριστεράς.
Συνυπολογίζοντας τη ρητορική του αποκαλούμενου «ριζοσπαστικού» τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ, των συνιστωσών δηλαδή του πολιτικού σχηματισμού που εισηγούνται στρατηγικές «ρήξης», υπό την νέα ταυτότητά του, είναι φανερό ότι ο συγκεκριμένος πολιτικός χώρος απομακρύνεται από τη δημοκρατική και ευρωπαϊκή αριστερά, εκτιμώντας ότι είναι προτιμότερο να εκφράζει την κινηματικού χαρακτήρα αριστερά που ομνύει στην ανατροπή.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η αριστερά αυτή επιλέγει να εκφράζεται πέραν του συστήματος, το οποίο (για να το πούμε με τους τελεολογικούς όρους που χρησιμοποιεί κάθε οραματική αριστερά) απλώς χρησιμοποιεί ώσπου να το διεμβολίσει. Εδώ, πέραν του συστήματος δηλαδή, ας μας επιτραπεί να χρησιμοποιήσουμε λίγο τη φαντασία.

Επειδή, λοιπόν, πέραν του συστήματος η μόνη βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη προοπτική της ανατροπής του από τις αριστερές και/ή τις αντιεξουσιαστικές δυνάμεις είναι το χάος, ενισχυμένο μάλιστα από την ανυπαρξία κανόνων στη διαχείριση όποιας πραγματικότητας προκύψει, η ριζοσπαστική αριστερά βαθμιαία αποστασιοποιείται από τις πραγματικότητες της κοινωνίας μας.

Προτιμά τις γενικόλογες περιγραφές της και την καλλιέργεια ενός άλλου πεδίου, μυθολογικού.

Οι μυθολογίες, φυσικά, είναι ελκυστικές στις κοινωνικές κατηγορίες που δεν είναι υποχρεωμένες να σκέπτονται την επιβίωση. Ανάμεσά τους, οι νέοι. Οι όποιες πολιτικές επιλογές της συγκεκριμένης ριζοσπαστικής αριστεράς, λοιπόν, υποτίθεται ότι γίνονται στο όνομα των νέων, πιο καλά της νεολαίας, που είναι εξαιρετικά ευάλωτη στις φοβίες του μέλλοντος αλλά και στις μυθολογίες – με κυριότερες εκείνες της χειραφέτησης.

Πόσο μεγάλο τμήμα των νέων μπορεί να προσελκυσθεί από αυτού του τύπου τη ρητορική; Με δεδομένη την «κρίση αυθεντίας των κεντρικών θεσμών» (κατά τον ορισμό του Γιάννη Βούλγαρη[2]) και τη σύγχυση που αυτή η κρίση αυθεντίας επιτείνει, μπορεί να είναι διόλου ευκαταφρόνητη πολιτική «πελατεία», είτε στις κάλπες είτε, πολύ περισσότερο, στη συμμετοχή σε γοητευτικά απείθαρχα κινήματα, με ελάχιστο πραγματικό και συμβολικό κόστος (αφού, όση έκταση κι αν πάρει η καταστολή, η ίδια η κοινωνία προστατεύει τα παιδιά της, ελπίζοντας ότι μεγαλώνοντας, όσο κι αν την έχουν αμφισβητήσει, στο τέλος θα την αναπαραγάγουν).

Αυτή η γοητεία, ήδη, έχει καταγραφεί στα τεκμήρια της λεγόμενης «εξέγερσης του Δεκέμβρη 2008». Στις τοιχογραφίες, στα γκραφίτι και στα στένσιλ, στις αφίσες, στα συνθήματα και στις προκηρύξεις.
Ασχολίαστα, αλλά συστηματικά καταγεγραμμένα, πλέον υπάρχουν σε μια έκδοση, στο βιβλίο Ανησυχία. Πρόκειται για υλικό που «κόσμησε» τους δρόμους της Αθήνας τον Δεκέμβριο του 2008, υλικό που συνέλεξαν, κατέγραψαν και ταξινόμησαν ο Αλέξανδρος Κυριακόπουλος και ο Ευθύμιος Γουργουρής.
Το βιβλίο που προέκυψε από αυτή την καταγραφή λειτουργεί σαν μια έκθεση τεκμηρίων, των τεκμηρίων της κουλτούρας του Δεκέμβρη, που αναζητούν ερμηνεία.

Ένας από τους γοητευτικότερους επαναστατικούς μύθους αφορά τον Γαλλικό Μάη του 1968. Ως παραπομπή, συγκεράζει το αυθόρμητο, το «ακαπέλωτο» από κομματικούς μηχανισμούς, το ευφάνταστο – αυτό τελοσπάντων που ανακαλεί η φράση «η φαντασία στην εξουσία». Ανακαλώντας τα παραπάνω γενικά χαρακτηριστικά, χωρίς υποχρέωση εξειδικευμένης αναφοράς στα γεγονότα, στα πολιτικά αιτήματα, στις κοινωνικές δυνάμεις ή στις προσωπικότητες που αναδείχθηκαν, στα αποτελέσματα και στην πορεία των πολιτικών δυνάμεων αλλά και των ιδεών που ανέδειξε εκείνος ο Μάης, τι άλλο μένει παρά η γενικευμένη αίσθηση της επαναστατικής γιορτής – αυτής της γιορτής που οφείλουν, σύμφωνα με τη ριζοσπαστική μυθολογία, να επαναλάβουν οι επόμενες γενιές;

Αλλά ο Γαλλικός Μάης δεν ήταν ένα ανορθολογικό πάρτι της καταστροφής για την καταστροφή. Ο Έρικ Χόμπσμπομ θεωρεί τη χρονιά εκείνη «σημαντική στην ιστορία τριών κόσμων»: του δυτικού καπιταλισμού, των κομμουνιστικών κρατών και της Ασίας, της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής.
Την πιο δυνατή περίοδο ευημερίας και ανάπτυξης του βιομηχανικού κόσμου, λέει ο Χόμπσμπομ, «το τελευταίο πράγμα που θα μπορούσαν να φανταστούν πολιτικοί και διανοούμενοι ήταν οι ταραχές στο Παρίσι, αλλά και σε άλλες πόλεις της περιφέρειας, φαινομενικά ξαφνικές, από ένα πλήθος ανθρώπων της μεσαίας τάξης με σκοπό την επανάσταση.
Εξίσου απροσδόκητα, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό του κομμουνιστικού κόσμου, ήταν τα γεγονότα στην Τσεχοσλοβακία: ένα κομμουνιστικό κόμμα στην εξουσία ασπάστηκε επισήμως τον πλουραλισμό. Κι αν ήταν ήδη δυνατό να προβλεφθεί, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρά την παγκόσμια δύναμή τους, δεν θα παρέμεναν αιωνίως στο Βιετνάμ…»[3].

Ο μύθος όμως υπερισχύει της πολιτικής ανάλυσης.
Ποια στοιχεία περιέχει ο Γαλλικός Μάης ως μύθος; Ανατροπή, χαρά, καταστροφή, απείθεια – γοητεία. Μυθολογικά συστατικά, δηλαδή μη μετρήσιμες παραμέτρους.
Διεκδικώντας να καταγραφεί ως επαναστατικός μύθος, ο οικείος Δεκέμβρης εκκινεί επίσης από τα δικά του μυθολογικά παραφερνάλια, από τις δικές του «στρατηγικές του αυθόρμητου». Ωστόσο, οι κινήσεις των «εξεγερμένων» εμποτίζονται με μια συστηματικά οργανωμένη στην έκφρασή της κουλτούρα.

Η κουλτούρα του Δεκέμβρη, όπως εκφράστηκε στην τέχνη και γενικά στις εκφράσεις του δρόμου, υποκινεί σε μεγάλο βαθμό το μίσος, την καταστροφή, το χάος – στο όνομα της αναπαραγωγής των «επαναστατικών συνθηκών».

Ας δούμε τι γράφεται σε ένα από τα χαρακτηριστικότερα και πληρέστερα καταστατικά τεκμήρια του ημέτερου Δεκέμβρη του 2008 – σε μια αφίσα που παραινεί για «ζωηρές», «επαναστατικές», «γοητευτικές» πράξεις:
καταλάβετε σχολές, σαμποτάρετε τα ακυρωτικά μηχανήματα, μπείτε σε άδεια σπίτια, πάρτε τηλέφωνο για βόμβα, ανάψτε τσιγάρο στο μετρό, γιουχάρετε τον κάθε ένστολο, παίξτε ποδόσφαιρο σε λεωφόρους, ερωτευτείτε, σπάστε βιτρίνες, απειλείστε (sic), απελευθερώστε κατσαρίδες σε δημόσια κτήρια, κάντε φάρσες, πετάξτε μπογιές
–καλές γιορτές–
απαλλοτριώστε σούπερ μάρκετ, ξεφουσκώστε λάστιχα περιπολικών, βάλτε τις φωνές, αφήστε απλήρωτους λογαριασμούς, γρατσουνίστε πολυτελή τζιπ, ρίξτε ζάχαρη στα μηχανήματα δημοσίων έργων, γράψτε με σπρέυ, κωλυσιεργήστε στη δουλειά σας, παρακωλύστε την κυκλοφορία των αυτοκινήτων, φτύνετε στο πάτωμα σε εφορίες, αρνηθείτε να σερβίρετε μπάτσους, διαδώστε φήμες, ταλαιπωρήστε δημοσίους υπαλλήλους, στείλτε google bombs, βουλώστε δημόσιες τουαλέττες, μιλήστε με αγνώστους, αχρηστέψτε ΑΤΜ

Σε τι έγκειται η γοητεία, τι ακριβώς αποθεώνει η ζωηράδα της παραπάνω «οργισμένης» προστακτικής – που, με τον πιο υστερόβουλα συντηρητικό τρόπο, ισοπεδώνει τον έρωτα σε «αντικανονική» πράξη; Υποτίθεται, με θράσος υποκινεί σε απείθεια. Απείθεια, έναντι τίνος; Έναντι των κανονισμών της καθημερινότητάς μας, έναντι του κοινωνικού συμβολαίου, έναντι του τρόπου ζωής μας. Πρωτίστως, όμως, έναντι της αίσθησης του δημόσιου συμφέροντος. Πρόκειται για κάλεσμα, γενικότερα, σε συστηματική αντικοινωνική συμπεριφορά.

Η συμπύκνωση της «εξέγερσης» στη συγκεκριμένη επίδειξη αντικοινωνικότητας συνιστά συντριπτική ήττα της αριστεράς – που, ακόμα και όταν εισηγούνταν την ανατροπή, πάντα εκπονούσε σχέδιο διαχείρισης της κρίσης, της σύγκρουσης, της ρήξης, ακόμα και του ενδεχόμενου μετά. Αλλά, όπως ήδη έχει περιγράψει ο Δαμιανός Παπαδημητρόπουλος[4], «η υποχώρηση των θέσεων προς χάριν των αρνήσεων έφερε σε δεύτερο πλάνο το ρόλο του κόμματος ως οργανωτή και διαμορφωτή πολιτικής και σε πρώτο πλάνο το ρόλο του κινήματος, ή μάλλον των κινημάτων διαμαρτυρίας προς ό,τι μας περιβάλλει, των κινημάτων άρνησης αυτών που μας περιβάλλει.

Αυτή η μετάλλαξη καθρεφτίστηκε στη μετατροπή του Συνασπισμού σε ΣΥΡΙΖΑ, στη συνάντηση δηλαδή και με άλλες συνιστώσες της Αριστεράς που, ενώ μέχρι τότε διαχωρίζονταν μεταξύ τους με βάση τις αποκλίνουσες θέσεις τους για το αύριο, τώρα συναντιούνται στη βάση των κοινών αρνήσεων του σήμερα».
Ο δρόμος προς τις κοινές αρνήσεις, ωστόσο, δεν είναι και τόσο αυθόρμητος – κάθε άλλο.
Σε μια αφίσα, η παραίνεση προς τους διαδηλωτές (που είναι η συντομευμένη εκδοχή μιας ισχυρής στρατηγικής των συγκρούσεων, έτσι όπως ενορχηστρώθηκαν στο Διαδίκτυο και από προκηρύξεις), προϋποθέτει στρατό, με χαρακτηριστική εξάρτυση και εξίσου χαρακτηριστική τελετουργική παρουσία.

Γράφει ακριβώς αυτή η αφίσα:
Οι μαθητές κατεβαίνουν στους δρόμους
Στολές-κουκούλες
Παράταξη-αυθόρμητες ομάδες
Βηματισμός & εμβατήρια-άτακτος ρυθμός οργής
Ξεφτιλισμένα εθνικά σύμβολα-πέτρες
Η περιγραφή παραπέμπει σε οργανωμένες ομάδες αντάρτικου πόλεων. Η «στολή» και το τυπικό της εμφάνισης και της δράσης τέτοιων ομάδων είναι απαραίτητο συνεκτικό στοιχείο των ατόμων μεταξύ τους.
Σε συνθήκες χαλαρής σύγκρουσης, όταν στόχος είναι απλώς το «μπάχαλο», τέτοιες ομάδες λειτουργούν αποτελεσματικά ως δύναμη κρούσης. Πρόκειται φυσικά για οργανωμένες δυνάμεις, όχι για αυθόρμητες. Τέτοια οργάνωση, άλλωστε, συντονιστική, υπήρξε, εκτιμάται μάλιστα –και εκτιμάται βασίμως– ότι ρόλο συντονιστικού «της εξέγερσης» έπαιξαν συγκεκριμένες ιστοσελίδες.

Όλα τα μηνύματα της κουλτούρας του Δεκέμβρη, όποια φόρμα κι αν χρησιμοποιούν προκειμένου να «επικοινωνηθούν», συγκροτούν μια αξιοζήλευτη ενότητα. Ενότητα αισθητική, ενότητα ρητορικών τρόπων αλλά και ενότητα επιχειρημάτων.

Ένα κοινό μοτίβο πολλών εκφράσεων αυτής της κουλτούρας είναι το τυφλό μίσος προς την αστυνομία. Οι αστυνομικοί παρουσιάζονται ως βασικός στόχος αρχικά της οργής αλλά κατόπιν της χλεύης και, τέλος, του βίαιου ξεσπάσματος των διαμαρτυριών.
Το σύνθημα «Μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι», αναλύεται σε τυφλό μίσος προς όλους τους αστυνομικούς. Για τη ρητορική «της εξέγερσης», δεν υπάρχει εξατομικευμένη ευθύνη. Δεν ευθύνεται ο δολοφόνος του Γρηγορόπουλου (για τον οποίο, ασφαλώς, η μαζική διαμαρτυρία δεν προβλέπει κανένα «τεκμήριο αθωότητας»), ευθύνονται συλλήβδην «οι μπάτσοι». Είναι οι ένστολοι του αντίπαλου στρατοπέδου, αυτοί που πρέπει να πολεμηθούν.

Για να πέσει το σύστημα; Για το μπάχαλο, την αποδιάρθρωση, το χάος. Άλλωστε, οι «μπάτσοι» συμβολίζουν τους μηχανισμούς του κράτους – και η πραγματική ιδεολογία «της εξέγερσης» αποστρέφεται το κράτος, θέλει τη διάλυσή του. Συνεπώς; Συνεπώς, για τη ρητορική του μηδενιστικού χουλιγκανισμού που συχνά αποθεώνει η κουλτούρα του Δεκέμβρη, «μπάτσοι» είναι «το μόνο επάγγελμα που μας ζαλίζει με τα εργατικά ατυχήματά του».
Αν, για τη συγκεκριμένη κουλτούρα, οι «μπάτσοι» είναι οι υπηρέτες του συστήματος, οι καταστροφές είναι ο βασικός στόχος.
Εξυπακούεται ότι οι καταστροφές που δοξάζουν ο τοίχος, η αφίσα, η προκήρυξη είναι των μεγάλων επιχειρήσεων που συμβολίζουν τον καπιταλισμό. Οι τράπεζες, π.χ., είναι ο πραγματικά επιδιωκόμενος στόχος. «Μωρό μου, είσαι όμορφη σαν καμένη τράπεζα», λέει το βασικό σλόγκαν αφίσας που παρουσιάζει ένα κατεστραμμένο κατάστημα της Eurobank. Για να προστεθεί η ποιητική επωδός: «Η καταπιεσμένη υποκειμενικότητα εκφράζει τις επιθυμίες της με αχαλίνωτο πάθος».
Τέτοιου τύπου ασαφείς αλλά κατά τα άλλα περίτεχνες, ποιητικίζουσες εκφράσεις, με πολλά επίθετα, χρησιμοποιούνται πολύ από την κουλτούρα του Δεκέμβρη.

Η ποίηση εύκολα συνυφαίνεται με επαναστάσεις και ανατροπές ή με την επιθυμία τους. «Στάχτη θα γίνεις κόσμε γερασμένε», λέει ένα απ’ αυτού του τύπου τα ποιητικά συνθήματα. «Τι όμορφο χρώμα έχουν τα όπλα και τα μάτια σου σαν πολεμάς», λέει ένα άλλο. Κι ένα τρίτο, πολύ πιο οραματικό, ξεδιπλώνεται ως εξής: «Να τελειώνουμε με το αγκομαχητό της ανυπαρξίας. Οπλισμένοι. Γεμάτοι φλογερή υπομονή, θα εισβάλουμε ένα πρωί στις ολόχρυσες πολιτείες».
Μια ομάδα σουρεαλιστών διακηρύσσει ότι «το φάντασμα της ελευθερίας έρχεται πάντα με το μαχαίρι στα δόντια», ενώ ένας ποιητικός στοχασμός συμπεραίνει βαρύγδουπα: «θα ήταν καλύτερα να καταστραφεί και να χαθεί τελείως ολόκληρος ο κόσμος παρά ένα ελεύθερο πνεύμα να παραιτηθεί από μια πράξη στην οποία τον παρακινεί η φύση του».
Είναι προφανές ότι δυο είναι οι κοινωνικές κατηγορίες «εξεγερμένων» που θα μπορούσαν να βρίσκονται συνεχώς στους δρόμους με αυτού του τύπου τα αιτήματα.
Η μία κατηγορία είναι ευάριθμη, σ’ αυτή συγκαταλέγονται αποκλειστικά επαγγελματίες οραματιστές της απορύθμισης.
Η άλλη μπορεί να είναι πολυάριθμη. Προϋποθέτει, όμως, πολλή ζωτικότητα, έφεση στους μύθους και αντοχή στην κακουχία. Προϋποθέτει, δηλαδή, νεότητα.

Χωρίς σοβαρό αριθμό νέων στο δρόμο κανενός τύπου «εξέγερση» σε βάθος δεν θα μπορούσε να συντηρηθεί. Αυτός, κατά τη γνώμη μου, είναι και ο λόγος που η κουλτούρα του Δεκέμβρη είναι φτιαγμένη για νέους (όχι πάντα αποκλειστικά από νέους), που διεκδικούν ζωή και δράση χωρίς να σκέπτονται τις συνέπειες. Ο ίδιος λόγος ωθεί κόμματα και οργανώσεις που επιδιώκουν ή, εν πάση περιπτώσει, θεωρούν ευνοϊκή για τις στοχεύσεις τους την κουλτούρα του Δεκέμβρη, να κολακεύουν εν γένει τη νεολαία, αναγορεύοντάς την σε επιτηδευμένα κοινωνική κατηγορία με κοινά χαρακτηριστικά.
Είναι προφανές ότι από τα κοινά αυτά χαρακτηριστικά απουσιάζουν εμφατικά τόσο η αναφορά, πόσο μάλλον η πίστη στη δημοκρατία και στις αρχές της, όσο και η ανοχή του διαφορετικού.
Το συλλογικό «εμείς», όπως εμφανίζεται στην κουλτούρα του Δεκέμβρη, δεν χωράει πρόσωπα τα οποία μπορούν να έχουν διαφορετική άποψη από την άποψη που διαμορφώνει η έμφαση στη ριζοσπαστική βία. Δεν πρέπει να υπάρχει τίποτα πέρα από την προσήλωση στο στόχο της κοινωνικής απορύθμισης.

Ίσως γι’ αυτούς τους λόγους, από όλα τα τεκμήρια της κουλτούρας του Δεκέμβρη που δημοσιεύονται στην Ανησυχία, ένα μόνο κινείται στον αντίποδα της κατάφασης στη μηδενιστική βία. Γράφει: «Να σταματήσει το μίσος πριν πνιγούμε μέσα στο ίδιο μας το αίμα».
Όπως, κατά την έκφραση του Τάσου Γιαννίτση, «η Ιεριχώ δεν έπεσε με τον ήχο της Σάλπιγγας του Ιησού του Ναυή»[5], έτσι και η λεγόμενη «εξέγερση του Δεκέμβρη» ελάχιστα μετρήσιμα πολιτικά αποτελέσματα είχε.

Η πτώση της κυβέρνησης Καραμανλή οφείλεται, κατά γενική εκτίμηση, σε ένα βαθμό στις ταραχές και τις καταστροφές του Δεκεμβρίου, αλλά πρωτίστως στα σκάνδαλα, στη διαφθορά και στην όλο και περισσότερο ορατή ανικανότητα των στελεχών της.
Κατά μια άλλη εκτίμηση, η συρρίκνωση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές ήταν, σε μεγάλο βαθμό, αποτέλεσμα της αποδοκιμασίας του πολιτικού αυτού μορφώματος για την ανοχή εκ μέρους ορισμένων ριζοσπαστικών συνιστωσών της βίας και των καταστροφών.

Τι έμεινε; Η κουλτούρα του Δεκέμβρη, να αποθεώνει την απορύθμιση της κοινωνίας στο όνομα της ζωηράδας και της νεότητας – απορυθμίζοντας παράλληλα το χαρακτήρα του μοναδικού δημοκρατικού κόμματος της Αριστεράς, η οποία βαθμιαία εκτρέπεται σε έναν ιδεολογικά ομφαλοσκοπούντα οργανισμό που εγκαταλείπει τη φιλοδοξία να αλλάξει με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τον κόσμο και περιορίζεται στη συνύπαρξη με τους κινηματικούς διαδηλωτές του επαναστατικού τουρισμού, περιφέροντας από πρωτευούσης σε πρωτεύουσα την εξέγερση και τους μύθους τους.
Είναι κι αυτός ένας κάποιος λόγος ύπαρξης.

[1]Το πλήρες κείμενο του Αλέξη Τσίπρα δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα protagon.gr με τίτλο «Ποιος φοβάται τους Δεκέμβρηδες;», βλ.
[2] Γιάννη Βούλγαρη, «Η οργή της ανημπόριας», εφ. Τα Νέα, Τρίτη, 11 Δεκεμβρίου 2008.
[3] Έρικ Χόμπσπομ, «1968. Η χρονιά που άλλαξε ο κόσμος», περ. Ταχυδρόμος, τχ. 410, 4.1.2008, σ. 15.
[4] Δαμιανός Παπαδημητρόπουλος, «Η κραυγή της αφωνίας και η αφωνία της πολιτικής», περ. Νέα Εστία, τχ. 1819, Φεβρουάριος 2009, σ. 279.
[5] Τάσος Γιαννίτσης, «Αναζήτηση εναλλακτικών δρόμων», περ. Ταχυδρόμος, τχ. 410, 4.1.2008, σ. 21.

*The Athens Review of books Νο 2, αναδημοσίευση

Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2009

Ώρες περίσκεψης και προβληματισμού για την Ανανεωτική Αριστερά


Η συνέντευξη που ακολουθεί έγινε πριν ακριβώς δύο χρόνια και ένα μήνα πριν το συνέδριο του Συνασπισμού που έφερε στην ηγεσία τον Αλέξη Τσίπρα.
Οι εξελίξεις που ακολούθησαν έφεραν την αριστερά στο κέντρο του κυκλώνα.
Ακολούθησε η μαγική εικόνα της δημοσκοπικής ανόδου, τα δεκεμβριανά, η ήττα στις ευρωεκλογές, η ρήξη Τσίπρα Αλαβάνου, η κρίση ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ, η κοινοβουλευτική επιβίωση τον Οκτώβρη, η νέα ρήξη ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ με την απόπειρα διολίσθησης του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα και ρευστοποίησης του ΣΥΝ, οι κινήσεις Αλαβάνου για νέο κόμμα με δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς...
Στις 7 Ιανουαρίου αναμένεται η επίσημη εξαγγελία έκτακτου συνεδρίου του ΣΥΝ που θα τοποθετηθεί στο θέμα του ΣΥΡΙΖΑ και τέλη Φεβρουαρίου έχει προγραμματιστεί διήμερη σύσκεψη της Ανανεωτικής Αριστεράς (που οργανώνει η ανανεωτική πτέρυγα του ΣΥΝ) για να αποφασίσει την τελική της στάση στη σχέση της με ΣΥΝ και ΣΥΡΙΖΑ.

Στο πλαίσιο αυτό η παρακάτω συνέντευξη αποδεικνύεται πολύ επίκαιρη. Δείχνει με σαφήνεια και συνέπεια, που χαρακτηρίζει άλλωστε τον Φώτη Κουβέλη, τις θέσεις και τις ενστάσεις της ανανεωτικής αριστεράς για τα τεκταινόμενα τότε και ότι επακολούθησε που εν πολλοίς επιβεβαιώθηκαν εκατό τοις εκατό. Δεν πρόκειται για αγιογραφία του Φ. Κουβέλη και της Ανανεωτικής Πτέρυγας αλλά για υλικό νηφάλιου προβληματισμού και τοποθέτησης στα όσα θα επακολουθήσουν μετά, τώρα... γιατί έστω και αργά η αριστερά καλείται να πάρει τις αποφάσεις της και να βγει από την δίχρονη περιπέτεια που την απομάκρυνε από την κοινωνία και την έφερε στα όρια της απαξίωσης. Καλή ακρόαση...







Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

"Η εκ των προτέρων απόρριψη της συμμετοχής στον διάλογο είναι πολιτικό λάθος"

Φώτης Κουβέλης , συνέντευξη στον Βασίλη Σκουρή, Realnews 20/12/09





Θεωρείτε σωστό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συμμετέχει στον κοινωνικό διάλογο;

Ο κοινωνικός και πολιτικός διάλογος είναι αναγκαίος και πρέπει να γίνει.
Πρέπει να είναι ουσιαστικός και όχι προσχηματικός.
Στον διάλογο προσέρχεσαι με θέσεις, απόψεις και προτάσεις.
Η συμμετοχή στον διάλογο δεν σημαίνει εκχώρηση των πολιτικών σου απόψεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του τόπου.
Άλλωστε, αν διαπιστωθεί και προκύψει ότι ο διάλογος προκλήθηκε ως πρόσχημα, αποχωρείς και αναδεικνύεις στην κοινωνία τους λόγους της αποχώρησης.
Η εκ των προτέρων απόρριψη της συμμετοχής στον διάλογο είναι πολιτικό λάθος.

Ο κ. Νταβανέλος διαφώνησε με την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα στη σύσκεψη των αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εκτιμάτε ότι είναι απλώς μια προσωπική άποψη;

Στην Κοινοβουλευτική Ομάδα ειπώθηκε από τον ίδιο ότι είναι άποψη και άλλων μελών της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ.

Πολλοί εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σύρεται σε σειρά θέσεων από το ΚΚΕ...

Το ζητούμενο για τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η προώθηση των πολιτικών θέσεων της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Δεν έχουμε ίδιες πολιτικές πορείες και θέσεις με το ΚΚΕ.
Οι διαφορές μας είναι υπαρκτές σε μεγάλα και σημαντικά ζητήματα και της ασκούμενης πολιτικής και του στρατηγικού στόχου.
Κατά συνέπεια, δεν δικαιολογείται και στο ελάχιστο ο ετεροκαθορισμός ή, έστω, ο επηρεασμός της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ από την τακτική και τις θέσεις του ΚΚΕ.

Εσείς, πάντως, ως Ανανεωτική Πτέρυγα δεν θα αποκτήσετε κάρτα μέλους, ούτε θα συμμετάσχετε στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ...

Σε απόλυτη συνέπεια με τις πολιτικές μας θέσεις για τον Συνασπισμό και τον συμμαχικό χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα πάρουμε κάρτα μέλους και δεν θα εγγραφούμε σε μητρώα μελών του.
Έχω κάρτα μέλους του Συνασπισμού.
Την επιλέξαμε όταν ιδρύσαμε τον Συνασπισμό, με τα συγκεκριμένα πολιτικά στοιχεία της σύγχρονης Αριστεράς, τη διατηρούμε σε όλη του την πορεία και δεν την εκχωρούμε.
Το ζήτημα της κάρτας δεν είναι διαδικαστικό. Είναι βαθύτατα πολιτικό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να παραμείνει αυτό για το οποίο συγκροτήθηκε.
Μια πολιτική συμμαχία αυτόνομων κομμάτων και κινήσεων της Αριστεράς, χωρίς προαπαιτούμενο την ιδεολογική ταύτιση, αλλά με πολιτική συμφωνία στις εκτιμήσεις, στους στόχους και την πολιτική πρακτική από τους εταίρους του σχήματος, στη βάση της ομοφωνίας και της συναίνεσης.
Είναι γνωστή η άρνηση της Ανανεωτικής Πτέρυγας να δεχθεί αποφάσεις που σταδιακά μετασχηματίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα.
Η Ανανεωτική Πτέρυγα θα εργασθεί είτε για τον ανακαθορισμό της μορφής του ΣΥΡΙΖΑ ως συμμαχικού σχήματος -που σημαίνει νέα πολιτική συμφωνία και συνέχιση του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ με όσους συμφωνήσουν- είτε για απεμπλοκή του Συνασπισμού από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η ηγεσία του ΣΥΝ φέρεται να οδηγείται σε ένα Συνέδριο επίλυσης των διαφορών την άνοιξη. Συμφωνείτε;

Να γίνει το Συνέδριο. Με ένα θέμα: Συνασπισμός και ΣΥΡΙΖΑ. Δεν υπάρχει άλλο θέμα.
Εκεί, ας υπάρξουν με σαφήνεια οι αποφάσεις των μελών του Συνασπισμού.
Προτείνω, μάλιστα, ένα συνέδριο διευρυμένο.
Με συμμετοχή, όσο το δυνατόν, περισσότερων μελών του Συνασπισμού.
Γιατί όχι και ένα δημοψήφισμα των μελών του κόμματος;

Η διεύρυνση της Ανανεωτικής Πτέρυγας και με στελέχη εκτός ΣΥΝ σηματοδοτεί για κάποιους την απαρχή συγκρότησης ενός νέου πολιτικού σχηματισμού...

Επιδιώκουμε την ενίσχυση της Ανανεωτικής Πτέρυγας του Συνασπισμού.
Θέλουμε τη συμμετοχή του Ομίλου Προβληματισμού «ΑΡΣΗ» και της ομάδας στελεχών της Πρωτοβουλίας για την Ανασυγκρότηση της Ανανεωτικής Αριστεράς.
Η συμμετοχή τους εμπλουτίζει και δυναμώνει την παρουσία των ιδεών της σύγχρονης Αριστεράς.
Υπάρχουν και άλλες δυνάμεις που αναφέρονται στην ανανεωτική Αριστερά. Κι αυτές θα προστεθούν θετικά στην προσπάθειά μας.
Η κοινωνική Αριστερά θέλει τη σύγχρονη Αριστερά.
Είναι αυτή που χρόνια στηρίζει τον Συνασπισμό, παρά τις επιφυλάξεις και τις διαφωνίες της για τομείς της πολιτικής του.

Αν όμως δεν κατορθώσετε να αποτρέψετε τις εξελίξεις με τον ΣΥΡΙΖΑ;

Τα πάντα είναι «ανοιχτά».
Δεν υποθηκεύσαμε τις ιδέες μας, τις απόψεις μας, τις διεκδικήσεις μας, τη συμμετοχή μας στη σύγχρονη Αριστερά σε κανένα φετίχ και στερεότυπο που την υπονομεύει και την ακυρώνει.
Η βιωματική μας σχέση με την Αριστερά δεν είναι σύνδρομο.
Είναι συνεχής διεκδίκηση.

Κατά τη γνώμη σας, ο κ. Τσίπρας «πού το πάει» με τον ΣΥΡΙΖΑ;

Εκτιμώ ότι δεν θέλει τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα. η συμμετοχή του όμως σε αποφάσεις που επιτρέπουν τη διολίσθηση στη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα είναι λάθος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να υπάρξει μόνον ως συμμαχικό σχήμα. οι καθαρές πολιτικές θέσεις είναι πάντα χρήσιμες και ωφέλιμες. οι αμφισημίες και οι ταλαντεύσεις βλάπτουν και τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο κ. Αλαβάνος δείχνει μια έντονη κινητικότητα, ακόμα και με στελέχη του ΝΑΡ. Εκτιμάτε ότι η στρατηγική του έρχεται σε αντιπαράθεση με τον ΣΥΝ;

Ο Συνασπισμός έχει -οφείλει να έχει- τα δικά του πολιτικά χαρακτηριστικά ως δύναμη της σύγχρονης αριστεράς, με τον αριστερό ευρωπαϊσμό και μεταρρυθμισμό του.
Όποιες επιλογές είναι σε αντίθεση με αυτά τα πολιτικά στοιχεία, αφορούν σε άλλες πολιτικές επιλογές, ξένες βέβαια για τη σύγχρονη αριστερά.
Δικαίωμα όμως του καθενός να τις επιλέγει.

Την Ανανεωτική Πτέρυγα, πάντως, τη χαρακτήρισε «εχθρό εντός των τειχών»...

Αναζητήθηκε ο «εσωτερικός εχθρός εντός των τειχών» ως ευπρόσωπο πολιτικό πρόσχημα. Ποια «τείχη» όμως;
Αυτά τα «τείχη» που ορθώσαμε όταν ιδρύαμε τον Συνασπισμό, για να τον οριοθετήσουμε απέναντι στον δογματισμό και τον αριστερισμό;

"Έναν Προϋπολογισμό, που για την παιδεία και τον πολιτισμό δεν μπορεί να βρει λεφτά.

Μπορεί να βρει για τις Τράπεζες, για τα καρτέλ, για τις κινητές τηλεφωνίες, για τις ακτοπλοϊες, για τα καρτέλ του γάλακτος των ασφαλιστικών εταιρειών κ.λ.π. Μπορεί να βρει ό,τι θέλει για όπου θέλει."
...

"Και εμείς καθόμαστε εδώ κύριε Πρόεδρε και κύριοι λίγοι συνάδελφοι και καθόλου από ‘δω, της δήθεν κυβερνήσεως εννοώ, και μιλάμε για έναν προϋπολογισμό, που είναι τόσο μαϊμού, που αν του πετάξεις μπανάνα την πιάνει στον αέρα. Και που είναι τόσο άδικος και ασύδοτος, που θέλει να κρυφτεί και η χαρά δεν τον αφήνει. Και ο υπουργός λείπει. Κι οι άλλοι υπουργοί επίσης.

Ένας προϋπολογισμός, που θα τον ψηφίσουνε οι 150 και κάτι ψιλά, πάνω τα χεράκια, κάτω τα χεράκια μια και είμαστε λόχος, και θα τον ψηφίσουμε να δίνει στην παιδεία ένα ποσοστό 3 και κάτι, κάτω από το 1/5 και κάτω από το 1/6 από το μέσο όρο της Ευρώπης, όταν οι ευρωπαϊκές χώρες δίνουν 6, 9, 12% για την Παιδεία, εμείς δίνουμε τρία και κάτι. Μήπως αυτό το 3 σημαίνει κάτι;"

Ομιλία Γρ.Ψαριανού στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό του 2009

ΠΡΟΥΠΟΚΛΟΝΙΣΜΟΣ 2009

Τις ημέρες εκείνες έκαναν σύναξη α ν ο ι χ τ ή τα παιδιά και λάβανε την απόφαση - επειδή τα κακά μαντάτα πλήθαιναν στην πρωτεύουσα - να βγουν έξω σε δρόμους και σε πλατείες, με το μόνο πράγμα που τους είχε απομείνει:

μια παλάμη φως κάτω από τ’ ανοιχτό πουκάμισο με το σταυρουδάκι του ήλιου, όπου έχει κράτος κι’ εξουσία η άνοιξη.

Και πηγαίνανε πάλι μπροστά,

Οι νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν α λ ή τ ε ς.

Και πολλοί φορούσαν μαντήλια , και κασκόλ και μάσκες και κουκούλες γιατί έπεφταν βροχή τα χημικά- τα απαγορευμένα και στον πόλεμο - και ήταν γεμάτος ο τόπος κάμερες, που τους έγραφαν, αλλά έδειχναν μόνο φωτιές και σπασίματα, για να στήσουν το τηλεοπτικό σκηνικό να τρομάξει ο «νοικοκυραίος» απ’ την εξέγερση των ανοικοκύρευτων,των «μη νοικοκυραίων» δεκατριάχρονων και δεκαπεντάχρονων μαθητών, που βγήκαν για πρώτη φορά στο δρόμο επειδή ένας συμμαθητής τους εκτελέστηκε από σφαίρα, η οποία με κατά παραγγελία πόρισμα, εξοστρακίστηκε!

Που ο δικηγόρος των δολοφόνων είπε ότι ήταν παρεξήγηση και θέλημα θεού και ήξερε το κατασκευασμένο πόρισμα δέκα μέρες πριν !

Στην εξέγερση συμμετείχαν σε διατεταγμένη υπηρεσία ασφαλίτες με κουκούλες και λοστούς που έσπαγαν και έκαιγαν.Και υπάρχουν παντού οι φωτογραφίες τους και τα βίντεο για να τους βρεί ο Υπουργός - που παραιτήθηκε - Καταστολής, Εξοστρακισμών, Χημειοθεραπείας και Δημόσιας Τάξης , που ανθρώπινο κρέας μυρίζει.

Και δεν ήταν η πρώτη φορά , και ήταν πάντα μαζί με κάτι φουσκωτούς με μπουφάν, που έγραφαν το όνομα του αγγλικού ροκ συγκροτήματος POLICE.

Και μπαινοβγαίνανε στις κλούβες του Συγκροτήματος με σιδερόφρακτους κρανοφόρους, που είναι καλοί άνθρωποι του καλού κράτους των ασυστόλων και μιας εξουσίας όπου «μήτε κλώνος μήτε ανθός δάκρυο ποτέ δεν έβγαλαν». Γιατί ήταν συνέχεια χειμώνας.

Μα δεν υπήρχε τρόπος για να περάσει η άνοιξη παρά μονάχα αυτός. Και τον είχαν πάρει αμίλητοι και φωνάζοντας, αμίλητοι και φωνάζοντας πάλι αυτά τα παιδιά, με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες και που ΄θέλαν να ανοίξουν το δρόμο για να περάσει μια άνοιξη, γιατί αρκετά σ’ αυτό τον τόπο με το χειμώνα.

Και εμείς καθόμαστε εδώ κύριε Πρόεδρε και κύριοι λίγοι συνάδελφοι και καθόλου από ‘δω, της δήθεν κυβερνήσεως εννοώ, και μιλάμε για έναν προϋπολογισμό, που είναι τόσο μαϊμού, που αν του πετάξεις μπανάνα την πιάνει στον αέρα. Και που είναι τόσο άδικος και ασύδοτος, που θέλει να κρυφτεί και η χαρά δεν τον αφήνει. Και ο υπουργός λείπει.Κι οι άλλοι υπουργοί επίσης.

Ένας προϋπολογισμός, που θα τον ψηφίσουνε οι 150 και κάτι ψιλά, πάνω τα χεράκια, κάτω τα χεράκια μια και είμαστε λόχος, και θα τον ψηφίσουμε να δίνει στην παιδεία ένα ποσοστό 3 και κάτι, κάτω από το 1/5 και κάτω από το 1/6 από το μέσο όρο της Ευρώπης, όταν οι ευρωπαϊκές χώρες δίνουν 6, 9, 12% για την Παιδεία, εμείς δίνουμε τρία και κάτι. Μήπως αυτό το 3 σημαίνει κάτι;

Και δίνουμε στον Πολιτισμό 0,47%. Κι έχουμε αυτό το Υπουργείο Πολιτισμού (του Παπαδόπουλου) για το μισό τοις εκατό. Γιατί δεν έχουμε 10 Υπουργεία Εθνικής Άμυνας, αφού δίνουμε τόσα λεφτά για οπλικά συστήματα και χημικά; Πιο πολλά λεφτά δίνουμε ακόμα και για χημικά, που είναι απαγορευμένα από τη Συνθήκη της Γενεύης, ακόμη και για πολεμικές επιχειρήσεις, παρά για τα σχολεία.

Πιο πολλά λεφτά δίνουμε και πιο πολλές σφαίρες αγοράζουμε – για να ρίχνουμε και στους μαθητές ενδεχομένως – αλλά δεν έχουμε λεφτά, γι’ αυτή τη δωρεάν παιδεία, τη ρημάδα, αυτό το 15%, που πριν από 40 χρόνια είχαν βγει στο δρόμο, πάλι οι ξυπόλητοι, και φωνάζαν 15% προίκα όχι στη Σοφία αλλά στην παιδεία, κι εμείς ακόμα δεν έχουμε περάσει τα 3.

Γιατί δεν θέλουμε παιδεία. Θέλουμε μόνο έναν τύπο εκπαίδευσης, στα πλαίσια της μαϊμουδοποίησης. Θέλουμε στελέχια επιχειρήσεων, πειθήνια όργανα της άσκησης μιας συγκεκριμένης πολιτικής , θέλουμε μικρά ανθρωπάκια που να φοράν τα ίδια, να τρώνε τα ίδια, να σκέπτονται το ίδιο και να ανεβάζουν τους δείκτες των αριθμών. Ενώ, όπως λένε πάντα οι στατιστικές, όταν οι αριθμοί ευημερούν οι άνθρωποι υποφέρουν.

Οι άνθρωποι έχουν βγει στο δρόμο κύριοι σύναδελφοι. Κυρίως κύριοι συνάδελφοι που λείπετε. Και κύριε Πρωθυπουργέ που λείπεις. Και κύριοι Υπουργοί που λείπετε.

Έναν Προϋπολογισμό, που για την παιδεία και τον πολιτισμό δεν μπορεί να βρει λεφτά. Μπορεί να βρει για τις Τράπεζες, για τα καρτέλ, για τις κινητές τηλεφωνίες, για τις ακτοπλοϊες, για τα καρτέλ του γάλακτος των ασφαλιστικών εταιρειών κ.λ.π.

Μπορεί να βρει ό,τι θέλει για όπου θέλει.

Μπορεί να βρει για να αγοράσει χημικά και να ξαναγοράσει, γιατί εξαντλούνται και θα πάρουμε καινούργια τώρα, γιατί έχει ποτίσει όλη η Αθήνα. Και δεν μπορείς να αναπνεύσεις.

Και δεν τρώνε τα χημικά μόνο «οι αληταράδες», που βγήκαν στο δρόμο, τα κωλόπαιδα, τρώνε τα χημικά και οι φιλήσυχοι πολίτες από τα διαμερίσματα και τα γραφεία σ’όλη την Αθήνα οπουδήποτε.

Άνθρωποι εισπνέουν χημικά που έχουμε αγοράσει από χώρες - χωροφύλακες που τα παράγουν χημικά, αλλά εκεί δεν εισβάλλουν οι ΗΠΑ για να κάνουν μια κατοχή και να διδάξουν δημοκρατία, ενώ εισβάλλουν σε άλλες χώρες όπου φημολογείται ότι φτιάχνουν και όπου δεν αποδείχτηκε κιόλας.

Έχουμε ένα προϋπολογισμό για τον οποίον εγώ προσωπικά, όχι τον ψηφίζω ή τον καταψηφίζω, ντρέπομαι και να συζητάω γι’ αυτά τα νούμερα που μας λέτε, που ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι και ψεύτικα είναι και άδικα και οδηγούν στο κράτος του χειμώνα

Και πιπιλίζουμε την καραμέλα της βίας.

Βία είναι αυτός ο Προϋπολογισμός κύριοι Υπουργοί.

Αυτός ο Προϋπολογισμός ασκεί αφόρητη βία στους ανθρώπους, που δεν μπορούν να ζήσουν, που είναι άνεργοι, που υπάρχουν 200.000 ελληνόπουλα, που έχουν γεννηθεί εδώ από οικογένειες μεταναστών και δεν έχουν δικαίωμα να υπάρχουν. Δεν έχουν χαρτιά, δεν έχουν τίποτα. Και γι’ αυτούς δεν υπάρχουν ούτε 10 ευρώ.

Γι’ αυτόν τον Προϋπολογισμό δεν υπάρχουν αυτοί. Και στη ζωή προφανώς δεν υπάρχουν. Είναι φαντάσματα. Και είναι φάντασμα και όλη αυτή η πιτσιρικαρία που έχει βγει στους δρόμους είναι ένα αποτρόπαιο για την εξουσία σας φάντασμα, το οποίο θα σας πάρει από κάτω. Και πολύ καλά θα κάνει να προσπαθήσει να ανοίξει δρόμους μέσα απ’ αυτή τη μαυρίλα για να περάσει η άνοιξη.

Κι’ αυτές τις μέρες πέρασαν «χρόνια πολλά» μέσα σε λίγες ώρες. Και θερίζουνε πλήθος τα θηρία. Και άλλους εμάζωξαν. Και την άλλη μέρα δεν ξέρω αν θα στήσουν στον τοίχο 30 ή πόσους από τους πάνω από πεντακόσιους που έχουν συλληφθεί, πιτσιρικάδες σε όλες τις πόλεις της Γραικίας και παραπέμπονται με τον αντιτρομοκρατικό.

Αλλά για όλα αυτά ο Προϋπολογισμός των φραγκοδίφραγκων για την Παιδεία και τον Πολιτισμό δεν έχει να πει τίποτα.

Γρηγόρης Ψαριανός